Hang ñaù maùng coû daïy chuùng ta
söï khieâm haï vaø nieàm vui möøng
Tieáp kieán chung cuûa Ñöùc Thaùnh cha: Hang ñaù maùng coû daïy chuùng ta söï khieâm haï vaø nieàm vui möøng.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Vatican (RVA News 20-12-2023) - Saùng thöù Tö, ngaøy 20 thaùng Möôøi Hai naêm 2023, Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ ñaõ tieáp kieán chung khoaûng hôn 5,000 tín höõu haønh höông, taïi Ñaïi thính ñöôøng Phaoloâ VI ôû noäi thaønh Vatican. Vaø nhaân dòp Giaùng sinh saép ñeán gaàn, Ñöùc Thaùnh cha ñaõ dieãn giaûi cho caùc tín höõu veà yù nghóa hang ñaù maùng coû.
Buoåi tieáp kieán, nhö thöôøng leä, ñöôïc môû ñaàu vôùi phaàn laéng nghe Lôøi Chuùa, qua moät ñoaïn ngaén trích töø Tin möøng theo thaùnh Luca (2,10-12) ñöôïc taùm ñoäc vieân laàn löôït xöôùng leân baèng caùc thöù tieáng khaùc nhau:
"Ñeâm hoâm aáy, söù thaàn noùi vôùi caùc muïc töû: "Ñöøng sôï, naøy ñaây toâi loan baùo cho caùc anh moät tin vui lôùn, vaø seõ laø tin vui cuûa toaøn daân: ngaøy hoâm nay, trong thaønh vua Ñavít, Ñaáng Cöùu Theá ñaõ sinh ra cho caùc anh, Ngöôøi laø Chuùa Kitoâ. Ñaây laø daáu hieäu cho caùc anh: caùc anh seõ tìm thaáy moät Haøi nhi boïc trong taõ, naèm trong maùng coû".
Baøi huaán giaùo
Trong phaàn huaán giaùo tieáp ñoù, Ñöùc Thaùnh cha baøn veà yù nghóa vaø chöùc naêng cuûa hang ñaù maùng coû.
Ñöùc Thaùnh cha noùi:
Anh chò em thaân meán, chaøo anh chò em!
Caùch ñaây 800 naêm, leã Giaùng sinh naêm 1223, thaùnh Phanxicoâ ñaõ thöïc hieän taïi Greccio hang ñaù soáng. Trong luùc taïi caùc gia cö vaø ôû bao nhieâu nôi khaùc ñang chuaån bò hoaëc hoaøn taát hang ñaù, chuùng ta cuõng neân taùi khaùm phaù nguoàn goác cuûa hang ñaù maùng coû.
Chuû yù cuûa thaùnh Phanxicoâ Assisi
Ñöùc Thaùnh cha ñaët caâu hoûi: "Ñaâu laø chuû yù cuûa thaùnh Phanxicoâ? Chuùng ta haõy laõnh hoäi yù höôùng ñoù qua nhöõng lôøi cuûa thaùnh nhaân: "Toâi muoán dieãn laïi caûnh Chuùa Haøi Ñoàng sinh taïi Bethlehem, vaø moät caùch naøo ñoù nhìn vôùi ñoâi maét cuûa thaân theå nhöõng cô cöïc cuûa Chuùa vì thieáu nhöõng ñieàu caàn thieát cho moät treû sô sinh, khi ñöôïc ñaët trong moät maùng coû vaø naèm treân rôm raï giöõa boø vaø löøa" (Tommaso da Celano, Vita prima, XXX, 84: FF 468). Thaùnh Phanxicoâ khoâng muoán thöïc hieän moät coâng trình ngheä thuaät ñeïp, nhöng laø khôi leân, qua hang ñaù, noãi kinh ngaïc vì söï khieâm haï toät cuøng cuûa Chuùa, vì nhöõng cô cöïc Chuùa chòu vì loøng yeâu thöông chuùng ta, trong hang ñaù ngheøo ôû Bethlehem. Thöïc vaäy, söû gia vieát tieåu söû vò thaùnh ôû Assisi ghi nhaän: "Trong caûnh töôïng caûm ñoäng aáy, coù phaûn aùnh söï ñôn sô cuûa Tin möøng, ca ngôïi söï ngheøo khoù, khích leä khieâm toán. Greccio ñaõ trôû thaønh moät Bethlehem môùi" (ivi, 85: FF 469).
Caûnh giaùc choáng traøo löu duy tieâu thuï
Ñöùc Thaùnh cha khaúng ñònh raèng: "Ñaây laø ñaëc tính ñaàu tieân: hang ñaù maùng coû naûy sinh nhö moät tröôøng hoïc daïy söï ñieàu ñoä. Vaø ñieàu naøy coù nhieàu yù nghóa ñoái vôùi caû chuùng ta. Thöïc vaäy, ngaøy nay, coù nguy cô lôùn ñaùnh maát ñieàu ñaùng keå trong cuoäc soáng vaø ñieàu nghòch lyù laø nguy cô aáy gia taêng chính vaøo dòp leã Giaùng sinh: chìm ñaém trong moät chuû nghóa duy tieâu thuï laøm hoûng maát yù nghóa cuûa leã Giaùng sinh, bò ñaûo loän vì moät bieån nhöõng ñieàu laøm chia trí vaø nhöõng quaûng caùo, chuùng ta coù nguy cô lô laø vôùi ñieàu thieát yeáu. Vì theá, trong khi Chuùa Gieâsu ñeán ñeå trôû neân moät moùn quaø trong ngheøo khoå, Giaùng sinh ñaõ trôû thaønh cho bao nhieâu ngöôøi cô hoäi ñeå ñöôïc nhöõng quaø taëng. Chính Chuùa ñaõ caûnh giaùc chuùng ta veà ñieàu ñoù, khi noùi raèng caùm doã tinh quaùi nhaát ñoái vôùi ñöùc tin laø "söï xao nhaõng taâm trí" (Xc Lc 21,34), mieät maøi vôùi coâng vieäc vaø maát huùt trong söï sung tuùc traàn tuïc laøm meâ hoaëc taâm hoàn."
Trôû laïi ñieàu coát yeáu
"Vaø hang ñaù maùng coû naûy sinh ñeå ñöa chuùng ta trôû laïi nhöõng gì ñaùng keå: ñoù laø ñöa chuùng ta ñeán cuøng Thieân Chuùa, Ñaáng ñeán ôû giöõa chuùng ta, nhöng leã aáy coøn ñöa chuùng ta tôùi nhöõng moái töông quan thieát yeáu, nhö gia ñình, söï hieän dieän trong Chuùa Gieâsu, thaùnh Giuse vaø Meï Maria, vaø nhöõng ngöôøi thaân yeâu ñöôïc töôïng tröng baèng caùc muïc töû. Con ngöôøi treân söï vaät, con ngöôøi nhö hieän thöïc cuûa hoï: chuùng ta nhaän thaáy raèng nhöõng nhaân vaät trong hang ñaù laø nhöõng ngöôøi ñôn sô, ngheøo heøn; hoï hoøa hôïp vôùi thieân nhieân: trong hang ñaù, caûnh töôïng chieám khoâng gian nhieàu hôn vaø khoâng bao giôø thieáu con boø vaø con löøa! Vì theá, thaät laø toát khi ñöùng tröôùc maùng coû ñeå chaán chænh laïi cuoäc soáng baèng caùch trôû veà vôùi nhöõng gì laø thieát yeáu. Gioáng nhö ñi vaøo trong moät oác ñaûo ñeå ra khoûi nhöõng nhoän nhòp thöôøng nhaät, ñeå tìm laïi an bình trong kinh nguyeän vaø thinh laëng, trong moät söï dòu daøng khoâng bò oâ nhieãm. Toâi nghó ñeán caùc treû vaø thieáu nieân, coù nguy cô bò boäi thöïc vì nhöõng hình aûnh tieàm theå vaø baïo löïc: trong hang ñaù, chuùng coù theå tìm laïi ñöôïc söï chaân thöïc vaø tinh thaàn saùng taïo. Thaät laø ñeïp khi döøng laïi tröôùc hang ñaù cuøng vôùi oâng baø, ñoù laø ñieàu toát laønh cho nhau!
Hang ñaù dieãn taû söï vui möøng
Ñöùc Thaùnh cha noùi theâm raèng: "Nhöng hang ñaù Greccio, ngoaøi söï ñieàu ñoä, coøn noùi veà vui möøng. Chuùng ta haõy nghe thôøi kyù hoài ñoù: "Vaø ñeán ngaøy vui möøng, thôøi kyø haân hoan!... Thaùnh Phanxicoâ (...) raïng rôõ vui möøng [...]. Daân chuùng chaïy ñeán vaø möøng rôõ nhö chöa bao giôø caûm thaáy tröôùc ñoù [...]. Moãi ngöôøi trôû veà nhaø mình ñaày vui möøng khoân taû" (Vita prima, XXX, 85-86: FF 469-470).
"Nhöng töø ñaâu xuaát phaùt nieàm vui khaùc thöôøng trong leã Giaùng sinh nhö vaäy? Chaéc chaén khoâng phaûi vì ñaõ ñöa veà nhaø nhöõng moùn quaø hoaëc vì ñaõ soáng nhöõng buoåi leã xa hoa. Khoâng phaûi vaäy! Ñoù laø nieàm vui traøo daâng töø taâm hoàn khi ñöôïc ñuïng chaïm cuï theå ñeán söï gaàn guõi cuûa Chuùa Gieâsu, söï dòu daøng cuûa Thieân Chuùa, Ñaáng khoâng ñeå chuùng ta leû loi, nhöng an uûi chuùng ta. Ñaây laø kinh nghieäm veà hang ñaù: caûm thaáy söï gaàn guõi cuûa Thieân Chuùa moät caùch cuï theå. Thöïc vaäy, hang ñaù dieãn taû thöïc taïi nhö coù thöïc: ñoù laø cuoäc soáng haèng ngaøy, vôùi caùc muïc töû vaø nhöõng ngöôøi laøm ngheà khaùc; coù söï aùc töôïng tröng baèng laâu ñaøi vua Heâroâñeâ; toùm laïi laø noùi leân veû ñeïp vaø laàm than cuûa theá giôùi. Nhöng taát caû ñeàu ñöôïc thaám ñöôïm söï Môùi Meû: Thieân Chuùa ôû giöõa chuùng ta vaø oâm laáy cuoäc soáng cuûa chuùng ta."
Vaø Ñöùc Thaùnh cha keát luaän raèng: "Anh chò em thaân meán, hang ñaù nhö moät gieáng nöôùc nhoû töø ñoù ta kín muùc söï gaàn guõi cuûa Thieân Chuùa, laø nguoàn maïch hy voïng vaø vui möøng. Noù gioáng nhö moät Tin möøng soáng ñoäng, moät Tin möøng gia ñình. Nhö moät gieáng nöôùc trong Kinh thaùnh, laø nôi gaëp gôõ, nhö caùc muïc töû Bethlehem vaø daân chuùng ôû laøng Greccio ñaõ mang ñeán cho cho Chuùa Gieâsu nhöõng mong ñôïi vaø lo aâu trong cuoäc soáng. Neáu ñöùng tröôùc hang ñaù, chuùng ta phoù thaùc cho Chuùa Gieâsu nhöõng gì chuùng ta mang trong loøng, thì caû chuùng ta cuõng seõ caûm thaáy "moät nieàm vui raát lôùn" (Mt 2,10).
Chaøo thaêm vaø keâu goïi
Sau baøi giaùo lyù treân ñaây laø phaàn toùm taét baèng nhieàu thöù tieáng, vôùi lôøi chaøo thaêm cuûa Ñöùc Thaùnh cha, baét ñaàu töø tieáng Phaùp, Anh, Ñöùc, Taây Ban Nha, Boà Ñaøo Nha, Araäp, vaø Ba Lan.
Qua caùc thöù tieáng, Ñöùc Thaùnh cha nhaéc ñeán teân moät soá phaùi ñoaøn haønh höông, vaø khi chaøo caùc tín höõu Ba Lan, Ñöùc Thaùnh cha noùi: "Taïi ñaát nöôùc anh chò em ñang dieãn ra Chieán dòch "Trôï giuùp caùc treû em aùp leã Giaùng sinh". Saùng kieán töø thieän naøy, nhöõng caây neán Caritas ñöôïc thaép treân baøn aên, bieåu loä tình lieân ñôùi vôùi caùc treû em ngheøo tuùng ôû Ba Lan vaø caùc nöôùc ngheøo. Toâi chaân thaønh chuùc laønh cho anh chò em vaø laøm pheùp caùc caây neán Caritas!"
Baèng tieáng YÙ, sau khi nhaéc ñeán teân vaøi phaùi ñoaøn, ngaøi noùi: "Sau cuøng, toâi chaøo thaêm nhöõng ngöôøi cao tuoåi, caùc beänh nhaân, caùc ñoâi taân hoân vaø ngöôøi treû, ñaëc bieät caùc hoïc sinh töø San Benedetto del Tronto, vaø Roccarainola-Tufino. Öôùc gì nieàm vui leã Chuùa Giaùng sinh mang laïi cho theá giôùi cuõng nhö cho moãi ngöôøi trong anh chò em moät hoàng aân caàn chia seû vôùi tha nhaân, ñaëc bieät vôùi nhöõng ngöôøi ñang chòu ñau khoå vaø bò gaït ra ngoaøi leà". Toâi chuùc laønh cho taát caû!