Yeâu laø toân troïng ngöôøi khaùc,
tìm kieám haïnh phuùc cho hoï
Tieáp kieán chung cuûa Ñöùc Thaùnh cha: Yeâu laø toân troïng ngöôøi khaùc, tìm kieám haïnh phuùc cho hoï.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Vatican (RVA News 17-01-2024) - Saùng thöù Tö, ngaøy 17 thaùng Gieâng naêm 2024, ñaõ coù gaàn 6,000 tín höõu haønh höông ñeán tham döï buoåi Tieáp kieán chung cuûa Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ, luùc 9 giôø saùng, taïi Ñaïi thính ñöôøng Phaoloâ VI ôû noäi thaønh Vatican.
Môû ñaàu buoåi tieáp kieán, moïi ngöôøi ñaõ nghe ñoïc moät ñoaïn thö thöù I cuûa thaùnh Phaoloâ toâng ñoà göûi tín höõu Thessalonica (1 Ts 4,3-5), do caùc ñoäc vieân coâng boá baèng nhieàu thöù tieáng:
"YÙ muoán cuûa Thieân Chuùa laø anh em neân thaùnh: anh em haõy xa laùnh gian daâm, moãi ngöôøi haõy bieát ñoái xöû vôùi thaân theå mình trong söï thaùnh thieän vaø toân troïng, chöù khoâng mình bò duïc voïng thoáng trò nhö daân ngoaïi, laø nhöõng ngöôøi khoâng bieát Thieân Chuùa".
Baøi huaán giaùo
Trong baøi giaùo lyù tieáp ñoù, Ñöùc Thaùnh cha tieáp tuïc loaït baøi veà caùc neát xaáu vaø caùc nhaân ñöùc. Baøi thöù tö naøy coù töïa ñeà laø: "taät meâ daâm".
Ñöùc Thaùnh cha noùi: Anh chò em thaân meán, chaøo anh chò em!
"Chuùng ta tieáp tuïc haønh trình veà nhöõng taät xaáu vaø caùc nhaân ñöùc; vaø caùc thaùnh tu haønh xöa kia daïy chuùng ta raèng, sau taät tham aên, thì ñeán thöù "quyû" thöù hai, luoân luoân rình raäp nôi cöûa taâm hoàn laø toäi meâ daâm, tieáng Hy laïp goïi laø "porneia". Trong khi taät meâ aên uoáng laø ngaáu nghieán löông thöïc, thì taät xaáu thöù hai naøy laø moät thöù phaøm aên ñoái vôùi moät ngöôøi khaùc, nghóa laø moái lieân heä bò ngoä ñoäc giöõa con ngöôøi vôùi nhau, ñaëc bieät laø trong laõnh vöïc tính duïc.
Thaùnh Phaoloâ caûnh giaùc
Ta caàn ñeå yù roõ: trong Kitoâ giaùo, khoâng coù söï leân aùn baûn naêng tính duïc. Moät saùch Kinh thaùnh, cuoán Nhaõ Ca, laø moät baøi thô tuyeät vôøi veà tình yeâu giöõa hai ngöôøi yeâu nhau. Nhöng chieàu kích ñeïp ñeõ nhö theá cuûa nhaân tính chuùng ta khoâng thieáu nguy hieåm, ñeán ñoä trong thö thöù I göûi tín höõu Coârintoâ, thaùnh Phaoloâ ñaõ phaûi ñeà caäp tôùi vaán ñeà naøy. Ngaøi vieát: "Khaép nôi, ngöôøi ta nghe noùi veà söï voâ luaân nôi anh chò em, vaø moät thöù voâ luaân ñeán ñoä ngöôøi ta khoâng gaëp thaáy keå caû nôi daân ngoaïi" (5,1). Söï traùch cöù cuûa thaùnh Toâng ñoà lieân quan tôùi vaán ñeà tính duïc thieáu laønh maïnh töø phía moät vaøi Kitoâ höõu.
Kinh nghieäm yeâu thöông
"Nhöng chuùng ta haõy nhìn kinh nghieäm con ngöôøi, kinh nghieäm yeâu thöông. Ñeå ñieàu naøy dieãn ra, vaø ñeå laø moät kinh nghieäm ñaûo loän döôøng aáy trong ñôøi soáng con ngöôøi, khoâng ai trong chuùng ta bieát ñieàu ñoù: ñoù laø moät trong nhöõng thöïc taïi gaây ngaïc nhieân nhaát veà cuoäc soáng. Phaàn lôùn caùc baøi ca nghe thaáy ôû Radio ñeàu lieân quan ñeán vaán ñeà naøy: tình yeâu soi saùng nhau, tình yeâu luoân ñöôïc tìm kieám maø khoâng bao giôø ñaït tôùi, tình yeâu ñaày vui möøng, hoaëc chuùng haønh haï ñeán rôi leä.
Neáu khoâng bò oâ nhieãm vì taät xaáu, thì söï yeâu nhau laø moät trong nhöõng tình caûm thanh khieát nhaát. Moät ngöôøi khi yeâu thì trôû neân quaûng ñaïi, vui möøng trong vieäc trao taëng, vieát nhöõng thö töø vaø thô phuù. Khoâng nghó ñeán mình ñeå hoaøn toaøn höôùng veà ngöôøi khaùc. Vaø neáu baïn hoûi moät ngöôøi ñang yeâu xem ñoäng löïc naøo laøm cho yeâu thì hoï seõ khoâng tìm ñöôïc moät caâu traû lôøi; döôùi bao nhieâu khía caïnh, tình yeâu cuûa hoï laø moät tình yeâu voâ ñieàu kieän, maïnh meõ döôøng naøo, vaø cuõng coù phaàn thô ngaây: ngöôøi yeâu khoâng bieát thöïc söï khuoân maët cuûa ngöôøi khaùc, coù xu höôùng lyù töôûng hoùa khuoân maët aáy, saün saøng höùa heïn maø khoâng nhaän thöùc ngay gaùnh naëng cuûa noù. Ñaây chính laø "maûnh vöôøn" nôi gia taêng nhöõng ñieàu tuyeät vôøi, nhöng khoâng traùnh ñöôïc söï aùc. Noù bò ma quyû laøm cho bieán daïng vì söï meâ daâm duïc, vaø taät xaáu naøy ñaëc bieät ñaùng gheùt, ít laø vì hai lyù do.
Hai lyù do laøm bieán thaùi tình yeâu
Tröôùc heát, noù taøn phaù nhöõng quan heä giöõa con ngöôøi. Nhö baèng chöùng, raát tieác ta chæ caàn ñoïc nhöõng tin töùc thôøi söï haèng ngaøy. Bao nhieâu quan heä ñaõ khôûi söï moät caùch toát ñeïp nhaát nhöng roài bò bieán thaønh nhöõng quan heä bò nhieãm ñoäc, chieám höõu ngöôøi khaùc, thieáu toân troïng vaø yù thöùc veà giôùi haïn? Ñoù laø nhöõng tình yeâu trong ñoù thieáu söï khieát tònh: nhaân ñöùc naøy khoâng neân laãn loän vôùi söï tieát duïc, ñuùng ra laø vôùi yù chí khoâng bao giôø chieám höõu ngöôøi khaùc. Yeâu laø toân troïng ngöôøi khaùc, tìm kieám haïnh phuùc cho hoï, vun troàng thieän caûm ñoái vôùi nhöõng taâm tình cuûa hoï, saün saøng trong söï nhaän bieát moät thaân theå, moät taâm lyù vaø moät taâm hoàn khoâng phaûi laø cuûa chuùng ta, vaø phaûi ñöôïc chieâm ngöôõng vì veû ñeïp maø noù mang. Traùi laïi, taät meâ daâm cheá nhaïo taát caû nhöõng ñieàu ñoù: noù boùc loät, töôùc maát, tieâu thuï heát söùc voäi vaõ, khoâng muoán laéng nghe ngöôøi khaùc nhöng chæ nghe nhu caàu rieâng cuûa mình vaø laïc thuù cuûa mình; taät meâ daâm coi laø nhaøm chaùn moïi thöù thu huùt, khoâng tìm kieám söï toång hôïp giöõa lyù trí, baûn naêng thuùc ñaåy vaø taâm tình giuùp chuùng ta soáng khoân ngoan. Ngöôøi meâ daâm chæ tìm con ñöôøng taét: khoâng hieåu raèng con ñöôøng yeâu thöông caàn ñöôïc böôùc ñi chaäm raõi, vaø söï kieân nhaãn naøy thay vì ñoàng nghóa vôùi söï nhaøm chaùn, noù giuùp laøm cho chuùng ta haïnh phuùc trong nhöõng töông quan yeâu thöông.
Nhöng coù moät lyù do thöù hai, qua ñoù söï meâ daâm laø moät taät xaáu nguy hieåm. Trong taát caû nhöõng laïc thuù cuûa con ngöôøi, tính duïc coù moät tieáng noùi maïnh meõ. Noù lieân keát moïi giaùc quan, ôû laïi trong thaân theå cuõng nhö trong taâm lyù; neáu khoâng ñöôïc kieân nhaãn ñieàu cheá, neáu khoâng ñöôïc ghi trong moät töông quan vaø moät lòch söû trong ñoù hai ngöôøi bieán noù thaønh moät vuõ ñieäu tình yeâu, vì noù tieán thaønh moät xieàng xích töôùc ñoaït töï do cuûa con ngöôøi. Khoaùi laïc tình duïc bò hö hoûng vì daâm oâ: thoûa maõn maø khoâng coù töông quan coù theå taïo neân nhöõng hình thöùc nghieän ngaäp.
Noã löïc choáng meâ daâm
Chieán thaéng trong traän chieán choáng meâ daâm, choáng laïi söï vaät hoùa tha nhaân, coù theå laø moät coâng trình keùo daøi troïn cuoäc soáng. Nhöng phaàn thöôûng trong traän chieán naøy laø ñieàu quan troïng tuyeät ñoái, vì vaán ñeà ôû ñaây laø baûo toàn veû ñeïp maø Thieân Chuùa ñaõ ghi vaøo coâng trình taïo döïng cuûa Ngaøi, khi nghó ra tình yeâu giöõa ngöôøi nam vaø ngöôøi nöõ. Veû ñeïp aáy laøm cho chuùng ta tin raèng xaây döïng moät lòch söû chung thì toát hôn laø ñi saên ñuoåi nhöõng phieâu löu, vun troàng söï dòu daøng thì toát hôn laø cuùi mình tröôùc quæ chieám höõu, phuïc vuï thì toát hôn laø chinh phuïc, vì neáu khoâng coù tình yeâu thì cuoäc ñôøi laø moät söï coâ ñôn saàu thaûm.
Chaøo thaêm vaø keâu goïi
Sau baøi giaùo lyù treân ñaây, nhö thöôøng leä laø phaàn toùm taét baèng nhieàu thöù tieáng: tieáng Phaùp, Anh, Ñöùc, Taây Ban Nha, Boà Ñaøo Nha vaø Araäp.
Coù moät nhoùm ngheä só xieác, vôùi nhieàu em beù, ñaõ trình dieãn tröôùc Ñöùc Thaùnh cha vaø cöû toïa, tröôùc khi Ñöùc Thaùnh cha chaøo naêm vaø nhaén nhuû moïi ngöôøi baèng tieáng YÙ.
Ngaøi baøy toû söï gaàn guõi vôùi taát caû caùc naïn nhaân, moïi thöôøng daân, trong vuï taán coâng baèng teân löûa vaøo thaønh phoá Erbil ôû mieàn baéc Irak, thuoäc mieàn töï trò Kurdistan. Ñöùc Thaùnh cha noùi: Tình laùng gieàng toát khoâng ñöôïc xaây döïng baèng nhöõng haønh ñoäng nhö vaäy, nhöng baèng ñoái thoaïi vaø coäng taùc." Ngaøi cuõng môøi goïi traùnh moïi böôùc laøm gia taêng caêng thaúng ôû Trung Ñoâng vaø trong nhöõng dieãn caûnh chieán tranh.
Ñöùc Thaùnh cha noùi theâm raèng: "Chuùng ta ñöøng queân nhöõng nöôùc ñang ôû trong chieán tranh, nhö: Ucraina, Palestine, Israel, nhöõng ngöôøi daân taïi Gaza ñang chòu ñau khoå döôøng naøo".
Sau cuøng, Ñöùc Thaùnh cha nhaén nhuû raèng: "Ngaøy mai, töùc laø ngaøy 18 thaùng Gieâng, laø baét ñaàu Tuaàn caàu nguyeän cho söï hieäp nhaát caùc tín höõu Kitoâ, vaø naêm nay coù chuû ñeà laø: "Haõy yeâu meán Thieân Chuùa laø Chuùa cuûa con... vaø haõy yeâu thöông tha nhaân nhö chính mình" (Xc Lc 10,27). Toâi môøi goïi anh chò em haõy caàu nguyeän ñeå caùc Kitoâ höõu ñöôïc hieäp thoâng troïn veïn vaø laøm chöùng taù ñoàng nhaát veà tình yeâu thöông ñoái vôùi taát caû moïi ngöôøi, ñaëc bieät nhöõng ngöôøi yeáu theá nhaát."
Ñöùc Thaùnh cha cuõng nhaéc ñeán caùc baïn treû, beänh nhaân vaø caùc ñoâi taân hoân. Ngaøi noùi: "Hoâm nay, phuïng vuï kính nhôù thaùnh Antoân Vieän phuï, moät trong nhöõng ngöôøi cha saùng laäp ñôøi ñan tu. Öôùc gì taám göông cuûa thaùnh nhaân khích leä anh chò em quyeát lieät ñoùn nhaän Tin möøng maø khoâng thoûa hieäp."
Buoåi Tieáp kieán chung keát thuùc vôùi kinh Laïy Cha vaø pheùp laønh cuûa Ñöùc Thaùnh cha.