Dieãn vaên cuûa Ñöùc Thaùnh Cha
daønh cho cuoäc hoïp nhaèm baûo veä treû vò thaønh nieân
vaø nhöõng ngöôøi deã bò toån thöông
Dieãn vaên cuûa Ñöùc Thaùnh Cha daønh cho cuoäc hoïp nhaèm baûo veä treû vò thaønh nieân vaø nhöõng ngöôøi deã bò toån thöông.
Nt. Anna Ngoïc Dieäp, OP. chuyeån ngöõ tieáng Vieät
Vatican (WHÑ 20-11-2023) - Saùng thöù Baûy, ngaøy 18 thaùng 11 naêm 2023 Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ tieáp kieán caùc tham döï vieân cuoäc hoïp Quoác gia laàn thöù nhaát nhaèm baûo veä treû vò thaønh nieân vaø nhöõng ngöôøi deã bò toån thöông do Hoäi ñoàng Giaùm muïc YÙ toå chöùc. Vôùi chuû ñeà "Veû ñeïp bò toån thöông. 'Ta seõ phuïc thuoác cho ngöôi, caùc thöông tích cuûa ngöôi, Ta seõ chöõa laønh'" (Gr 30, 17), cuoäc hoïp quy tuï caùc ñaïi dieän giaùo phaän vaø mieàn cuûa caùc Trung taâm Laéng nghe vaø Dòch vuï Baûo veä Treû em cuûa Giaùo hoäi YÙ.
Sau ñaây laø baûn dòch Vieät ngöõ noäi dung baøi Dieãn vaên cuûa Ñöùc Thaùnh Cha:
Dieãn vaên cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ
Daønh cho caùc tham döï vieân cuoäc hoïp nhaèm baûo veä
treû vò thaønh nieân vaø nhöõng ngöôøi deã bò toån thöông
Hoäi tröôøng Clementine
Thöù Baûy, ngaøy 18 thaùng 11 naêm 2023
Anh chò em thaân meán, xin chaøo anh chò em!
Toâi haân hoan chaøo ñoùn Ñöùc Hoàng Y Zuppi, Ñöùc Toång Giaùm muïc Baturi, Ñöùc Toång Giaùm muïc Ghizzoni, vaø toâi xin chaøo taát caû anh chò em, ñaïi dieän caùc giaùo phaän vaø mieàn cuûa caùc Trung taâm Laéng nghe vaø Dòch vuï Baûo veä Treû em. Anh chò em ñaïi dieän cho söï daán thaân cuûa Giaùo hoäi YÙ trong vieäc thuùc ñaåy vaên hoùa baûo veä treû vò thaønh nieân vaø nhöõng ngöôøi deã bò toån thöông nhaát. Toâi chaøo möøng anh chò em khi keát thuùc cuoäc hoïp toaøn quoác laàn thöù nhaát, vaøo ngaøy maø trong naêm thöù ba, taát caû caùc coäng ñoaøn giaùo hoäi ôû YÙ cuøng tham gia caàu nguyeän, xin söï tha thöù vaø naâng cao nhaän thöùc veà thöïc traïng ñau ñôùn naøy. Ñieàu naøy raát quan troïng vì ñoù laø söï tham gia cuûa toaøn theå daân Chuùa. Vaø toâi xin chuùc möøng anh chò em ñaõ mau maén ñaùp laïi lôøi môøi cuûa toâi, vôùi baûn baùo caùo veà maïng löôùi laøm vieäc treân ñòa haït cuûa anh chò em. Xin caûm ôn.
Trong cuoäc hoïp naøy, anh chò em ñaõ choïn chuû ñeà: Veû ñeïp bò toån thöông. "Ta seõ phuïc thuoác cho ngöôi, caùc thöông tích cuûa ngöôi, Ta seõ chöõa laønh" (Gr 30, 17). Trong vieäc phuïc vuï, anh chò em haõy ñeå mình ñöôïc höôùng daãn bôûi ñieàu chaéc chaén naøy nhö ñaõ ñöôïc ngoân söù Gieâreâmia coâng boá: Chuùa saün saøng chöõa laønh moïi veát thöông, keå caû veát thöông saâu nhaát. Tuy nhieân, ñeå ñieàu naøy trôû thaønh hieän thöïc, chuùng ta caàn phaûi hoaùn caûi vaø nhìn nhaän nhöõng thieáu soùt cuûa mình. Chuùng ta khoâng theå ngöøng haønh ñoäng baûo veä treû vò thaønh nieân vaø nhöõng ngöôøi deã bò toån thöông, ñoàng thôøi choáng laïi moïi hình thöùc laïm duïng, duø laø laïm duïng tình duïc, quyeàn löïc hay löông taâm. Veà vaán ñeà naøy, toâi xin gôïi yù 3 ñoäng töø, ñeå töø ñoù ruùt ra söï höôùng daãn cho moïi saùng kieán ñoù laø: Baûo veä, laéng nghe vaø chöõa laønh.
Tröôùc heát, baûo veä: tích cöïc can döï vaøo noãi ñau cuûa ngöôøi bò thöông vaø ñaûm baûo raèng caû coäng ñoaøn coù traùch nhieäm baûo veä treû vò thaønh nieân vaø nhöõng ngöôøi deã bò toån thöông nhaát. Taát caû coäng ñoaøn Kitoâ höõu, trong söï phong phuù veà thaønh phaàn vaø naêng löïc cuûa mình, caàn tham gia, bôûi vì haønh ñoäng baûo veä laø moät phaàn khoâng theå thieáu ñoái vôùi söù maïng cuûa Giaùo hoäi trong vieäc xaây döïng Vöông quoác cuûa Thieân Chuùa. Baûo veä coù nghóa laø höôùng taâm hoàn, caùi nhìn vaø haønh ñoäng cuûa chính mình ñeå naâng ñôõ nhöõng ngöôøi nhoû beù vaø baát löïc nhaát. Ñaây laø moät tieán trình ñoøi hoûi söï canh taân noäi taâm vaø coäng ñoaøn, trong coâng lyù vaø söï thaät. Ngöôøi baûo veä, laø ngöôøi baûo veä taâm hoàn mình, bieát raèng "khoâng theå chaáp nhaän söï im laëng hoaëc che giaáu ñoái vôùi vaán ñeà laïm duïng" - ñaây laø moät vaán ñeà khoâng theå thöông löôïng - vaø cuõng laø ngöôøi bieát raèng ñieàu quan troïng laø phaûi "theo ñuoåi vieäc xaùc ñònh söï thaät vaø khoâi phuïc coâng lyù trong coäng ñoaøn giaùo hoäi, ngay caû trong nhöõng tröôøng hôïp maø moät soá haønh vi nhaát ñònh khoâng bò coi laø toäi phaïm theo luaät daân söï, nhöng theo giaùo luaät thì coù" (x. CEI-CISM, Höôùng daãn baûo veä treû vò thaønh nieân vaø nhöõng ngöôøi deã bò toån thöông). Baûo veä cuõng coù nghóa laø ngaên ngöøa nhöõng tröôøng hôïp sai phaïm, vaø ñieàu naøy chæ coù theå thöïc hieän ñöôïc thoâng qua hoaït ñoäng ñaøo taïo lieân læ, nhaèm naâng cao nhaän thöùc vaø löu taâm ñeán vieäc baûo veä nhöõng ngöôøi yeáu ñuoái nhaát. Ñoàng thôøi, ñieàu naøy cuõng quan troïng ñoái vôùi beân ngoaøi theá giôùi mang tính giaùo hoäi cuûa chuùng ta. Haõy nghó xem, theo soá lieäu thoáng keâ toaøn caàu, coù khoaûng 42 ñeán 46% haønh vi laïm duïng xaûy ra trong gia ñình hoaëc khu vöïc laân caän. Moïi thöù ñeàu bò che ñaäy bôûi söï im laëng: chuù baùc, oâng baø, anh em,... Roài ñeán theá giôùi theå thao, tröôøng hoïc, v.v.
Yeáu toá thöù hai laø laéng nghe. Ñeå baûo veä caàn phaûi bieát laéng nghe, gaït boû moïi hình thöùc töï cao vaø tö lôïi. Laéng nghe laø moät chuyeån ñoäng cuûa con tim vaø cuõng laø moät löïa choïn cô baûn ñeå ñaët nhöõng ngöôøi ñaõ hoaëc ñang ñau khoå, cuõng nhö nhöõng ngöôøi mong manh vaø deã bò toån thöông nhaát, vaøo trung taâm cuûa moïi haønh ñoäng cuûa chuùng ta. Haõy nghó ñeán Chuùa Gieâsu, Ñaáng chaøo ñoùn treû em vaø taát caû nhöõng ngöôøi "beù moïn" (x. Mt 19, 14). Laéng nghe caùc naïn nhaân laø böôùc caàn thieát ñeå phaùt trieån vaên hoùa phoøng ngöøa, voán ñöôïc hieän thöïc hoùa trong vieäc ñaøo taïo toaøn theå coäng ñoaøn, trong vieäc thöïc hieän caùc thuû tuïc vaø thöïc haønh toát, trong söï caûnh giaùc, vaø trong haønh ñoäng roõ raøng nhaèm xaây döïng vaø ñoåi môùi söï tin töôûng. Chæ baèng vieäc laéng nghe noãi ñau cuûa nhöõng ngöôøi ñaõ phaûi chòu ñöïng nhöõng toäi aùc khuûng khieáp naøy thì môùi môû ñöôøng cho söï lieân ñôùi vaø thuùc ñaåy chuùng ta laøm moïi caùch coù theå ñeå ñaûm baûo söï laïm duïng khoâng taùi dieãn nöõa. Ñaây laø caùch theá duy nhaát ñeå chuùng ta chia seû moät caùch chaân thöïc nhöõng gì ñaõ xaûy ra trong cuoäc ñôøi cuûa naïn nhaân, ñeå caûm thaáy mình ñöôïc keâu goïi trong vieäc ñoåi môùi caù nhaân vaø coäng ñoaøn. Chuùng ta ñöôïc môøi goïi phaûn öùng mang tính luaân lyù, coå voõ vaø minh chöùng cho söï gaàn guõi vôùi nhöõng ngöôøi bò toån thöông vì laïm duïng. "Vieäc vaù laïi taám vaûi raùch cuûa kinh nghieäm trong quaù khöù laø moät haønh ñoäng cöùu ñoä, haønh ñoäng cuûa Ngöôøi Toâi Tôù ñau khoå, Ñaáng khoâng traùnh neù ñau khoå, nhöng töï gaùnh laáy toäi loãi cuûa taát caû chuùng ta (x. Is 53, 1-14). Ñaây laø loä trình chöõa laønh vaø cöùu ñoä: loä trình thaäp giaù cuûa Ñöùc Kitoâ" (Dieãn vaên daønh cho caùc thaønh vieân cuûa UÛy ban Giaùo hoaøng veà Baûo veä Treû vò thaønh nieân, ngaøy moàng 05.05.2023).
Chæ khi ñi theo loä trình baûo veä vaø laéng nghe thì môùi coù theå chöõa laønh ñöôïc. Trong thôøi ñaïi cuûa neàn vaên hoùa vöùt boû ñang lan roäng, traùi ngöôïc vôùi giaùo huaán cuûa Tin Möøng, caùc coäng ñoaøn cuûa chuùng ta phaûi laø moät söï thuùc ñaåy laønh maïnh ñoái vôùi xaõ hoäi, trong khaû naêng chòu traùch nhieäm veà nhöõng sai laàm trong quaù khöù vaø môû ra nhöõng loä trình môùi. Vieäc "chöõa laønh" caùc veát thöông cuõng laø moät vieäc laøm cuûa coâng lyù. Vì theá, ñieàu quan troïng laø phaûi truy toá nhöõng ngöôøi phaïm nhöõng toäi aùc nhö vaäy, ñaëc bieät trong boái caûnh giaùo hoäi. Vaø hoï cuõng coù boån phaän mang tính luaân lyù laø phaûi hoaùn caûi caù nhaân saâu saéc, daãn ñeán vieäc nhìn nhaän söï baát trung trong ôn goïi cuûa mình, noái laïi ñôøi soáng thieâng lieâng vaø khieâm toán caàu xin söï tha thöù töø caùc naïn nhaân vì haønh ñoäng cuûa hoï.
Do ñoù, toâi baøy toû söï ñaùnh giaù cao ñoái vôùi nhöõng thöïc taïi maø anh chò em ñaïi dieän, caùc dòch vuï baûo veä treû vò thaønh nieân, vaø caùc trung taâm laéng nghe treân khaép ñaát nöôùc, nhö nhöõng nôi tham khaûo ñeå tìm kieám moät ñoâi tai bieát laéng nghe. Haõy tieáp tuïc noã löïc nhöng cuõng phaûi ñoái phoù vôùi moät ñieàu raát toài teä ñang xaûy ra, ñoù laø phim khieâu daâm söû duïng treû em. Treân thöïc teá, ñieàu naøy xaûy ra trong taàm tay cuûa baát kyø ai traû tieàn ñeàu coù theå truy caäp ñöôïc baèng ñieän thoaïi cuûa hoï. Nhöõng phim naøy ñöôïc laøm ôû ñaâu? Ai laø ngöôøi chòu traùch nhieäm? ÔÛ quoác gia naøo? Xin haõy quan taâm ñeán vaán ñeà naøy: ñaây laø moät cuoäc chieán maø chuùng ta phaûi chieán ñaáu, vì nhöõng ñieàu toài teä nhaát ñang lan truyeàn qua ñieän thoaïi thoâng minh cuûa chuùng ta. Haõy tieáp tuïc noã löïc ñeå baûo ñaûm raèng nhöõng ngöôøi bò toån thöông bôûi tai hoïa laïm duïng coù theå caûm thaáy töï tin quay sang caùc Trung taâm laéng nghe, tìm thaáy söï chaøo ñoùn vaø hoã trôï coù theå xoa dòu veát thöông vaø canh taân söï tín nhieäm bò phaûn boäi cuûa hoï. Chöõa laønh laø chia seû nieàm say meâ vaø kieán thöùc chuyeân moân mang tính giaùo hoäi vôùi cam keát ñaøo taïo soá löôïng nhaân vieân muïc vuï nhieàu nhaát coù theå. Baèng caùch naøy, moät söï thay ñoåi vaên hoùa ñích thöïc ñöôïc thuùc ñaåy, ñaët nhöõng ngöôøi nhoû beù vaø deã bò toån thöông nhaát vaøo trung taâm cuûa Giaùo hoäi vaø xaõ hoäi. Haønh ñoäng mang tính giaùo hoäi naøy cuûa anh chò em coù theå thuùc ñaåy söï chuù yù ngaøy caøng taêng trong toaøn xaõ hoäi YÙ veà tai hoïa naøy, voán khoâng may lieân quan ñeán raát nhieàu caû treû vò thaønh nieân laãn ngöôøi lôùn.
Keát quaû cuûa cuoäc khaûo saùt veà hoaït ñoäng cuûa caùc Dòch vuï vaø Trung taâm maø anh chò em cung caáp cho toâi hoâm nay neâu baät nhöõng ñieàu toát ñeïp maø anh chò em bieát laøm theá naøo ñeå thöïc hieän trong khu vöïc, khieán mình trôû neân gaàn guõi vôùi nhöõng ngöôøi phaûi chòu veát thöông raùch naùt. Nhöõng gì anh chò em ñang thöïc hieän thaät quyù giaù ñoái vôùi caùc naïn nhaân cuõng nhö toaøn theå coäng ñoaøn Giaùo hoäi. Nhöõng gì noåi leân töø nhöõng trang naøy laø baèng chöùng veà moät cam keát chung vaø lieân tuïc. Ñaây laø caùch taïo döïng nieàm tin, moät nieàm tin ñöa ñeán söï ñoåi môùi thöïc söï.
Cuoái cuøng, toâi xin caûm ôn vì söï hoã trôï maø anh chò em ñang cung caáp cho caùc Hoäi ñoàng Giaùm muïc khaùc; cuõng nhö hoã trôï caùc keá hoaïch cuûa UÛy ban Giaùo hoaøng veà Baûo veä Treû vò thaønh nieân ñoái vôùi caùc quoác gia, ñaëc bieät laø caùc quoác gia ñang phaùt trieån, nôi khan hieám nguoàn löïc ñeå phoøng ngöøa vaø thöïc hieän caùc chính saùch baûo veä.
Haõy tieáp tuïc! Xin haõy tieáp tuïc: Toâi gaàn guõi vôùi anh chò em trong coâng vieäc cuûa anh chò em vaø toâi öu aùi ban pheùp laønh cho anh chò em. Toâi hieäp yù caàu nguyeän cho anh chò em, vì bieát raèng coâng vieäc cuûa anh chò em khoâng heà deã daøng. Xin anh chò em ñöøng queân caàu nguyeän cho toâi, vì coâng vieäc cuûa toâi cuõng khoâng heà deã daøng. Xin caûm ôn.
Nt. Anna Ngoïc Dieäp, OP
Doøng Ña Minh Thaùnh Taâm
Chuyeån ngöõ töø: vatican.va (18. 11. 2023)
(Nguoàn: Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Vieät Nam)