Söù ñieäp Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ
nhaân Ngaøy Löông thöïc Theá giôùi naêm 2023
Söù ñieäp Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ nhaân Ngaøy Löông thöïc Theá giôùi naêm 2023.
Nt. Anna Ngoïc Dieäp, OP. chuyeån ngöõ tieáng Vieät
Vatican (WHÑ 17-10-2023) - Hoâm 16 thaùng 10 naêm 2023, nhaân Ngaøy Löông thöïc Theá giôùi 2023, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ gôûi moät Söù ñieäp ñeán oâng Qu Dongyu, Toång giaùm ñoác Toå chöùc Löông thöïc vaø Noâng nghieäp cuûa Lieân hôïp quoác (FAO), coù truï sôû taïi Roma, Italia. Vaøo naêm 1979, Toå chöùc FAO ñaõ chæ ñònh ngaøy 16 thaùng 10 haøng naêm laø Ngaøy Löông thöïc Theá giôùi, nhaèm naâng cao nhaän thöùc veà naïn ñoùi vaø haønh ñoäng vì töông lai cuûa löông thöïc, con ngöôøi, vaø haønh tinh. Töø ñoù ñeán nay, Ngaøy Löông thöïc Theá giôùi ñaõ ñöôïc toå chöùc taïi hôn 150 quoác gia, bieán ngaøy naøy trôû thaønh moät trong nhöõng ngaøy ñöôïc toå chöùc roäng raõi nhaát trong lòch cuûa Lieân hieäp quoác.
Sau ñaây laø baûn dòch Vieät ngöõ noäi dung Söù ñieäp cuûa Ñöùc Thaùnh Cha:
Söù ñieäp Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ nhaân Ngaøy Löông thöïc Theá giôùi naêm 2023
Kính göûi: OÂng Qu Dongyu, Toång Giaùm ñoác FAO
Thöa ngaøi Toång giaùm ñoác,
Ngaøy Löông thöïc Theá giôùi ñöôïc cöû haønh vaøo thôøi ñieåm maø nhieàu anh chò em cuûa chuùng ta ñang phaûi chòu caûnh ngheøo ñoùi vaø tuyeät voïng. Thaät vaäy, tieáng keâu than thoáng thieát vaø tuyeät voïng cuûa ngöôøi ngheøo phaûi ñaùnh thöùc chuùng ta khoûi traïng thaùi hoân meâ ñang bao truøm chuùng ta, vaø thaùch thöùc löông taâm chuùng ta. Thaûm traïng ñoùi keùm vaø suy dinh döôõng gaây toån thöông nghieâm troïng cho raát nhieàu ngöôøi laø keát quaû cuûa söï tích luyõ baát coâng vaø baát bình ñaúng khieán nhieàu ngöôøi bò ñaåy ra beân leà cuoäc soáng trong khi moät soá ít laïi taän höôûng loái soáng phoâ tröông vaø xa hoa. Ñieàu naøy khoâng chæ aùp duïng cho löông thöïc, maø coøn cho taát caû caùc nguoàn taøi nguyeân cô baûn, maø ñoái vôùi nhieàu ngöôøi, vieäc khoâng theå tieáp caän ñöôïc nguoàn taøi nguyeân naøy laø moät söï xuùc phaïm ñeán phaåm giaù voán coù maø Thieân Chuùa ban taëng cho hoï. Ñaây thöïc söï laø moät söï sæ nhuïc khieán toaøn theå nhaân loaïi phaûi xaáu hoå vaø huy ñoäng coäng ñoàng quoác teá.
Theo nghóa naøy, chuû ñeà troïng taâm cuûa caùc suy tö cuûa Ngaøy Löông thöïc Theá giôùi naêm nay laø "Nöôùc laø söï soáng, nöôùc laø löông thöïc. Khoâng ñeå ai bò boû laïi phía sau", môøi goïi chuùng ta neâu baät giaù trò khoâng theå thay theá cuûa nguoàn taøi nguyeân naøy ñoái vôùi moïi sinh vaät treân haønh tinh, vaø töø ñoù daãn tôùi söï caáp thieát cuûa vieäc laäp keá hoaïch vaø thöïc hieän quaûn lyù nguoàn nöôùc moät caùch khoân ngoan, caån thaän vaø beàn vöõng, ñeå moïi ngöôøi ñeàu coù theå taän höôûng vaø thoûa maõn nhöõng nhu caàu thieát yeáu cuûa mình, ñoàng thôøi coù theå hoã trôï vaø thuùc ñaåy söï phaùt trieån con ngöôøi moät caùch thoûa ñaùng, khoâng loaïi tröø baát kyø ai.
Nöôùc laø söï soáng vì noù ñaûm baûo söï soáng coøn; tuy nhieân, nguoàn taøi nguyeân naøy hieän ñang bò ñe doïa bôûi nhöõng thaùch thöùc nghieâm troïng caû veà soá löôïng laãn chaát löôïng. Taïi nhieàu nôi treân haønh tinh, anh chò em chuùng ta bò beänh taät hoaëc bò cheát vì thieáu hoaëc khan hieám nöôùc uoáng. Haïn haùn do bieán ñoåi khí haäu ñang khieán nhieàu khu vöïc roäng lôùn trôû neân caèn coãi vaø gaây thieät haïi naëng neà cho heä sinh thaùi vaø caùc quaàn theå. Vieäc quaûn lyù taøi nguyeân nöôùc moät caùch tuøy tieän, vieäc söû duïng nguoàn nöôùc caùch sai traùi, vaø vieäc gaây oâ nhieãm, ñaëc bieät gaây toån haïi cho ngöôøi ngheøo vaø laø moät söï sæ nhuïc ñaùng xaáu hoå maø khi ñoái dieän vôùi noù chuùng ta khoâng theå tieáp tuïc thôø ô. Traùi laïi, chuùng ta phaûi khaån tröông thöøa nhaän raèng "vieäc tieáp caän nguoàn nöôùc uoáng an toaøn laø moät quyeàn thieát yeáu, cô baûn, vaø phoå quaùt cuûa con ngöôøi, bôûi vì noù quyeát ñònh söï soáng coøn cuûa con ngöôøi vaø vì theá, laø ñieàu kieän ñeå thöïc hieän caùc quyeàn con ngöôøi khaùc" (Thoâng ñieäp Laudato si', soá 30). Do ñoù, caàn phaûi ñaàu tö nhieàu hôn vaøo cô sôû haï taàng, maïng löôùi oáng daãn, heä thoáng veä sinh vaø xöû lyù nöôùc thaûi, nhaát laø ôû nhöõng vuøng noâng thoân xa xoâi heûo laùnh vaø khoù khaên nhaát. Ñieàu quan troïng nöõa laø phaùt trieån caùc moâ hình giaùo duïc vaø vaên hoùa nhaèm naâng cao nhaän thöùc trong xaõ hoäi veà söï caàn thieát phaûi toân troïng vaø baûo toàn taøi saûn cô baûn naøy. Khoâng bao giôø ñöôïc xem nöôùc chæ ñôn thuaàn laø moät loaïi haøng hoùa, moät saûn phaåm ñeå trao ñoåi thöông maïi, hoaëc moät vaät phaåm ñeå ñaàu cô.
Nöôùc laø löông thöïc vì noù caàn thieát ñeå ñaït ñöôïc an toaøn thöïc phaåm, laø phöông tieän saûn xuaát, vaø laø thaønh phaàn khoâng theå thieáu ñoái vôùi noâng nghieäp. Trong troàng troït, caàn phaùt huy caùc chöông trình hieäu quaû choáng roø ræ ñöôøng oáng töôùi noâng nghieäp; söû duïng thuoác tröø saâu, phaân boùn höõu cô, vaø voâ cô khoâng gaây oâ nhieãm nguoàn nöôùc; ñoàng thôøi thuùc ñaåy caùc bieän phaùp baûo veä söï saün coù cuûa nguoàn taøi nguyeân nöôùc nhaèm ngaên chaën tình traïng thieáu nöôùc nghieâm troïng trôû thaønh nguyeân nhaân gaây xung ñoät giöõa caùc coäng ñoàng, caùc daân toäc, vaø caùc quoác gia. Hôn nöõa, söï ñoåi môùi khoa hoïc coâng ngheä vaø kyõ thuaät soá phaûi phuïc vuï söï caân baèng beàn vöõng giöõa tieâu duøng vaø caùc nguoàn taøi nguyeân saün coù, traùnh nhöõng taùc ñoäng tieâu cöïc ñeán heä sinh thaùi vaø nhöõng thieät haïi khoâng theå khaéc phuïc ñöôïc ñoái vôùi moâi tröôøng. Vì lyù do naøy, caùc toå chöùc quoác teá, chính phuû, xaõ hoäi daân söï, doanh nghieäp, toå chöùc hoïc thuaät vaø nghieân cöùu cuõng nhö caùc cô quan khaùc phaûi hôïp löïc vaø thoáng nhaát yù töôûng ñeå nöôùc trôû thaønh di saûn cuûa moïi ngöôøi, ñöôïc phaân phoái vaø quaûn lyù toát hôn moät caùch beàn vöõng vaø hôïp lyù.
Cuoái cuøng, vieäc cöû haønh Ngaøy Löông thöïc Theá giôùi cuõng laø lôøi nhaéc nhôû raèng chuùng ta phaûi choáng laïi vaên hoùa vöùt boû caùch trieät ñeå baèng nhöõng haønh ñoäng döïa treân söï hôïp taùc coù traùch nhieäm vaø trung thaønh cuûa taát caû moïi ngöôøi. Theá giôùi cuûa chuùng ta quaù phuï thuoäc laãn nhau vaø khoâng theå bò phaân chia thaønh caùc khoái goàm caùc quoác gia thuùc ñaåy lôïi ích cuûa hoï moät caùch giaû taïo vaø leäch laïc. Thay vaøo ñoù, chuùng ta ñöôïc môøi goïi suy nghó vaø haønh ñoäng theo tinh thaàn coäng ñoàng, lieân ñôùi, öu tieân cuoäc soáng cuûa moïi ngöôøi hôn vieäc chieám ñoaït taøi saûn bôûi moät soá ngöôøi.
Thöa ngaøi Toång Giaùm ñoác, thaät khoâng may laø hieän nay chuùng ta ñang chöùng kieán moät söï phaân cöïc ñaùng hoå theïn trong quan heä quoác teá do nhöõng cuoäc khuûng hoaûng vaø xung ñoät ñang dieãn ra. Caùc nguoàn taøi chính khoång loà vaø coâng ngheä tieân tieán trong khi coù theå ñöôïc söû duïng ñeå bieán nöôùc thaønh nguoàn soáng vaø tieán boä cho taát caû moïi ngöôøi thì laïi ñang bò chuyeån höôùng sang saûn xuaát vaø buoân baùn vuõ khí. Chöa bao giôø vieäc trôû thaønh nhöõng ngöôøi thuùc ñaåy ñoái thoaïi vaø kieán taïo hoøa bình laïi caáp baùch ñeán theá. Giaùo hoäi khoâng bao giôø meät moûi trong vieäc gieo troàng nhöõng giaù trò coù khaû naêng xaây döïng moät neàn vaên minh tìm thaáy trong tình yeâu thöông, söï toân troïng vaø giuùp ñôõ laãn nhau nhö moät chieác la baøn ñeå höôùng daãn böôùc ñi cuûa mình, treân heát laø höôùng tôùi nhöõng anh chò em ñang ñau khoå nhaát, chaúng haïn nhö nhöõng ngöôøi ñoùi khaùt.
Vôùi nhöõng mong muoán naøy, khi caûm ôn Toå chöùc Löông thöïc vaø Noâng nghieäp Lieân Hieäp Quoác vì taát caû nhöõng gì toå chöùc thöïc hieän ñeå thuùc ñaåy phaùt trieån noâng nghieäp, dinh döôõng laønh maïnh, vaø ñaày ñuû cho moïi ngöôøi, cuõng nhö vieäc söû duïng nöôùc beàn vöõng, toâi caàu xin muoân vaøn phuùc laønh töø trôøi cao treân taát caû nhöõng ai noã löïc xaây döïng moät theá giôùi toát ñeïp hôn vaø huynh ñeä hôn.
Töø Vatican, ngaøy 16. 10. 2023
Phanxicoâ
Nt. Anna Ngoïc Dieäp, OP
Doøng Ña Minh Thaùnh Taâm
Chuyeån ngöõ töø: vatican.va (16. 10. 2023)
(Nguoàn: Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Vieät Nam)