Ñöùc Thaùnh cha chuû söï
leã phong hieån thaùnh cho Meï Antula
Ñöùc Thaùnh cha chuû söï leã phong hieån thaùnh cho Meï Antula.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Vatican (RVA News 12-02-2024) - Luùc gaàn 9 giôø 30, saùng Chuùa nhaät, ngaøy 11 thaùng Hai naêm 2024, Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ ñaõ chuû söï leã phong hieån thaùnh ñaàu tieân trong naêm 2024 vaø cho thaùnh nöõ ñaàu tieân ngöôøi Argentina: Maria Antonia thaùnh Giuse de Paz y Figueroa, quen goïi laø Mama Antula (1730-1799), ngöôøi saùng laäp caùc nhaø tónh taâm taïi Buenos Aires hoài cuoái theá kyû XVIII.
Trong soá 5.500 tín höõu taïi Ñeàn thôø thaùnh Pheâroâ, ñaëc bieät coù taân Toång thoáng Argentina, oâng Javier Milei, cuøng vôùi ñoâng ñaûo tín höõu ñeán töø nöôùc naøy.
Ñoàng teá vôùi Ñöùc Thaùnh cha, coù hôn 20 hoàng y, giaùm muïc Argentina vaø caùc nöôùc khaùc, cha Beà treân Toång quyeàn Doøng Teân, vaø haøng traêm linh muïc khaùc.
Nghi thöùc toân phong
Leã nghi phong thaùnh dieãn ra vaøo ñaàu thaùnh leã. Sau khi coäng ñoaøn haùt kinh Chuùa Thaùnh Thaàn, Ñöùc Hoàng y Marcello Semeraro, Toång tröôûng Boä Phong thaùnh, ñaõ tieán leân xin Ñöùc Thaùnh cha ghi teân chaân phöôùc Maria Antonia thaùnh Giuse de Paz y Figueroa vaøo soå boä caùc thaùnh ñeå moïi tín höõu Kitoâ coù theå khaån caàu ngöôøi nhö vò thaùnh.
Tieåu söû
Roài Ñöùc Hoàng y Toång tröôûng trình baøy vaén taét tieåu söû chaân phöôùc:
Maria Antonia thaùnh Giuse de Paz y Figueroa, quen goïi laø Mama Antula, sinh naêm 1730 taïi tænh Tucumaùn beân Argentina. Ngöôøi ta ít bieát veà thôøi thô aáu vaø nieân thieáu cuûa thaùnh nöõ. Naêm 15 tuoåi, Maria Antonia thuoäc moät nhoùm caùc thieáu nöõ vaø phuï nöõ, ñöôïc goïi laø "Beate", nhöõng ngöôøi coù phuùc. Hoï hieåu thieän ích lôùn veà tinh thaàn maø teân hoï noùi leân, neân giuùp ñôõ caùc cha Doøng Teân trong vieäc toå chöùc caùc cuoäc tónh taâm hay linh thao; hoï maëc aùo cuûa Doøng Teân vaø khaán caùc lôøi khaán tö. Chaân phöôùc Maria Antonia ñaëc bieät tích cöïc hoaït ñoäng baùc aùi vaø phuïc vuï nhöõng ngöôøi tuùng thieáu nhaát.
Naêm 1767, khi chò ñöôïc 37 tuoåi, thì Doøng Teân bò baõi boû, caùc cha phaûi rôøi caùc nhieäm sôû truyeàn giaùo, tröôøng hoïc vaø caû caùc nhaø tónh taâm. Chaân phöôùc Maria Antonia ñöôïc ôn soi saùng tieáp tuïc coâng vieäc toâng ñoà vôùi caùc cuoäc linh thao aáy vaø soáng theo ôn soi saùng aáy nhö moät ôn goïi tích cöïc, vaø nhö söù maïng cuûa moät giaùo daân thaùnh hieán. Sau khi ñöôïc pheùp cuûa chính cha giaûi toäi, cuûa Ñöùc giaùm muïc vaø chính quyeàn thaønh phoá, töø naêm 1768 chò coå voõ vaø toå chöùc caùc cuoäc tónh taâm taïi Santiago del Estero ôû mieàn baéc Argentina vaø nhieàu nôi khaùc trong thaønh phoá Tucumaùn.
Chò xuaát hieän tröôùc coâng chuùng vôùi taát caû söï ñôn sô, môøi goïi hoï baèng moïi phöông theá coù theå baáy giôø, xin vaøi cha doøng trình baøy nhöõng baøi suy nieäm, tìm moät nôi coù theå ñoùn tieáp taát caû moïi ngöôøi. Chò chu caáp moïi nhu caàu vôùi nhöõng tieàn laøm phuùc chò nhaän ñöôïc. Chò khoâng giaáu gieám öôùc mô suoát ñôøi, ñoù laø thaáy Doøng Teân ñöôïc taùi laäp: moãi thaùng, chò xin leã theo yù nguyeän ñoù, phoù thaùc söï chuyeån caàu cho thaùnh Giuse maø chò coù loøng suøng moä ñaëc bieät vaø vì theá, chò ñaõ choïn mang teân thaùnh nhaân, cuøng vôùi teân ñaõ nhaän laõnh khi chòu pheùp röûa.
Ñeán Buenos Aires
Khi ôû thaønh Cordova, chò ñöôïc môøi nhieàu laàn ñeán thuû ñoâ Buenos Aires vaø chò coi ñaây laø moät daáu hieäu cuûa thaùnh yù Chuùa. Chò ñeán Buenos Aires vaøo cuoái naêm 1779, khi ñaõ ñöôïc 49 tuoåi. Chò ñi chaân khoâng vaø vaùc moät thaùnh giaù. Chò tìm choã truù trong nhaø thôø Ñöùc Meï Saàu Bi, vaø sau naøy nôi ñaây trôû thaønh nôi cö nguï cuoái cuøng cuûa chò. Chò phoù thaùc vieäc toâng ñoà cuûa mình cho Ñöùc Meï Saàu Bi ñöôïc toân kính taïi thaùnh ñöôøng aáy.
Sau thôøi kyø ñaàu bò nghi kî töø phía Ñöùc giaùm muïc vaø chính quyeàn ñòa phöông, chính söï toát laønh coâng vieäc cuûa chò ñaõ thuyeát phuïc veà söï ngay chính cuûa chò. Chò baét ñaàu coå voõ caùc cuoäc tónh taâm trong moät nhaø khoâng xa nhaø thôø thaùnh Micae. Chò hoaït ñoäng khoâng bieát meät moûi tuaàn naøy sang tuaàn khaùc. Chuùa ban cho nhöõng coá gaéng cuûa chò ngaøy caøng ñaït ñöôïc nhöõng thaønh quaû doài daøo. Tham döï caùc khoùa tónh taâm do chò toå chöùc, coù nhöõng ngöôøi thuoäc moïi giai taàng xaõ hoäi, khoâng keå nhöõng nhaân vaät quan troïng vaø thaønh phaàn cuûa haøng giaùo só.
Linh ñaïo
Thaùng Gieâng naêm 1783, chò doïn ñeán moät nhaø lôùn hôn, ôû khu vöïc Nhaø Thöông, gaàn nhaø thôø Montserrat. Trung thaønh vôùi tinh thaàn Doøng Teân, chaân phöôùc Maria Antonia laøm moïi söï vì vinh danh Chuùa vaø phaàn roãi caùc linh hoàn. 5 naêm troâi qua töø khi chò ñeán hoaït ñoäng taïi Buenos Aires maø khoâng caûm thaáy gaùnh naëng cuûa thôøi gian vaø cuûa coâng vieäc. Chò xin Chuùa ôn ñöôïc tieáp tuïc coâng vieäc, chöùng toû cuøng moät nhieät huyeát. Chò raát yeâu meán Chuùa Kitoâ chòu ñoùng ñinh, soáng ñoäng vaø hieän dieän trong Thaùnh Theå, nuoâi döôõng loøng suøng kính Chuùa Haøi ñoàng Gieâsu, maø chò aâu yeáu goïi laø "Manuelito", "Thieân Chuùa nhoû beù ôû cuøng chuùng ta".
Trong suoát thôøi gian hoaït ñoäng toâng ñoà, chò ñöôïc nhieàu ôn ñaëc bieät. Moät soá phuï nöõ chia seû hoaït ñoäng vaø lyù töôûng cuûa chò, vaø hoï khôûi söï moät "ñoaøn Beaterio", nhöõng ngöôøi coù phuùc, ñaûm baûo caùc hoaït ñoäng toå chöùc caùc cuoäc tónh taâm. Naêm 1785, chaân phöôùc Maria Antonia xin vaø ñöôïc Toøa Thaùnh ban aân xaù ñaëc bieät cho nhöõng ngöôøi tham döï caùc cuoäc tónh taâm do chò toå chöùc.
Töø naêm 1790 ñeán 1792, chò ñeán Uruguay ñeå coå voõ caùc cuoäc tónh taâm ôû Colonia del Sacramento vaø Montevideo. Khi trôû veà Buenos chò coù yù ñònh xaây moät nhaø tónh taâm ñeå coâng vieäc naøy coù theå tieáp tuïc vôùi thôøi gian. Vôùi söï giuùp ñôõ cuûa caùc aân nhaân, chò hoaøn taát ñöôïc coâng trình naøy. Ngöôøi ta tính trong taùm naêm hoaït ñoäng, chò ñaõ toå chöùc ñöôïc caùc cuoäc tónh taâm cho hôn 70,000 ngöôøi.
Chò laâm beänh nhöng haïnh phuùc vì ñaõ thöïc hieän ñieàu chò mô öôùc, nghóa laø laäp nhaø tónh taâm ôû Buenos Aires. Ngaøy 06 thaùng Baûy naêm 1799 chò vieát chuùc thö vaø hoâm sau, chò töø traàn. Chò ñöôïc an taùng trong caûnh ngheøo taïi nghóa trang Ñöùc Meï Saàu Bi ôû Buenos Aires, ngaøy 12 thaùng Baûy, leã an taùng chò ñöôïc cöû haønh troïng theå taïi nhaø thôø thaùnh Ña Minh. Tieáng taêm thaùnh thieän cuûa Mama Antula baét ñaàu vaø keùo daøi vôùi thôøi gian. Di haøi chò an nghæ taïi Vöông cung thaùnh ñöôøng Ñöùc Meï Saàu Bi ôû Buenos Aires. Chò ñöôïc phong chaân phöôùc ngaøy 27 thaùng Taùm naêm 2016.
Nghi thöùc tuyeân thaùnh
Sau phaàn tieåu söû treân ñaây, Ñöùc Thaùnh cha môøi goïi coäng ñoaøn khaån caàu ôn phuø trôï cuûa caùc thaùnh, roài ngaøi long troïng ñoïc coâng thöùc phong thaùnh, quyeát ñònh vaø truyeàn ghi teân chaân phöôùc Maria Antonia thaùnh Giuse de Paz y Figueroa vaøo danh boä caùc thaùnh cuûa Giaùo hoäi. Roài moät thaày phoù teá xoâng höông haøi coát vò taân hieån thaùnh. Ñöùc Hoàng y Semeraro caùm ôn Ñöùc Thaùnh cha tröôùc khi coäng ñoaøn haùt Kinh Vinh Danh.
Baøi giaûng cuûa Ñöùc Thaùnh cha
Trong baøi giaûng, Ñöùc Thaùnh cha ñaõ ñi töø baøi ñoïc thöù I vaø baøi Tin möøng theo thaùnh Marco (1,40-45) noùi veà beänh phong cuøi: ngöôøi maéc beänh naøy phaûi soáng bieät laäp, ngoaøi leà xaõ hoäi: "yeáu ñuoái vì beänh, thay vì ñöôïc nhöõng ngöôøi ñoàng höông giuùp ñôõ thì ngöôøi phong laïi bò boû maëc cho chính mình, bò thöông toån theâm vì söï xua ñuoåi vaø phuû nhaän? Taïi sao? Tröôùc tieân vì sôï haõi, ngöôøi ta sôï bò laây vaø seõ phaûi chòu cuøng soá phaän nhö vaäy". Tieáp ñeán laø vì thaønh kieán: dö luaän cho raèng "neáu ngöôøi aáy maéc moät beänh kinh khuûng nhö vaäy chaéc chaén laø vì Thieân Chuùa tröøng phaït ngöôøi aáy vì toäi naøo ñoù maø hoï ñaõ phaïm: ñoù thaät laø ñieàu ngöôøi aáy ñaùng phaûi chòu! Sau cuøng laø do moät quan nieäm ñaïo ñöùc sai traùi: thöïc vaäy, thôøi aáy ngöôøi ta cho raèng ñoäng chaïm ñeán moät ngöôøi cheát thì bò oâ ueá, vaø nhöõng ngöôøi phong cuøi laø ngöôøi coù xaùc thòt bò cheát roài. Vì vaäy, hoï nghó raèng ñuïng chaïm ñeán ngöôøi cuøi thì trôû neân oâ ueá nhö hoï: coù laø moät quan nieäm sai traùi veà ñaïo ñöùc, döïng leân nhöõng haøng raøo, boùp ngheït loøng thöông xoùt".
"Sôï haõi, thaønh kieán, vaø ñaïo ñöùc sai traùi: ñoù laø ba nguyeân nhaân gaây ra söï baát coâng lôùn lao, ba thöù beänh cuøi cuûa taâm hoàn, laøm cho moät ngöôøi yeáu ñuoái ñau khoå vì gaït boû hoï nhö moät ñoà pheá phaûi. Anh chò em thaân meán, chuùng ta ñöøng nghó ñoù laø nhöõng chuyeän quaù khöù. Bao nhieâu ngöôøi ñau khoå chuùng ta gaëp treân nhöõng væa heø thaønh thò chuùng ta! Bao nhieâu sôï haõi, thaønh kieán vaø baát nhaát, caû nôi nhöõng tín höõu vaø tuyeân xöng mình laø Kitoâ höõu, caøng goùp phaàn laøm thöông toån hoï hôn nöõa! Caû thôøi nay cuõng coù bao nhieâu tình traïng bò gaït ra ngoaøi leà, coù nhöõng haøng raøo caàn phaù ñoå, nhöõng beänh phong cuøi caàn chöõa trò? Nhöng baèng caùch naøo?
Caùch Chuùa chöõa trò
Chuùng ta haõy xem Chuùa Gieâsu. Ngaøi thi haønh hai cöû chæ: chaïm ñeán vaø chöõa laønh.
Chuùa coù theå chöõa laønh töø xa, nhöng Ngaøi khoâng laøm nhö vaäy, con ñöôøng cuûa Chuùa laø con ñöôøng tình thöông, ñeán gaàn ngöôøi ñau khoå, ñoäng chaïm ñeán veát thöông cuûa hoï. Anh chò em thaân meán, Thieân Chuùa chuùng ta khoâng ôû xa caùch treân trôøi, nhöng trong Chuùa Gieâsu, Thieân Chuùa ñaõ laøm ngöôøi ñeå ñoäng chaïm ñeán söï ngheøo heøn cuûa chuùng ta. Ñöùng tröôùc beänh cuøi naëng nhaát laø toäi loãi, Chuùa khoâng do döï cheát treân thaäp giaù, cheát ngoaøi thaønh, bò loaïi boû nhö moät ngöôøi toäi loãi ñeå ñoäng chaïm toät cuøng thöïc taïi con ngöôøi cuûa chuùng ta.
Veà phaàn chuùng ta, chuùng ta coù bieát thöïc haønh söï chaïm ñeán nhö Chuùa hay khoâng? Ñoù khoâng phaûi laø ñieàu deã, vaø chuùng ta phaûi caûnh giaùc khi trong taâm hoàn naûy sinh nhöõng baûn naêng traùi ngöôïc vôùi thaùi ñoä trôû neân gaàn guõi, hieán mình: ví duï khi chuùng ta giöõ khoaûng caùch ñoái vôùi ngöôøi khaùc ñeå nghó ñeán mình, khi chuùng ta thu heïp theá giôùi vaøo nhöõng böùc töôøng an sinh cuûa chuùng ta, khi chuùng ta tin raèng vaán ñeà vaãn luoân nhö theá vaø chæ nhöõng ngöôøi khaùc.
Cöû chæ thöù hai cuûa Chuùa Gieâsu laø chöõa laønh (v.42). Söï ñoäng chaïm cuûa Chuùa Gieâsu khoâng nhöõng noùi leân söï gaàn guõi nhöng coøn baét ñaàu chöõa laønh. Ñoù laø ñeå Chuùa Gieâsu chaïm ñeán vaø chöõa laønh chuùng ta töø beân trong, trong taâm hoàn. Neáu chuùng ta ñeå Chuùa chaïm ñeán trong kinh nguyeän, thôø laïy, ñeå Chuùa chöõa chuùng ta qua Lôøi Ngaøi vaø caùc bí tích, thì söï tieáp xuùc vôùi Ngaøi thöïc söï thay ñoåi, chöõa laønh chuùng ta...
AÙp duïng thöïc haønh
Töø nhöõng ñieàu treân ñaây, Ñöùc Thaùnh cha noùi: "Anh chò em thaân meán, Thieân Chuùa yeâu thöông chuùng ta döôøng aáy vaø neáu chuùng ta ñeå Chuùa ñoäng chaïm ñeán, thì caû chuùng ta, nhôø söùc maïnh Thaùnh Linh cuûa Ngaøi, chuùng ta cuõng coù theå trôû thaønh nhöõng chöùng nhaân veà tình thöông cöùu ñoä!"
Göông thaùnh nöõ
Thaùnh nöõ Maria Antonia de Paz y Figueroa, quen goïi laø Mama Antula, cuõng daïy nhö vaäy. "Ñöôïc Chuùa Gieâsu ñaùnh ñoäng" nhôø nhöõng cuoäc tónh taâm, trong moãi boái caûnh laàm than veà vaät chaát vaø tinh thaàn, thaùnh nöõ xaû thaân, giöõa haøng ngaøn khoù khaên, ñeå bao nhieâu ngöôøi khaùc coù theå soáng cuøng kinh nghieäm nhö vaäy. Nhôø ñoù, thaùnh nöõ laøm cho haøng ngaøn ngöôøi ñöôïc tham döï, vaø ñaõ thaønh laäp nhöõng coâng trình sinh ñoäng, cho thôøi ñaïi chuùng ta ngaøy nay. Vôùi taâm hoàn an bình, thaùnh nöõ ñi caùc nôi, ñöôïc voõ trang baèng caây thaùnh giaù lôùn baèng goã, vôùi moät aûnh Ñöùc Meï Saàu Bi, vaø moät caây thaùnh giaù nhoû ñeo ôû coå, coù gaén moät töôïng nhoû Chuùa Haøi Ñoàng Gieâsu. Thaùnh nöõ goïi ñoù laø "Manuelito", 'Thieân Chuùa nhoû beù ôû cuøng chuùng ta", vaø loan baùo Thieân Chuùa khoâng bieát meät moûi vì thaùnh nöõ xaùc tín raèng "Söï kieân nhaãn laø toát, nhöng söï kieân trì caøng toát hôn". Öôùc gì taám göông vaø lôøi chuyeån caàu cuûa thaùnh nöõ giuùp chuùng ta taêng tröôûng trong tình baùc aùi theo taâm hoàn cuûa Thieân Chuùa".
Trong phaàn nhöõng lôøi nguyeän phoå quaùt, coäng ñoaøn ñaõ laàn löôït caàu cho Daân Chuùa, cho Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ vaø caùc muïc töû cuûa Giaùo hoäi, cho caùc nhaø laõnh ñaïo caùc quoác gia, cho nhöõng ngöôøi laøm ñieàu toát laønh cho tha nhaân vaø sau cuøng cho caùc tín höõu ñang tham döï caùc maàu nhieäm thaùnh naøy.
Thaùnh leã tuyeân phong hieån thaùnh cho thaùnh nöõ ñaàu tieân ngöôøi Argentina ñaõ keát thuùc luùc quaù 11 giôø cuøng ngaøy.