Thö cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ
göûi 'anh chò em Do Thaùi ôû Israel'
Thö cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ göûi 'anh chò em Do Thaùi ôû Israel'.
Vuõ Vaên An
Vatican (VietCatholic News 04-02-2024) - Ghi chuù cuûa taïp chí America: Böùc thö naøy ñöôïc Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ göûi vaøo ngaøy 2 thaùng 2 naêm 2024 cho Karma Ben Johanan, ngöôøi giaûng daïy taïi khoa toân giaùo so saùnh thuoäc Ñaïi hoïc Do Thaùi ôû Gieârusalem. Tieán só Ben Johanan laø ngöôøi ñieàu phoái böùc thö ngoû göûi Ñöùc Giaùo Hoaøng cuûa hôn 400 giaùo só vaø hoïc giaû Do Thaùi vaøo thaùng 11 naêm 2023. Vaøo thaùng 1 naêm 2024, coâ ñaõ vieát moät baøi baùo cho tôø America vôùi töïa ñeà "Ngöôøi Coâng Giaùo coù caùch ñuùng vaø sai khi chæ trích Israel". Trong böùc thö cuûa mình, Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ môøi goïi moïi ngöôøi laøm vieäc vì hoøa bình ôû Thaùnh ñòa, vaø ngaøi nhaán maïnh: "moái quan heä raøng buoäc chuùng toâi vôùi caùc baïn laø ñaëc bieät vaø duy nhaát, nhöng taát nhieân khoâng bao giôø che khuaát moái quan heä maø Giaùo hoäi coù vôùi ngöôøi khaùc cuõng nhö söï daán thaân ñoái vôùi hoï".
Anh chò em thaân meán,
Chuùng ta ñang traûi qua moät thôøi ñieåm cöïc kyø khoù khaên. Chieán tranh vaø chia reõ ñang gia taêng treân toaøn theá giôùi. Nhö toâi ñaõ noùi caùch ñaây khoâng laâu, chuùng ta thöïc söï ñang ôû giöõa moät loaïi "chieán tranh theá giôùi töøng phaàn", vôùi nhöõng haäu quaû nghieâm troïng ñoái vôùi cuoäc soáng cuûa nhieàu ngöôøi daân.
Thaät khoâng may, ngay caû Thaùnh ñòa cuõng khoâng thoaùt khoûi noãi ñau naøy, vaø keå töø ngaøy 7 thaùng 10, noù cuõng bò cuoán vaøo voøng xoaùy baïo löïc chöa töøng coù. Traùi tim toâi nhö bò giaèng xeù khi chöùng kieán nhöõng gì ñang xaûy ra ôû Thaùnh Ñòa, bôûi söùc maïnh cuûa quaù nhieàu söï chia reõ vaø quaù nhieàu haän thuø.
Caû theá giôùi nhìn nhöõng gì ñang xaûy ra ôû vuøng ñaát ñoù vôùi söï lo laéng vaø ñau ñôùn. Ñoù laø nhöõng tình caûm baøy toû söï gaàn guõi vaø yeâu meán ñaëc bieät ñoái vôùi caùc daân toäc sinh soáng treân maûnh ñaát ñaõ chöùng kieán lòch söû maïc khaûi.
Tuy nhieân, thaät khoâng may, caàn phaûi löu yù raèng cuoäc chieán naøy cuõng ñaõ taïo ra thaùi ñoä chia reõ trong dö luaän treân toaøn theá giôùi vaø caùc quan ñieåm gaây chia reõ, ñoâi khi dieãn ra döôùi hình thöùc baøi Do Thaùi vaø baøi Do Thaùi giaùo. Toâi chæ coù theå nhaéc laïi ñieàu maø caùc vò tieàn nhieäm cuûa toâi cuõng ñaõ nhieàu laàn tuyeân boá roõ raøng: moái quan heä raøng buoäc chuùng toâi vôùi caùc baïn laø ñaëc bieät vaø duy nhaát, nhöng taát nhieân khoâng bao giôø che khuaát moái quan heä maø Giaùo hoäi coù vôùi ngöôøi khaùc cuõng nhö söï daán thaân ñoái vôùi hoï. Con ñöôøng maø Giaùo hoäi ñaõ ñi cuøng vôùi caùc baïn, daân toäc coå xöa cuûa giao öôùc, baùc boû moïi hình thöùc baøi Do Thaùi giaùo vaø baøi Do Thaùi, leân aùn moät caùch döùt khoaùt nhöõng bieåu hieän thuø haän ñoái vôùi ngöôøi Do Thaùi vaø Do Thaùi giaùo laø moät toäi choáng laïi Thieân Chuùa. Cuøng vôùi caùc baïn, chuùng toâi, nhöõng ngöôøi Coâng Giaùo, raát quan ngaïi veà söï gia taêng khuûng khieáp caùc cuoäc taán coâng choáng laïi ngöôøi Do Thaùi treân khaép theá giôùi. Chuùng toâi töøng hy voïng raèng "khoâng bao giôø nöõa" seõ laø ñieäp khuùc ñöôïc caùc theá heä môùi laéng nghe, nhöng giôø ñaây chuùng toâi thaáy raèng con ñöôøng phía tröôùc ñoøi hoûi söï hôïp taùc chaët cheõ hôn bao giôø heát ñeå xoùa boû nhöõng hieän töôïng naøy.
Traùi tim toâi gaàn guõi vôùi caùc baïn, vôùi Thaùnh ñòa, vôùi taát caû nhöõng ngöôøi sinh soáng ôû ñoù, ngöôøi Israel vaø ngöôøi Palestine, vaø toâi caàu nguyeän ñeå öôùc muoán hoøa bình coù theå chieám öu theá trong taát caû moïi ngöôøi. Toâi muoán caùc baïn bieát raèng caùc baïn ôû gaàn traùi tim toâi vaø traùi tim cuûa Giaùo hoäi. Döïa treân voâ soá thoâng tin lieân laïc ñaõ ñöôïc göûi ñeán toâi bôûi nhieàu baïn beø vaø caùc toå chöùc Do Thaùi töø khaép nôi treân theá giôùi vaø döôùi aùnh saùng cuûa böùc thö cuûa chính caùc baïn maø toâi voâ cuøng caûm kích, toâi caûm thaáy mong muoán ñöôïc ñaûm baûo vôùi caùc baïn veà söï gaàn guõi vaø tình caûm cuûa toâi. Toâi oâm laáy töøng ngöôøi trong caùc baïn, ñaëc bieät laø nhöõng ngöôøi ñang bò thoáng khoå, ñau ñôùn, sôï haõi vaø thaäm chí giaän döõ. Thaät khoù ñeå dieãn ñaït baèng lôøi khi ñoái maët vôùi moät thaûm kòch nhö ñaõ xaûy ra trong nhöõng thaùng gaàn ñaây. Cuøng vôùi caùc baïn, chuùng toâi thöông tieác nhöõng ngöôøi ñaõ cheát, nhöõng ngöôøi bò thöông, nhöõng ngöôøi bò toån thöông, caàu xin Thieân Chuùa laø Cha can thieäp vaø chaám döùt chieán tranh vaø haän thuø, nhöõng chu kyø khoâng ngöøng gaây nguy hieåm cho toaøn theá giôùi. Caùch ñaëc bieät, chuùng ta caàu nguyeän cho söï trôû veà cuûa caùc con tin, vui möøng vì nhöõng ngöôøi ñaõ trôû veà nhaø vaø caàu nguyeän cho taát caû nhöõng ngöôøi khaùc seõ sôùm ñöôïc nhö hoï.
Toâi cuõng muoán noùi theâm raèng chuùng ta khoâng bao giôø ñöôïc maát hy voïng veà moät neàn hoøa bình coù theå coù ñöôïc vaø chuùng ta phaûi laøm moïi ñieàu coù theå ñeå coå vuõ noù, baùc boû moïi hình thöùc chuû nghóa baïi traän vaø ngôø vöïc. Chuùng ta phaûi nhìn leân Thieân Chuùa, nguoàn hy voïng duy nhaát. Nhö toâi ñaõ noùi caùch ñaây möôøi naêm: "Lòch söû daïy raèng söùc maïnh cuûa chuùng ta thoâi laø chöa ñuû. Ñaõ hôn moät laàn chuùng ta saép ñaït ñöôïc hoøa bình, nhöng teân aùc quyû duøng ñuû loaïi phöông tieän ñaõ thaønh coâng trong vieäc ngaên chaën noù. Ñoù laø lyù do taïi sao chuùng ta coù maët ôû ñaây, vì chuùng ta bieát vaø tin raèng chuùng ta caàn söï giuùp ñôõ cuûa Thieân Chuùa. Chuùng ta khoâng töø boû traùch nhieäm cuûa mình, nhöng chuùng ta keâu caàu Thieân Chuùa baèng moät haønh ñoäng coù traùch nhieäm cao nhaát tröôùc löông taâm vaø tröôùc daân toäc cuûa chuùng ta. Chuùng ta ñaõ nghe thaáy lôøi trieäu taäp vaø chuùng ta phaûi ñaùp laïi. Ñoù laø lôøi keâu goïi phaù vôõ voøng xoaùy haän thuø vaø baïo löïc, vaø do ñoù haõy phaù vôõ noù baèng moät chöõ duy nhaát: chöõ "anh em". Nhöng ñeå coù theå thoát leân lôøi naøy, chuùng ta phaûi ngöôùc maét leân trôøi vaø nhìn nhaän nhau laø con moät Cha" (Vatican Garden, ngaøy 8 thaùng 6 naêm 2014).
Trong thôøi kyø hoang taøn, chuùng ta raát khoù nhìn thaáy moät chaân trôøi töông lai nôi aùnh saùng thay theá boùng toái, trong ñoù tình baïn thay theá haän thuø, trong ñoù söï hôïp taùc thay theá chieán tranh. Tuy nhieân, chuùng ta, vôùi tö caùch laø ngöôøi Do Thaùi vaø ngöôøi Coâng Giaùo, laø nhöõng nhaân chöùng cho moät chaân trôøi nhö vaäy. Vaø chuùng ta phaûi haønh ñoäng, tröôùc heát baét ñaàu töø Thaùnh ñòa, nôi chuùng ta cuøng nhau noã löïc vì hoøa bình vaø coâng lyù, laøm moïi thöù coù theå ñeå taïo ra nhöõng moái quan heä coù khaû naêng môû ra nhöõng chaân trôøi aùnh saùng môùi cho moïi ngöôøi, ngöôøi Israel vaø ngöôøi Palestine.
Cuøng nhau, ngöôøi Do Thaùi vaø ngöôøi Coâng Giaùo, chuùng ta phaûi daán thaân ñi theo con ñöôøng höõu nghò, lieân ñôùi vaø hôïp taùc naøy trong vieäc tìm caùch söûa chöõa moät theá giôùi bò taøn phaù, cuøng nhau laøm vieäc ôû moïi nôi treân theá giôùi, vaø ñaëc bieät laø ôû Thaùnh ñòa, ñeå khoâi phuïc khaû naêng nhìn nhaän nôi khuoân maët cuûa moãi ngöôøi hình aûnh cuûa Thieân Chuùa, trong ñoù chuùng ta ñöôïc taïo döïng.
Chuùng ta vaãn coøn nhieàu vieäc phaûi laøm cuøng nhau ñeå ñaûm baûo raèng theá giôùi maø chuùng ta ñeå laïi cho nhöõng ngöôøi ñeán sau seõ toát ñeïp hôn nhöng toâi chaéc chaén raèng chuùng ta seõ coù theå tieáp tuïc cuøng nhau höôùng tôùi muïc tieâu naøy. Toâi oâm laáy caùc baïn moät caùch huynh ñeä, Phanxicoâ.