Ñöùc Hoàng Y nguyeân toång tröôûng

Boä Giaùo Lyù Ñöùc Tin

vaïch ra nhöõng sai laàm

cuûa Tuyeân ngoân Fiducia supplicans

 

Ñöùc Hoàng Y nguyeân toång tröôûng Boä Giaùo Lyù Ñöùc Tin vaïch ra nhöõng sai laàm cuûa Tuyeân ngoân Fiducia supplicans.

J.B. Ñaëng Minh An dòch


Boä Giaùo Lyù Ñöùc Tin coâng boá aûnh chuïp cuoäc heïn vôùi Ñöùc Thaùnh Cha.


Vatican (VietCatholic News 22-12-2023) - Giöõa nhöõng chæ trích vang leân khaép nôi treân theá giôùi, Boä Giaùo Lyù Ñöùc Tin ñaõ coâng boá aûnh chuïp cuoäc heïn vôùi Ñöùc Thaùnh Cha ñeå chöùng minh raèng vieäc coâng boá Tuyeân ngoân ñang gaây tranh caõi naøy khoâng phaûi laø vieäc laøm cuûa rieâng Ñöùc Hoàng Y Víctor Manuel Fernaùndez.

Tuy nhieân, Ñöùc Hoàng Y Gerhard Ludwig Muller, nguyeân toång tröôûng Boä Giaùo Lyù Ñöùc Tin cho bieát, Tuyeân ngoân Fiducia supplicans chöa heà ñöôïc thaûo luaän hay pheâ chuaån bôûi Ñaïi hoäi ñoàng caùc Hoàng Y vaø Giaùm muïc cuûa Boä Giaùo Lyù Ñöùc Tin, chöù ñöøng noùi ñeán vieäc tham khaûo yù kieán caùc Giaùm Muïc treân theá giôùi nhö caùc vò toång tröôûng Boä Giaùo Lyù Ñöùc Tin thöôøng laøm.

Trong baøi baùo ñöôïc ñaêng treân tôø Pillar Catholic vôùi tieâu ñeà "Muller - 'Fiducia supplicans' is 'self-contradictory'", nghóa laø Ñöùc Hoàng Y Muller cho raèng Tuyeân ngoân Fiducia supplicans laø töï maâu thuaãn," ngaøi cuõng ñi xa hôn vaø giaûi thích nhöõng laàm laïc cuûa Tuyeân ngoân Fiducia supplicans.

Döôùi ñaây laø baûn dòch toaøn vaên sang Vieät Ngöõ:

 

Phöôùc laønh duy nhaát cuûa Meï Giaùo Hoäi laø Söï Thaät Seõ Giaûi Thoaùt Chuùng Ta. Löu yù veà Tuyeân ngoân Fiducia supplicans

Vôùi Tuyeân ngoân Fiducia supplicans veà "YÙ nghóa muïc vuï cuûa caùc Pheùp laønh", Boä Giaùo lyù Ñöùc tin ñaõ ñöa ra moät khaúng ñònh chöa töøng coù trong giaùo huaán cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo. Treân thöïc teá, taøi lieäu naøy khaúng ñònh raèng moät linh muïc coù theå ban pheùp laønh (khoâng phaûi theo phuïng vuï, nhöng rieâng tö) cho caùc caëp vôï choàng soáng trong quan heä tình duïc ngoaøi hoân nhaân, keå caû caùc caëp ñoàng giôùi. Nhieàu caâu hoûi ñöôïc caùc giaùm muïc, linh muïc vaø giaùo daân neâu ra khi ñaùp laïi nhöõng tuyeân boá naøy xöùng ñaùng nhaän ñöôïc caâu traû lôøi roõ raøng vaø döùt khoaùt.

Phaûi chaêng Tuyeân ngoân naøy maâu thuaãn roõ raøng vôùi giaùo huaán Coâng Giaùo? Caùc tín höõu coù buoäc phaûi chaáp nhaän giaùo huaán môùi naøy khoâng? Lieäu vò linh muïc coù theå thöïc hieän nhöõng thöïc haønh môùi vöøa ñöôïc phaùt minh ra khoâng? Vaø lieäu vò giaùm muïc giaùo phaän coù theå caám caùc thöïc haønh naøy neáu chuùng dieãn ra trong giaùo phaän cuûa ngaøi khoâng?

Ñeå traû lôøi nhöõng caâu hoûi naøy, chuùng ta haõy xem chính xaùc taøi lieäu naøy daïy gì vaø noù döïa vaøo nhöõng laäp luaän naøo.

Taøi lieäu naøy, chöa heà ñöôïc thaûo luaän hay pheâ chuaån bôûi Ñaïi hoäi ñoàng caùc Hoàng Y vaø Giaùm muïc cuûa Boä Giaùo Lyù Ñöùc Tin, thöøa nhaän raèng giaû thuyeát (hoaëc giaùo huaán?) maø noù ñeà xuaát laø môùi vaø noù chuû yeáu döïa treân huaán quyeàn muïc vuï cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ.

Theo ñöùc tin Coâng Giaùo, giaùo hoaøng vaø caùc giaùm muïc coù theå ñaët ra moät soá ñieåm nhaán muïc vuï nhaát ñònh vaø lieân heä moät caùch saùng taïo chaân lyù cuûa Maëc khaûi vôùi nhöõng thaùch thöùc môùi cuûa moãi thôøi ñaïi, chaúng haïn nhö trong lónh vöïc hoïc thuyeát xaõ hoäi hoaëc ñaïo ñöùc sinh hoïc, nhöng ñoàng thôøi phaûi toân troïng caùc nguyeân taéc cô baûn cuûa Nhaân hoïc Kitoâ giaùo. Hôn theá nöõa, nhöõng ñoåi môùi naøy khoâng theå vöôït quaù nhöõng gì ñaõ ñöôïc caùc toâng ñoà maïc khaûi moät laàn vaø maõi maõi nhö lôøi Thieân Chuùa (Dei verbum 8). Treân thöïc teá, khoâng coù vaên baûn Kinh thaùnh hoaëc vaên baûn naøo cuûa caùc Giaùo phuï vaø Tieán só Hoäi Thaùnh hoaëc caùc taøi lieäu tröôùc ñaây cuûa huaán quyeàn hoã trôï cho keát luaän cuûa Tuyeân ngoân Fiducia supplicans. Hôn theá nöõa, nhöõng gì chuùng ta thaáy khoâng phaûi laø moät söï phaùt trieån maø laø moät böôùc ñöùt ñoaïn veà maët giaùo lyù. Vì ngöôøi ta chæ coù theå noùi veà moät söï phaùt trieån giaùo lyù neáu lôøi giaûi thích môùi ñöôïc chöùa ñöïng, ít nhaát moät caùch ngaàm ñònh, trong Maïc Khaûi vaø treân heát, noù khoâng maâu thuaãn vôùi caùc ñònh nghóa tín lyù. Vaø söï phaùt trieån giaùo lyù ñaït ñeán yù nghóa saâu saéc hôn phaûi dieãn ra tieäm tieán, nghóa laø phaûi traûi qua moät thôøi gian tröôûng thaønh laâu daøi. Treân thöïc teá, Tuyeân boá huaán quyeàn cuoái cuøng veà vaán ñeà naøy ñaõ ñöôïc Boä Giaùo lyù Ñöùc tin ñöa ra trong moät baûn phaûn hoài ñöôïc coâng boá vaøo thaùng 3 naêm 2021, chöa ñaày ba naêm tröôùc, vaø tuyeân boá aáy ñaõ döùt khoaùt baùc boû khaû naêng chuùc laønh cho nhöõng keát hôïp naøy. Ñieàu naøy aùp duïng caû cho caùc phöôùc laønh coâng coäng laãn caùc phöôùc laønh rieâng tö cho nhöõng ngöôøi soáng trong hoaøn caûnh toäi loãi.

Laøm theá naøo ñeå Tuyeân ngoân Fiducia supplicans bieän minh cho vieäc ñeà xuaát moät hoïc thuyeát môùi maø khoâng maâu thuaãn vôùi taøi lieäu naêm 2021 tröôùc ñoù?

Tröôùc heát, Tuyeân ngoân Fiducia supplicans coâng nhaän raèng caû phaûn hoài cuûa Boä Giaùo Lyù Ñöùc Tin naêm 2021 vaø giaùo huaán truyeàn thoáng, coù giaù trò vaø raøng buoäc veà caùc pheùp laønh ñeàu khoâng cho pheùp vieäc chuùc laønh trong nhöõng tình huoáng traùi vôùi luaät Chuùa, nhö trong tröôøng hôïp keát hôïp tình duïc ngoaøi hoân nhaân. Ñieàu naøy laø roõ raøng ñoái vôùi caùc bí tích, cuõng nhö ñoái vôùi caùc pheùp laønh khaùc maø Tuyeân ngoân Fiducia supplicans goïi laø pheùp laønh "phuïng vuï". Nhöõng pheùp laønh "phuïng vuï" naøy thuoäc veà ñieàu maø Giaùo hoäi goïi laø "bí tích", nhö ñöôïc ghi nhaän trong Saùch Leã Roâma. Hai loaïi pheùp laønh naøy ñeàu ñoøi phaûi coù söï thoáng nhaát giöõa pheùp laønh vaø giaùo huaán cuûa Giaùo hoäi (FS 9-11).

Vì vaäy, ñeå chaáp nhaän pheùp laønh trong nhöõng hoaøn caûnh traùi ngöôïc vôùi Tin Möøng, Boä Giaùo Lyù Ñöùc Tin ñeà xuaát moät giaûi phaùp ñoäc ñaùo: ñoù laø môû roäng khaùi nieäm pheùp laønh (FS 7; FS 12). Ñieàu naøy ñöôïc bieän minh nhö sau:

"Ngöôøi ta cuõng phaûi traùnh nguy cô giaûn löôïc yù nghóa cuûa caùc pheùp laønh vaøo quan ñieåm naøy maø thoâi [töùc laø giaûn löôïc vaøo caùc pheùp laønh 'phuïng vuï' cuûa caùc bí tích vaø aù bí tích], vì noù seõ khieán chuùng ta mong ñôïi cuøng nhöõng ñieàu kieän luaân lyù cho moät pheùp laønh ñôn giaûn ñöôïc ñoøi hoûi khi laõnh nhaän caùc bí tích. (FS 12). Nghóa laø, caàn phaûi coù moät khaùi nieäm môùi veà pheùp laønh, moät khaùi nieäm vöôït xa caùc pheùp laønh bí tích ñeå ñoàng haønh veà maët muïc vuï vôùi haønh trình cuûa nhöõng ngöôøi soáng trong toäi loãi.

Treân thöïc teá, vieäc môû roäng ra ngoaøi caùc bí tích naøy ñaõ dieãn ra thoâng qua caùc pheùp laønh khaùc ñaõ ñöôïc pheâ chuaån trong Nghi leã Roâma. Giaùo hoäi khoâng ñoøi hoûi nhöõng ñieàu kieän ñaïo ñöùc ñeå ban pheùp laønh gioáng nhö khi laõnh nhaän bí tích. Chaúng haïn, ñieàu naøy xaûy ra trong tröôøng hôïp moät hoái nhaân khoâng muoán töø boû hoaøn caûnh toäi loãi, nhöng coù theå khieâm toán xin moät pheùp laønh rieâng ñeå Chuùa ban cho hoï aùnh saùng vaø söùc maïnh ñeå hieåu vaø tuaân theo nhöõng lôøi daïy cuûa Tin Möøng. Tröôøng hôïp naøy khoâng ñoøi hoûi moät loaïi pheùp laønh "muïc vuï" môùi.

Vaäy thì taïi sao caàn phaûi môû roäng yù nghóa cuûa "chuùc laønh", neáu pheùp laønh nhö ñöôïc hieåu trong Nghi thöùc Roâma ñaõ vöôït xa pheùp laønh ñöôïc ban trong bí tích? Lyù do laø vì caùc pheùp laønh maø Nghi leã Roâma döï truø chæ coù theå thöïc hieän ñöôïc treân "nhöõng söï vaät, ñòa ñieåm hoaëc hoaøn caûnh khoâng maâu thuaãn vôùi luaät phaùp hoaëc tinh thaàn Tin Möøng" (FS 10, trích daãn Nghi leã Roâma). Vaø ñaây chính laø ñieåm maø Boä Giaùo Lyù Ñöùc Tin muoán khaéc phuïc, vì hoï muoán chuùc phuùc cho caùc caëp vôï choàng trong nhöõng hoaøn caûnh, chaúng haïn nhö caùc moái quan heä ñoàng tính, traùi vôùi luaät phaùp vaø tinh thaàn Tin Möøng. Ñuùng laø Giaùo hoäi coù theå theâm "caùc aù bí tích môùi" vaøo caùc aù bí tích hieän coù (Vatican II: Sacrosanctum Concilium 79), nhöng Giaùo hoäi khoâng theå thay ñoåi yù nghóa cuûa chuùng theo caùch bình thöôøng hoùa toäi loãi, ñaëc bieät trong moät moâi tröôøng vaên hoùa mang tính yù thöùc heä cao deã laøm caùc tín höõu hieåu laàm. Vaø söï thay ñoåi yù nghóa naøy chính xaùc laø nhöõng gì xaûy ra trong Tuyeân ngoân Fiducia supplicans. Tuyeân ngoân naøy phaùt minh ra moät loaïi phöôùc laønh môùi ngoaøi nhöõng loaïi lieân quan ñeán caùc bí tích hoaëc phöôùc laønh nhö Giaùo hoäi ñaõ hieåu. Tuyeân ngoân Fiducia supplicans noùi raèng ñaây laø nhöõng pheùp laønh phi phuïng vuï thuoäc veà loøng ñaïo ñöùc bình daân. Nhö theá, theo ñeà xuaát cuûa Tuyeân ngoân Fiducia supplicans seõ coù ba loaïi phöôùc laønh:

a) Caùc chuùc laønh lieân quan ñeán caùc bí tích, ñoøi hoûi ngöôøi nhaän laõnh phaûi ôû trong traïng thaùi thích hôïp ñeå laõnh nhaän caùc bí tích, hoaëc ñoøi hoûi ngöôøi ñoù phaûi ñoùn nhaän söùc maïnh ñeå töø boû toäi loãi.

b) Caùc pheùp laønh, nhö ñöôïc ghi trong Nghi thöùc Roâma vaø nhö giaùo lyù Coâng Giaùo luoân hieåu, coù theå ñöôïc ban cho con ngöôøi, ngay caû khi hoï soáng trong toäi loãi, nhöng khoâng daønh cho "nhöõng söï vieäc, ñòa ñieåm hoaëc hoaøn caûnh# traùi ngöôïc vôùi luaät phaùp hoaëc tinh thaàn Tin Möøng" (FS 10, trích Saùch Nghi Leã Roâma). Vì vaäy, chaúng haïn, moät phuï nöõ ñaõ phaù thai coù theå ñöôïc chuùc laønh, nhöng phoøng khaùm phaù thai thì khoâng theå ñöôïc chuùc phuùc.

c) Caùc pheùp laønh môùi do Tuyeân ngoân Fiducia supplicans ñeà xuaát seõ laø caùc pheùp laønh muïc vuï, khoâng phaûi caùc pheùp laønh phuïng vuï hay nghi leã. Vì vaäy, caùc pheùp laønh nhö theá seõ khoâng coøn bò giôùi haïn nhö caùc pheùp laønh "nghi leã" hay loaïi "b". Chuùng coù theå ñöôïc aùp duïng khoâng chæ cho nhöõng ngöôøi toäi loãi, nhö trong caùc pheùp laønh "nghi thöùc", maø coøn cho nhöõng söï vieäc, ñòa ñieåm hoaëc hoaøn caûnh traùi ngöôïc vôùi Tin Möøng.

Nhöõng phöôùc laønh loaïi "c" hay nhöõng phöôùc laønh "muïc vuï" naøy laø moät ñieàu môùi laï. Khoâng mang tính phuïng vuï maø laø "loøng ñaïo ñöùc bình daân", chuùng ñöôïc cho laø seõ khoâng ñoøi phaûi nhöôïng boä caùc giaùo lyù Phuùc aâm vaø seõ khoâng nhaát quaùn vôùi caùc chuaån möïc ñaïo ñöùc hoaëc giaùo lyù Coâng Giaùo.

Chuùng ta coù theå noùi gì veà loaïi phöôùc laønh môùi naøy?

Nhaän xeùt ñaàu tieân laø khoâng coù cô sôû cho caùch söû duïng môùi naøy trong caùc vaên baûn Kinh thaùnh ñöôïc Tuyeân ngoân Fiducia supplicans trích daãn, cuõng nhö trong baát kyø Tuyeân ngoân naøo tröôùc ñaây cuûa Huaán quyeàn. Caùc vaên baûn do Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñöa ra cuõng khoâng cung caáp neàn taûng cho kieåu chuùc laønh môùi naøy. Vieäc chuùc laønh theo Nghi thöùc Roâma (loaïi "b") thaät söï ñaõ cho pheùp caùc linh muïc chuùc laønh cho nhöõng ngöôøi soáng trong toäi loãi. Vaø kieåu "chuùc laønh [loaïi b] naøy coù theå deã daøng aùp duïng cho nhöõng ngöôøi ñang ôû trong tuø hoaëc trong moät nhoùm caûi taïo, nhö Ñöùc Phanxicoâ noùi (FS 27).

Traùi laïi, pheùp laønh "muïc vuï" ñoåi môùi loaïi "c" naøy, vöôït xa nhöõng gì Ñöùc Phanxicoâ ñeà caäp ñeán, bôûi vì ngöôøi ta coù theå ban pheùp laønh nhö vaäy cho moät thöïc taïi traùi vôùi luaät Chuùa, chaúng haïn nhö chuùc laønh cho moái quan heä ngoaøi hoân nhaân. Treân thöïc teá, theo tieâu chí cuûa loaïi phöôùc laønh naøy, ngöôøi ta thaäm chí coù theå chuùc laønh cho moät phoøng khaùm phaù thai hoaëc moät nhoùm mafia.

Ñieàu naøy daãn ñeán nhaän xeùt thöù hai: thaät nguy hieåm khi phaùt minh ra nhöõng thuaät ngöõ môùi ñi ngöôïc laïi caùch söû duïng ngoân ngöõ truyeàn thoáng. Thöïc haønh naøy coù theå daãn ñeán vieäc thöïc thi quyeàn löïc moät caùch tuøy tieän. Trong tröôøng hôïp ñang ñöôïc ñeà caäp ñeán, söï thaät laø moät pheùp laønh coù moät thöïc taïi khaùch quan cuûa rieâng noù vaø do ñoù khoâng theå ñöôïc xaùc ñònh laïi tuøy yù ñeå phuø hôïp vôùi yù ñònh chuû quan traùi ngöôïc vôùi baûn chaát cuûa pheùp laønh. ÔÛ ñaây toâi chôït nhôù ñeán caâu noùi noåi tieáng cuûa Humpty Dumpty trong cuoán "Alice Trong Xöù Sôû Thaàn Tieân": "Khi toâi söû duïng moät töø, noù chæ coù nghóa theo nhöõng gì toâi choïn, khoâng hôn khoâng keùm." Alice traû lôøi: "Vaán ñeà laø lieäu baïn coù theå laøm cho caùc töø coù nhieàu nghóa khaùc nhau hay khoâng." Vaø Humpty Dumpty noùi: "Vaán ñeà laø ai seõ laø chuû; ñoù laø taát caû."

Quan saùt thöù ba lieân quan ñeán chính khaùi nieäm cho raèng "pheùp laønh phi phuïng vuï" khoâng nhaèm muïc ñích pheâ chuaån baát cöù ñieàu gì (FS 34), nhö pheùp laønh "muïc vuï" (loaïi "c"). Noù khaùc vôùi pheùp laønh loaïi "b" ñöôïc trình baøy trong Nghi leã Roâma nhö theá naøo? Söï khaùc bieät khoâng naèm ôû baûn chaát töï phaùt cuûa pheùp laønh, ñieàu naøy ñaõ coù theå xaûy ra trong caùc pheùp laønh loaïi "b", vì chuùng khoâng caàn phaûi ñöôïc quy ñònh hoaëc pheâ chuaån trong Nghi thöùc Roâma. Cuõng khoâng coù söï khaùc bieät veà loøng ñaïo ñöùc bình daân, vì caùc pheùp laønh theo Nghi leã Roâma ñaõ ñöôïc ñieàu chænh cho phuø hôïp vôùi loøng ñaïo ñöùc bình daân, voán yeâu caàu laøm pheùp ñoà vaät, ñòa ñieåm vaø con ngöôøi. Coù veû nhö pheùp laønh "muïc vuï" mang tính ñoåi môùi ñöôïc taïo ra ñaëc bieät ñeå chuùc laønh cho nhöõng tình huoáng traùi vôùi luaät phaùp hoaëc tinh thaàn Phuùc AÂm.

Ñieàu naøy ñöa chuùng ta ñeán nhaän xeùt thöù tö lieân quan ñeán ñoái töôïng cuûa pheùp laønh "muïc vuï" naøy, ñöôïc cheá ra ñeå phaân bieät vôùi pheùp laønh "nghi thöùc" cuûa Saùch Leã Roâma. Pheùp laønh "muïc vuï" coù theå bao goàm nhöõng tình huoáng traùi ngöôïc vôùi Tin Möøng. Löu yù raèng ôû ñaây khoâng chæ nhöõng ngöôøi toäi loãi môùi ñöôïc chuùc laønh, maø baèng caùch chuùc laønh cho moät caëp, chính moái quan heä toäi loãi cuõng ñöôïc chuùc laønh. Thieân Chuùa khoâng theå ban aân suûng cho moät moái quan heä tröïc tieáp ñoái nghòch vôùi Ngaøi vaø ngöôøi ta khoâng theå ra leänh cho Ngaøi. Quan heä tình duïc ngoaøi hoân nhaân khoâng theå ñöa con ngöôøi ñeán gaàn Thieân Chuùa hôn vaø do ñoù khoâng theå môû loøng ñoùn nhaän phuùc laønh cuûa Thieân Chuùa. Vì vaäy, neáu phöôùc laønh naøy ñöôïc ban, taùc duïng duy nhaát cuûa noù laø laøm boái roái nhöõng ngöôøi nhaän noù hoaëc nhöõng ngöôøi tham döï noù. Hoï seõ nghó raèng Thieân Chuùa ñaõ chuùc laønh cho nhöõng gì Ngaøi khoâng theå chuùc laønh. Pheùp laønh "muïc vuï" naøy seõ khoâng phaûi laø pheùp laønh muïc vuï cuõng khoâng phaûi laø moät söï chuùc phuùc. Ñuùng laø Ñöùc Hoàng Y Fernandez, trong nhöõng phaùt bieåu sau naøy vôùi Infovaticana, ñaõ noùi raèng khoâng phaûi söï keát hôïp ñöôïc chuùc phuùc maø laø caëp ñoù. Tuy nhieân, ñieàu naøy laøm maát ñi yù nghóa cuûa moät töø, vì ñieàu ñònh nghóa moät caëp chính laø söï keát hôïp cuûa hoï.

Khoù khaên trong vieäc chuùc laønh cho moät söï keát hieäp hay moät caëp ñaëc bieät roõ raøng trong tröôøng hôïp ñoàng tính luyeán aùi. Vì trong Kinh thaùnh, phöôùc laønh coù lieân quan ñeán traät töï maø Thieân Chuùa ñaõ taïo ra vaø Ngaøi ñaõ tuyeân boá laø toát laønh. Traät töï naøy döïa treân söï khaùc bieät giôùi tính giöõa nam vaø nöõ, ñöôïc goïi laø moät xöông moät thòt. Vieäc chuùc phuùc cho moät thöïc taïi traùi ngöôïc vôùi saùng taïo khoâng nhöõng khoâng theå thöïc hieän ñöôïc maø coøn laø moät söï baùng boå. Moät laàn nöõa, vaán ñeà khoâng phaûi laø chuùc phuùc cho nhöõng ngöôøi "soáng trong moät söï keát hôïp khoâng theå so saùnh ñöôïc vôùi hoân nhaân " (FS soá 30), maø laø chuùc phuùc cho chính söï keát hôïp khoâng theå so saùnh ñöôïc vôùi hoân nhaân. Chính vì muïc ñích naøy maø moät loaïi phuùc laønh môùi ñaõ ñöôïc taïo ra (FS 7, 12).

Moät soá laäp luaän xuaát hieän trong vaên baûn nhaèm coá gaéng bieän minh cho nhöõng phöôùc laønh naøy. Thöù nhaát, khaû naêng coù nhöõng ñieàu kieän giaûm nheï toäi loãi cuûa toäi nhaân. Tuy nhieân, nhöõng ñieàu kieän naøy ñeà caäp ñeán con ngöôøi chöù khoâng phaûi baûn thaân moái quan heä. Ngöôøi ta cuõng noùi raèng vieäc xin pheùp laønh laø ñieàu toát laønh maø nhöõng ngöôøi naøy coù theå thöïc hieän ñöôïc trong ñieàu kieän hieän taïi cuûa hoï, nhö theå vieäc xin pheùp laønh töï noù ñaõ taïo neân moät söï môû ra vôùi Thieân Chuùa vaø cho söï hoaùn caûi. Ñieàu naøy coù theå ñuùng vôùi nhöõng ngöôøi caàu xin phöôùc laønh cho caù nhaân mình, nhöng khoâng ñuùng cho nhöõng ngöôøi caàu xin phöôùc laønh cho hai ngöôøi nhö moät caëp. Tröôøng hôïp thöù hai, khi xin pheùp laønh cho moät caëp, ngöôøi ta ngaàm tìm caùch bieän minh hay minh nhieân cho moái quan heä cuûa hoï tröôùc Thieân Chuùa, maø khoâng nhaän ra raèng chính moái quan heä cuûa hoï ñaõ khieán hoï xa caùch Thieân Chuùa. Cuoái cuøng, ngöôøi ta khaúng ñònh raèng coù nhöõng yeáu toá tích cöïc trong moái quan heä vaø nhöõng yeáu toá naøy coù theå ñöôïc chuùc laønh, nhöng nhöõng yeáu toá tích cöïc naøy (ví duï, moät ngöôøi giuùp ñôõ ngöôøi kia khi bò beänh) chæ laø thöù yeáu so vôùi baûn thaân moái quan heä - maø ñaëc ñieåm xaùc ñònh moái quan heä ñoù laø söï chia seû hoaït ñoäng tình duïc-vaø nhöõng yeáu toá goïi laø tích cöïc aáy khoâng laøm thay ñoåi baûn chaát cuûa moái quan heä naøy, vì moái quan heä nhö theá trong moïi tröôøng hôïp khoâng theå höôùng veà Thieân Chuùa, nhö ñaõ ñöôïc ghi nhaän trong Baûn Phaûn hoài naêm 2021 cuûa Boä Giaùo lyù Ñöùc tin. Ngay caû trong moät phoøng khaùm phaù thai cuõng coù nhöõng yeáu toá tích cöïc, töø caùc baùc só gaây meâ ngaên chaën noãi ñau theå xaùc, ñeán mong muoán cuûa caùc baùc só baûo veä döï aùn cuoäc soáng cuûa ngöôøi phuï nöõ ñang phaù thai.

Nhaän xeùt thöù naêm lieân quan ñeán söï maâu thuaãn noäi taïi cuûa pheùp laønh "muïc vuï" mang tính ñoåi môùi naøy. Lieäu coù theå ban moät pheùp laønh ngoaøi phuïng vuï, moät pheùp laønh, maø khoâng chính thöùc ñaïi dieän cho giaùo huaán cuûa Chuùa Kitoâ vaø cuûa Giaùo hoäi khoâng? Chìa khoùa ñeå traû lôøi caâu hoûi naøy khoâng phaûi laø lieäu caùc nghi leã coù ñöôïc pheâ duyeät chính thöùc hay ñöôïc öùng bieán moät caùch töï phaùt hay khoâng. Vaán ñeà laø ngöôøi ban pheùp laønh coù phaûi laø linh muïc, ñaïi dieän cho Chuùa Kitoâ vaø Giaùo hoäi hay khoâng. Tuyeân ngoân Fiducia supplicans khaúng ñònh raèng khoâng coù vaán ñeà gì ñoái vôùi linh muïc khi tham gia caàu nguyeän cho nhöõng ngöôøi thaáy mình ôû trong hoaøn caûnh traùi ngöôïc vôùi Tin Möøng (FS 30), nhöng trong pheùp laønh naøy, linh muïc khoâng chæ ñôn giaûn tham gia vaøo lôøi caàu nguyeän cuûa hoï, maø coøn khaån caàu Chuùa, naøi van nhöõng aân suûng cuûa Chuùa giaùng xuoáng chính moái quan heä. Trong tö caùch linh muïc, linh muïc haønh ñoäng nhaân danh Chuùa Kitoâ vaø Giaùo hoäi. Baây giôø cho raèng ngöôøi ta coù theå taùch bieät yù nghóa cuûa phöôùc laønh naøy khoûi lôøi daïy cuûa Chuùa Kitoâ laø thöøa nhaän moät thuyeát nhò nguyeân giöõa nhöõng gì Giaùo hoäi laøm vaø nhöõng gì Giaùo hoäi noùi. Nhöng nhö Coâng ñoàng Vatican II daïy, maïc khaûi ñöôïc ban cho chuùng ta baèng vieäc laøm vaø lôøi noùi, khoâng theå taùch rôøi (Dei Verbum 2), vaø lôøi loan baùo cuûa Giaùo hoäi khoâng theå taùch rôøi vieäc laøm vaø lôøi noùi. Chính nhöõng ngöôøi bình daân, nhöõng ngöôøi maø taøi lieäu muoán öu aùi baèng caùch coå vuõ loøng ñaïo ñöùc bình daân, laø nhöõng ngöôøi deã bò löøa doái nhaát bôûi moät haønh ñoäng mang tính bieåu töôïng maâu thuaãn vôùi giaùo lyù, vì hoï naém baét ñöôïc noäi dung giaùo lyù cuûa haønh ñoäng ñoù moät caùch tröïc giaùc.

Tröôùc vaán ñeà naøy, moät ngöôøi Coâng Giaùo trung thaønh coù theå chaáp nhaän lôøi daïy cuûa Tuyeân ngoân Fiducia supplicans khoâng? Vôùi söï thoáng nhaát giöõa vieäc laøm vaø lôøi noùi trong ñöùc tin Kitoâ giaùo, ngöôøi ta chæ coù theå chaáp nhaän raèng vieäc chuùc laønh cho nhöõng söï keát hôïp naøy laø ñieàu toát, thaäm chí theo caùch muïc vuï, neáu ngöôøi ta tin raèng nhöõng söï keát hôïp nhö vaäy khoâng traùi vôùi luaät Chuùa moät caùch khaùch quan. Nhö theá, chöøng naøo Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ coøn tieáp tuïc khaúng ñònh raèng vieäc keát hôïp ñoàng giôùi luoân traùi vôùi luaät Thieân Chuùa, thì ngaøi ñang ngaàm khaúng ñònh raèng nhöõng phuùc laønh nhö vaäy khoâng theå ñöôïc ban taëng. Do ñoù, giaùo huaán trong Tuyeân ngoân Fiducia supplicans coù tính chaát töï maâu thuaãn vaø do ñoù caàn ñöôïc laøm roõ theâm. Giaùo hoäi khoâng theå cöû haønh moät ñieàu vaø daïy moät ñieàu khaùc bôûi vì, nhö Thaùnh Ignaxioâ thaønh Antioâkia ñaõ vieát, Chuùa Kitoâ laø Thaày "ñaõ noùi vaø vieäc ñoù ñöôïc thöïc hieän" (EÂ-pheâ-soâ 15:1), vaø ngöôøi ta khoâng theå taùch xaùc thòt cuûa mình ra khoûi lôøi cuûa mình.

Caâu hoûi khaùc maø chuùng toâi ñöôïc hoûi laø lieäu moät linh muïc coù theå ñoàng yù chuùc laønh cho nhöõng keát hôïp naøy hay khoâng, khi caùc keát hôïp naøy dieãn ra song song vôùi moät cuoäc hoân nhaân hôïp phaùp [chaúng haïn, moät ngöôøi ñaøn baø ngoaïi tình daãn tình nhaân ñeán gaëp moät linh muïc xin chuùc laønh thì sao?] hay trong tröôøng hôïp söï keát hôïp naøy lieân quan ñeán söï thay ñoåi ngöôøi baïn tình.

Theo Tuyeân ngoân Fiducia supplicans, caùc ngaøi coù theå chuùc laønh vôùi moät pheùp laønh "muïc vuï" phi phuïng vuï, khoâng chính thöùc. Ñieàu naøy coù nghóa laø linh muïc seõ phaûi ban nhöõng pheùp laønh naøy maø khoâng nhaân danh Chuùa Kitoâ vaø Giaùo hoäi. Nhöng ñieàu naøy coù nghóa laø ngaøi seõ khoâng hoaït ñoäng nhö moät linh muïc. Treân thöïc teá, ngaøi seõ phaûi ban nhöõng phöôùc laønh naøy khoâng phaûi vôùi tö caùch laø moät linh muïc cuûa Chuùa Kitoâ, maø laø moät ngöôøi ñaõ baùc boû Chuùa Kitoâ. Thöïc ra, qua haønh ñoäng cuûa mình, vò linh muïc ban pheùp laønh cho nhöõng cuoäc keát hôïp naøy trình baøy chuùng nhö con ñöôøng daãn ñeán Ñaáng Taïo Hoùa. Vì vaäy, haønh ñoäng cuûa vò linh muïc laø phaïm thaùnh vaø phaïm thöôïng choáng laïi keá hoaïch cuûa Ñaáng Taïo Hoùa vaø choáng laïi caùi cheát cuûa Chuùa Kitoâ cho chuùng ta, nhaèm hoaøn thaønh keá hoaïch cuûa Ñaáng Taïo Hoùa. Giaùm muïc giaùo phaän cuõng phaûi quan ngaïi. Vôùi tö caùch laø muïc töû cuûa Giaùo Hoäi ñòa phöông, ngaøi coù nghóa vuï ngaên chaën nhöõng haønh vi phaïm thöôïng naøy, neáu khoâng ngaøi seõ trôû thaønh ñoàng phaïm vôùi nhöõng haønh ñoäng aáy vaø seõ töø choái nhieäm vuï maø Chuùa Kitoâ trao cho ngaøi laø cuûng coá ñöùc tin cho anh em mình.

Caùc linh muïc phaûi coâng boá tình yeâu vaø söï toát laønh cuûa Thieân Chuùa cho moïi ngöôøi, ñoàng thôøi giuùp ñôõ nhöõng ngöôøi toäi loãi vaø nhöõng ngöôøi yeáu ñuoái vaø gaëp khoù khaên trong vieäc hoaùn caûi baèng lôøi khuyeân vaø lôøi caàu nguyeän. Ñieàu naøy raát khaùc vôùi vieäc chæ ñöa ra cho hoï nhöõng daáu hieäu vaø lôøi noùi töï taïo ra nhöng gaây hieåu laàm raèng Thieân Chuùa khoâng quaù khaét khe veà toäi loãi, do ñoù che giaáu söï thaät raèng toäi loãi trong suy nghó, lôøi noùi vaø vieäc laøm khieán chuùng ta xa caùch Thieân Chuùa. Khoâng coù phöôùc laønh naøo, khoâng chæ nôi coâng coäng maø caû nôi rieâng tö, cho nhöõng ñieàu kieän soáng toäi loãi traùi ngöôïc moät caùch khaùch quan vôùi thaùnh yù Chuùa. Vaø khoâng coù baèng chöùng naøo veà moät loái giaûi thích laønh maïnh maø nhöõng ngöôøi duõng caûm baûo veä giaùo lyù Kitoâ giaùo laïi bò coi laø nhöõng ngöôøi theo chuû nghóa cöùng nhaéc, quan taâm ñeán vieäc thöïc hieän caùc chuaån möïc ñaïo ñöùc cuûa hoï moät caùch hôïp phaùp hôn laø ñeán vieäc cöùu roãi nhöõng con ngöôøi cuï theå. Vì ñaây laø ñieàu Chuùa Gieâsu noùi vôùi nhöõng ngöôøi bình thöôøng: "Taát caû nhöõng ai ñang vaát vaû mang gaùnh naëng neà, haõy ñeán cuøng Ta, Ta seõ cho nghæ ngôi boài döôõng. Anh em haõy mang laáy aùch cuûa Ta, vaø haõy hoïc vôùi Ta, vì t Ta coù loøng hieàn haäu vaø khieâm nhöôøng. Taâm hoàn anh em seõ ñöôïc nghæ ngôi boài döôõng. Vì aùch Ta eâm aùi, vaø gaùnh Ta nheï nhaøng." (Mt 11:28-30). Vaø thaùnh toâng ñoà giaûi thích ñieàu ñoù nhö theá naøy: "Quaû thaät, yeâu meán Thieân Chuùa laø tuaân giöõ caùc ñieàu raên cuûa Ngöôøi. Maø caùc ñieàu raên cuûa Ngöôøi coù naëng neà gì ñaâu, vì moïi keû ñaõ ñöôïc Thieân Chuùa sinh ra ñeàu thaéng ñöôïc theá gian. Vaø ñieàu laøm cho chuùng ta thaéng ñöôïc theá gian, ñoù laø loøng tin cuûa chuùng ta. Ai laø keû thaéng ñöôïc theá gian, neáu khoâng phaûi laø ngöôøi tin raèng Ñöùc Gieâsu laø Con Thieân Chuùa?"(1 Ga 5:3-5). Vaøo thôøi ñieåm maø khoa nhaân chuûng hoïc sai laàm ñang phaù hoaïi theå cheá thieâng lieâng veà hoân nhaân giöõa moät ngöôøi nam vaø moät ngöôøi nöõ, vôùi gia ñình vaø con caùi, Giaùo hoäi neân nhôù nhöõng lôøi cuûa Chuùa vaø laø Thuû laõnh cuûa mình: "Haõy qua cöûa heïp maø vaøo, vì cöûa roäng vaø ñöôøng theânh thang thì ñöa ñeán dieät vong, maø nhieàu ngöôøi laïi ñi qua ñoù. Coøn cöûa heïp vaø ñöôøng chaät thì ñöa ñeán söï soáng, nhöng ít ngöôøi tìm ñöôïc loái aáy". (Mt 7:13-14).

 

(Source: Pillar CatholicMuller - 'Fiducia supplicans' is 'self-contradictory')

 


Back to Vietnamese Missionaries in Asia Home Page