Thoùi tham lam laø moät caên beänh cuûa con tim,
chöù khoâng phaûi cuûa ví tieàn
Tieáp kieán chung cuûa Ñöùc Thaùnh cha: Thoùi tham lam laø moät caên beänh cuûa con tim, chöù khoâng phaûi cuûa ví tieàn.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
(RVA News 25-01-2024) - Saùng thöù Tö, ngaøy 24 thaùng Gieâng naêm 2024, ñaõ coù hôn 6,000 tín höõu haønh höông ñeán tham döï buoåi Tieáp kieán chung cuûa Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ, luùc 9 giôø saùng, taïi Ñaïi thính ñöôøng Phaoloâ VI ôû noäi thaønh Vatican.
Môû ñaàu, moïi ngöôøi ñaõ nghe ñoïc moät ñoaïn thö thöù I cuûa thaùnh Phaoloâ toâng ñoà göûi Timoâtheâ (1 Tm 6,8-10): "Vaäy neáu coù côm aên aùo maëc, ta haõy laáy theá laøm ñuû. Coøn nhöõng keû muoán laøm giaøu, thì sa chöôùc caùm doã, sa vaøo caïm baãy vaø nhieàu öôùc muoán ngu xuaån ñoäc haïi; ñoù laø nhöõng thöù laøm cho con ngöôøi chìm ñaém trong caûnh huyû dieät tieâu vong. Thaät theá, coäi reã sinh ra moïi ñieàu aùc laø loøng ham muoán tieàn baïc, vì buoâng theo loøng ham muoán ñoù, nhieàu ngöôøi ñaõ laïc xa ñöùc tin vaø chuoác laáy bao noãi ñôùn ñau xaâu xeù".
Baøi huaán giaùo
Trong baøi giaùo lyù tieáp ñoù, Ñöùc Thaùnh cha tieáp tuïc loaït baøi veà caùc neát xaáu vaø caùc nhaân ñöùc. Baøi thöù naêm naøy coù töïa ñeà laø: "söï tham lam".
Ngaøi noùi:
Anh chò em thaân meán, chaøo anh chò em!
Chuùng ta tieáp tuïc caùc baøi huaán giaùo veà caùc taät xaáu vaø nhaân ñöùc; hoâm nay chuùng ta noùi veà taät tham lam, nghóa laø moät hình thöùc gaén boù vôùi tieàn baïc khieán con ngöôøi thieáu quaûng ñaïi.
Ñoù khoâng phaûi laø moät toäi chæ lieân heä tôùi nhöõng ngöôøi coù nhöõng gia saûn to lôùn, nhöng laø moät taät giaùn tieáp nhieàu khi chaúng lieân heä gì vôùi soá tieàn trong taøi khoaûn ngaân haøng. Ñoù laø moät caên beänh cuûa con tim, chöù khoâng phaûi cuûa ví tieàn.
Nhöõng phaân tích cuûa caùc thaùnh tu haønh trong hoang ñòa veà söï aùc laàm than naøy, döôùi aùnh saùng cuûa taät tham lam coù theå laøm chuû caû caùc ñan só laø nhöõng ngöôøi sau khi töø boû nhöõng gia saûn to lôùn, trong coâ tòch cuûa caên phoøng, hoï laïi dính beùn vôùi nhöõng vaät ít coù giaù trò: hoï khoâng cho möôïn, khoâng chia seû vaø daàn daàn hoï khoâng saün saøng trao taëng. Nhöõng vaät aáy ñoái vôùi hoï trôû thaønh moät thöù hoï toân suøng vaø khoâng theå rôøi boû. Moät loaïi thoaùi hoùa, trôû laïi tình traïng treû em giöõ chaët ñoà chôi cuûa chuùng, laäp ñi laäp laïi: "cuûa toâi! cuûa toâi!" Trong ñoøi hoûi naøy coù tieàm aån moät töông quan beänh hoaïn vôùi thöïc taïi. Noù coù theå naûy sinh döôùi nhöõng hình thöùc bò thuùc ñaåy chieám höõu hoaëc tích tröõ moät caùch beänh hoaïn.
Ñeå chöõa laønh caên beänh naøy, caùc ñan só ñeà nghò moät phöông phaùp quyeát lieät, nhöng raát hieäu nghieäm: ñoù laø suy tö veà söï cheát. Moät ñieàu tuyeät ñoái chaéc chaén veà nhöõng gì moät ngöôøi tích luõy cuûa caûi trong traàn theá naøy laø: chuùng khoâng theå vaøo trong quan taøi cuûa hoï. Ñieàu ñoù cho thaáy söï voâ lyù cuûa taät xaáu aáy. Moái lieân heä sôû höõu maø chuùng ta kieán taïo vôùi caùc söï vaät chæ coù veû beà ngoaøi, vì chuùng ta khoâng phaûi laø chuû cuûa theá giôùi: traùi ñaát maø chuùng ta yeâu meán, trong thöïc teá khoâng phaûi laø cuûa chuùng ta, vaø chuùng ta ñi treân maët ñaát nhö moät ngöôøi qua ñöôøng vaø ngöôøi löõ haønh (Xc Lv 25,23).
Nhöõng nhaän xeùt ñôn sô aáy laøm cho chuùng ta tröïc giaùc ñöôïc söï ñieân roà cuûa thoùi tham lam, vaø caû lyù do kín ñaùo nhaát cuûa noù. Noù laø moät toan tính xua ñuoåi noãi sôï cheát: tìm kieám nhöõng an ninh maø trong thöïc teá chuùng vuoät maát trong chính luùc chuùng ta naém laáy noù. Haõy nhôù duï ngoân ngöôøi ngu xuaån, caùnh ñoàng cuûa ngöôøi aáy ñöôïc muøa gaët raát phong phuù, nhöng luùc aáy trong taâm trí hoï nghó caùch laøm sao tích tröõ nhöõng gì mình gaët ñöôïc. Ngöôøi aáy ñaõ tính toaùn moïi söï, hoaïch ñònh chöông trình töông lai. Nhöng laïi khoâng cöùu xeùt moät ñieàu chaéc chaén hôn cuûa cuoäc soáng, ñoù laø caùi cheát. Tin möøng noùi: "Hôõi keû ngu xuaån, chính ñeâm nay maïng soáng cuûa ngöôi seõ bò ñoøi laïi. Vaø ñieàu maø ngöôi chuaån bò, chuùng seõ thuoäc veà ai?" (Lc 12,20).
Trong nhöõng tröôøng hôïp khaùc, chính nhöõng keû troäm phuïc vuï cho chuùng ta. Caû trong caùc saùch Tin möøng, chuùng xuaát hieän nhieàu laàn, vaø maëc duø hoaït ñoäng cuûa chuùng ñaùng bò khieån traùch, nhöng chuùng coù theå trôû thaønh moät lôøi caûnh giaùc höõu ích. Nhö Chuùa Gieâsu ñaõ noùi trong baøi giaûng treân nuùi: "Caùc con ñöøng tích tröõ nhöõng kho taøng treân traùi ñaát, nôi maø moái moït laøm tieâu hao vaø nôi nhöõng keû troäm ñaøo ngaïch khoeùt vaùch; traùi laïi, haõy tích tröõ nhöõng kho taøng treân trôøi, nôi maø khoâng coù moái moït laøm tieâu hao, vaø khoâng keû troäm phaù cöûa ñeå vaøo aên troäm" (Mt 6,19-20). Vaãn trong trình thuaät veà caùc thaùnh tu haønh trong hoang ñòa, coù keå chuyeän moät keû troäm baát chôït ñeán trong luùc ñan só nguû vaø laáy troäm nhöõng gì thaày aáy giöõ trong phoøng. Khi tænh daäy, ñan só khoâng heà boái roái vì nhöõng gì xaûy ra, nhöng tìm veát cuûa teân troäm, vaø sau khi tìm thaáy, thay vì ñoøi laïi cuûa, thaày lieàn trao heát nhöõng gì coøn laïi cho troäm vaø noùi: "Anh ñaõ queân laáy nhöõng thöù naøy!"
Chuùng ta coù theå laø chuû nhaân cuûa nhöõng cuûa caûi chuùng ta sôû höõu, nhöng nhieàu khi xaûy ra ñieàu traùi ngöôïc: roát cuïc, chính nhöõng cuûa caûi aáy chieám höõu chuùng ta. Moät soá ngöôøi giaøu khoâng töï do hôn, vaø khoâng coù thôøi gian ñeå nghæ ngôi, hoï phaûi canh chöøng vì söï tích tröõ cuûa caûi cuõng ñoøi phaûi ñöôïc gìn giöõ. Hoï luoân lo laéng vì moät gia saûn ñöôïc xaây döïng vôùi bao nhieâu vaát caû, nhöng coù theå bieán tan trong choác laùt. Hoï queân baøi giaûng cuûa Tin möøng. Tin möøng khoâng noùi raèng cuûa caûi giaøu sang töï chuùng laø moät toäi, nhöng chaéc chaén ñoù laø moät traùch nhieäm. Thieân Chuùa khoâng ngheøo: Thaùnh Phaoloâ vieát: Ngaøi laø Chuùa Teå cuûa moïi söï, töø giaøu sang Chuùa trôû neân ngheøo vì chuùng ta, ñeå chuùng ta trôû neân giaøu coù nhôø caùi ngheøo cuûa Ngaøi" (2Cr 8,9).
Ñoù laø ñieàu maø ngöôøi tham lam khoâng hieåu. Hoï coù theå laø nguoàn may maén cho nhieàu ngöôøi, nhöng traùi laïi hoï laïi rôi vaøo con ñöôøng cuït baát haïnh.
Chaøo thaêm vaø keâu goïi
Sau baøi giaùo lyù treân ñaây, nhö thöôøng leä laø phaàn toùm taét baèng nhieàu thöù tieáng cuøng vôùi lôøi chaøo thaêm cuûa Ñöùc Thaùnh cha.
Sau cuøng, baèng tieáng YÙ, Ñöùc Thaùnh cha ñaëc bieät chaøo thaêm caùc nhaø ñaøo taïo cuûa Doøng Capuchino thuoäc vuøng AÂu chaâu, caùc nöõ tu Doøng Ursuline thuoäc Lieân hieäp Roma. Cuoái cuøng laø caùc baïn treû, beänh nhaân vaø caùc ñoâi taân hoân. Ngaøi noùi: "Hoâm nay phuïng vuï kính nhôù thaùnh Phanxicoâ ñeä Saleâ, moät toân sö veà linh ñaïo: thaùnh nhaân ñaõ daïy raèng söï troïn laønh theo Kitoâ giaùo laø ñieàu moãi ngöôøi coù theå ñaït ñöôïc, duø hoï ôû trong baäc soáng vaø giai taàng xaõ hoäi naøo ñi nöõa. Öôùc gì caû anh chò em cuõng coù theå soáng nhöõng hoaøn caûnh hieän nay, trong ñoù anh chò em tìm ñöôïc nhöõng con ñöôøng thaùnh hieán, tin töôûng tieán böôùc trong tình yeâu Thieân Chuùa".
Buoåi tieáp kieán chung keát thuùc vôùi kinh Laïy Cha vaø pheùp laønh cuûa Ñöùc Thaùnh cha.