Thö cuûa Ñaïi hoäi thöôøng leä laàn thöù XVI
cuûa Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc göûi Daân Chuùa
Thö cuûa Ñaïi hoäi thöôøng leä laàn thöù XVI cuûa Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc göûi Daân Chuùa.
Nt. Anna Ngoïc Dieäp, OP. chuyeån ngöõ tieáng Vieät
Vatican (WHÑ 26-10-2023) - Hoâm 25 thaùng 10 naêm 2023, Ñaïi hoäi thöôøng leä laàn thöù XVI cuûa Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc ñaõ pheâ chuaån Thö göûi Daân Chuùa vôùi taâm tình taï ôn veà traûi nghieäm maø caùc tham döï vieân ñaõ traûi qua, cuõng nhö trình baøy chi tieát coâng vieäc cuûa Ñaïi hoäi.
Sau ñaây laø baûn dòch Vieät ngöõ noäi dung Thö cuûa Ñaïi hoäi thöôøng leä laàn thöù XVI cuûa Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc göûi Daân Chuùa:
Thö cuûa Ñaïi hoäi thöôøng leä laàn thöù XVI
cuûa Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc
göûi Daân Chuùa
Anh chò em thaân meán,
Khi tieán trình cuûa Khoaù hoïp thöù nhaát cuûa Ñaïi hoäi thöôøng leä laàn thöù XVI cuûa Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc saép keát thuùc, chuùng toâi muoán cuøng vôùi taát caû anh chò em taï ôn Thieân Chuùa vì kinh nghieäm toát ñeïp vaø phong phuù maø chuùng toâi ñang traûi qua. Chuùng toâi soáng thôøi gian hoàng phuùc naøy trong söï hieäp thoâng saâu xa vôùi taát caû anh chò em. Chuùng toâi ñaõ ñöôïc naâng ñôõ nhôø nhöõng lôøi caàu nguyeän cuûa anh chò em, cuøng vôùi anh chò em gaùnh vaùc nhöõng kyø voïng, nhöõng vaán naïn, vaø caû nhöõng noãi sôï haõi cuûa anh chò em. Nhö Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ yeâu caàu caùch ñaây hai naêm, moät tieán trình laéng nghe vaø phaân ñònh laâu daøi ñaõ baét ñaàu, môû ra cho toaøn theå Daân Chuùa, khoâng loaïi tröø ai, ñeå "cuøng nhau böôùc ñi" döôùi söï höôùng daãn cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn, caùc moân ñeä thöøa sai daán thaân ñi theo Chuùa Gieâsu Kitoâ.
Khoaù hoïp maø chuùng toâi ñöôïc quy tuï ôû Roâma töø ngaøy 30 thaùng 9 laø moät böôùc quan troïng trong tieán trình naøy. Trong nhieàu phöông dieän, ñaây laø moät traûi nghieäm chöa töøng coù. Laàn ñaàu tieân, theo lôøi môøi cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ, nhöõng ngöôøi nam nöõ, nhôø bí tích Röûa toäi, ñöôïc môøi ngoài cuøng moät baøn ñeå tham gia, khoâng chæ vaøo caùc cuoäc thaûo luaän, maø coøn vaøo caùc cuoäc boû phieáu cho Ñaïi hoäi Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc naøy. Cuøng nhau, trong söï boå sung cho nhau veà ôn goïi, ñaëc suûng, vaø taùc vuï cuûa mình, chuùng toâi ñaõ chaêm chuù laéng nghe Lôøi Chuùa vaø kinh nghieäm cuûa ngöôøi khaùc. Baèng vieäc söû duïng phöông phaùp ñoái thoaïi trong Thaùnh Thaàn, chuùng toâi khieâm toán chia seû söï giaøu coù vaø ngheøo khoù cuûa caùc coäng ñoaøn cuûa chuùng ta töø khaép caùc Chaâu luïc, coá gaéng nhaän ra nhöõng gì Chuùa Thaùnh Thaàn muoán noùi vôùi Giaùo hoäi ngaøy nay. Nhôø ñoù, chuùng toâi cuõng caûm nghieäm ñöôïc taàm quan troïng cuûa vieäc thuùc ñaåy trao ñoåi hoã töông giöõa truyeàn thoáng Latinh vaø caùc truyeàn thoáng Kitoâ giaùo Ñoâng phöông. Ngoaøi ra, söï tham gia cuûa caùc ñaïi bieåu huynh ñeä töø caùc Giaùo hoäi vaø Coäng ñoaøn Giaùo hoäi khaùc ñaõ laøm phong phuù saâu saéc caùc cuoäc thaûo luaän cuûa chuùng toâi.
Ñaïi hoäi cuûa chuùng toâi dieãn ra trong boái caûnh moät theá giôùi ñang gaëp khuûng hoaûng, nôi maø nhöõng veát thöông vaø söï baát bình ñaúng ñaùng xaáu hoå vang voïng moät caùch ñau ñôùn trong traùi tim chuùng toâi vaø taïo cho coâng vieäc cuûa chuùng toâi moät söùc huùt ñaëc bieät, nhaát laø khi moät soá anh chò em trong chuùng toâi ñeán töø nhöõng quoác gia nôi chieán tranh ñang hoaønh haønh. Chuùng toâi caàu nguyeän cho caùc naïn nhaân cuûa baïo löïc cheát choùc, khoâng queân nhöõng ngöôøi vì tình traïng ngheøo ñoùi vaø tham nhuõng buoäc phaûi böôùc vaøo con ñöôøng di cö nguy hieåm. Chuùng toâi baøy toû tình lieân ñôùi vaø cam keát cuøng vôùi nhöõng ngöôøi nam nöõ treân khaép theá giôùi ñang noã löïc xaây döïng coâng lyù vaø hoøa bình.
Theo lôøi môøi cuûa Ñöùc Thaùnh Cha, chuùng toâi ñaõ daønh moät khoâng gian thinh laëng yù nghóa ñeå nuoâi döôõng söï laéng nghe toân troïng giöõa chuùng toâi vaø öôùc muoán hieäp thoâng trong Chuùa Thaùnh Thaàn. Trong buoåi canh thöùc ñaïi keát khai maïc Ñaïi hoäi, chuùng toâi caûm nghieäm ñöôïc nieàm khao khaùt hieäp nhaát gia taêng nhö theá naøo khi thaàm laëng chieâm ngaém Ñöùc Kitoâ chòu ñoùng ñinh. Thaät vaäy, thaäp giaù laø ngai toaø duy nhaát cuûa Ñaáng, khi trao hieán maïng soáng ñeå cöùu roãi theá gian, ñaõ giao phoù caùc moân ñeä cuûa mình cho Chuùa Cha, ñeå "taát caû neân moät" (Ga 17, 21). Hieäp nhaát kieân vöõng trong nieàm hy voïng maø söï Phuïc Sinh cuûa Ñöùc Kitoâ mang laïi, chuùng toâi phoù thaùc cho Ngöôøi ngoâi nhaø chung cuûa chuùng ta, nôi maø tieáng keâu gaøo cuûa traùi ñaát vaø tieáng than khoùc cuûa ngöôøi ngheøo ngaøy caøng khaån thieát vang leân: "Laudate Deum!" ("Haõy chuùc tuïng Thieân Chuùa!"), nhö Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ ñaõ nhaéc laïi ngay khi baét ñaàu coâng vieäc cuûa chuùng toâi.
Ngaøy qua ngaøy, chuùng toâi caûm nhaän ñöôïc lôøi keâu goïi caáp baùch phaûi hoaùn caûi muïc vuï vaø söù vuï. Vì ôn goïi cuûa Giaùo hoäi laø loan baùo Tin Möøng khoâng phaûi baèng caùch taäp trung vaøo chính mình, nhöng baèng caùch phuïc vuï tình yeâu voâ bieân maø Thieân Chuùa yeâu thöông theá gian (x. Ga 3, 16). Khi ñöôïc hoûi veà nhöõng kyø voïng ñoái vôùi Giaùo hoäi nhaân dòp Thöôïng hoäi ñoàng naøy, nhöõng ngöôøi voâ gia cö soáng gaàn Quaûng tröôøng Thaùnh Pheâroâ ñaõ traû lôøi: "Tình yeâu!". Tình yeâu naøy phaûi luoân laø traùi tim noàng chaùy cuûa Giaùo hoäi, tình yeâu Ba Ngoâi vaø Thaùnh Theå, nhö Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ nhaéc laïi vaøo ngaøy 15 thaùng 10, nöûa chaëng ñöôøng Ñaïi hoäi cuûa chuùng toâi, khi gôïi leân söù ñieäp cuûa Thaùnh Teâreâsa Haøi Ñoàng Gieâsu. Chính "söï tín thaùc" mang laïi cho chuùng toâi söï taùo baïo vaø töï do noäi taâm maø chuùng toâi ñaõ traûi nghieäm, khoâng ngaàn ngaïi baøy toû nhöõng ñieåm ñoàng nhaát, nhöõng khaùc bieät, nhöõng öôùc muoán, vaø nhöõng thaéc maéc cuûa mình moät caùch töï do vaø khieâm toán.
Coøn baây giôø thì sao? Chuùng toâi hy voïng raèng khoaûng thôøi gian töø baây giôø cho ñeán Khoaù hoïp thöù hai vaøo thaùng 10 naêm 2024 seõ cho pheùp moïi ngöôøi tham gia moät caùch cuï theå vaøo tính naêng ñoäng cuûa söï hieäp thoâng mang tính söù maïng ñöôïc bieåu thò baèng töø "Synod" (Thöôïng Hoäi ñoàng, Hieäp haønh). Ñaây khoâng phaûi laø veà yù thöùc heä, maø laø veà moät traûi nghieäm baét nguoàn töø Truyeàn thoáng Toâng ñoà. Nhö Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ nhaéc nhôû khi khai maïc tieán trình naøy, "söï hieäp thoâng vaø söù maïng coù theå coù nguy cô vaãn coøn laø nhöõng thuaät ngöõ hôi tröøu töôïng neáu chuùng ta khoâng trau doài moät söï thöïc haønh mang tính giaùo hoäi theå hieän tính cuï theå cuûa tính hieäp haønh (...) khuyeán khích söï tham gia thöïc söï cuûa moãi ngöôøi vaø taát caû moïi ngöôøi" (Ngaøy 9 thaùng 10 naêm 2021). Coù nhieàu thaùch ñoá vaø voâ soá vaán ñeà: Baûn toång hôïp cuûa Khoaù hoïp thöù nhaát seõ neâu roõ nhöõng ñieåm nhaát trí maø chuùng toâi ñaõ ñaït ñöôïc, neâu baät nhöõng vaán ñeà coøn boû ngoû vaø cho bieát chuùng toâi seõ tieáp tuïc coâng vieäc nhö theá naøo.
Ñeå tieán trieån trong vieäc phaân ñònh, Giaùo hoäi nhaát thieát phaûi laéng nghe moïi ngöôøi, khôûi ñi töø nhöõng ngöôøi ngheøo nhaát. Ñieàu naøy ñoøi hoûi moät loä trình hoaùn caûi vaø cuõng laø loä trình ngôïi khen: "Laïy Cha laø Chuùa Teå trôøi ñaát, con xin ngôïi khen Cha, vì Cha ñaõ giaáu kín khoâng cho baäc khoân ngoan thoâng thaùi bieát nhöõng ñieàu naøy, nhöng laïi maëc khaûi cho nhöõng ngöôøi beù moïn" (Lc 10, 21)! Ñoù laø laéng nghe nhöõng ngöôøi khoâng coù quyeàn leân tieáng trong xaõ hoäi hoaëc nhöõng ngöôøi caûm thaáy bò loaïi tröø, thaäm chí bôûi Giaùo hoäi; laéng nghe nhöõng ngöôøi laø naïn nhaân cuûa chuû nghóa phaân bieät chuûng toäc döôùi moïi hình thöùc - ñaëc bieät, ôû moät soá khu vöïc maø neàn vaên hoùa cuûa ngöôøi daân baûn ñòa bò khinh mieät. Treân heát, trong tinh thaàn hoaùn caûi, Giaùo hoäi thôøi ñaïi chuùng ta coù nhieäm vuï laéng nghe nhöõng ngöôøi töøng laø naïn nhaân cuûa söï laïm duïng do caùc chi theå trong thaân theå giaùo hoäi gaây ra, vaø ñöa ra moät cam keát cuï theå vaø mang tính cô caáu ñeå ñaûm baûo raèng ñieàu naøy khoâng taùi dieãn nöõa.
Giaùo hoäi cuõng caàn laéng nghe giaùo daân, ngöôøi nam cuõng nhö ngöôøi nöõ, vì taát caû ñeàu ñöôïc keâu goïi neân thaùnh nhôø ôn goïi Pheùp Röûa: chöùng taù cuûa caùc giaùo lyù vieân, nhöõng ngöôøi trong nhieàu hoaøn caûnh laø nhöõng ngöôøi ñaàu tieân loan baùo Tin Möøng; laéng nghe söï ñôn sô vaø sinh ñoäng cuûa treû em; söï nhieät thaønh cuûa ngöôøi treû, nhöõng thaéc maéc vaø caàu xin cuûa hoï; laéng nghe nhöõng giaác mô, söï khoân ngoan vaø kyù öùc cuûa ngöôøi cao nieân. Giaùo hoäi caàn laéng nghe caùc gia ñình, nhöõng moái quan taâm mang tính giaùo duïc cuûa hoï, vaø chöùng taù Kitoâ giaùo maø hoï coáng hieán trong theá giôùi ngaøy nay. Giaùo hoäi caàn chaøo ñoùn tieáng noùi cuûa nhöõng ngöôøi mong muoán ñöôïc tham gia vaøo caùc thöøa taùc vuï giaùo daân hoaëc vaøo caùc cô caáu phaân ñònh vaø ñöa ra quyeát ñònh.
Ñeå tieán xa hôn trong vieäc phaân ñònh hieäp haønh, Giaùo hoäi ñaëc bieät caàn thu thaäp nhieàu hôn nöõa nhöõng lôøi chia seû vaø kinh nghieäm cuûa caùc thöøa taùc vieân chöùc thaùnh: caùc linh muïc, nhöõng coäng taùc vieân chính yeáu cuûa caùc giaùm muïc, nhöõng ngöôøi maø thöøa taùc vuï bí tích cuûa hoï laø khoâng theå thieáu ñoái vôùi ñôøi soáng cuûa toaøn thaân theå; caùc phoù teá, qua taùc vuï cuûa mình, theå hieän moái quan taâm cuûa toaøn theå Giaùo hoäi trong vieäc phuïc vuï nhöõng ngöôøi deã bò toån thöông nhaát. Giaùo hoäi cuõng caàn ñeå cho mình ñöôïc chaát vaán bôûi tieáng noùi ngoân söù cuûa ñôøi soáng thaùnh hieán, ngöôøi lính canh chuù taâm tröôùc nhöõng lôøi môøi goïi cuûa Thaùnh Thaàn. Giaùo hoäi cuõng caàn phaûi chuù yù ñeán taát caû nhöõng ngöôøi khoâng chia seû cuøng ñöùc tin vôùi mình, nhöng ñang tìm kieám söï thaät, vaø trong hoï, Thaùnh Thaàn cuõng hieän dieän vaø hoaït ñoäng, Ñaáng "ban cho moïi ngöôøi khaû naêng ñöôïc keát hôïp vôùi maàu nhieäm vöôït qua" (Hieán cheá Gaudium et Spes, 22).
"Theá giôùi maø chuùng ta ñang soáng vaø theá giôùi maø chuùng ta ñöôïc môøi goïi yeâu thöông vaø phuïc vuï, ngay caû trong nhöõng maâu thuaãn cuûa noù, ñoøi hoûi Giaùo hoäi phaûi taêng cöôøng söï hieäp löïc trong moïi lónh vöïc söù maïng cuûa mình. Chính loä trình hieäp haønh naøy laø loä trình maø Thieân Chuùa mong ñôïi nôi Giaùo hoäi cuûa thieân nieân kyû thöù ba" (Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ, ngaøy 17 thaùng 10 naêm 2015). Chuùng ta ñöøng sôï haõi ñeå ñaùp laïi lôøi keâu goïi naøy. Ñöùc Trinh Nöõ Maria, Meï Giaùo hoäi, ngöôøi ñaàu tieân leân ñöôøng, ñoàng haønh vôùi chuùng ta trong cuoäc haønh höông. Trong nieàm vui cuõng nhö noãi buoàn, Meï chæ cho chuùng ta thaáy Con cuûa Meï, vaø môøi goïi chuùng ta tín thaùc. Chính Ngöôøi, Chuùa Gieâsu, laø nieàm hy voïng duy nhaát cuûa chuùng ta!
Thaønh Vatican, ngaøy 25 thaùng 10 naêm 2023
Nt. Anna Ngoïc Dieäp, OP
Doøng Ña Minh Thaùnh Taâm
Chuyeån ngöõ töø: synod.va/en (25.10.2023)
(Nguoàn: Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Vieät Nam)