Dieãn vaên cuûa Ñöùc Thaùnh Cha
daønh cho Hoäi nghò
veà chieàu kích coäng ñoaøn cuûa söï thaùnh thieän
Dieãn vaên cuûa Ñöùc Thaùnh Cha daønh cho Hoäi nghò veà chieàu kích coäng ñoaøn cuûa söï thaùnh thieän.
Nt. Anna Ngoïc Dieäp, OP. chuyeån ngöõ tieáng Vieät
Vatican (WHÑ 17-11-2023) - Töø ngaøy 13 - 16 thaùng 11 naêm 2023, Boä Phong Thaùnh ñaõ toå chöùc moät Hoäi nghò chuyeân ñeà quoác teá veà "Chieàu kích coäng ñoaøn cuûa söï thaùnh thieän" taïi Hoïc vieän Giaùo hoaøng Augustinianum. Nhaân dòp naøy, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ daønh cho caùc tham döï vieân Hoäi nghò buoåi tieáp kieán rieâng vaøo saùng ngaøy 16 thaùng 11 naêm 2023.
Sau ñaây laø baûn dòch Vieät ngöõ noäi dung Baøi dieãn vaên cuûa Ñöùc Thaùnh Cha:
Dieãn vaên cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ
daønh cho caùc tham döï vieân
Hoäi nghò veà chieàu kích coäng ñoaøn cuûa söï thaùnh thieän
taïi Hoäi tröôøng Clementine
Thöù Naêm, ngaøy 16 thaùng 11 naêm 2023
Anh chò em thaân meán, xin chaøo anh chò em!
Toâi haân hoan chaøo möøng anh chò em khi keát thuùc Hoäi nghò chuyeân ñeà veà Chieàu kích coäng ñoaøn cuûa söï thaùnh thieän, do Boä Phong Thaùnh toå chöùc. Toâi xin caûm ôn Ñöùc Hoàng Y Marcello Semeraro, quyù Beà treân, quyù Vieân chöùc, quyù Thænh vieân, vaø coäng taùc vieân, Ñöùc Toång Giaùm muïc Paglia vaø toaøn theå anh chò em, ñeán töø khaép nôi ñeå tham gia vaøo coâng trình cuûa nhöõng ngaøy naøy.
Anh chò em ñaõ taëng toâi cuoán bình giaûi veà Toâng huaán Gaudete et exsultate, do Boä xuaát baûn nhaân kyû nieäm 10 naêm trieàu ñaïi giaùo hoaøng cuûa toâi. Toâi chaân thaønh caûm ôn anh chò em! Toâi hy voïng raèng nhöõng suy tö trong taäp saùch naøy seõ giuùp nhieàu ngöôøi hieåu roõ hôn veà lôøi môøi goïi neân thaùnh phoå quaùt.
Chuû ñeà veà lôøi môøi goïi neân thaùnh phoå quaùt, vaø trong ñoù, chieàu kích coäng ñoaøn cuûa söï thaùnh thieän ñöôïc Coâng ñoàng Vatican II ñeà cao vaø ñeà caäp ñeán, ñaëc bieät laø trong Hieán cheá Lumen gentium (x. Chöông V). Töø nhaõn quan naøy, khoâng phaûi ngaãu nhieân maø trong nhöõng naêm gaàn ñaây, soá löôïng vieäc phong chaân phöôùc vaø phong thaùnh cho nhöõng ngöôøi nam nöõ thuoäc caùc baäc soáng khaùc nhau gia taêng ñaùng keå: nhöõng ngöôøi keát hoân, ñoäc thaân, linh muïc, nhöõng ngöôøi thaùnh hieán, vaø giaùo daân thuoäc moïi löùa tuoåi, nguoàn goác vaø vaên hoùa, ngay caû caùc gia ñình - haõy nghó ñeán gia ñình töû ñaïo ngöôøi Ba Lan - Ñaëc bieät, trong Toâng huaán Gaudete et exsultate, toâi muoán löu yù ñeán vieäc taát caû anh chò em naøy ñeàu thuoäc veà "daân thaùnh trung thaønh cuûa Thieân Chuùa" (soá 6); cuõng nhö söï gaàn guõi cuûa hoï vôùi chuùng ta, nhö laø nhöõng vò thaùnh "ngay beân caïnh" (soá 7), nhöõng thaønh vieân trong coäng ñoaøn cuûa chuùng ta, nhöõng ngöôøi soáng ñöùc aùi cao caû trong nhöõng ñieàu nhoû nhaët cuûa cuoäc soáng haèng ngaøy, cho duø vôùi nhöõng giôùi haïn vaø khuyeát ñieåm cuûa mình ñaõ theo Chuùa Gieâsu cho ñeán cuøng. Vì vaäy, baây giôø toâi muoán cuøng anh chò em suy tö veà chính chuû ñeà naøy, qua vieäc neâu baät 3 khía caïnh: söï thaùnh thieän hieäp nhaát, söï thaùnh thieän gia ñình, vaø söï thaùnh thieän töû ñaïo.
Thöù nhaát, söï thaùnh thieän hieäp nhaát. Chuùng ta bieát raèng ôn goïi maø taát caû chuùng ta ñöôïc keâu goïi thöïc hieän tröôùc heát trong ñöùc aùi (x. Lumen gentium, 40), laø hoàng aân cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn (x. Rm 5,5), voán hieäp nhaát chuùng ta trong Ñöùc Kitoâ vaø vôùi anh chò em mình: do ñoù, ñaây laø moät bieán coá khoâng chæ ñôn thuaàn mang tính caù nhaân maø coøn mang tính coäng ñoaøn. Khi Thieân Chuùa keâu goïi caù nhaân, ñieàu ñoù luoân mang laïi thieän ích cho moïi ngöôøi, nhö tröôøng hôïp cuûa AÙpraham vaø Moâseâ, Pheâroâ vaø Phaoloâ. Thieân Chuùa goïi caù nhaân cho moät söù maïng. Vaø hôn nöõa, gioáng nhö Chuùa Gieâsu, vò Muïc Töû Nhaân Laønh, goïi teân töøng con chieân cuûa mình (x. Ga 10,3) vaø tìm kieám con chieân laïc ñeå ñem noù veà ñaøn (x. Lc 15,4-7), vì theá, vieäc ñaùp laïi tình yeâu cuûa Thieân Chuùa chæ coù theå dieãn ra trong söï naêng ñoäng cuûa tham gia vaø chuyeån caàu. Tin Möøng cho chuùng ta thaáy ñieàu naøy, chaúng haïn nhö Maùttheâu, ngöôøi maø ngay khi ñöôïc Chuùa Gieâsu goïi, ñaõ môøi baïn beø cuûa mình ñeán gaëp Ñaáng Thieân Sai (x. Mt 9, 9-13) hoaëc nhö Phaoloâ, ngöôøi sau khi gaëp Ñaáng Phuïc Sinh, ñaõ trôû thaønh vò Toâng ñoà daân ngoaïi. Cuoäc gaëp gôõ vôùi Chuùa Gieâsu coù chieàu kích coäng ñoaøn.
Thöïc taïi naøy ñöôïc Thaùnh Teâreâsa Haøi Ñoàng Gieâsu dieãn taû moät caùch heát söùc sinh ñoäng, vò thaùnh maø toâi ñaõ ban haønh Toâng huaán C'est la confiance nhaân dòp kyû nieäm 150 naêm ngaøy sinh cuûa ngaøi. Trong caùc baøi vieát cuûa mình, vôùi hình aûnh ñöôïc gôïi höùng töø Kinh Thaùnh, thaùnh nöõ chieâm ngöôõng toaøn theå nhaân loaïi nhö "khu vöôøn cuûa Chuùa Gieâsu", nôi tình yeâu oâm laáy taát caû nhöõng boâng hoa cuûa mình theo caùch theá vöøa bao quaùt vöøa ñoäc quyeàn (x. Manuscript A, 2rv), vaø ñoøi hoûi ñöôïc ñoát chaùy ñeán möùc böøng chaùy bôûi ngoïn löûa tình yeâu aáy, ñeå ñeán löôït mình, daãn daét taát caû anh chò em mình ñeán vôùi ngoïn löûa ñoù (x. Manuscript C, 34r-36v). Ñaây laø loan baùo Tin Möøng "baèng söùc thu huùt" (Toâng huaán Evangelii gaudium, 14), laø chöùng taù vaø ñoàng thôøi laø hoa traùi cuûa traûi nghieäm thaàn bí cao nhaát veà tình yeâu caù vò, vaø veà "'maàu nhieäm' cuûa vieäc chung soáng" (Toâng Hieán Veritatis gaudium, 4a). Trong ñoù, hai caùch theá hieän dieän cuûa Chuùa thaâm nhaäp vaøo nhau, caû trong noäi taâm cuûa moãi caù nhaân (x. Ga 14,23), laãn ôû giöõa nhöõng ngöôøi quy tuï nhaân danh Ngaøi (x. Mt 18,20); trong "laâu ñaøi cuûa noäi taâm" vaø trong "laâu ñaøi cuûa coäng ñoaøn", söû duïng moät hình aûnh thaân thöông cuûa Thaùnh Teâreâsa Avila (x. Laâu ñaøi Noäi taâm). Söï thaùnh thieän hieäp nhaát, vaø nhôø ñöùc aùi cuûa Caùc Thaùnh, chuùng ta coù theå bieát ñöôïc maàu nhieäm Thieân Chuùa laø Ñaáng "hieäp nhaát [...] vôùi moïi ngöôøi" (x. Hieán cheá Muïc vuï Gaudium et Spes, 22) vaø oâm laáy toaøn theå nhaân loaïi trong loøng thöông xoùt cuûa Ngaøi, ñeå taát caû coù theå neân moät (x. Ga 17,22). Theá giôùi cuûa chuùng ta caàn tìm ñöôïc söï hieäp nhaát vaø bình an trong voøng tay naøy bieát bao!
Chuùng ta chuyeån sang ñieåm thöù hai: söï thaùnh thieän gia ñình. Söï thaùnh thieän naøy toûa saùng röïc rôõ nôi Thaùnh Gia Nazareth (x. Toâng huaán Gaudete et exsultate, 143). Tuy nhieân, Giaùo hoäi ngaøy nay coáng hieán cho chuùng ta nhieàu maãu göông khaùc: "Coù nhieàu caëp vôï choàng thaùnh thieän, trong ñoù moãi ngöôøi laø moät phöông tieän maø Ñöùc Kitoâ duøng ñeå thaùnh hoùa ngöôøi kia" (sñd. 141). Chuùng ta haõy nghó ñeán Thaùnh Louis vaø Zelia Martin; Chaân phöôùc Louis vaø Maria Beltrame Quattrocchi; Caùc Ñaáng ñaùng kính Tancredi vaø Julia Barolo; Caùc Ñaáng ñaùng kính Sergio vaø Domenica Bernardini. Söï thaùnh thieän cuûa vôï choàng, cuõng nhö söï thaùnh thieän cuï theå cuûa hai ngöôøi rieâng bieät, cuõng laø söï thaùnh thieän chung trong hoân nhaân: do ñoù, söï thaùnh thieän ñöôïc nhaân leân - chöù khoâng phaûi chæ ñöôïc coäng theâm - hoàng aân caù nhaân cuûa moãi ngöôøi ñöôïc thoâng truyeàn. Vaø moät taám göông saùng veà ñieàu naøy, nhö toâi ñaõ ñeà caäp luùc ñaàu, gaàn ñaây ñaõ ñöôïc ñöa ra cho chuùng ta trong leã phong chaân phöôùc cho caëp vôï choàng Jozef vaø Wiktoria Ulma cuøng 7 ngöôøi con cuûa hoï: taát caû ñeàu töû ñaïo. Caùc ngaøi cuõng nhaéc nhôû chuùng ta raèng: "Neân thaùnh laø moät haønh trình trong coäng ñoaøn, saùt caùnh vôùi nhöõng ngöôøi khaùc" (sñd.), chöù khoâng phaûi moät mình. Luoân luoân ñöôïc thöïc hieän vôùi coäng ñoaøn.
Vaø baây giôø chuùng ta ñi ñeán ñieåm cuoái cuøng: söï thaùnh thieän töû ñaïo. Ñaây laø moät moâ hình maïnh meõ maø chuùng ta coù nhieàu maãu göông trong suoát lòch söû cuûa Giaùo hoäi, töø caùc coäng ñoaøn sô khai cho ñeán thôøi hieän ñaïi, qua nhieàu theá kyû vaø taïi nhieàu nôi treân theá giôùi. Cho ñeán nay, khoâng coù thôøi kyø naøo maø khoâng coù caùc vò töû ñaïo, Vaø chuùng ta cho raèng nhöõng vò töû ñaïo naøy laø moät ñieàu gì ñoù khoâng toàn taïi# nhöng haõy nghó ñeán moät tröôøng hôïp cuûa ñôøi soáng Kitoâ höõu soáng trong söï töû ñaïo lieân tuïc: tröôøng hôïp cuûa Asia Bibi, ngöôøi ñaõ bò boû tuø nhieàu naêm, vaø con gaùi cuûa baø ñaõ mang Mình Thaùnh ñeán cho baø# Vaø nhieàu naêm troâi qua cho ñeán khi caùc thaåm phaùn tuyeân boá baø voâ toäi. Gaàn 9 naêm laøm chöùng taù Kitoâ! Asia Bibi laø moät ngöôøi phuï nöõ vaãn tieáp tuïc soáng, vaø coù raát nhieàu ngöôøi gioáng nhö baø, laøm chöùng cho ñöùc tin vaø ñöùc aùi. Vaø chuùng ta ñöøng queân thôøi ñaïi cuûa chuùng ta laø moät thôøi ñaïi coù nhieàu vò töû ñaïo! Ñoâi khi hoï laø "toaøn boä coäng ñoaøn ñaõ soáng Tin Möøng moät caùch anh huøng hoaëc ñaõ daâng hieán cho Thieân Chuùa maïng soáng cuûa taát caû caùc thaønh vieân" (sñd.). Vaø vaán ñeà coøn môû roäng hôn nöõa neáu chuùng ta suy xeùt chieàu kích ñaïi keát cuûa cuoäc töû ñaïo cuûa hoï, gôïi nhôù tôùi nhöõng ngöôøi thuoäc moïi heä phaùi Kitoâ (x. ivi., 9). Ví duï, chuùng ta haõy nghó ñeán nhoùm 21 vò töû ñaïo Coptic môùi ñöôïc ñöa vaøo Soå caùc thaùnh Töû ñaïo Roâma. Caùc ngaøi cheát khi ñang keâu teân "Gieâsu", "Gieâsu", "Gieâsu" treân baõi bieån#.
Anh chò em thaân meán, söï thaùnh thieän mang laïi söùc soáng cho coäng ñoaøn, vaø vôùi coâng vieäc cuûa mình, anh chò em giuùp chuùng toâi hieåu vaø toân vinh thöïc taïi cuõng nhö ñoäng löïc cuûa coäng ñoaøn ngaøy caøng höõu hieäu hôn, theo nhieàu loä trình khaùc nhau maø anh chò em ñaùnh giaù vaø ñeà xuaát cho chuùng toâi toân kính; tuy khaùc nhau, nhöng taát caû ñeàu höôùng tôùi cuøng moät muïc tieâu: tình yeâu troïn veïn. Ñaây laø loä trình daãn tôùi thaùnh thieän.
Toâi caûm ôn anh chò em raát nhieàu vì ñieàu naøy, vaø toâi khuyeán khích anh chò em haân hoan tieáp tuïc söù maïng cao ñeïp cuûa mình, vì lôïi ích cuûa caùc caù nhaân vaø söï phaùt trieån cuûa coäng ñoaøn. Toâi öu aùi ban pheùp laønh cho anh chò em vaø xin anh chò em ñöøng queân caàu nguyeän cho toâi.
Xin caûm ôn!
Nt. Anna Ngoïc Dieäp, OP
Doøng Ña Minh Thaùnh Taâm
Chuyeån ngöõ töø: vatican.va (16.11.2023)
(Nguoàn: Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Vieät Nam)