Dieãn vaên Ñöùc Thaùnh Cha
daønh cho caùc Hieäp hoäi
hoaït ñoäng trong laõnh vöïc truyeàn thoâng cuûa YÙ
Dieãn vaên Ñöùc Thaùnh Cha daønh cho caùc Hieäp hoäi hoaït ñoäng trong laõnh vöïc truyeàn thoâng cuûa YÙ.
Nt. Anna Ngoïc Dieäp, OP
Vatican (WHÑ 24-11-2023) - Saùng ngaøy 23 thaùng 11 naêm 2023, Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ ñaõ daønh cho caùc thaønh vieân cuûa Hieäp hoäi Tuaàn baùo Coâng giaùo YÙ, Lieân hieäp Taïp chí YÙ, Hieäp hoäi "Corallo", vaø Hieäp hoäi "AIART Media Citizens" buoåi tieáp kieán rieâng.
Sau ñaây laø baûn dòch Vieät ngöõ noäi dung baøi dieãn vaên cuûa Ñöùc Thaùnh Cha:
Dieãn vaên Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ
daønh cho caùc thaønh vieân thuoäc caùc Hieäp hoäi hoaït ñoäng trong laõnh vöïc truyeàn thoâng cuûa YÙ
Hoäi tröôøng Clementine
Thöù Naêm, ngaøy 23 thaùng 11 naêm 2023
Anh chò em thaân meán, xin chaøo buoåi saùng vaø chaøo möøng!
Toâi raát vui ñöôïc gaëp gôõ anh chò em, vôùi tö caùch laø thaønh vieân cuûa Hieäp hoäi Tuaàn baùo Coâng giaùo YÙ, Lieân hieäp Taïp chí YÙ, Hieäp hoäi "Corallo", vaø Hieäp hoäi "AIART Media Citizens". Toâi muoán baøy toû söï caûm kích cuûa toâi ñoái vôùi coâng vieäc haøng ngaøy cuûa anh chò em trong theá giôùi truyeàn thoâng. Anh chò em laøm vieäc vôùi baùo chí, truyeàn hình, phaùt thanh vaø caùc coâng ngheä môùi, vôùi söï taän tuïy cho vieäc giaùo duïc ñoäc giaû, vaø khaùn thính giaû veà phöông tieän truyeàn thoâng. Caùc nguoàn saâu roäng cuûa anh chò em cho thaáy öôùc muoán cuûa anh chò em laø tieáp caän moïi ngöôøi vôùi söï quan taâm, gaàn guõi, vaø mang tính nhaân vaên. Thaät vaäy, toâi muoán noùi raèng anh chò em theå hieän raát roõ "ñòa lyù nhaân vaên" vaø ñoù laø ñieàu laøm sinh ñoäng laõnh thoå YÙ. Suy cho cuøng, yù nghóa cuûa truyeàn thoâng laø theá naøy: gaén keát moïi ngöôøi laïi vôùi nhau, deät neân nhöõng sôïi daây hieäp thoâng, vaø xaây nhöõng caây caàu maø khoâng caàn döïng leân nhöõng böùc töôøng. Trong nhöõng naêm gaàn ñaây, nhieàu ñoåi môùi khaùc nhau ñaõ aûnh höôûng ñeán laõnh vöïc cuûa anh chò em, vaø vì theá, ñieàu caàn thieát laø anh chò em phaûi luoân canh taân cam keát cuûa mình trong vieäc thaêng tieán phaåm giaù con ngöôøi, vì coâng lyù vaø söï thaät, vì tính hôïp phaùp vaø tinh thaàn ñoàng traùch nhieäm veà giaùo duïc. Do ñoù, trong boái caûnh caùc xa loä truyeàn thoâng lôùn hieän nay ngaøy caøng nhanh hôn vaø ñoâng ñaûo hôn, toâi muoán môøi goïi anh chò em ñöøng ñaùnh maát taàm nhìn veà 3 loä trình, toát nhaát laø ñöøng ñeå maát taàm nhìn nhöng phaûi luoân ñi theo.
Tröôùc heát laø veà söï ñaøo taïo. Ñaây khoâng phaûi laø moät nhieäm vuï ñôn giaûn nhöng laø moät vaán ñeà quan troïng. Thaät vaäy, töông lai cuûa xaõ hoäi ñang bò ñe doïa. Ñaøo taïo laø caùch theá ñeå keát noái caùc theá heä, thuùc ñaåy cuoäc ñoái thoaïi giöõa ngöôøi treû vaø ngöôøi giaø, lieân minh giöõa caùc theá heä maø hieän ñang laø neàn taûng hôn bao giôø heát. Nhöng laøm sao ñeå giaùo duïc, ñaëc bieät laø theá heä treû ñang ñaém chìm trong boái caûnh kyõ thuaät soá ngaøy caøng phaùt trieån? Coù moät ñoaïn Tin Möøng coù theå gôïi höùng cho moät caùch tieáp caän toát, khi Chuùa Gieâsu daïy chuùng ta "khoân ngoan nhö raén vaø ñôn sô nhö boà caâu" (Mt 10, 16). Söï khoân ngoan vaø ñôn sô laø hai thaønh phaàn giaùo duïc cô baûn ñeå ñieàu höôùng söï phöùc taïp ngaøy nay, ñaëc bieät laø treân trang web, nôi khoâng caàn thieát phaûi trôû neân ngaây thô vaø ñoàng thôøi, khoâng nhöôïng boä tröôùc caùm doã gieo raéc giaän döõ vaø haän thuø. Söï khoân ngoan, ñöôïc soáng vôùi taâm hoàn ñôn sô, laø nhaân ñöùc giuùp nhìn xa, daãn chuùng ta haønh ñoäng vôùi taàm nhìn xa, vaø vôùi tö duy tieán boä. Vaø chaúng coù khoùa hoïc naøo veà söï khoân ngoan, ngöôøi ta chaúng theå hoïc ñeå coù söï khoân ngoan. Söï khoân ngoan ñöôïc thöïc haønh, ñöôïc soáng, laø moät thaùi ñoä cuøng naûy sinh töø traùi tim vaø khoái oùc vaø sau ñoù ñöôïc phaùt trieån. Söï khoân ngoan ñöôïc soáng vôùi taâm hoàn ñôn sô luoân giuùp chuùng ta coù taàm nhìn xa. Caùc tuaàn baùo Coâng giaùo mang nhaõn quan khoân ngoan naøy ñeán töøng nhaø cuûa ngöôøi daân: chuùng khoâng chæ cung caáp nhöõng tin töùc thôøi söï deã thu huùt, maø coøn truyeàn taûi moät taàm nhìn nhaân vaên, moät taàm nhìn Kitoâ giaùo nhaèm ñaøo taïo taâm trí vaø traùi tim, ñeå hoï khoâng ñeå mình bò bieán daïng bôûi nhöõng lôøi la heùt hoaëc nhöõng tin töùc maø, vôùi söï toø moø beänh hoaïn chuyeån töø maøu ñen sang maøu hoàng, boû qua söï trong saùng cuûa maøu traéng. Vì theá, toâi khuyeán khích anh chò em coå vuõ moät "truyeàn thoâng sinh thaùi" giöõa caùc ñòa haït, caùc tröôøng hoïc, caùc gia ñình, vaø giöõa anh chò em vôùi nhau. Vôùi phong caùch giaûn dò vaø deã hieåu, anh chò em coù ôn goïi nhaéc nhôû moïi ngöôøi raèng ngoaøi nhöõng tin töùc vaø tin soát deûo, luoân coù nhöõng caûm xuùc, nhöõng caâu chuyeän, nhöõng con ngöôøi baèng xöông baèng thòt caàn ñöôïc toân troïng nhö theå hoï laø ngöôøi thaân cuûa mình. Vaø chuùng ta thaáy töø nhöõng tin töùc raát ñaùng buoàn trong nhöõng ngaøy naøy, töø nhöõng tin töùc khuûng khieáp veà baïo löïc ñoái vôùi phuï nöõ, thì vieäc giaùo duïc söï toân troïng vaø quan taâm trôû neân caáp thieát bieát bao: ñaøo taïo nhöõng ngöôøi nam coù khaû naêng xaây döïng nhöõng moái töông quan laønh maïnh. Truyeàn thoâng laø ñeå hình thaønh con ngöôøi. Truyeàn thoâng laø ñeå hình thaønh xaõ hoäi. Ñöøng töø boû loä trình giaùo duïc: noù seõ ñöa anh chò em ñi raát xa!
Loä trình thöù hai laø veà söï baûo veä. Tröôùc heát laø ñaøo taïo, thöù ñeán laø baûo veä. "Truyeàn thoâng kyõ thuaät soá muoán phôi baøy moïi söï, ñôøi soáng caù nhaân bò soi moùi, loät traàn vaø bình phaåm, thöôøng laø naëc danh. Loøng toân troïng ngöôøi khaùc khoâng coøn nöõa, theá neân ngay caû khi chuùng ta quay maët, phôùt lôø hay giöõ khoaûng caùch vôùi ngöôøi khaùc, chuùng ta vaãn khoâng chuùt xaáu hoå soi moùi töøng chi tieát ñôøi tö cuûa hoï" (Thoâng ñieäp Fratelli tutti, 42). Vì vaäy, ñieàu caên baûn laø phaûi thuùc ñaåy caùc khí cuï baûo veä moïi ngöôøi, ñaëc bieät laø nhöõng ngöôøi yeáu theá nhaát, treû vò thaønh nieân, ngöôøi giaø vaø ngöôøi khuyeát taät, ñoàng thôøi baûo veä hoï khoûi söï xaâm nhaäp cuûa theá giôùi kyõ thuaät soá vaø söï caùm doã cuûa truyeàn thoâng mang tính khieâu khích vaø buùt chieán. Tham gia vaøo lónh vöïc naøy, caùc toå chöùc cuûa anh chò em coù theå giuùp vieäc baûo veä quyeàn coâng daân trong lónh vöïc truyeàn thoâng phaùt trieån; coù theå hoã trôï caùc bieän phaùp baûo veä quyeàn töï do thoâng tin vaø naâng cao nhaän thöùc coâng daân, ñeå caùc quyeàn vaø nghóa vuï cuõng ñöôïc nhìn nhaän trong lónh vöïc naøy. Ñaây laø moät vaán ñeà veà daân chuû trong truyeàn thoâng. Vaø xin haõy thöïc hieän ñieàu naøy moät caùch can ñaûm, nhö Ñavít choáng laïi Goâliat (x. 1 Sam 17): vôùi moät chieác naù nhoû, Ñavít ñaõ haï guïc gaõ khoång loà. Ñöøng chæ phoøng thuû, nhöng haõy luoân giöõ "beân trong nhoû beù", haõy nghó ñieàu lôùn lao, bôûi vì anh chò em ñöôïc keâu goïi thöïc hieän moät nhieäm vuï cao caû: baèng lôøi noùi vaø hình aûnh haõy baûo veä phaåm giaù cuûa con ngöôøi, nhaát laø phaåm giaù cuûa nhöõng ngöôøi nhoû beù vaø ngheøo khoå, voán laø nhöõng ngöôøi ñöôïc Thieân Chuùa yeâu thích.
Loä trình thöù ba laø veà chöùng taù. Toâi muoán neâu cho anh chò em taám göông cuûa Chaân phöôùc Carlo Acutis: "Carlo nhaän thöùc roõ raèng nhöõng cô cheá truyeàn thoâng, quaûng caùo vaø maïng xaõ hoäi aáy coù theå ñöôïc duøng ñeå bieán chuùng ta thaønh nhöõng con ngöôøi ueå oaûi, leä thuoäc vaøo chuû nghóa tieâu thuï vaø nhöõng moùn haøng môùi maø chuùng ta coù theå mua saém, bò aùm aûnh veà thôøi gian raûnh roãi vaø bò giam haõm trong nhöõng ñieàu tieâu cöïc. Nhöng Carlo bieát caùch söû duïng nhöõng coâng ngheä thoâng tin môùi ñeå truyeàn ñaït Tin Möøng, ñeå truyeàn thoâng nhöõng giaù trò vaø veû ñeïp" (Toâng huaán Christus vivit, 105). Chaøng trai treû Carlo khoâng bò saäp baãy maø trôû thaønh chöùng nhaân cuûa truyeàn thoâng. Chöùng taù laø söù ngoân, laø söï saùng taïo, giuùp giaûi thoaùt vaø thuùc ñaåy chuùng ta xaén tay aùo, böôùc ra khoûi vuøng an toaøn cuûa mình ñeå chaáp nhaän ruûi ro. Ñuùng vaäy, loøng trung thaønh vôùi Tin Möøng bao haøm khaû naêng chaáp nhaän ruûi ro ñeå ñaït ñieàu thieän haûo. Vaø ñi ngöôïc laïi xu höôùng: noùi veà tình huynh ñeä trong moät theá giôùi theo chuû nghóa caù nhaân; veà hoøa bình trong moät theá giôùi coù chieán tranh; veà söï quan taâm ñeán ngöôøi ngheøo trong moät theá giôùi khoâng khoan dung vaø thôø ô. Nhöng ñieàu naøy chæ coù theå ñöôïc thöïc hieän moät caùch ñaùng tin neáu tröôùc heát anh chò em laøm chöùng cho nhöõng gì anh chò em noùi.
Caùc baïn thaân meán, toâi caûm ôn anh chò em ñaõ gheù thaêm vaø môøi anh chò em tieáp tuïc. Toâi phoù thaùc nhöõng noã löïc cuûa anh chò em cho Thaùnh Phanxicoâ de Sales vaø Chaân phöôùc Carlo Acutis, xin caùc ngaøi höôùng daãn anh chò em treân loä trình ñaøo taïo, baûo veä vaø laøm chöùng. Toâi öu aùi ban pheùp laønh cho anh chò em. Vaø xin anh chò em ñöøng queân caàu nguyeän cho toâi. Xin caûm ôn!
Nt. Anna Ngoïc Dieäp, OP
Doøng Ña Minh Thaùnh Taâm
Chuyeån ngöõ töø: vatican.va (23. 11. 2023)
(Nguoàn: Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Vieät Nam)