Baøi Giaûng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ
trong Thaùnh Leã Chuùa Nhaät Lôøi Chuùa
Baøi Giaûng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ trong Thaùnh Leã Chuùa Nhaät Lôøi Chuùa.
J.B. Ñaëng Minh An dòch
Vatican (VietCatholic News 21-01-2024) - Luùc 9 giôø 30, saùng Chuùa nhaät, 21 thaùng Gieâng naêm 2024, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ chuû söï thaùnh leã troïng theå taïi Ñeàn thôø thaùnh Pheâroâ, nhaân Chuùa nhaät Lôøi Chuùa Laàn thöù Naêm, vôùi söï tham döï cuûa khoaûng 6,000 tín höõu.
Ñoàng teá vôùi Ñöùc Thaùnh Cha, coù hôn 20 Hoàng Y vaø giaùm muïc cuøng vôùi khoaûng 150 linh muïc. Trong thaùnh leã, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ chuû söï nghi thöùc trao ban taùc vuï ñoïc saùch vaø giuùp leã cho hai nöõ giaùo daân vaø taùm giaùo lyù vieân, trong ñoù coù hai phuï nöõ Nam Haøn.
Trong baøi giaûng, Ñöùc Thaùnh Cha noùi:
Chuùng ta vöøa nghe Chuùa Gieâsu noùi vôùi hoï: "Haõy ñeán maø theo Thaày... Hoï lieàn boû löôùi maø ñi theo Ngöôøi" (Mc 1:17-18). Lôøi Chuùa coù söùc maïnh to lôùn, nhö chuùng ta ñaõ nghe trong baøi ñoïc thöù nhaát: "Coù lôøi Chuùa phaùn vôùi oâng Gioâna: 'Haõy choãi daäy, ñi ñeán Niniveâ... vaø rao giaûng cho hoï... Theá laø Gioâna leân ñöôøng... theo lôøi Chuùa daïy." (Ga 3,1-3). Lôøi Chuùa giaûi phoùng söùc maïnh cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn, moät söùc maïnh thu huùt moïi ngöôøi ñeán vôùi Thieân Chuùa, gioáng nhö nhöõng ngö daân treû ñaõ bò lôøi noùi cuûa Chuùa Gieâsu ñaùnh ñoäng, vaø göûi nhöõng ngöôøi khaùc, nhö Gioâna, ñeán vôùi nhöõng ngöôøi xa caùch Chuùa. Lôøi keùo chuùng ta ñeán vôùi Thieân Chuùa vaø sai chuùng ta ñeán vôùi ngöôøi khaùc. Lôøi Chuùa keùo chuùng ta ñeán vôùi Thieân Chuùa vaø göûi chuùng ta ñeán vôùi ngöôøi khaùc: ñoù laø caùch Lôøi Chuùa hoaït ñoäng. Lôøi Chuùa khoâng khieán chuùng ta thu mình laïi, nhöng môû roäng traùi tim, thay ñoåi höôùng ñi, laät ñoå thoùi quen, môû ra nhöõng vieãn caûnh môùi vaø boäc loä nhöõng chaân trôøi chöa töøng nghó tôùi.
Thöa anh chò em, ñoù chính laø ñieàu Lôøi Chuùa muoán thöïc hieän nôi moãi ngöôøi chuùng ta. Gioáng nhö caùc moân ñeä ñaàu tieân, khi nghe nhöõng lôøi cuûa Chuùa Gieâsu, ñaõ boû löôùi vaø baét ñaàu moät cuoäc phieâu löu kyø thuù, cuõng vaäy, treân bôø bieån cuoäc ñôøi chuùng ta, beân caïnh nhöõng chieác thuyeàn cuûa gia ñình chuùng ta vaø nhöõng taám löôùi cuûa coâng vieäc haøng ngaøy cuûa chuùng ta, Lôøi Chuùa laøm cho chuùng ta nghe thaáy tieáng goïi cuûa Chuùa Gieâsu. Lôøi Chuùa môøi goïi chuùng ta cuøng leân ñöôøng vôùi Ngöôøi vì lôïi ích cuûa ngöôøi khaùc. Lôøi Chuùa laøm cho chuùng ta trôû thaønh nhöõng nhaø truyeàn giaùo, nhöõng söù giaû cuûa Thieân Chuùa vaø nhöõng chöùng nhaân cho moät theá giôùi ñang chìm ñaém trong lôøi noùi, nhöng laïi khao khaùt chính lôøi maø noù thöôøng boû qua. Giaùo Hoäi soáng nhôø ñoäng löïc naøy: ñoù laø ñöôïc Chuùa Kitoâ keâu goïi vaø loâi keùo ñeán vôùi Ngöôøi, Giaùo Hoäi ñöôïc sai ñi vaøo theá giôùi ñeå laøm chöùng cho Ngöôøi. Ñaây laø söï naêng ñoäng trong Giaùo hoäi.
Chuùng ta khoâng theå laøm gì neáu khoâng coù lôøi Chuùa vaø söùc maïnh thaàm laëng vaø khieâm toán cuûa Lôøi Chuùa. Lôøi Chuùa, nhö theå trong moät cuoäc ñoái thoaïi caù nhaân, chaïm ñeán traùi tim, in saâu vaøo taâm hoàn vaø ñoåi môùi noù baèng söï bình an cuûa Chuùa Gieâsu, khieán chuùng ta, ñeán löôït mình, quan taâm ñeán ngöôøi khaùc. Neáu chuùng ta nhìn vaøo nhöõng ngöôøi baïn cuûa Chuùa, nhöõng chöùng nhaân cuûa Tin Möøng trong suoát lòch söû vaø caùc thaùnh, chuùng ta thaáy raèng Lôøi Chuùa coù tính quyeát ñònh ñoái vôùi moãi ngöôøi trong soá hoï. Chuùng ta haõy nghó ñeán vò ñan só ñaàu tieân, Thaùnh Antoân, ngöôøi caûm thaáy choaùng ngôïp bôûi moät ñoaïn Tin Möøng trong Thaùnh Leã, ñaõ boû moïi söï cho Chuùa. Chuùng ta nghó ñeán Thaùnh Augustinoâ, cuoäc ñôøi cuûa ngaøi ñaõ coù moät böôùc ngoaët quyeát ñònh khi lôøi Chuùa mang laïi söï chöõa laønh cho taâm hoàn ngaøi. Chuùng ta nghó ñeán Thaùnh Teâreâsa Haøi Ñoàng Gieâsu, ngöôøi ñaõ khaùm phaù ra ôn goïi cuûa mình qua vieäc ñoïc caùc böùc thö cuûa Thaùnh Phaoloâ. Vaø chuùng ta cuõng nghó ñeán vò thaùnh maø toâi mang teân, Phanxicoâ Assisi, laø vò sau khi caàu nguyeän ñaõ ñoïc trong Tin Möøng raèng Chuùa Gieâsu sai caùc moân ñeä ñi rao giaûng vaø ñaõ thoát leân: "Ñoù laø ñieàu Thaày muoán; ñoù laø ñieàu toâi khaån caàu, ñoù laø ñieàu toâi mong muoán thöïc hieän baèng caû traùi tim mình!" (THOMAS OF CELANO, Vita Prima, IX, 22). Cuoäc soáng cuûa hoï ñöôïc thay ñoåi bôûi lôøi söï soáng, bôûi lôøi Chuùa.
Nhöng toâi töï hoûi: taïi sao ñoái vôùi nhieàu ngöôøi trong chuùng ta, ñieàu töông töï laïi khoâng xaûy ra? Chuùng ta nghe lôøi Chuùa nhieàu laàn, nhöng noù ñi vaøo tai naøy vaø ñi ra tai kia: taïi sao? Coù leõ bôûi vì, nhö nhöõng nhaân chöùng ñoù ñaõ noùi roõ, chuùng ta caàn phaûi ngöøng "laøm ñieác" lôøi Chuùa. Ñaây laø moät moái nguy hieåm cho taát caû chuùng ta: bò choaùng ngôïp bôûi haøng loaït lôøi noùi, chuùng ta ñeå lôøi Chuùa löôùt qua mình: chuùng ta nghe noù, nhöng chuùng ta khoâng laéng nghe noù; chuùng ta laéng nghe noù nhöng chuùng ta khoâng giöõ noù; chuùng ta giöõ noù nhöng khoâng ñeå noù kích ñoäng chuùng ta thay ñoåi. Hôn baát cöù ñieàu gì, chuùng ta ñoïc Kinh Thaùnh nhöng khoâng caàu nguyeän vôùi Kinh Thaùnh, trong khi "caàu nguyeän phaûi ñi keøm vôùi vieäc ñoïc Saùch Thaùnh, ñeå noù coù theå trôû thaønh moät cuoäc ñoái thoaïi giöõa Thieân Chuùa vaø ngöôøi ñoïc" (Dei Verbum, 25). Chuùng ta ñöøng queân hai khía caïnh cô baûn cuûa vieäc caàu nguyeän Kitoâ giaùo: laéng nghe lôøi Chuùa vaø thôø phöôïng Chuùa. Chuùng ta haõy nhöôøng choã cho vieäc caàu nguyeän vaø ñoïc nhöõng lôøi cuûa Chuùa Gieâsu. Khi ñoù chuùng ta seõ coù cuøng traûi nghieäm nhö nhöõng moân ñeä ñaàu tieân ñoù. Trôû laïi vôùi baøi Tin Möøng hoâm nay, chuùng ta thaáy coù hai ñieàu ñaõ xaûy ra sau khi Chuùa Gieâsu noùi: "Hoï boû löôùi maø theo Ngöôøi" (Mc 1:18). Hoï rôøi ñi vaø hoï ñi theo. Chuùng ta haõy suy ngaãm vaén taét veà hai ñieàu naøy.
Hoï rôøi ñi. Hoï ñaõ ñeå laïi gì? Con thuyeàn vaø löôùi cuûa hoï, töùc laø cuoäc soáng maø hoï ñaõ traûi qua cho ñeán luùc ñoù. Bieát bao laàn chuùng ta ñaáu tranh ñeå boû laïi ñaèng sau söï an toaøn, thoùi quen cuûa mình, bôûi vì nhöõng thöù naøy vöôùng víu chuùng ta nhö caù maéc löôùi. Tuy nhieân, nhöõng ai ñaùp laïi lôøi naøy seõ caûm nghieäm ñöôïc söï chöõa laønh khoûi nhöõng caïm baãy cuûa quaù khöù, bôûi vì lôøi haèng soáng mang laïi yù nghóa môùi cho cuoäc soáng cuûa hoï vaø chöõa laønh kyù öùc bò toån thöông cuûa hoï baèng caùch gheùp vaøo ñoù söï töôûng nhôù ñeán Thieân Chuùa vaø caùc coâng trình cuûa Ngöôøi daønh cho chuùng ta. Kinh Thaùnh gieo trong chuùng ta söï toát laønh vaø nhaéc nhôû chuùng ta thöïc söï laø ai: con caùi Thieân Chuùa, ñöôïc cöùu ñoä vaø ñöôïc yeâu thöông. "Nhöõng lôøi thôm ngaùt cuûa Chuùa" (Thaùnh Francis Assisi, Thö göûi caùc tín höõu) gioáng nhö maät ong, mang laïi höông vò cho cuoäc soáng cuûa chuùng ta vaø khieán chuùng ta neám ñöôïc vò ngoït cuûa Thieân Chuùa. Lôøi Chuùa nuoâi döôõng taâm hoàn, xua tan noãi sôï haõi vaø vöôït qua noãi coâ ñôn. Lôøi Chuùa ñaõ höôùng daãn caùc moân ñeä boû laïi ñaèng sau söï ñôn ñieäu cuûa cuoäc soáng taäp trung vaøo thuyeàn vaø löôùi, Lôøi Chuùa cuõng canh taân ñöùc tin cuûa chuùng ta, thanh loïc ñöùc tin, giaûi phoùng noù khoûi caën baõ vaø ñöa noù trôû veà nguoàn goác cuûa noù, nguoàn maïch thuaàn khieát cuûa Tin Möøng. Khi thuaät laïi nhöõng ñieàu kyø dieäu Thieân Chuùa ñaõ laøm cho chuùng ta, Kinh Thaùnh giaûi phoùng ñöùc tin teâ lieät vaø laøm cho chuùng ta neám traûi laïi cuoäc soáng Kitoâ giaùo nhö chính baûn chaát cuûa noù laø moät caâu chuyeän tình yeâu vôùi Chuùa.
Caùc ñeä töû cöù theá rôøi ñi roài ñi theo. Theo böôùc chaân cuûa Thaày, hoï tieán veà phía tröôùc. Vì lôøi Chuùa Kitoâ khoâng chæ giaûi thoaùt chuùng ta khoûi nhöõng gaùnh naëng chuùng ta mang trong quaù khöù vaø hieän taïi; Lôøi Chuùa cuõng laøm cho chuùng ta tröôûng thaønh trong söï thaät vaø trong baùc aùi. Lôøi Chuùa laøm soáng ñoäng traùi tim, thaùch thöùc noù, thanh loïc noù khoûi thoùi ñaïo ñöùc giaû vaø laáp ñaày noù baèng nieàm hy voïng. Chính Kinh Thaùnh chöùng thöïc raèng lôøi naøy laø cuï theå vaø hieäu quaû: "nhö möa vaø tuyeát" ñoái vôùi ñaát ñai (x. Is 55:10-11), nhö moät thanh göôm saéc beùn "phôi baøy nhöõng caûm xuùc vaø suy nghó trong loøng" (Dt 4:12), vaø moät haït gioáng baát dieät (1 Pr 1:23), nhoû beù vaø aån giaáu, nhöng vaãn naûy maàm vaø sinh hoa traùi (x. Mt 13). "Ñoù laø söùc maïnh vaø quyeàn naêng cuûa Lôøi Chuùa: Lôøi Chuùa mang laïi söï vöõng maïnh cho ñöùc tin cuûa con caùi Giaùo hoäi, cung caáp löông thöïc cho taâm hoàn vaø nguoàn maïch tinh tuyeàn vaø baát dieät cuûa ñôøi soáng thieâng lieâng" (Dei Verbum, 21).
Anh chò em thaân meán, xin Chuùa Nhaät Lôøi Chuùa giuùp chuùng ta haân hoan trôû veà vôùi nhöõng nguoàn maïch ñöùc tin cuûa chuùng ta, ñöôïc naûy sinh töø vieäc laéng nghe Chuùa Gieâsu, Lôøi haèng soáng cuûa Thieân Chuùa. Xin noù giuùp chuùng ta, ñang bò caûn trôû bôûi nhöõng lôøi noùi veà Giaùo hoäi, khaùm phaù laïi lôøi söï soáng vang voïng trong Giaùo hoäi! Neáu khoâng, cuoái cuøng chuùng ta seõ noùi veà mình nhieàu hôn laø veà Ngaøi, vaø chuùng ta thöôøng taäp trung vaøo nhöõng suy nghó vaø vaán ñeà cuûa chính mình hôn laø vaøo Chuùa Kitoâ vaø lôøi Ngaøi. Chuùng ta haõy trôû veà vôùi caùc nguoàn, ñeå coáng hieán cho theá giôùi nguoàn nöôùc haèng soáng maø noù khao khaùt nhöng khoâng tìm thaáy, vaø trong khi xaõ hoäi vaø caùc phöông tieän truyeàn thoâng xaõ hoäi phaûn aùnh söï baïo löïc cuûa ngoân töø, chuùng ta haõy ñeán gaàn hôn vaø vun troàng lôøi noùi thaàm laëng cuûa Thieân Chuùa, Ñaáng mang laïi ôn cöùu ñoä, dòu daøng, khoâng oàn aøo vaø ñi vaøo taâm hoàn chuùng ta.
Cuoái cuøng, chuùng ta haõy töï hoûi mình moät vaøi caâu hoûi. Toâi phaûi daønh choã naøo cho lôøi Chuùa ôû nôi toâi soáng? Giöõa raát nhieàu saùch, taïp chí, tivi vaø ñieän thoaïi, Kinh Thaùnh ôû ñaâu? Trong phoøng cuûa toâi, toâi coù deã daøng caàm ñöôïc Phuùc aâm khoâng? Toâi coù ñoïc noù haøng ngaøy ñeå trung thaønh vôùi con ñöôøng soáng cuûa mình khoâng? Toâi coù mang theo moät ít baûn Phuùc AÂm ñeå ñoïc khoâng? Toâi thöôøng noùi veà vieäc luoân mang theo Tin Möøng beân mình, trong tuùi, trong ví, treân ñieän thoaïi cuûa chuùng ta. Neáu Chuùa Kitoâ yeâu quyù toâi hôn baát cöù ñieàu gì khaùc, laøm sao toâi coù theå ñeå Ngöôøi ôû nhaø maø khoâng mang theo lôøi Ngöôøi? Vaø moät caâu hoûi cuoái cuøng: Toâi ñaõ ñoïc qua ít nhaát moät trong boán Phuùc AÂm chöa? Tin Möøng laø cuoán saùch söï soáng. Noù ñôn giaûn vaø ngaén goïn, tuy nhieân nhieàu tín höõu thaäm chí chöa bao giôø ñoïc moät trong caùc saùch Phuùc AÂm töø ñaàu ñeán cuoái.
Anh chò em Tin Möøng, Kinh Thaùnh noùi vôùi chuùng ta raèng Thieân Chuùa laø "taùc giaû cuûa veû ñeïp" (Kn 13:3). Chuùng ta haõy ñeå cho mình bò chinh phuïc bôûi veû ñeïp maø Lôøi Chuùa mang vaøo cuoäc soáng cuûa chuùng ta.
(Source: Dicastero per la Comunicazione - Libreria Editrice VaticanaHOMILY OF HIS HOLINESS POPE FRANCIS St. Peter's Basilica Third Sunday of Ordinary Time, 21 January 2024)