Doøng Thôøi Gian:
Giaùo hoäi Coâng giaùo noùi gì
veà 'chuùc laønh" ñoàng tính?
Doøng Thôøi Gian: Giaùo hoäi Coâng giaùo noùi gì veà 'chuùc laønh" ñoàng tính?
Tuyeát Nguyeãn
Washington (CNA 21-12-2023) - Boä Giaùo lyù Ñöùc tin cuûa Vatican ñaõ ban haønh moät tuyeân boá coù töïa ñeà Fiducia Supplicans vaøo ngaøy 18 thaùng 12 naêm 2023, cho pheùp chuùc laønh phi phuïng vuï cho "caùc caëp ñoàng tính" vaø caùc caëp khaùc ñang ôû trong "hoaøn caûnh baát hôïp leä."
Döôùi ñaây laø doøng thôøi gian veà caùch Vatican vaø caùc giaùm muïc giaûi quyeát vaán ñeà chuùc laønh ñoàng tính trong boán naêm qua:
Thaùng 12 naêm 2019: Con ñöôøng Coâng nghò Ñöùc baét ñaàu.
Caùc giaùm muïc Ñöùc khôûi xöôùng moät cuoäc hoïp, ñöôïc goïi laø "Con ñöôøng coâng nghò Ñöùc," ñöôïc thieát keá ñeå giaûi quyeát moät soá vaán ñeà gaây tranh caõi, bao goàm caû khaû naêng chuùc laønh cho caùc keát hôïp ñoàng tính.
Thaùng 3 naêm 2021: Vatican chính thöùc töø choái chuùc laønh cho caùc caëp ñoàng tính.
Vaøo ngaøy 15 thaùng 3 naêm 2021, Boä Giaùo lyù Ñöùc tin baùc boû quan ñieåm cho raèng Giaùo hoäi coù theå chuùc laønh cho caùc cuoäc keát hôïp ñoàng tính. Ñöùc Hoàng Y Luis Ladaria Ferrer, luùc ñoù laø Boä tröôûng Boä Giaùo lyù Ñöùc tin, ñaõ ñöa ra tuyeân boá ñeå traû lôøi cho moät caâu hoûi veà vaán ñeà naøy.
Ñoái vôùi caâu hoûi "Giaùo Hoäi coù quyeàn ban pheùp laønh cho vieäc keát hôïp nhöõng ngöôøi cuøng giôùi tính hay khoâng?" Boä traû lôøi "tieâu cöïc." Ghi chuù giaûi thích keøm theo coù doøng chöõ raèng: "Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ, taïi buoåi tieáp kieán daønh cho thö kyù kyù teân döôùi ñaây cuûa thaùnh boä naøy, ñaõ ñöôïc thoâng tin vaø ñoàng yù cho xuaát baûn baûn phaûn hoài responsum ad dubium noùi treân, cuøng vôùi phaàn giaûi thích ñính keøm. "
Thaùng 5 naêm 2021: Caùc linh muïc Ñöùc chuùc laønh cho caùc caëp ñoàng tính.
Vaøo ngaøy 10 thaùng 5 naêm 2021, caùc linh muïc treân khaép nöôùc Ñöùc ñaõ thaùch thöùc vieäc Vatican töø choái chuùc laønh cho caùc caëp ñoàng tính. Ñeå phaûn ñoái quan ñieåm cuûa Vatican, caùc linh muïc toå chöùc "caùc buoåi leã chuùc laønh cho nhöõng ngöôøi yeâu nhau," daønh cho caùc caëp ñoàng tính vaø dò tính (heterosexual). Nhöõng "chuùc laønh" naøy dieãn ra ôû khoaûng 80 thaønh phoá, nhöng khoâng roõ coù bao nhieâu ñoâi ñoàng tính tham gia.
Thaùng 7 naêm 2022: Vatican chæ trích Con Ñöôøng Coâng Nghò Ñöùc.
Vatican ñöa ra caûnh baùo cho caùc giaùm muïc Ñöùc vaøo ngaøy 21 thaùng 7 naêm 2022 raèng Con Ñöôøng Coâng Nghò Ñöùc ñe doïa söï hieäp nhaát cuûa Giaùo hoäi. Lôøi caûnh baùo ñöôïc ñöa ra khi caùc giaùm muïc ñang xem xeùt moät soá chuû ñeà gaây tranh caõi, trong ñoù bao goàm caùi goïi laø chuùc laønh cho caùc caëp ñoàng tính.
Vatican caûnh baùo, "Seõ khoâng ñöôïc pheùp ñöa ra caùc cô caáu hoaëc hoïc thuyeát chính thöùc môùi trong caùc giaùo phaän tröôùc khi ñaït ñöôïc thoûa thuaän ôû caáp ñoä Giaùo hoäi hoaøn vuõ, ñieàu naøy seõ taïo neân söï vi phaïm söï hieäp thoâng cuûa Giaùo hoäi vaø laø moái ñe doïa ñoái vôùi söï hieäp nhaát cuûa Giaùo hoäi."
Thaùng 9 naêm 2022: Caùc giaùm muïc Bæ chính thöùc ban pheùp laønh.
Vaøo ngaøy 20 thaùng 9 naêm 2022, caùc giaùm muïc cuûa Flanders, khu vöïc noùi tieáng Flemish cuûa Bæ, coâng boá phuïng vuï cho vieäc cöû haønh cuûa nhöõng ngöôøi ñoàng tính ñang ôû trong moái quan heä tình caûm.
Phuïng vuï bao goàm nhöõng lôøi caàu nguyeän, baøi ñoïc Kinh thaùnh vaø nhöõng phaàn trong ñoù caëp ñoâi coù theå "baøy toû tröôùc maët Chuùa caùch hoï cam keát vôùi nhau."
Caùc giaùm muïc cuõng thoâng baùo raèng moãi giaùo phaän seõ boå nhieäm moät ngöôøi "ñeå chaêm soùc moät caùch roõ raøng ñeán hoaøn caûnh cuûa nhöõng ngöôøi ñoàng tính, cha meï vaø gia ñình cuûa hoï trong vieäc thöïc hieän chính saùch." Hoï noùi theâm raèng Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ baøy toû nhu caàu loaïi ñoàng haønh naøy trong toâng huaán naêm 2016 cuûa ngaøi veà vieäc chaêm soùc muïc vuï caùc gia ñình, Amoris Laetitia.
Thaùng 11 naêm 2022: Vatican keâu goïi caùc giaùm muïc Ñöùc ngöng Con Ñöôøng Coâng Nghò Ñöùc.
Vatican yeâu caàu caùc giaùm muïc Ñöùc taïm thôøi ngöng Con Ñöôøng Coâng Nghò Ñöùc, ñieàu maø caùc giaùm muïc Ñöùc ñaõ töø choái thöïc hieän.
Thaùng 3 naêm 2023: Con Ñöôøng Coâng Nghò Ñöùc uûng hoä vieäc chuùc laønh cho ngöôøi ñoàng tính.
Con Ñöôøng Coâng Nghò Ñöùc pheâ chuaån moät taøi lieäu cho pheùp chuùc laønh cho caùc cuoäc keát hôïp ñoàng tính coù töïa ñeà "Nghi thöùc chuùc laønh cho caùc caëp yeâu nhau." Cuoäc boû phieáu ñaõ vöôït qua vôùi tyû leä aùp ñaûo chæ coù 9 trong soá 58 giaùm muïc phaûn ñoái taøi lieäu naøy. 11 ngöôøi khaùc boû phieáu traéng. Neáu 11 ngöôøi naøy boû phieáu choáng laïi ñeà xuaát naøy, noù seõ khoâng ñaït ñöôïc ña soá 2/3 caàn thieát.
Thaùng 7 naêm 2023: Taân boä tröôûng Boä Giaùo Lyù Ñöùc Tin gôïi yù chuùc laønh laø ñieàu coù theå.
Vaøo ngaøy 1 thaùng 7 naêm 2023, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ boå nhieäm Ñöùc Toång Giaùm muïc ngöôøi Argentina (nay laø Hoàng y) Víctor Manuel Fernaùndez laøm ngöôøi ñöùng ñaàu Boä Giaùo lyù Ñöùc tin. Trong tuaàn ñaàu tieân ñaûm nhaän vai troø môùi, vò toång giaùm muïc gôïi yù raèng coù theå xem xeùt moät soá hình thöùc chuùc laønh cho caùc caëp ñoàng tính.
Khi ñöôïc hoûi lieäu ngaøi coù ñoàng yù vôùi söï töø choái cuûa Vatican veà vieäc "chuùc laønh" cho caùc caëp ñoàng tính vaøo naêm 2021 hay khoâng, Ngaøi Fernaùndez traû lôøi: "Baây giôø, neáu söï chuùc laønh ñöôïc ban theo caùch khoâng gaây ra söï nhaàm laãn ñoù, thì noù seõ phaûi ñöôïc phaân tích vaø chöùng thöïc."
Ngaøi noùi theâm: "Nhö baïn seõ thaáy, coù moät luùc thích hôïp ñeå chuùng ta rôøi boû cuoäc thaûo luaän thaàn hoïc vaø tieáp tuïc ñeán moät vaán ñeà khoân ngoan hoaëc kyû luaät hôn".
Ngaøy 10 thaùng 7 naêm 2023: Naêm vò hoàng y ñeä trình dubia leân Ñöùc giaùo hoaøng Phanxicoâ
Naêm vò hoàng y ñeä trình moät boä caâu hoûi chính thöùc, hay coøn goïi laø dubia, leân Ñöùc giaùo hoaøng Phanxicoâ ñeå baøy toû moái quan ngaïi cuûa hoï vaø tìm caùch laøm saùng toû caùc quan ñieåm veà giaùo lyù vaø kyû luaät tröôùc khi khai maïc Thöôïng hoäi ñoàng veà Tính ñoàng nghò taïi Vatican vaøo ngaøy 4 thaùng 10 naêm 2023.
Moät trong nhöõng caâu hoûi coù lieân quan ñeán vieäc chuùc laønh ñoàng tính. Caùc vò hoàng y - Ñöùc Hoàng Y Walter Brandmuller, ngöôøi Ñöùc. Ñöùc Hoàng Y Raymond Burke ngöôøi Myõ, Ñöùc Hoàng Y Traàn Nhaät Quaân ngöôøi Hoàng Koâng, Ñöùc Hoàng Y Juan Sandoval Íniguez ngöôøi Mexico, vaø Ñöùc Hoàng Y Robert Sarah ngöôøi Guinea - chæ ra giaùo huaán cuûa Giaùo Hoäi döïa treân söï maëc khaûi cuûa Thieân Chuùa vaø Kinh Thaùnh raèng "Thieân Chuùa ñaõ saùng taïo con ngöôøi theo hình aûnh Ngöôøi, nam vaø nöõ, Ngöôøi ñaõ taïo döïng hoï vaø chuùc phuùc cho hoï ñeå hoï sinh soâi naûy nôû" (St 1:27-28), vaø lôøi daïy cuûa Thaùnh Phaoloâ raèng phuû nhaän söï khaùc bieät giôùi tính laø haäu quaû cuûa vieäc phuû nhaän Ñaáng Taïo Hoùa (Rm 1:24-32). Sau ñoù, hoï hoûi Ñöùc Thaùnh Cha lieäu Giaùo hoäi coù theå ñi cheäch khoûi giaùo huaán ñoù vaø chaáp nhaän "nhöõng tình huoáng toäi loãi nhö moät 'ñieàu toát coù theå" moät caùch khaùch quan, chaúng haïn nhö keát hôïp ñoàng tính, maø khoâng phaûn boäi laïi giaùo lyù maïc khaûi khoâng?"
Ngaøy 11 thaùng 7 naêm 2023: Ñöùc giaùo hoaøng Phanxicoâ traû lôøi dubia.
Ñöùc giaùo hoaøng Phanxicoâ traû lôøi caùc caâu hoûi cuûa caùc hoàng y moät ngaøy sau khi baûn dubia ñöôïc göûi ñi. Veà chuùc laønh ñoàng tính, ngaøi vieát raèng Giaùo hoäi "traùnh baát kyø nghi thöùc hoaëc bí tích coù theå maâu thuaãn" nieàm xaùc tín cuûa giaùo hoäi veà hoân nhaân laø "moät söï keát hôïp ñoäc nhaát, oån ñònh vaø baát khaû phaân ly giöõa moät ngöôøi nam vaø moät ngöôøi nöõ, moät caùch töï nhieân môû roäng cho vieäc sinh saûn".
Ngaøi tieáp tuïc, "Tuy nhieân trong vieäc ñoái xöû vôùi con ngöôøi, chuùng ta khoâng ñöôïc ñaùnh maát loøng baùc aùi muïc vuï," giaûi thích raèng "söï khoân ngoan muïc vuï phaûi phaân ñònh ñuùng ñaén neáu coù nhöõng hình thöùc chuùc laønh, ñöôïc yeâu caàu bôûi moät hoaëc nhieàu ngöôøi, maø khoâng truyeàn taûi moät yù nghóa sai laàm khaùi nieäm veà hoân nhaân." Trích daãn toâng huaán Amoris Laetitia naêm 2016 cuûa mình, Ñöùc Thaùnh Cha noùi theâm raèng nhöõng phuùc laønh nhö vaäy "khoâng nhaát thieát phaûi trôû thaønh moät leà luaät."
Ngaøy 21 thaùng 8 naêm 2023: Caùc hoàng y noäp baûn dubia söûa ñoåi.
Cuõng chính caùc vò hoàng y naøy ñaõ göûi moät baûn dubia ñaõ ñöôïc söûa ñoåi cho Ñöùc giaùo hoaøng Phanxicoâ, laàn naøy caùc ngaøi yeâu caàu traû lôøi "coù" vaø "khoâng" cho caùc caâu hoûi cuûa hoï. Sau ñoù hoï giaûi thích raèng hoï thöïc hieän böôùc naøy vì nhöõng caâu traû lôøi cuûa Ñöùc Thaùnh Cha "chöa giaûi quyeát ñöôïc nhöõng nghi ngôø maø chuùng toâi ñaõ neâu ra".
Ngaøy 2 thaùng 10 naêm 2023: Caâu traû lôøi dubia vaø cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñöôïc coâng khai.
Caùc hoàng y coâng boá nhöõng thaéc maéc cuûa mình cho caùc phöông tieän truyeàn thoâng, keøm theo tuyeân boá göûi tôùi caùc tín höõu, nhöng hoï khoâng chia seû coâng khai caâu traû lôøi maø hoï nhaän ñöôïc töø Ñöùc Phanxicoâ. Ngay sau ñoù, Vatican coâng boá toaøn vaên caâu traû lôøi cuûa Ñöùc giaùo hoaøng.
Thaùng 12 naêm 2023:
Boä Giaùo lyù Ñöùc tin, do Ñöùc Hoàng Y Víctor Manuel Fernaùndez ñöùng ñaàu, ban haønh tuyeân boá Fiducia Supplicans vaøo ngaøy 18 thaùng 12 naêm 2023, cho pheùp chuùc laønh phi phuïng vuï cho "caùc caëp ñoàng tính" vaø caùc caëp vôï choàng khaùc trong "nhöõng hoaøn caûnh baát hôïp leä."
Cuøng ngaøy, Hoäi ñoàng Giaùm muïc Hoa Kyø ñöa ra moät tuyeân boá laøm roõ raèng tuyeân boá naøy khoâng thay ñoåi giaùo huaán cuûa Giaùo hoäi veà hoân nhaân chæ giöõa moät ngöôøi nam vaø moät ngöôøi nöõ. Caùc giaùo lyù khoâng thay ñoåi cuûa Giaùo hoäi lieân quan ñeán hoân nhaân ñaõ ñöôïc khaúng ñònh trong tuyeân boá cuûa Vatican.
Moät soá giaùo phaän taùi khaúng ñònh caùc giaùo lyù cuûa Giaùo hoäi veà hoân nhaân. Moät soá thaønh vieân trong haøng giaùo phaåm cuûa Giaùo hoäi baøy toû loøng bieát ôn ñoái vôùi tuyeân boá naøy trong khi nhöõng nôi khaùc, chaúng haïn nhö caùc giaùm muïc ôû ba quoác gia Kazakhstan, Malawi vaø Zambia töø choái thi haønh tuyeân boá naøy.
(Nguoàn CNA)