Chieán tranh taïi Sudan bò queân laõng:
Möôøi trieäu ngöôøi di taûn
Chieán tranh taïi Sudan bò queân laõng: Möôøi trieäu ngöôøi di taûn.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
(RVA 13-02-2024) - Cuoäc noäi chieán töø gaàn möôøi thaùng nay taïi Sudan ñaõ laøm cho ít nhaát 12,000 ngöôøi cheát, 10 trieäu ngöôøi di taûn noäi ñòa, vaø ba trieäu ngöôøi tò naïn sang caùc nöôùc laùng gieàng, nhö Ai Caäp, Libya, Tchad, Coäng hoøa Trung Phi, Nam Sudan, Ethiopia vaø Eritrea.
Vaø theo Lieân Hieäp Quoác, moät nöûa daân soá taïi Sudan, töùc laø khoaûng 25 trieäu ngöôøi, ñang caàn ñöôïc trôï giuùp nhaân ñaïo. Cuoäc noäi chieán naøy bò dö luaän theá giôùi queân laõng.
Hai phe giao chieán taïi Sudan, do hai laõnh tuï chæ huy laø töôùng Abdel Fattah al-Burhan, thuû laõnh taäp ñoaøn quaân phieät vaø cuõng laø Toång tö leänh quaân ñoäi chính quy (Saf), vaø töôùng Mohammed Hamdan Dagali, chæ huy tröôûng löïc löôïng trieån khai nhanh (Rsf), laø nhöõng daân quaân lieân keát tröôùc ñoù vôùi chính quyeàn Sudan, tröôùc khi xaûy ra noäi chieán.
Teä hôn nöõa, hieän nay coù vieãn töôïng caùc phe phaân thaønh nhöõng nhoùm nhoû hôn theo tieâu chuaån chuûng toäc, vaø coù nguy cô coù söï xaâm nhaäp cuûa caùc löïc löôïng thaùnh chieán. Ngoaøi hai nhoùm chính vöøa noùi, ngöôøi ta ghi nhaän coù Quaân ñoäi giaûi phong Sudan ôû vuøng Darfur, vaø Phong traøo nhaân daân giaûi phoùng Baéc Sudan coù caên cöù ôû vuøng nuùi Nuba.
Moät phuùc trình daøi 47 trang töø moät nhoùm chuyeân gia do Hoäi ñoàng Baûo an Lieân Hieäp Quoác boå nhieäm, ñöôïc coâng boá trong thaùng Gieâng vöøa qua, trình baøy chi tieát cuoäc xung ñoät vaø nhöõng ñoäng löïc gaây neân thaûm caûnh naøy. Theo ñoù, keát quaû cuoäc thanh loïc chuûng toäc hoài thaùng Tö naêm ngoaùi ôû Al Geneina ñaõ laøm cho töø 10,000 ñeán 15,000 ngöôøi thieät maïng, vöôït quaù con soá öôùc löôïng tröôùc ñoù.
Trong cuoäc phoûng vaán daønh cho Ñaøi Vatican, Ñöùc Toång giaùm muïc Luis Miguel Munoz Caùrdaban, cho ñeán nhöõng ngaøy qua laø Söù thaàn Toøa Thaùnh taïi thuû ñoâ Khartoum cuûa Sudan, vaø nay laø Söù thaàn taïi Mozambique, moâ taû tình traïng hoãn ñoän taïi nöôùc naøy vaø haäu quaû nhöõng gì ñang xaûy ra seõ keùo daøi trong nhieàu naêm vaø cuoäc khuûng hoaûng nhö vaäy seõ coù nguy cô "ñoát chaùy" caùc quoác gia mong manh ôû Phi chaâu.
Ñöùc Söù thaàn cho bieát nhöõng coá gaéng laøm trung gian giöõa hai phe cho ñeán nay ñeàu thaát baïi. Caû caùc cuoäc hoøa ñaøm tröïc tieáp giöõa ñaïi dieän hai phe dieãn ra taïi thaønh phoá Jeddah, vôùi söï hoã trôï cuûa Arab Saudi vaø Myõ, qua nhieàu laàn gaëp gôõ, cho ñeán nay ñeàu khoâng thaønh coâng. Khoâng coù laõnh tuï naøo thuoäc hai phe toân troïng ñình chieán ñaõ thoûa thuaän. Hai beân ñeàu caùo buoäc nhau vi phaïm ngöng baén. Hôn nöõa, thaùng Möôøi Hai naêm ngoaùi, Hoäi ñoàng baûo an Lieân HIeäp Quoác quyeát ñònh chaám döùt söù vuï trôï giuùp chuyeån tieáp taïi Sudan, goïi taét laø Unitams, hoaït ñoäng cuûa söù vuï naøy luoân bò caùc löïc löôïng quaân ñoäi Sudan nghi ngôø vaø ngaên caûn, coi laø moät söï xen mình vaøo noäi boä cuûa Sudan.
(Vatican News 10-2-2024)