Toâng Huaán Cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ,
Veà Loøng Tin Töôûng
Vaøo Tình Yeâu Thöông Xoùt Cuûa Thieân Chuùa,
Nhaân Dòp Kyû Nieäm 150 Naêm
Ngaøy Sinh Cuûa Thaùnh Teâreâsa Haøi Ñoàng Gieâsu
Toâng Huaán Cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ, Veà Loøng Tin Töôûng Vaøo Tình Yeâu Thöông Xoùt Cuûa Thieân Chuùa, Nhaân Dòp Kyû Nieäm 150 Naêm Ngaøy Sinh Cuûa Thaùnh Teâreâsa Haøi Ñoàng Gieâsu.
Vuõ Vaên An chuyeån dòch Vieät ngöõ
Vatican (VietCatholic News 15-10-2023) - Trong baøi giaùo lyù haøng tuaàn cuûa ngaøi vaøo thöù tö 7 thaùng 6 naêm 2023, veà nhieät thaønh truyeàn giaùo, Ñöùc Phanxicoâ ñaõ ñeà caäp tôùi göông saùng cuûa Thaùnh Nöõ Teâreâxa thaønh Lisieux, quen goïi laø Thaùnh Teâreâsa Haøi Ñoàng Gieâsu. Vaøo dòp naøy Ñöùc Phanxicoâ höùa seõ vieát moät toâng thö veà Thaùnh Nöõ. Ngaøy 15 thaùng 10 naêm 2023, Ñöùc Phanxicoâ ñaõ thöïc hieän lôøi höùa aáy, khoâng nhöõng theá, coøn naâng tröôùc taùc cuûa ngaøi leân haøng Toâng Huaán, chöù khoâng phaûi chæ laø Toâng Thö: Toâng huaán "C'est La Confiance" (Chính loøng tin töôûng). Chuùng toâi chuyeån ngöõ Toâng Huaán sang tieáng Vieät, döïa vaøo baûn tieáng Anh do Toøa Thaùnh cung caáp:
Toâng Huaán "C'Est La Confiance" (Chính loøng tin töôûng) Cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ,
Veà Loøng Tin Töôûng Vaøo Tình Yeâu Thöông Xoùt Cuûa Thieân Chuùa,
Nhaân Dòp Kyû Nieäm 150 Naêm Ngaøy Sinh Cuûa Thaùnh Teâreâsa Haøi Ñoàng Gieâsu Vaø Thaùnh Nhan
1. "C'est la confiance et rien que la confiance qui doit nous conduire aø l'Amour". "Chính loøng tin töôûng vaø khoâng gì khaùc ngoaøi loøng tin töôûng seõ daãn chuùng ta ñeán Tình yeâu". [1]
2. Nhöõng lôøi ñaày aán töôïng naøy cuûa Thaùnh Teâreâsa Haøi Ñoàng Gieâsu vaø Thaùnh Nhan ñaõ noùi leân taát caû. Chuùng toùm taét thieân taøi veà linh ñaïo cuûa ngaøi vaø ñuû ñeå bieän minh cho vieäc ngaøi ñöôïc vinh danh laø Tieán só Giaùo hoäi. Loøng tin töôûng, "khoâng coù gì ngoaøi loøng tin töôûng", laø con ñöôøng duy nhaát daãn chuùng ta ñeán Tình Yeâu ban phaùt moïi söï. Vôùi loøng tin töôûng, nguoàn aân suûng traøn vaøo cuoäc soáng cuûa chuùng ta, Tin Möøng leân xöông thòt trong chuùng ta vaø laøm cho chuùng ta trôû thaønh keânh chuyeån loøng thöông xoùt tôùi anh chò em mình.
3. Nieàm tin töôûng naâng ñôõ chuùng ta haøng ngaøy vaø seõ giuùp chuùng ta ñöùng tröôùc maët Chuùa vaøo ngaøy Ngöôøi goïi chuùng ta ñeán vôùi Ngöôøi: "Vaøo buoåi chieàu cuûa cuoäc ñôøi naøy, con seõ xuaát hieän tröôùc maët Chuùa vôùi hai baøn tay traéng, vì, Laïy Chuùa, con khoâng xin Chuùa ñeám caùc coâng vieäc cuûa con. Taát caû coâng lyù cuûa chuùng con ñaõ bò vaáy baån trong maét Chuùa. Vì vaäy, con mong muoán ñöôïc maëc laáy Coâng lyù cuûa chính Chuùa vaø nhaän ñöôïc töø Tình yeâu cuûa Chuùa söï chieám höõu vónh vieãn chính Chuùa". [2]
4. Thaùnh Teâreâsa laø moät trong nhöõng vò thaùnh ñöôïc bieát ñeán nhieàu nhaát vaø ñöôïc yeâu meán nhaát treân theá giôùi. Gioáng nhö Thaùnh Phanxicoâ Assisi, ngaøi cuõng ñöôïc nhöõng ngöôøi khoâng phaûi Kitoâ höõu vaø nhöõng ngöôøi khoâng coù ñöùc tin yeâu meán. Ngoaøi ra, ngaøi coøn ñöôïc UNESCO coâng nhaän laø moät trong nhöõng nhaân vaät coù yù nghóa nhaát ñoái vôùi nhaân loaïi ñöông thôøi. [3] Chuùng ta neân ñaøo saâu hôn thoâng ñieäp cuûa ngaøi khi chuùng ta kyû nieäm 150 naêm ngaøy sinh cuûa ngaøi taïi Alencon (2 thaùng 1 naêm 1873) vaø kyû nieäm 100 naêm phong chaân phöôùc cho ngaøi. [4] Tuy nhieân, toâi ñaõ khoâng choïn ban haønh Toâng huaán naøy vaøo moät trong hai ngaøy ñoù, hoaëc vaøo Leã nhôù phuïng vuï cuûa ngaøi, ñeå söù ñieäp naøy coù theå vöôït quaù nhöõng leã kyû nieäm ñoù vaø ñöôïc coi laø moät phaàn cuûa kho taøng thieâng lieâng cuûa Giaùo hoäi. Vieäc coâng boá noù vaøo Leã nhôù Thaùnh Teâreâsa Avila laø moät caùch trình baøy Thaùnh Teâreâsa Haøi Ñoàng Gieâsu vaø Thaùnh Nhan nhö laø hoa traùi chín muoài cuûa cuoäc caûi caùch Doøng Carmel vaø cuûa linh ñaïo cuûa vò thaùnh vó ñaïi ngöôøi Taây Ban Nha.
5. Cuoäc ñôøi traàn theá cuûa Thaùnh Teâreâsa raát ngaén nguûi, chæ hai möôi boán naêm vaø hoaøn toaøn bình thöôøng, ñaàu tieân laø trong gia ñình cuûa ngaøi vaø sau ñoù laø ôû Doøng Carmel ôû Lisieux. Söï buøng noå phi thöôøng cuûa aùnh saùng vaø tình yeâu maø ngaøieï toûa ra ñaõ ñöôïc bieát ñeán ngay sau khi ngaøi qua ñôøi, vôùi vieäc xuaát baûn caùc baøi vieát cuûa ngaøi vaø nhôø voâ soá aân suûng ban cho caùc tín höõu ñaõ xin ngaøi chuyeån caàu.
6. Giaùo hoäi nhanh choùng nhaän ra yù nghóa to lôùn vaø neùt ñaëc bieät trong linh ñaïo Tin Möøng cuûa noù. Thaùnh Teâreâsa gaëp Ñöùc Giaùo Hoaøng Leâoâ XIII trong moät chuyeán haønh höông ñeán Roâma vaøo naêm 1887 vaø xin pheùp ngaøi vaøo Doøng Carmel khi môùi möôøi laêm tuoåi. Khoâng laâu sau khi Thaùnh nöõ qua ñôøi, Thaùnh Pioâ X, caûm nhaän ñöôïc söï cao caû veà maët thieâng lieâng cuûa ngaøi, ñaõ tuyeân boá raèng ngaøi seõ trôû thaønh vò thaùnh vó ñaïi nhaát cuûa thôøi hieän ñaïi. Thaùnh Teâreâsa ñöôïc tuyeân boá laø Ñaáng Ñaùng Kính vaøo naêm 1921 bôûi Ñöùc Giaùo Hoaøng Beâneâñíctoâ XV, vò Giaùo Hoaøng ñaõ ca ngôïi caùc nhaân ñöùc cuûa ngaøi vaø thaáy chuùng ñöôïc hieän thaân trong "con ñöôøng nhoû" cuûa tuoåi thô thieâng lieâng cuûa ngaøi. [5] Ngaøi ñaõ ñöôïc phong chaân phöôùc caùch ñaây moät theá kyû vaø sau ñoù ñöôïc phong hieån thaùnh vaøo ngaøy 17 thaùng 5 naêm 1925 bôûi Ñöùc Giaùo Hoaøng Pioâ XI, ngöôøi ñaõ taï ôn Chuùa vì ñaõ ban ôn ñeå thaùnh nöõ laø Chaân phöôùc ñaàu tieân ñöôïc ngaøi toân leân caùc baøn thôø vaø laø vò Thaùnh ñaàu tieân ñöôïc ngaøi phong thaùnh. [6] Vaøo naêm 1927, Ñöùc Giaùo Hoaøng ñaõ tuyeân boá Thaùnh nöõ laø Boån maïng cuûa caùc cô sôû Truyeàn giaùo. [7] Thaùnh Teâreâsa ñöôïc toân vinh laø moät trong nhöõng vò thaùnh baûo trôï cuûa nöôùc Phaùp vaøo naêm 1944 bôûi Ñaáng ñaùng kính Pioâ XII, [8] ngöôøi ñaõ nhieàu laàn phaùt trieån chuû ñeà veà tuoåi thô thieâng lieâng. [9] Thaùnh Phaoloâ VI thích nhaéc laïi raèng ngaøi ñaõ ñöôïc röûa toäi vaøo ngaøy 30 thaùng 9 naêm 1897, ngaøy Thaùnh nöõ qua ñôøi, vaø vaøo dòp kyû nieäm 100 naêm ngaøy sinh cuûa thaùnh nöõ, ngaøi ñaõ vieát moät laù thö veà giaùo huaán cuûa thaùnh nöõ göûi cho Giaùm muïc Bayeux vaø Lisieux. [10] Vaøo ngaøy 2 thaùng 6 naêm 1980, trong chuyeán toâng du ñaàu tieân ñeán Phaùp, Thaùnh Gioan Phaoloâ II ñaõ ñeán thaêm Vöông cung thaùnh ñöôøng daâng kính thaùnh nöõ, vaø vaøo naêm 1997 ñaõ tuyeân boá thaùnh nöõ laø Tieán só Giaùo hoäi. [11] Ngaøi cuõng goïi Thaùnh Teâreâsa laø "moät chuyeân gia veà khoa hoïc tình yeâu [scientia amoris]". [12] Ñöùc Giaùo Hoaøng Beâneâñíctoâ XVI trôû laïi chuû ñeà "khoa hoïc tình yeâu" cuûa thaùnh nöõ vaø ñeà xuaát noù nhö "moät höôùng daãn cho taát caû moïi ngöôøi, ñaëc bieät laø nhöõng ngöôøi trong daân Chuùa thöïc haønh thöøa taùc vuï cuûa mình nhö caùc thaàn hoïc gia". [13] Cuoái cuøng, vaøo naêm 2015, toâi ñaõ haân haïnh phong thaùnh cho cha meï cuûa thaùnh nöõ laø Louis vaø Zeùlie, trong Thöôïng Hoäi ñoàng veà Gia ñình. Gaàn ñaây hôn, toâi ñaõ daønh moät trong nhöõng buoåi tieáp kieán chung haøng tuaàn cuûa mình cho Thaùnh Teâreâsa, nhö moät phaàn cuûa loaït baøi giaùo lyù veà loøng nhieät thaønh toâng ñoà. [14]
1. Chuùa Gieâsu vì ngöôøi khaùc
7. Trong danh hieäu maø Thaùnh Teâreâsa choïn nhö moät nöõ tu, Chuùa Gieâsu noåi baät nhö "Haøi ñoàng" bieåu loä maàu nhieäm Nhaäp Theå, vaø nhö "Thaùnh Nhan" cuûa Ñaáng ñaõ hoaøn toaøn phoù mình treân Thaäp Giaù. Ngaøi laø "Thaùnh Teâreâsa Haøi Ñoàng Gieâsu vaø Thaùnh Nhan".
8. Danh Chuùa Gieâsu lieân tuïc ôû treân moâi ngaøi nhö moät haønh ñoäng yeâu thöông cho ñeán hôi thôû cuoái cuøng. Ngaøi cuõng ñaõ vieát nhöõng lôøi naøy trong phoøng tu cuûa mình: "Chuùa Gieâsu laø tình yeâu duy nhaát cuûa toâi". Ñoù laø caùch giaûi thích cuûa ngaøi veà caâu quaû quyeát cao caû cuûa Taân Öôùc: "Thieân Chuùa laø tình yeâu" (1Ga 4:8.16).
Moät linh hoàn truyeàn giaùo
9. Nhö moïi cuoäc gaëp gôõ chaân chính vôùi Chuùa Kitoâ, caûm nghieäm ñöùc tin naøy ñaõ môøi goïi ngaøi ñi truyeàn giaùo. Thaùnh Teâreâsa coù theå ñònh nghóa söù meänh cuûa mình baèng nhöõng lôøi naøy: "Treân thieân ñaøng, toâi seõ mong muoán ñieàu töông töï nhö toâi ñang laøm ôû döôùi ñaát: yeâu meán Chuùa Gieâsu vaø laøm cho Ngöôøi ñöôïc yeâu meán". [15] Ngaøi vieát raèng ngaøi vaøo doøng Carmel "ñeå cöùu caùc linh hoàn". [16] Toùm laïi, ngaøi khoâng coi vieäc thaùnh hieán cuûa mình cho Thieân Chuùa laø xa caùch vieäc theo ñuoåi lôïi ích cuûa anh chò em mình. Ngaøi ñaõ chia seû tình yeâu thöông xoùt cuûa Chuùa Cha daønh cho ñöùa con toäi loãi cuûa mình vaø tình yeâu cuûa Muïc Töû Nhaân Laønh daønh cho nhöõng con chieân laïc loái, bò thöông tích. Vì lyù do naøy, Thaùnh Teâreâsa laø Boån maïng cuûa caùc xöù truyeàn giaùo vaø laø maãu möïc cuûa vieäc truyeàn giaûng Tin Möøng.
10. Nhöõng trang cuoái cuøng trong Truyeän Moät Taâm Hoàn [17] cuûa ngaøi laø moät di chuùc truyeàn giaùo. Chuùng noùi leân vieäc ñaùnh giaù cao cuûa ngaøi ñoái vôùi söï kieän truyeàn giaûng Tin Möøng dieãn ra baèng söï thu huùt [18], chöù khoâng phaûi baèng aùp löïc hay caûi ñaïo. Thaät ñaùng ñeå ñoïc nhöõng lôøi cuûa chính ngaøi veà vaán ñeà naøy: "Haõy loâi keùo con, chuùng con seõ chaïy theo Chuùa khi thaáy muøi daàu thôm cuûa Chuùa. OÂi laïy Chuùa Gieâsu! Thaäm chí khoâng caàn thieát phaûi noùi: Khi loâi keùo con, xin Chuùa cuõng loâi keùo nhöõng linh hoàn maø con yeâu thöông! Caâu noùi ñôn giaûn naøy, 'Haõy loâi keùo con' laø ñuû. Laïy Chuùa, con hieåu raèng khi moät linh hoàn ñeå mình bò quyeán ruõ bôûi muøi daàu thôm cuûa Chuùa, hoï khoâng theå chaïy moät mình; taát caû nhöõng linh hoàn maø linh hoàn naøy yeâu thöông ñeàu theo sau toa taøu cuûa hoï; ñieàu naøy ñöôïc thöïc hieän maø khoâng caàn söï thuùc baùch, khoâng caàn coá gaéng, ñoù laø heä quaû töï nhieân cuûa vieäc linh hoàn aáy ñöôïc Chuùa thu huùt. Gioáng nhö moät doøng thaùc maïnh lao vaøo ñaïi döông, keùo theo moïi thöù noù gaëp treân ñöôøng, cuõng vaäy, laïy Chuùa Gieâsu, linh hoàn lao vaøo ñaïi döông Tình Yeâu khoâng bôø beán cuûa Chuùa, cuõng loâi keùo theo mình taát caû nhöõng kho baùu maø noù sôû höõu. Laïy Chuùa, Chuùa bieát ñieàu ñoù, con khoâng coù kho baùu naøo khaùc ngoaøi nhöõng linh hoàn maø Chuùa ñaõ vui loøng keát hôïp vôùi con". [19]
11. Trong ñoaïn naøy, Thaùnh Teâreâsa trích daãn nhöõng lôøi cuûa coâ daâu noùi vôùi chaøng reå trong saùch Dieãm Ca (1:3-4), theo caùch giaûi thích saâu saéc ñöôïc tìm thaáy trong caùc taùc phaåm cuûa caùc tieán só doøng Carmel, Thaùnh Teâreâsa Avila vaø Thaùnh Gioan Thaùnh giaù. Chaøng reå laø Chuùa Gieâsu, Con Thieân Chuùa, Ñaáng ñaõ hieäp nhaát vôùi nhaân loaïi chuùng ta trong maàu nhieäm Nhaäp Theå vaø cöùu chuoäc nhaân loaïi treân Thaäp Giaù. ÔÛ ñoù, töø caïnh söôøn roäng môû cuûa mình, Ngöôøi ñaõ sinh ra Giaùo hoäi, hieàn theâ yeâu daáu cuûa Ngöôøi, Giaùo hoäi maø Ngöôøi ñaõ hieán maïng soáng mình (x. Eph 5:25). Ñieàu ñaùng chuù yù laø Thaùnh Teâreâsa, vì yù thöùc ñöôïc caùi cheát saép xaûy ra cuûa mình, neân ñaõ khoâng tieáp caän maàu nhieäm naøy chæ nhö moät nguoàn an uûi caù nhaân, nhöng vôùi tinh thaàn toâng ñoà nhieät thaønh.
AÂn suûng giaûi thoaùt chuùng ta khoûi tính vò kyû
12. Chuùng ta thaáy ñieàu töông töï khi Thaùnh Teâreâsa noùi veà hoaït ñoäng cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn, ngay laäp töùc mang maøu saéc truyeàn giaùo: "Ñoù laø lôøi caàu nguyeän cuûa toâi. Toâi xin Chuùa Gieâsu keùo toâi ñeán vôùi ngoïn löûa tình yeâu cuûa Ngöôøi, keát hôïp toâi thaät chaët cheõ vôùi Ngöôøi ñeå Ngöôøi soáng vaø haønh ñoäng trong toâi. Toâi caûm thaáy ngoïn löûa tình yeâu caøng chaùy trong tim toâi, toâi caøng noùi 'Haõy loâi keùo con': caøng coù nhieàu linh hoàn ñeán gaàn toâi (maûnh saét nhoû toäi nghieäp, voâ duïng neáu toâi ruùt khoûi loø löûa thieâng lieâng), nhöõng linh hoàn naøy caøng chaïy nhanh trong muøi daàu thôm cuûa Ngöôøi Yeâu, vì moät linh hoàn chaùy boûng tình yeâu khoâng theå naøo tieáp tuïc thuï ñoäng ñöôïc". [20]
13. Trong traùi tim Thaùnh Teâreâsa, aân suûng cuûa pheùp röûa ñaõ trôû thaønh doøng thaùc maïnh meõ chaûy vaøo ñaïi döông tình yeâu cuûa Chuùa Kitoâ vaø keùo theo voâ soá anh chò em. Ñaây laø nhöõng gì ñaõ xaûy ra, ñaëc bieät laø sau caùi cheát cuûa ngaøi. Ñoù laø "côn möa hoa hoàng" maø ngaøi ñaõ höùa. [21]
2. Con ñöôøng nhoû cuûa nieàm tín thaùc vaø tình yeâu
14. Moät trong nhöõng hieåu bieát thoâng suoát quan troïng nhaát cuûa Thaùnh Teâreâsa vì lôïi ích cuûa toaøn theå daân Chuùa laø "con ñöôøng nhoû" cuûa ngaøi, con ñöôøng tín thaùc vaø yeâu thöông, coøn ñöôïc goïi laø con ñöôøng thô aáu thieâng lieâng. Moïi ngöôøi ñeàu coù theå ñi theo con ñöôøng naøy, baát keå tuoåi taùc hay baäc soáng cuûa hoï. Ñoù laø caùch maø Cha treân trôøi maïc khaûi cho nhöõng keû beù moïn (x. Mt 11:25).
15. Trong Truyeän Moät Taâm Hoàn, [22] Thaùnh Teâreâsa keå veà vieäc chò ñaõ khaùm phaù ra con ñöôøng nhoû beù nhö theá naøo: "Vaäy, duø nhoû beù, toâi vaãn coù theå khao khaùt neân thaùnh. Toâi khoâng theå lôùn leân ñöôïc, vì theá toâi phaûi chòu ñöïng chính mình, vôùi taát caû nhöõng ñieàu khoâng hoaøn haûo cuûa mình. Nhöng toâi muoán tìm moät phöông tieän ñeå leân thieân ñaøng baèng moät con ñöôøng nhoû, moät con ñöôøng raát thaúng, raát ngaén vaø hoaøn toaøn môùi meû". [23]
16. Ñeå moâ taû con ñöôøng ñoù, ngaøi duøng hình aûnh moät chieác thang maùy: "Caùi thang maùy phaûi naâng con leân trôøi chính laø caùnh tay cuûa Chuùa, OÂi Chuùa Gieâsu! Vaø ñeå laøm ñöôïc ñieàu naøy, toâi khoâng caàn phaûi lôùn leân, maø ñuùng hôn toâi phaûi nhoû beù vaø ngaøy caøng trôû neân nhö theá". [24] Nhoû beù, khoâng theå tin töôûng vaøo chính mình, nhöng vaãn vöõng vaøng trong söùc maïnh yeâu thöông cuûa voøng tay Chuùa.
17. Ñaây laø "con ñöôøng tình yeâu ngoït ngaøo" [25] maø Chuùa Gieâsu ñaët tröôùc nhöõng ngöôøi beù nhoû vaø ngöôøi ngheøo, tröôùc taát caû moïi ngöôøi. Ñoù laø con ñöôøng daãn ñeán haïnh phuùc ñích thöïc. Thay vì quan nieäm cuûa Pelagioâ veà söï thaùnh thieän, [26] chuû nghóa caù nhaân vaø vuï tinh hoa, khoå haïnh hôn laø huyeàn nhieäm, chuû yeáu nhaán maïnh ñeán noã löïc cuûa con ngöôøi, Thaùnh Teâreâsa luoân nhaán maïnh ñeán tính öu vieät cuûa coâng vieäc Thieân Chuùa, hoàng aân aân suûng cuûa Ngöôøi. Keát quaû laø, ngaøi coù theå noùi: "Tuy nhieân, toâi luoân caûm thaáy nieàm tin töôûng taùo baïo veà vieäc trôû thaønh moät vò thaùnh vó ñaïi, bôûi vì toâi khoâng ñeám xæa ñeán coâng ñöùc cuûa mình, vì toâi khoâng coù, nhöng toâi tin töôûng vaøo Ñaáng Nhaân ñöùc vaø Thaùnh thieän". Chæ coù Thieân Chuùa, haøi loøng vôùi nhöõng noã löïc yeáu ñuoái cuûa toâi, môùi naâng toâi leân vaø bieán toâi thaønh thaùnh, maëc cho toâi coâng nghieäp voâ bieân cuûa Ngöôøi". [27]
Ngoaøi moïi coâng ñöùc
18. Caùch noùi naøy khoâng heà traùi ngöôïc vôùi giaùo huaán truyeàn thoáng cuûa Coâng Giaùo veà vieäc gia taêng aân suûng, nghóa laø, moät khi ñöôïc bieän minh moät caùch nhöng khoâng nhôø aân suûng thaùnh hoùa, chuùng ta ñöôïc thay ñoåi vaø coù khaû naêng hôïp taùc baèng caùc vieäc laønh cuûa mình trong moät tieán trình taêng tröôûng trong söï thaùnh thieän. Nhôø söï "naâng cao" naøy, chuùng ta coù theå sôû höõu nhöõng coâng ñöùc thöïc söï nhôø phaùt trieån aân suûng ñaõ nhaän ñöôïc.
19. Veà phaàn mình, Thaùnh Teâreâsa muoán neâu baät tính öu vieät trong haønh ñoäng cuûa Thieân Chuùa; ngaøi khuyeán khích chuùng ta hoaøn toaøn tin töôûng khi chieâm ngaém tình yeâu Chuùa Kitoâ tuoân ñoå cho ñeán cuøng. Troïng taâm lôøi daïy cuûa ngaøi laø nhaän thöùc raèng, vì chuùng ta khoâng coù khaû naêng chaéc chaén veà baûn thaân, [28] neân chuùng ta khoâng theå chaéc chaén veà coâng ñöùc cuûa mình. Do ñoù, khoâng theå tin töôûng vaøo noã löïc hoaëc thaønh tích cuûa chính mình. Saùch Giaùo Lyù ñaõ choïn trích daãn nhöõng lôøi Thaùnh Teâreâsa thöa vôùi Chuùa: "Con seõ xuaát hieän tröôùc maët Chuùa vôùi hai baøn tay traéng", [29] ñeå dieãn taû raèng "caùc vò thaùnh luoân coù moät yù thöùc soáng ñoäng raèng coâng nghieäp cuûa caùc ngaøi laø aân suûng thuaàn khieát". [30] Nieàm xaùc tín naøy laøm naûy sinh loøng bieát ôn vui töôi vaø dòu daøng.
20. Vì vaäy, ñieàu phuø hôïp nhaát laø chuùng ta neân ñaët nieàm tín thaùc chaân thaønh khoâng phaûi vaøo baûn thaân maø vaøo loøng thöông xoùt voâ haïn cuûa Thieân Chuùa, Ñaáng yeâu thöông chuùng ta voâ ñieàu kieän vaø ñaõ ban cho chuùng ta moïi söï nôi Thaäp Giaù Chuùa Gieâsu Kitoâ. [31] Vì lyù do naøy, Thaùnh Teâreâsa khoâng bao giôø söû duïng caùch dieãn ñaït khaù phoå bieán vaøo thôøi cuûa ngaøi: "Toâi seõ trôû thaønh moät vò thaùnh".
21. Duø vaäy, nieàm tin töôûng voâ bôø beán cuûa ngaøi khuyeán khích taát caû nhöõng ai caûm thaáy yeáu ñuoái, giôùi haïn vaø toäi loãi haõy ñeå mình ñöôïc naâng cao vaø bieán ñoåi ñeå ñaït ñeán nhöõng taàm cao hôn. "Neáu taát caû nhöõng linh hoàn yeáu ñuoái vaø baát toaøn ñeàu caûm nhaän ñöôïc ñieàu maø nhöõng linh hoàn heøn moïn nhaát caûm nhaän ñöôïc, töùc laø linh hoàn Teâreâsa beù nhoû cuûa Chuùa, thì khoâng moät ai seõ tuyeät voïng trong vieäc ñaït ñeán ñænh cao cuûa tình yeâu. Chuùa Gieâsu khoâng ñoøi hoûi chuùng ta phaûi laøm nhöõng vieäc lôùn lao, nhöng chæ ñôn giaûn laø phoù thaùc vaø bieát ôn". [32]
22. Söï nhaán maïnh cuûa Thaùnh Teâreâsa veà saùng kieán cuûa Thieân Chuùa khieán ngaøi, khi noùi veà Bí tích Thaùnh Theå, khoâng ñaët leân haøng ñaàu öôùc muoán ñöôïc röôùc Chuùa Gieâsu khi Röôùc leã, nhöng ñuùng hôn laø öôùc muoán cuûa Chuùa Gieâsu hieäp nhaát Ngöôøi vôùi chuùng ta vaø ngöï trong taâm hoàn chuùng ta. [33] Trong Kinh Hieán daâng cho Tình yeâu Thöông xoùt, buoàn baõ vì khoâng theå röôùc leã moãi ngaøy, ngaøi noùi vôùi Chuùa Gieâsu: "Xin Chuùa ôû trong con nhö ôû trong nhaø taïm". [34] Caùi nhìn cuûa ngaøi khoâng döøng laïi ôû baûn thaân vaø nhöõng nhu caàu cuûa rieâng mình, maø vaøo Chuùa Kitoâ, Ñaáng yeâu thöông, tìm kieám, öôùc muoán vaø ngöï trong loøng.
Söï phoù thaùc haøng ngaøy
23. Nieàm tin töôûng maø Thaùnh Teâreâsa ñeà xuaát coù lieân quan ñeán hôn vieäc thaùnh hoùa vaø cöùu roãi caù nhaân chuùng ta. Noù coù moät yù nghóa toaøn dieän, bao truøm toaøn boä söï hieän höõu cuï theå vaø ñöôïc aùp duïng trong cuoäc soáng haøng ngaøy cuûa chuùng ta, nôi chuùng ta thöôøng bò taán coâng bôûi nhöõng noãi sôï haõi, öôùc muoán veà an ninh con ngöôøi, nhu caàu kieåm soaùt moïi thöù. ÔÛ ñaây chuùng ta thaáy taàm quan troïng cuûa lôøi môøi goïi "phoù thaùc" thaùnh thieän cuûa ngaøi.
24. Nieàm tin töôûng hoaøn toaøn trôû thaønh nieàm phoù thaùc trong Tình Yeâu giuùp chuùng ta thoaùt khoûi nhöõng tính toaùn aùm aûnh, thöôøng xuyeân lo laéng veà töông lai vaø nhöõng noãi sôï haõi bò laáy maát söï bình an cuûa chuùng ta. Trong nhöõng ngaøy cuoái ñôøi, Thaùnh Teâreâsa ñaõ nhaán maïnh ñieàu naøy: "Chuùng ta, nhöõng ngöôøi chaïy treân con ñöôøng tình yeâu, khoâng neân nghó ñeán nhöõng ñau khoå coù theå xaûy ra trong töông lai; ñoù laø söï thieáu töï tin". [35] Neáu chuùng ta ôû trong tay cuûa moät ngöôøi Cha yeâu thöông chuùng ta moät caùch khoâng giôùi haïn, ñieàu naøy vaãn ñuùng baát keå chuyeän gì xaåy ra; chuùng ta seõ coù theå vöôït qua baát cöù ñieàu gì coù theå xaûy ra vôùi chuùng ta vaø, baèng caùch naøy hay caùch khaùc, keá hoaïch yeâu thöông vaø vieân maõn cuûa Ngöôøi seõ hoaøn thaønh trong cuoäc soáng cuûa chuùng ta.
Löûa chaùy trong ñeâm
25. Thaùnh Teâreâsa caûm nghieäm ñöùc tin moät caùch maïnh meõ vaø chaéc chaén nhaát giöõa ñeâm toái vaø ñaëc bieät giöõa boùng toái ñoài Canveâ. Chöùng taù cuûa ngaøi leân ñeán tuyeät ñænh trong nhöõng thaùng cuoái ñôøi, trong "cuoäc thöû thaùch choáng laïi ñöùc tin" vó ñaïi [36] baét ñaàu vaøo leã Phuïc sinh naêm 1896. Trong lôøi töôøng thuaät cuûa mình, [37] ngaøi tröïc tieáp thuaät laïi giai ñoaïn thöû thaùch naøy vôùi thöïc taïi ñau ñôùn cuûa chuû nghóa voâ thaàn thôøi ñaïi ngaøi. Nhöõng naêm cuoái theá kyû 19 laø "thôøi hoaøng kim" cuûa chuû nghóa voâ thaàn hieän ñaïi vôùi tö caùch laø moät heä thoáng trieát hoïc vaø tö töôûng. Khi ngaøi vieát raèng Chuùa Gieâsu ñaõ ñeå taâm hoàn ngaøi "bò boùng toái daøy ñaëc nhaát xaâm chieám", [38] ngaøi coá yù gôïi leân boùng toái cuûa chuû nghóa voâ thaàn vaø söï khöôùc töø ñöùc tin Kitoâ giaùo. Trong söï hieäp nhaát vôùi Chuùa Gieâsu, Ñaáng ñaõ gaùnh laáy moïi boùng toái toäi loãi cuûa theá gian khi Ngöôøi saün loøng uoáng cheùn Thöông Khoù, Thaùnh Teâreâsa ñaõ daàn hieåu ñöôïc caûm giaùc tuyeät voïng vaø troáng roãng toät cuøng aån saâu trong ñoù. [39]
26. Tuy nhieân, boùng toái khoâng theå laán aùt aùnh saùng: Thaùnh Teâreâsa ñaõ ñöôïc chinh phuïc bôûi Ñaáng ñeán nhö aùnh saùng trong theá gian (x. Ga 12,46). [40] Trình thuaät cuûa ngaøi cho thaáy baûn chaát anh huøng cuûa ñöùc tin, söï chieán thaéng cuûa ngaøi trong cuoäc chieán taâm linh vôùi nhöõng caùm doã maïnh meõ nhaát. Ngaøi caûm thaáy mình laø chò em cuûa nhöõng ngöôøi voâ thaàn, ngoài cuøng baøn vôùi hoï, gioáng nhö Chuùa Gieâsu ngoài vôùi nhöõng ngöôøi toäi loãi (x. Mt 9:10-13). Ngaøi caàu thay cho hoï, luoân ñoåi môùi haønh vi ñöùc tin cuûa mình, trong söï hieäp thoâng yeâu thöông lieân tuïc vôùi Chuùa: "Toâi chaïy veà phía Chuùa Gieâsu cuûa toâi. Toâi noùi vôùi Ngöôøi raèng toâi saün saøng ñoå maùu ñeán gioït cuoái cuøng ñeå tuyeân xöng nieàm tin vaøo söï hieän höõu cuûa thieân ñaøng. Toâi cuõng noùi vôùi Ngöôøi raèng toâi raát vui khi khoâng ñöôïc taän höôûng thieân ñaøng töôi ñeïp treân traùi ñaát naøy ñeå Ngöôøi seõ môû noù ra vónh vieãn cho nhöõng ngöôøi khoâng coù ñöùc tin toäi nghieäp". [41]
27. Cuøng vôùi ñöùc tin, Thaùnh Teâreâsa traûi nghieäm moät nieàm tin töôûng saâu saéc vaø voâ bôø beán vaøo loøng thöông xoùt voâ bieân cuûa Thieân Chuùa: "nieàm tin töôûng seõ daãn chuùng ta ñeán Tình yeâu". [42] Ngay trong boùng toái cuûa mình, ngaøi vaãn caûm nghieäm ñöôïc söï tín thaùc hoaøn toaøn cuûa moät ñöùa treû tìm ñöôïc nôi nöông töïa, khoâng sôï haõi, trong voøng tay cuûa cha meï noù. Ñoái vôùi Thaùnh Teâreâsa, Thieân Chuùa duy nhaát ñöôïc maïc khaûi treân heát trong loøng thöông xoùt cuûa Ngöôøi, ñoù laø chìa khoùa ñeå hieåu moïi ñieàu khaùc coù theå noùi veà Ngöôøi: "Chuùa ñaõ ban cho toâi loøng thöông xoùt voâ bieân vaø qua ñoù toâi chieâm ngöôõng vaø toân thôø nhöõng söï hoaøn haûo khaùc cuûa Thieân Chuùa"! Taát caû nhöõng söï hoaøn haûo naøy döôøng nhö röïc rôõ vôùi tình yeâu, ngay Coâng lyù cuûa Ngöôøi (vaø coù leõ ñieàu naøy coøn hôn caû nhöõng ñieàu khaùc) ñoái vôùi toâi döôøng nhö ñöôïc maëc trong tình yeâu". [43] Ñaây laø moät trong nhöõng hieåu bieát saâu saéc nhaát cuûa Thaùnh Teâreâsa, moät trong nhöõng ñoùng goùp chính yeáu cuûa ngaøi cho toaøn theå daân Chuùa. Moät caùch phi thöôøng, ngaøi ñaõ thaêm doø chieàu saâu cuûa loøng thöông xoùt Chuùa vaø ruùt ra töø ñoù aùnh saùng nieàm hy voïng voâ haïn cuûa ngaøi.
Nieàm hy voïng vöõng chaéc nhaát
28. Tröôùc khi vaøo Doøng Caùt Minh, Thaùnh Teâreâsa ñaõ caûm thaáy moät söï gaàn guõi tinh thaàn ñaëc bieät vôùi moät trong nhöõng ngöôøi baát haïnh nhaát, teân toäi phaïm Henri Pranzini, bò keát aùn töû hình vì toäi gieát ba ngöôøi maø haén khoâng heà aên naên. [44] Baèng caùch cöû haønh Thaùnh leã cho anh ta vaø caàu nguyeän vôùi loøng tin töôûng hoaøn toaøn cho söï cöùu roãi cuûa anh ta, ngaøi tin chaéc raèng ngaøi keùo ñöôïc anh ta ñeán gaàn hôn vôùi maùu cuûa Chuùa Gieâsu, vaø ngaøi noùi vôùi Chuùa raèng ngaøi chaéc chaén vaøo giaây phuùt cuoái cuøng Chuùa seõ tha thöù cho anh ta "ngay caû khi anh ta ñi ñeán caùi cheát maø khoâng heà coù daáu hieäu aên naên". Veà lyù do cho söï chaéc chaén cuûa mình, ngaøi noùi: "Toâi hoaøn toaøn tin töôûng vaøo loøng thöông xoùt cuûa Chuùa Gieâsu". [45] Caûm xuùc cuûa ngaøi thaät lôùn lao xieát bao khi bieát raèng Pranzini, sau khi leo leân ñoaïn ñaàu ñaøi, "ñoät nhieân, coù caûm höùng, quay laïi, naém laáy töôïng chòu naïn maø vò linh muïc ñang ñöa ra cho anh ta vaø hoân nhöõng veát thöông thaùnh thieâng ba laàn!" [46] Caûm nghieäm maõnh lieät hy voïng choáng laïi moïi hy voïng naøy laø neàn taûng ñoái vôùi ngaøi: "Sau aân suûng ñaëc bieät naøy, öôùc muoán cöùu caùc linh hoàn cuûa toâi lôùn leân moãi ngaøy". [47]
29. Thaùnh Teâreâsa yù thöùc ñöôïc thöïc taïi bi thaûm cuûa toäi loãi, nhöng ngaøi vaãn khoâng ngöøng ñaém mình trong maàu nhieäm cuûa Chuùa Kitoâ, tin chaéc raèng "ôû ñaâu toäi loãi gia taêng, ôû ñoù aân suûng caøng traøn ñaày" (Rm 5:20). Toäi loãi cuûa theá gian thì lôùn lao nhöng khoâng phaûi laø voâ haïn, trong khi tình yeâu thöông xoùt cuûa Ñaáng Cöùu Chuoäc thöïc söï laø voâ haïn. Thaùnh Teâreâsa laøm chöùng cho chieán thaéng chung cuoäc cuûa Chuùa Gieâsu, qua cuoäc khoå naïn, caùi cheát vaø söï phuïc sinh cuûa Ngöôøi, treân moïi quyeàn löïc cuûa söï döõ. Traøn ñaày tin töôûng, ngaøi daùm giaûi thích: "Laïy Chuùa Gieâsu, xin cho con cöùu ñöôïc raát nhieàu linh hoàn; xin ñöøng ñeå linh hoàn naøo bò hö maát hoâm nay# Laïy Chuùa Gieâsu, xin tha thöù cho con neáu con noùi ñieàu gì khoâng neân noùi. Con chæ muoán mang ñeán cho Chuùa nieàm vui vaø an uûi Chuùa". [48] Baây giôø ñieàu naøy khieán chuùng ta phaûi xem xeùt moät khía caïnh khaùc cuûa laøn hôi khoâng khí trong laønh, ñoù laø thoâng ñieäp cuûa Thaùnh Teâreâsa Haøi Ñoàng Gieâsu vaø Thaùnh Nhan.
3. Con seõ laø tình yeâu
30. Vì "cao caû" hôn ñöùc tin vaø ñöùc caäy, ñöùc aùi seõ khoâng bao giôø qua ñi (x. 1 Cr 13:8-13). Ñoù laø hoàng aân toái thöôïng cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn vaø laø "meï vaø coäi nguoàn cuûa moïi nhaân ñöùc". [49]
Ñöùc aùi nhö moät thaùi ñoä baûn thaân cuûa tình yeâu
31. Caâu chuyeän Moät Linh hoàn laø moät chöùng töø veà ñöùc aùi, trong ñoù Thaùnh Teâreâsa ñöa ra cho chuùng ta lôøi bình luaän veà ñieàu raên môùi cuûa Chuùa Gieâsu: "Caùc con haõy yeâu thöông nhau nhö Thaày ñaõ yeâu thöông caùc con" (Ga 15:12). [50] Chuùa Gieâsu khao khaùt söï ñaùp traû naøy ñoái vôùi tình yeâu cuûa Ngöôøi. Thaät vaäy, Ngöôøi "khoâng ngaïi xin ngöôøi ñaøn baø Samaria moät ít nöôùc. Ngöôøi thaáy khaùt. Nhöng khi Ngöôøi noùi 'Cho toâi uoáng', thì chính tình yeâu cuûa taïo vaät khoán khoå cuûa Ngöôøi maø Ñaáng Taïo Hoùa cuûa vuõ truï ñang tìm kieám. Ngöôøi khaùt khao tình yeâu". [51] Thaùnh Teâreâsa muoán ñaùp laïi tình yeâu cuûa Chuùa Gieâsu, daâng hieán cho Ngöôøi tình yeâu ñeå ñaùp laïi tình yeâu. [52]
32. Tính bieåu töôïng cuûa tình yeâu phu theâ nhaán maïnh ñeán söï töï hieán cho nhau cuûa chaøng reå vaø coâ daâu. Do ñoù, laáy caûm höùng töø Dieãm ca (2:16), Thaùnh Teâreâsa vieát, "Toâi nghó raèng Traùi tim Ngöôøi Phoái Ngaãu cuûa toâi laø cuûa rieâng toâi, cuõng nhö traùi tim cuûa toâi laø cuûa rieâng Ngöôøi, vaø toâi noùi chuyeän vôùi Ngöôøi trong söï coâ tòch cuûa traùi tim vui veû naøy noùi vôùi traùi tim kia, trong khi chôø ñôïi moät ngaøy naøo ñoù ñöôïc chieâm ngöôõng Ngöôøii maët ñoái maët". [53] Maëc duø Chuùa yeâu thöông chuùng ta nhö moät daân toäc, nhöng ñoàng thôøi ñöùc aùi cuõng hoaït ñoäng moät caùch baûn thaân nhaát: "traùi tim vôùi traùi tim".
33. Thaùnh Teâreâsa hoaøn toaøn chaéc chaén raèng Chuùa Gieâsu ñaõ yeâu thöông ngaøi vaø bieát ñích danh ngaøi vaøo luùc chòu khoå naïn: "Ngöôøi yeâu toâi vaø hieán maïng vì toâi" (Gl 2:20). Khi chieâm ngöôõng Chuùa Gieâsu trong côn haáp hoái, ngaøi noùi vôùi Ngöôøi: "Chuùa ñaõ thaáy con". [54] Cuõng vaäy, ngaøi noùi vôùi Haøi Nhi Gieâsu trong voøng tay cuûa Meï Ngöôøi: "Vôùi baøn tay nhoû beù Chuùa vuoát ve Ñöùc Maria, Chuùa ñaõ naâng ñôõ theá giôùi vaø ban cho noù söï soáng, vaø Chuùa ñaõ nghó ñeán con". [55] Cuõng vaäy, khi baét ñaàu Caâu chuyeän moät Linh hoàn, ngaøi ñaõ chieâm ngöôõng tình yeâu cuûa Chuùa Gieâsu ñoái vôùi toaøn theå nhaân loaïi vaø ñoái vôùi moãi caù nhaân, nhö theå hoï laø ngöôøi duy nhaát treân theá giôùi. [56]
34. Haønh vi yeâu thöông - laëp ñi laëp laïi nhöõng lôøi "Laïy Chuùa Gieâsu, con yeâu Chuùa" - ñoái vôùi Thaùnh Teâreâsa trôû neân töï nhieân nhö hôi thôû, laø chìa khoùa giuùp ngaøi hieåu Tin Möøng. Vôùi tình yeâu ñoù, ngaøi ñaém mình trong taát caû caùc maàu nhieäm cuûa cuoäc ñôøi Chuùa Kitoâ, trôû neân ñöông thôøi vôùi Ngöôøi vaø ñaët mình vaøo trong Tin Möøng cuøng vôùi Ñöùc Maria vaø Thaùnh Giuse, thaùnh Maria Mañaleâna vaø caùc toâng ñoà. Cuøng vôùi hoï, ngaøi ñaõ ñi saâu vaøo tình yeâu cuûa Traùi Tim Chuùa Gieâsu. Chuùng ta haõy laáy moät thí duï: "Khi toâi nhìn thaáy Mañaleâna böôùc tôùi tröôùc nhieàu quan khaùch, laáy nöôùc maét röûa chaân cho Thaày kính yeâu cuûa mình, Ñaáng maø baø chaïm vaøo laàn ñaàu tieân, toâi caûm thaáy raèng traùi tim baø ñaõ hieåu ñöôïc caùc vöïc thaúm cuûa tình yeâu vaø loøng thöông xoùt cuûa Traùi Tim Chuùa Gieâsu, vaø duø baø laø ngöôøi toäi loãi, Traùi Tim tình yeâu naøy khoâng chæ saün saøng tha thöù cho baø, maø coøn ban cho baø nhöõng phuùc laønh cuûa söï thaân maät thaàn linh, naâng baø leân ñænh cao nhaát cuûa söï chieâm nieäm". [57]
Tình yeâu lôùn nhaát trong söï ñôn giaûn toái cao
35. ÔÛ cuoái Caâu chuyeän moät Linh hoàn, Thaùnh Teâreâsa trình baøy cho chuùng ta Haønh vi Hieán daâng Tình yeâu Thöông xoùt. [58] Moät khi hoaøn toaøn phoù thaùc cho hoaït ñoäng cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn, ngaøi ñaõ nhaän ñöôïc, moät caùch laëng leõ vaø kín ñaùo, moät doøng nöôùc haèng soáng doài daøo: "nhöõng doøng soâng, hay ñuùng hôn laø nhöõng ñaïi döông aân suûng traøn ngaäp linh hoàn toâi". [59] Ñaây laø ñôøi soáng huyeàn nhieäm, ngoaøi nhöõng hieän töôïng ngoaïi thöôøng, noù cung öùng cho moïi tín höõu nhö moät kinh nghieäm yeâu thöông haèng ngaøy.
36. Thaùnh Teâreâsa thöïc haønh ñöùc aùi trong söï beù nhoû, trong nhöõng ñieàu ñôn giaûn nhaát cuûa cuoäc soáng haèng ngaøy, vaø ngaøi ñaõ laøm nhö vaäy khi ñoàng haønh vôùi Ñöùc Trinh Nöõ Maria, ñaáng maø töø ñoù ngaøi ñaõ hoïc ñöôïc raèng "yeâu thöông laø cho ñi taát caû. Ñoù laø hieán daâng chính mình". [60] Trong khi caùc nhaø giaûng thuyeát thôøi ñoù thöôøng toân vinh söï cao caû cuûa Ñöùc Maria theo nhöõng caùch khieán cho Meï döôøng nhö xa rôøi chuùng ta, Thaùnh Teâreâsa ñaõ cho thaáy, baét ñaàu töø Tin Möøng, raèng Ñöùc Maria laø ngöôøi cao troïng nhaát trong Nöôùc Trôøi vì Meï laø ngöôøi beù nhoû nhaát (x. Mt 18:4), ngöôøi gaàn guõi nhaát vôùi Chuùa Gieâsu trong söï haï mình cuûa Ngöôøi. Ngaøi thaáy raèng, neáu nguïy thö ñaày raãy nhöõng chieán coâng noåi baät vaø ñaùng kinh ngaïc, thì Tin Möøng cho chuùng ta thaáy moät cuoäc soáng thaáp heøn vaø ngheøo khoù soáng trong ñöùc tin ñôn sô. Chính Chuùa Gieâsu muoán Ñöùc Maria trôû thaønh maãu göông cuûa moät taâm hoàn tìm kieám Ngöôøi vôùi moät ñöùc tin ñôn sô. [61] Ñöùc Maria laø ngöôøi ñaàu tieân traûi nghieäm "con ñöôøng nhoû" trong ñöùc tin thuaàn khieát vaø loøng khieâm nhöôøng. Vì vaäy, Thaùnh Teâreâsa ñaõ khoâng ngaàn ngaïi vieát:
"Laïy Meï ñaày aân suûng, con bieát raèng ôû Nazareth
Meï soáng trong caûnh ngheøo khoù, khoâng muoán gì hôn nöõa.
Khoâng coù sung söôùng, pheùp laï hay söï xuaát thaàn
Laïy Nöõ hoaøng cuûa nhöõng ngöôøi ñöôïc choïn, xin Meï laøm ñeïp cuoäc soáng cuûa Meï!#
Soá löôïng nhöõng ngöôøi beù nhoû treân traùi ñaát thöïc söï raát lôùn.
Hoï coù theå ngöôùc maét nhìn Meï maø khoâng run raåy.
Laïy Meï khoân saùnh, chính moät caùch thoâng thöôøng,
Meï ñaõ thích tieán böôùc ñeå daãn hoï leân thieân ñaøng". [62]
37. Thaùnh Teâreâsa keå cho chuùng ta nghe veà nhöõng giaây phuùt aân suûng ñöôïc traûi nghieäm giöõa söï ñôn sô cuûa cuoäc soáng haèng ngaøy, gioáng nhö söï hieåu bieát thoâng saùng baát ngôø maø ngaøi coù ñöôïc khi ñoàng haønh cuøng moät nöõ tu beänh hoaïn vaø coù phaàn noùng naûy. Maëc duø vaäy, nhöõng traûi nghieäm veà loøng ñöùc aùi maõnh lieät hôn ñoù vaãn dieãn ra theo nhöõng caùch bình thöôøng nhaát. "Moät ñeâm muøa ñoâng, toâi ñang thöïc hieän nhieäm vuï nhoû beù cuûa mình nhö thöôøng leä; trôøi laïnh, trôøi ñaõ veà ñeâm. Ñoät nhieân toâi nghe thaáy töø xa tieáng aâm thanh hoøa ñieäu cuûa moät nhaïc cuï. Luùc ñoù, toâi hình dung ra moät phoøng khaùch ñöôïc chieáu saùng toát, maï vaøng röïc rôõ, ñaày nhöõng thieáu nöõ treû aên maëc sang troïng ñang troø chuyeän vaø daønh cho nhau ñuû loaïi lôøi khen ngôïi cuõng nhö nhöõng nhaän xeùt traàn tuïc khaùc. Roài toâi lieác nhìn ngöôøi beänh taät toäi nghieäp maø toâi ñang giuùp ñôõ. Thay vì nhöõng doøng nhaïc hay, toâi chæ nghe thaáy nhöõng lôøi phaøn naøn thænh thoaûng cuûa baø, vaø thay vì nhöõng moùn ñoà maï vaøng sang troïng, toâi chæ nhìn thaáy nhöõng vieân gaïch cuûa tu vieän khaéc khoå cuûa chuùng toâi, khoù nhìn thaáy ñöôïc döôùi aùnh saùng môø môø. Toâi khoâng theå dieãn taû baèng lôøi ñieàu gì ñaõ xaûy ra trong linh hoàn toâi; ñieàu toâi bieát laø Chuùa ñaõ soi saùng noù baèng nhöõng tia saùng cuûa söï thaät, nhöõng tia saùng aáy vöôït xa aùnh saùng röïc rôõ taêm toái cuûa nhöõng böõa tieäc traàn theá ñeán noãi toâi khoâng theå tin ñöôïc vaøo nieàm haïnh phuùc cuûa mình. Ah! Toâi seõ khoâng ñaùnh ñoåi möôøi phuùt ñöôïc söû duïng ñeå thöïc hieän nhieäm vuï baùc aùi khieâm toán cuûa mình ñeå taän höôûng nhöõng böõa tieäc ngaøn naêm theá gian". [63]
Trong loøng Giaùo Hoäi
38. Töø Thaùnh Teâreâsa thaønh Avila, Thaùnh Teâreâsa thöøa höôûng moät tình yeâu lôùn lao ñoái vôùi Giaùo hoäi vaø coù theå thaêm doø caùc chieàu saâu cuûa maàu nhieäm naøy. Chuùng ta thaáy ñieàu naøy khi ngaøi khaùm phaù ra "traùi tim cuûa Giaùo hoäi". Trong moät lôøi caàu nguyeän daøi vôùi Chuùa Gieâsu, [64], ñöôïc vieát vaøo ngaøy 8 thaùng 9 naêm 1896, nhaân kyû nieäm saùu naêm khaán doøng, vò thaùnh ñaõ taâm söï vôùi Chuùa raèng ngaøi caûm thaáy ñöôïc thuùc ñaåy bôûi moät öôùc muoán voâ bieân, moät nieàm ñam meâ Tin Möøng maø khoâng moät ôn goïi naøo, töï noù coù theå thoûa maõn. Vaø vì vaäy, khi tìm kieám "vò trí" cuûa mình trong Giaùo hoäi, ngaøi ñaõ môû caùc chöông 12 vaø 13 cuûa Thö Thöù Nhaát Thaùnh Phaoloâ göûi tín höõu Coârintoâ.
39. ÔÛ ñoù, trong Chöông 12, vò toâng ñoà söû duïng pheùp aån duï thaân xaùc vaø caùc chi theå cuûa noù ñeå giaûi thích raèng Giaùo hoäi bao truøm raát nhieàu ñaëc suûng ñöôïc saép xeáp theo traät töï phaåm traät. Tuy nhieân, moâ taû naøy vaãn chöa ñuû ñoái vôùi Thaùnh Teâreâsa. Ngaøi tieáp tuïc tìm kieám vaø ñoïc "baøi thaùnh ca veà ñöùc aùi" ôû Chöông 13. ÔÛ ñoù, ngaøi ñaõ tìm ra caâu traû lôøi xuaát saéc cho caâu hoûi cuûa mình vaø vieát ra trang ñaùng nhôù naøy: "Xeùt veà thaân theå huyeàn nhieäm cuûa Giaùo hoäi, toâi ñaõ khoâng nhaän ra chính mình trong baát cöù nhöõng chi theå naøo ñöôïc Thaùnh Phaoloâ moâ taû, hay ñuùng hôn laø toâi mong muoán nhìn thaáy chính mình trong taát caû hoï. Ñöùc aùi ñaõ cho toâi chìa khoùa ôn goïi cuûa toâi. Toâi hieåu raèng neáu Giaùo hoäi coù moät thaân theå goàm nhieàu chi theå khaùc nhau thì khoâng theå thieáu nhöõng chi theå caàn thieát nhaát vaø cao quyù nhaát, vaø vì vaäy toâi hieåu raèng Giaùo hoäi coù moät Traùi tim, vaø Traùi tim naøy ñang chaùy boûng tình yeâu. Toâi hieåu raèng chæ coù tình yeâu môùi khieán caùc chi theå cuûa Giaùo hoäi haønh ñoäng, neáu coù bao giôø Tình yeâu bò tuyeät chuûng thì caùc toâng ñoà seõ khoâng coøn rao giaûng Tin Möøng vaø caùc vò töû ñaïo seõ khoâng coøn ñoå maùu. Toâi hieåu raèng Tình Yeâu bao goàm moïi ôn goïi, tình yeâu ñoù laø taát caû, noù bao truøm moïi thôøi vaø moïi nôi... toùm laïi: noù laø vónh cöûu! Sau ñoù, trong nieàm vui söôùng toät ñoä, toâi ñaõ keâu leân: OÂi Chuùa Gieâsu, Tình Yeâu cuûa con... ôn goïi cuûa con, cuoái cuøng con ñaõ tìm thaáy noù... ôn goïi cuûa con laø Tình Yeâu! Vaâng, toâi ñaõ tìm ñöôïc vò trí cuûa mình trong Giaùo hoäi, vaø chính Chuùa, laïy Thieân Chuùa cuûa con, ñaõ ban cho con vò trí naøy; trong traùi tim cuûa Giaùo hoäi, Meï cuûa con, con seõ laø Tình yeâu. Nhö vaäy conseõ laø taát caû, vaø nhö vaäy giaác mô cuûa con seõ thaønh hieän thöïc". [65]
40. Traùi tim naøy khoâng phaûi laø traùi tim cuûa moät Giaùo hoäi haõnh chieán, maø laø moät Giaùo hoäi yeâu thöông, khieâm toán vaø xoùt thöông. Thaùnh Teâreâsa khoâng bao giôø ñaët mình leân treân ngöôøi khaùc, nhöng cuøng ñöùng ôû vò trí thaáp nhaát vôùi Con Thieân Chuùa, Ñaáng ñaõ trôû thaønh noâ leä vaø haï mình xuoáng, vaâng phuïc cho ñeán cheát treân thaäp giaù (x. Pl 2:7-8).
41. Vieäc khaùm phaù traùi tim cuûa Giaùo hoäi naøy cuõng laø nguoàn aùnh saùng lôùn lao cho chuùng ta ngaøy nay. Noù baûo veä chuùng ta khoûi bò xuùc phaïm bôûi nhöõng haïn cheá vaø yeáu ñuoái cuûa ñònh cheá giaùo hoäi vôùi nhöõng boùng toái vaø toäi loãi cuûa noù, ñoàng thôøi giuùp chuùng ta böôùc vaøo "traùi tim chaùy boûng tình yeâu" cuûa Giaùo hoäi, traùi tim buøng chaùy vaøo Leã Hieän Xuoáng nhôø aân suûng cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn. Chính traùi tim ñoù coù ngoïn löûa ñöôïc nhen nhoùm laïi qua moãi haønh ñoäng baùc aùi cuûa chuùng ta. "Con seõ laø tình yeâu". Ñaây laø löïa choïn trieät ñeå cuûa Thaùnh Teâreâsa, söï toång hôïp döùt khoaùt vaø baûn saéc thieâng lieâng saâu saéc nhaát cuûa ngaøi.
Moät côn möa hoa hoàng
42. Sau nhieàu theá kyû, trong ñoù voâ soá caùc vò thaùnh ñaõ heát söùc nhieät thaønh vaø huøng hoàn baøy toû öôùc muoán "leân thieân ñaøng", Thaùnh Teâreâsa coù theå thöøa nhaän moät caùch heát söùc chaân thaønh: "Vaøo thôøi ñieåm ñoù, toâi ñang phaûi chòu ñöïng ñuû loaïi thöû thaùch noäi taâm, thaäm chí ñeán möùc töï hoûi lieäu thieân ñaøng coù thöïc söï toàn taïi hay khoâng". [66] Vaøo moät luùc khaùc, ngaøi noùi: "Khi toâi haùt veà haïnh phuùc thieân ñaøng vaø veà söï sôû höõu vónh cöûu Thieân Chuùa, toâi khoâng caûm thaáy vui möøng gì caû, vì toâi chæ haùt nhöõng gì toâi muoán tin". [67] Chuyeän gì ñaõ xaûy ra vaäy? Thaùnh Teâreâsa ñaõ nghe thaáy tieáng Chuùa môøi goïi thoåi löûa vaøo traùi tim Giaùo hoäi hôn laø nghó ñeán haïnh phuùc baûn thaân cuûa ngaøi.
43. Söï bieán ñoåi ñang dieãn ra ñaõ giuùp ngaøi chuyeån töø loøng khao khaùt thieân ñaøng nhieät thaønh sang loøng khao khaùt thöôøng xuyeân, chaùy boûng vì lôïi ích cuûa moïi ngöôøi, leân ñeán tuyeät ñænh laø giaác mô tieáp tuïc treân thieân ñaøng söù meänh yeâu meán Chuùa Gieâsu vaø laøm cho Ngöôøi ñöôïc yeâu meán. Nhö ngaøi ñaõ vieát trong moät trong nhöõng laù thö cuoái cuøng cuûa mình: "Toâi thöïc söï tin töôûng vaøo vieäc khoâng tieáp tuïc thuï ñoäng treân thieân ñaøng. Mong muoán cuûa toâi laø vaãn tieáp tuïc laøm vieäc cho Giaùo hoäi vaø cho caùc linh hoàn". [68] Vaø trong chính nhöõng ngaøy ñoù, ngaøi noùi, thaäm chí coøn tröïc tieáp hôn: "Thieân ñaøng cuûa toâi seõ daønh ñeå soáng treân traùi ñaát cho ñeán ngaøy taän theá. Vaâng, toâi muoán daønh caû thieân ñaøng cuûa mình ñeå laøm nhöõng ñieàu toát ñeïp treân traùi ñaát". [69]
44. Baèng nhöõng lôøi ñoù, Thaùnh Teâreâsa baøy toû söï ñaùp traû chaéc chaén nhaát cuûa mình tröôùc hoàng aân ñoäc ñaùo maø Chuùa ñaõ ban cho ngaøi, aùnh saùng ñaëc bieät maø Thieân Chuùa ñang chieáu soi treân ngaøi. Baèng caùch naøy, ngaøi ñaõ ñaït ñöôïc söï toång hôïp Tin Möøng cuoái cuøng cuûa baûn thaân mình, moät söï toång hôïp baét ñaàu baèng söï tin töôûng hoaøn toaøn vaø keát thuùc baèng söï phoù thaùc hoaøn toaøn vì lôïi ích cuûa ngöôøi khaùc. Ngaøi khoâng nghi ngôø gì veà keát quaû cuûa vieäc phoù thaùc ñoù: "Toâi nghó ñeán taát caû nhöõng ñieàu toát ñeïp maø toâi muoán laøm sau khi cheát". [70] "Chuùa seõ khoâng ban cho toâi öôùc muoán laøm ñieàu toát treân traùi ñaát sau khi toâi cheát, neáu Ngöôø ñaõi khoâng muoán theå hieän ñieàu ñoù". [71] "Noù seõ gioáng nhö moät côn möa hoa hoàng". [72]
45. Ngaøi ñaõ ñi heát voøng. "C'est la confiance". Chính söï tín thaùc ñöa chuùng ta ñeán tình yeâu vaø do ñoù giaûi phoùng chuùng ta khoûi sôï haõi. Chính nieàm tín thaùc giuùp chuùng ta ngöøng nhìn vaøo chính mình vaø giuùp chuùng ta phoù thaùc vaøo tay Thieân Chuùa nhöõng gì chæ coù Ngöôøi môùi coù theå hoaøn thaønh ñöôïc. Laøm nhö vaäy seõ mang laïi cho chuùng ta nguoàn tình yeâu vaø naêng löïc bao la ñeå tìm kieám lôïi ích cho anh chò em chuùng ta. Vaø vì theá, giöõa noãi ñau khoå cuûa nhöõng ngaøy cuoái ñôøi, Thaùnh Teâreâsa ñaõ coù theå noùi: "Toâi chæ troâng caäy vaøo tình yeâu". [73] Cuoái cuøng, chæ coù tình yeâu môùi coù giaù trò. Nieàm tin töôûng laøm cho nhöõng boâng hoàng nôû hoa vaø tuoân ñoå chuùng nhö söï traøn ngaäp tình yeâu voâ bôø beán cuûa Thieân Chuùa. Vaäy chuùng ta haõy caàu xin nieàm tin töôûng nhö moät moùn quaø aân suûng mieãn phí vaø quyù giaù, ñeå nhöõng con ñöôøng Tin Möøng coù theå môû ra trong cuoäc soáng cuûa chuùng ta.
4. Troïng taâm cuûa Tin Möøng
46. Trong Nieàm Vui Tin Möøng, toâi ñaõ keâu goïi quay trôû laïi vôùi nguoàn maïch töôi môùi, ñeå nhaán maïnh ñieàu thieát yeáu vaø khoâng theå thieáu ñöôïc. Baây giôø toâi thaáy thaät phuø hôïp ñeå tieáp nhaän lôøi môøi ñoù vaø ñeà xuaát noù moät laàn nöõa.
Tieán só cuûa toång hôïp
47. Toâng huaán veà Thaùnh Teâreâsa naøy cho pheùp toâi nhaän xeùt raèng, trong moät Giaùo hoäi truyeàn giaùo, "söù ñieäp phaûi taäp trung vaøo nhöõng ñieàu thieát yeáu, vaøo nhöõng gì ñeïp nhaát, vó ñaïi nhaát, loâi cuoán nhaát vaø ñoàng thôøi caàn thieát nhaát. Thoâng ñieäp ñöôïc ñôn giaûn hoùa nhöng khoâng maát ñi chieàu saâu vaø tính chaân thöïc cuûa noù, vaø do ñoù trôû neân maïnh meõ vaø thuyeát phuïc hôn". [74] Ñieåm coát loõi saùng choùi cuûa thoâng ñieäp ñoù laø "veû ñeïp cuûa tình yeâu cöùu ñoä cuûa Thieân Chuùa ñöôïc bieåu loä nôi Chuùa Gieâsu Kitoâ, Ñaáng ñaõ cheát vaø soáng laïi töø coõi cheát". [75]
48. Khoâng phaûi moïi thöù ñeàu coù vai troø trung taâm nhö nhau, bôûi vì coù moät traät töï hoaëc phaåm traät giöõa caùc chaân lyù cuûa Giaùo hoäi, vaø "ñieàu naøy ñuùng ñoái vôùi caùc tín ñieàu ñöùc tin cuõng nhö ñoái vôùi toaøn boä giaùo huaán cuûa Giaùo hoäi, bao goàm caû giaùo huaán luaân lyù cuûa Giaùo hoäi". [76] Troïng taâm cuûa luaân lyù Kitoâ giaùo laø ñöùc aùi, nhö söï ñaùp traû cuûa chuùng ta tröôùc tình yeâu voâ ñieàu kieän cuûa Chuùa Ba Ngoâi. Do ñoù, "nhöõng vieäc yeâu thöông höôùng tôùi ngöôøi laân caän laø bieåu hieän hoaøn haûo nhaát cuûa aân suûng beân trong cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn". [77] Cuoái cuøng, chæ coù tình yeâu môùi coù giaù trò.
49. Söï ñoùng goùp chuyeân bieät maø Thaùnh Teâreâsa coáng hieán cho chuùng ta trong tö caùch moät vò thaùnh vaø moät Tieán só Giaùo hoäi khoâng mang tính phaân tích, chaúng haïn nhö cuûa Thaùnh Toâma Aquinoâ. Söï ñoùng goùp cuûa ngaøi mang tính toång hôïp hôn, vì thieân taøi cuûa ngaøi heä taïi ôû vieäc daãn chuùng ta ñeán ñieàu trung taâm, thieát yeáu vaø khoâng theå thieáu ñöôïc. Baèng lôøi noùi vaø kinh nghieäm baûn thaân cuûa mình, ngaøi cho thaáy raèng, maëc duø ñuùng laø taát caû caùc giaùo huaán vaø quy taéc cuûa Giaùo hoäi ñeàu coù taàm quan troïng, giaù trò, söï roõ raøng cuûa chuùng, nhöng moät soá laïi caáp baùch hôn vaø neàn taûng hôn ñoái vôùi ñôøi soáng Kitoâ höõu. Ñoù laø nôi Thaùnh Teâreâsa höôùng ñoâi maét vaø traùi tim cuûa ngaøi tôùi.
50. Nhö nhöõng nhaø thaàn hoïc, nhaø luaân lyù vaø taùc giaû taâm linh, nhö caùc muïc töû vaø nhö caùc tín höõu, ôû baát cöù nôi naøo chuùng ta ôû, chuùng ta caàn phaûi lieân tuïc aùp duïng caùi nhìn saâu saéc naøy cuûa Thaùnh Teâreâsa vaø ruùt ra töø ñoù nhöõng heä quaû caû veà maët lyù thuyeát laãn thöïc tieãn, giaùo lyù vaø muïc vuï, baûn thaân vaø coäng ñoàng. Chuùng ta caàn söï maïtnh daïn vaø töï do noäi taâm ñeå laøm ñieàu ñoù.
51. Ñoâi khi, nhöõng trích daãn duy nhaát maø chuùng ta thaáy ñöôïc trích daãn töø vò thaùnh naøy chæ laø thöù yeáu ñoái vôùi söù ñieäp cuûa ngaøi, hoaëc baøn ñeán nhöõng ñieàu ngaøi coù chung vôùi baát cöù vò thaùnh naøo khaùc, chaúng haïn nhö caàu nguyeän, hy sinh, loøng suøng kính Thaùnh Theå, vaø baát cöù chöùng töø naøo ñeïp ñeõ khaùc. Tuy nhieân, theo caùch naøy, chuùng ta coù theå ñang töôùc ñi ñieàu ñaëc bieät nhaát veà moùn quaø cuûa ngaøi daønh cho Giaùo hoäi. Chuùng ta queân raèng "moãi vò thaùnh laø moät söù meänh, ñöôïc Chuùa Cha hoaïch ñònh ñeå phaûn aûnh vaø hieän thaân, vaøo moät thôøi ñieåm chuyeân bieät trong lòch söû, moät khía caïnh naøo ñoù cuûa Tin Möøng". [78] Thaät vaäy, "ñeå nhaän ra lôøi Chuùa muoán noùi vôùi chuùng ta qua moät trong caùc vò thaùnh cuûa Ngöôøi, chuùng ta khoâng caàn phaûi ñi saâu vaøo caùc chi tieát# Ñieàu chuùng ta caàn chieâm ngöôõng laø toaøn boä ñôøi soáng cuûa caùc ngaøi, toaøn boä haønh trình lôùn leân trong söï thaùnh thieän, söï phaûn aûnh Chuùa Gieâsu Kitoâ hieän leân khi chuùng ta naém baét ñöôïc yù nghóa toång theå cuûa caùc ngaøi trong tö caùch moät ngoâi vò". [79] Ñieàu naøy caøng ñuùng hôn trong tröôøng hôïp cuûa Thaùnh Teâreâsa, vì chuùng ta ñang noùi ñeán moät "Tieán só cuûa toång hôïp".
52. Töø trôøi xuoáng ñaát, chöùng taù kòp thôøi cuûa Thaùnh Teâreâsa Haøi Ñoàng Gieâsu vaø Thaùnh Nhan vaãn toàn taïi trong taát caû söï cao caû cuûa con ñöôøng beù nhoû cuûa ngaøi.
Trong thôøi ñaïi thuùc giuïc chuùng ta taäp trung vaøo baûn thaân vaø sôû thích cuûa mình, Thaùnh Teâreâsa cho chuùng ta thaáy veû ñeïp cuûa vieäc bieán cuoäc soáng cuûa chuùng ta thaønh moät moùn quaø.
Vaøo thôøi ñieåm maø nhöõng nhu caàu vaø öôùc muoán hôøi hôït nhaát ñöôïc toân vinh, ngaøi laøm chöùng cho tính trieät ñeå cuûa Tin Möøng.
Trong thôøi ñaïi caù nhaân chuû nghóa, ngaøi laøm cho chuùng ta khaùm phaù ra giaù trò cuûa moät tình yeâu trôû thaønh lôøi chuyeån caàu cho ngöôøi khaùc.
Vaøo thôøi ñieåm con ngöôøi bò aùm aûnh bôûi söï vó ñaïi vaø nhöõng daïng quyeàn löïc môùi, ngaøi ñaõ chæ ra cho chuùng ta con ñöôøng beù nhoû.
Trong moät thôøi ñaïi ñaõ gaït boû raát nhieàu anh chò em cuûa chuùng ta, ngaøi daïy chuùng ta veû ñeïp cuûa söï quan taâm vaø traùch nhieäm ñoái vôùi nhau.
Vaøo thôøi ñieåm voâ cuøng phöùc taïp, ngaøi coù theå giuùp chuùng ta khaùm phaù laïi taàm quan troïng cuûa söï ñôn giaûn, tính öu vieät tuyeät ñoái cuûa tình yeâu, söï tín thaùc vaø söï phoù mình, vaø do ñoù vöôït ra ngoaøi moät quan nieäm mang tính luaät phaùp hoaëc luaân lyù voán seõ laáp ñaày ñôøi soáng Kitoâ höõu baèng nhöõng quy taéc vaø quy ñònh, vaø laøm cho nieàm vui Tin Möøng trôû neân nguoäi laïnh.
Trong thôøi ñaïi thôø ô vaø thu mình, Thaùnh Teâreâsa truyeàn caûm höùng cho chuùng ta trôû thaønh nhöõng moân ñeä truyeàn giaùo, ñöôïc thu huùt bôûi söùc haáp daãn cuûa Chuùa Gieâsu vaø Tin Möøng.
53. Moät theá kyû röôõi sau khi sinh ra, Thaùnh Teâreâsa vaãn soáng ñoäng hôn bao giôø heát trong Giaùo hoäi löõ haønh, trong loøng daân Chuùa. Ngaøi ñoàng haønh cuøng chuùng ta treân con ñöôøng haønh höông, laøm nhöõng ñieàu toát ñeïp treân traùi ñaát, nhö ngaøi raát mong muoán. Daáu hieäu ñaùng yeâu nhaát veà söùc soáng thieâng lieâng cuûa ngaøi laø voâ soá "boâng hoàng" maø Thaùnh Teâreâsa tieáp tuïc gieo: nhöõng aân suûng Thieân Chuùa ban cho chuùng ta qua lôøi chuyeån caàu yeâu thöông cuûa ngaøi ñeå naâng ñôõ chuùng ta treân haønh trình suoát cuoäc ñôøi.
Laïy Thaùnh Teâreâsa thaân yeâu,
Giaùo Hoäi caàn toûa veû saùng laïn
höông thôm vaø nieàm vui cuûa Tin Möøng.
Xin Thaùnh nöõ göûi cho chuùng con hoa hoàng cuûa ngaøi!
Xin giuùp chuùng con ñöôïc nhö chính ngaøi,
luoân tin töôûng vaøo tình yeâu bao la cuûa Thieân Chuùa daønh cho chuùng con,
ñeå chuùng con coù theå baét chöôùc moãi ngaøy
"con ñöôøng nhoû" thaùnh thieän cuûa ngaøi.
Amen.
Ban haønh taïi Roâma, taïi Vöông cung thaùnh ñöôøng Thaùnh Gioan Lateâranoâ,
vaøo ngaøy 15 thaùng 10, Leã nhôù Thaùnh Teâreâsa thaønh Avila, vaøo naêm 2023, naêm thöù 11 trong Trieàu Giaùo hoaøng cuûa toâi.
Phanxicoâ
- - - - - - - - - - - - -
1] Thaùnh Teâreâsa Haøi Ñoàng Gieâsu Vaø Thaùnh Nhan, Thö 197 Göûi Nöõ Tu Marie Thaùnh Taâm (17/09/1896): Letters II, tr. 1000. Caùc trích daãn tieáng Anh cuûa caùc baøi vieát cuûa Thaùnh nöõ ñöôïc laáy töø baûn dòch caùc taùc phaåm cuûa ngaøi do Vieän Nghieân cöùu Caùt Minh (ICS), Washing-ton, D.C. xuaát baûn: Story of a Soul [truyeän moät linh hoàn] (1996); Letters I [Caùc thö I]: 1877-1890 (1996); Letters II [Caùc Thö II]: 1890-1897 (1988); Prayers [Caùc Lôøi Caàu nguyeän] (1997); Poetry [Thi ca] (1996); Her Last Conversations [Caùc Ñaøm luaän sau cuøng] (1977).
[2] Prayer 6, Act of Oblation to Merciful Love (9 June 1895): Prayers, p. 54; Story of a Soul, pp. 276-277.
[3] Trong giai ñoaïn hai naêm 2022-2023, UNESCO ñaõ coâng nhaän Thaùnh Teâreâsa laø nhaân vaät ñöôïc toân vinh nhaân kyû nieäm 150 naêm ngaøy sinh cuûa ngaøi.
[4] 29 thaùng 4 naêm 1923.
[5] Xem Decretum super Virtutibus (14 thaùng 8 naêm 1921): AAS 13 (1921), 449-452.
[6] Baøi giaûng leã phong thaùnh (17/05/1925): AAS 17 (1925), 211.
[7] Xem AAS 20 (1928), 147-148.
[8] Xem AAS 36 (1944), 329-330.
[9] Xem PIUS XII, Thö göûi Ñöùc oâng Francois-Marie Picaud, Giaùm muïc Bayeux vaø Lisieux (7 thaùng 8 naêm 1947); Thoâng Ñieäp Truyeàn Thanh Thaùnh Hieán Vöông Cung Thaùnh Ñöôøng Lisieux (11/07/1954): AAS 46 (1954), 404-407.
[10] Xem Thö göûi Ñöùc Cha Jean-Marie-Cleùment Badreù, Giaùm muïc Bayeux vaø Lisieux nhaân dòp kyû nieäm 100 naêm ngaøy sinh Thaùnh Teâreâsa Haøi Ñoàng Gieâsu (02/01/1973): AAS 65 (1973), 12-15.
[11] Xem AAS 90 (1998), 409-413, 930-944.
[12] Toâng Thö Novo Millennio Ineunte (6-01-2001), 42: AAS 93 (2001), 296.
[13] Giaùo lyù (06/04/2011), L'Osservatore Romano (07/04/2011), 8.
[14] Giaùo lyù (7 thaùng 6 naêm 2023): L'Osservatore Romano (7 thaùng 6 naêm 2023), 2-3.
[15] Thö 220 göûi l'Abbeù Bellieøre (24 thaùng 2 naêm 1897), Thö II, tr. 1060.
[16] Baûn cheùp tay A, 69v: Truyeän moät Linh hoàn, tr. 149.
[17] Xem Baûn cheùp tay C, 33v-37r: Truyeän moät Linh hoàn, trang 253-259.
[18] Xem Toâng huaán Nieàm Vui Tin Möøng (24/11/2013), 14, 264: AAS 105 (2013), 1025-1026.
[19] Baûn cheùp tay C, 34r: Truyeän moät Linh hoàn, tr. 254.
[20] Ñaõ daãn, 36r, Truyeän moät Linh hoàn, tr. 257.
[21] Nhöõng cuoäc ñaøm luaän sau cuøng, Soå vaøng (9/6/1897, 3), tr. 62.
[22] Xem Baûn cheùp tay C, 2v-3r: Truyeän moät Linh hoàn, trang 207-208.
[23] Ñaõ daãn,, 2v: tr. 207.
[24] Ñaõ daãn,, 3r: p. 208.
[25] Xem Baûn cheùp tay A, 84v: p. 181.
[26] Xem Toâng huaán Gaudete et Exsultate (19 thaùng 3 naêm 2018), 47-62: AAS 110 (2018), 1124-1129.
[27] Baûn cheùp tay A, 32r: Truyeän moät Linh hoàn, tr. 72.
[28] Ñieàu naøy ñaõ ñöôïc Coâng ñoàng Trent giaûi thích: "Baát cöù ai xem xeùt mình, caùc ñieåm yeáu cuûa mình, vaø vieäc thieáu quyeát taâm cuûa mình thì coù theå sôï haõi vaø run raåy veà aân suûng cuûa chính mình" (Saéc leänh veà Coâng chính hoùa, IX: DS 1534). Noù ñöôïc tieáp thu bôûi Saùch Giaùo lyù cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo, daïy raèng khoâng theå coù ñöôïc söï chaéc chaén baèng caùch nhìn vaøo baûn thaân hoaëc haønh ñoäng cuûa chính mình (x. Soá 2005). Söï chaéc chaén phaùt sinh töø söï tín thaùc khoâng ñeán töø chính chuùng ta, yù thöùc cuûa chuùng ta cuõng khoâng theå ñaët neàn taûng cho söï an toaøn ñoù, voán khoâng döïa treân söï quan saùt noäi taâm. Nhö lôøi Thaùnh Phaoloâ: "Toâi cuõng chaúng töï xeùt xöû laáy mình. Quaû thaät, toâi khoâng thaáy löông taâm aùy naùy ñieàu gì, nhöng ñaâu phaûi vì theá maø toâi ñaõ ñöôïc keå laø ngöôøi coâng chính. Ñaáng xeùt xöû toâi chính laø Chuùa" (1 Cr 4:3-4). Thaùnh Toâma Aquinoâ giaûi thích ñieàu ñoù nhö sau: vì aân suûng "khoâng chöõa laønh con ngöôøi moät caùch hoaøn haûo" (ST I-II, q. 109, art. 9, ad 1), "trong trí tueä vaãn coøn boùng toái cuûa söï thieáu hieåu bieát" (A daãn, töông öùng.)
[29] Lôøi caàu nguyeän 6 (9 thaùng 6 naêm 1895): Lôøi caàu nguyeän, tr. 54.
[30] Saùch Giaùo lyù Giaùo Hoäi Coâng Giaùo, soá 2011.
[31] Ñieàu naøy cuõng ñöôïc Coâng ñoàng Trent tuyeân boá roõ raøng: "Khoâng ngöôøi suøng ñaïo naøo ñöôïc nghi ngôø loøng thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa" (Saéc leänh veà Coâng chính hoùa, IX: DS 1534); "Moïi ngöôøi neân ñaët nieàm hy voïng vöõng chaéc nhaát vaøo söï trôï giuùp cuûa Thieân Chuùa" (ñaõ daãn., XIII: DS 1541).
[32] Baûn cheùp tay B, 1v: Truyeän moät Linh hoàn, tr. 188.
[33] Xem Baûn cheùp tay A, 48v: Truyeän moät Linh hoàn, trang 104-105; Thö 92 göûi Marie Gueùrin (30 thaùng 5 naêm 1889): Thö I, trang 567-569.
[34] Lôøi caàu nguyeän 6 (09/06/1895): Truyeän moät Linh hoàn, tr. 276.
[35] Nhöõng Cuoäc Ñaøm luaän Sau Cuøng, Soå Vaøng (23/07/1897, 3): p. 106.
[36] Baûn cheùp tay C, 31r: Truyeän moät Linh hoàn, tr. 250.
[37] Xem Baûn cheùp tay C, 5r-7v: Truyeän moät Linh hoàn, trang 211-214.
[38] Xem Ñaõ daãn, 5v: Truyeän moät Linh hoàn, tr. 211.
[39] Xem Ñaõ daãn, 6v: Truyeän moät Linh hoàn, tr. 213.
[40] Xem Thoâng ñieäp AÙnh saùng ñöùc tin (29/06/2013), 17: AAS 105 (2013), 564-565.
[41] Baûn cheùp tay C, 7r: Truyeän moät Linh hoàn, tr. 213-214.
[42] Xem Thö 197 göûi Nöõ tu Marie Thaùnh Taâm (17 thaùng 9 naêm 1896): Thö II, tr. 1000.
[43] Baûn cheùp tay A, 83v: Truyeän moät Linh hoàn, tr. 180.
[44] Xem Baûn cheùp tay A, 45v-46v: Truyeän moät Linh hoàn, trang 98-101.
[45] Ñaõ daãn,, 46r: Truyeän moät Linh hoàn, tr. 100.
[46] Ñaõ daãn,.
[47] Ñaõ daãn,, 46v: Truyeän moät Linh hoàn, tr. 100.
[48] Caàu nguyeän 2 (8 thaùng 9 naêm 1890): Caàu nguyeän, tr. 38.
[49] Toång luaän Thaàn hoïc, I-II, q. 62, art. 4.
[50] Xem Baûn cheùp tay C, 11v-31r: Truyeän moät Linh hoàn, trang 219-250.
[51] Baûn cheùp tay B, 1v: Truyeän moät Linh hoàn, tr. 189.
[52] Xem Baûn cheùp tay B, 4r: Truyeän moät Linh hoàn, tr. 195.
[53] Thö 122 göûi Ceùline (14 thaùng 10 naêm 1890): Thö II, tr. 709.
[54] PN 24, 21: Thi ca, tr. 128.
[55] PN 24, 6: ibid., p. 124.
[56] Xem Baûn cheùp tay A, 3r: Truyeän moät Linh hoàn, trang 14-15.
[57] Thö 247 göûi l'Abbeù Bellieøre (21/6/1897): Thö II, tr. 1133.
[58] Xem Lôøi caàu nguyeän 6 (9 thaùng 6 naêm 1895): Lôøi caàu nguyeän, trang 53-55; Truyeän moät Linh hoàn, trang 276-277.
[59] Baûn cheùp tay A, 84r: Truyeän moät Linh hoàn, tr. 181. [60] PN 54, 22: Thi ca, tr. 219.
[61] PN 54, 15: Ñaõ daãn, p. 218.
[62] PN 54, 17: Ñaõ daãn, tr. 218.
[63] Baûn cheùp tay C, 29v-30r: Truyeän moät Linh hoàn, tr. 248-249.
[64] Xe Baûn cheùp tay B, 2r-5v: Truyeän moät Linh hoàn, trang 190-200.
[65] Baûn cheùp tay B, 3v:Ñaõ daãn, p. 194.
[66] Baûn cheùp tay A, 80v: Truyeän moät Linh hoàn, tr. 173. Ñaây khoâng phaûi laø thieáu ñöùc tin. Thaùnh Toâma Aquinoâ daïy raèng trong ñöùc tin, caû lyù trí laãn yù chí ñeàu hoaït ñoäng. Söï tuaân thuû yù chí coù theå raát vöõng chaéc vaø baùm reã toát, trong khi trí tueä coù theå bò u toái. Xem De Veritate 14,1.
[67] Baûn cheùp tay C, 7v: Truyeän moät Linh hoàn, tr. 214.
[68] Thö 254 göûi Peøre Adolphe Roulland (14/7/1897): Thö II, tr. 1142.
[69] Nhöõng Cuoäc Ñaøm luaän Sau Cuøng, Soå Vaøng (17/7/1897), tr. 102.
[70] Ñaõ daãn,. (13 thaùng 7 naêm 1897, 17), tr. 102.
[71] Ñaõ daãn, (18 thaùng 7 naêm 1897, 1), tr. 102.
[72] Nhöõng Cuoäc Ñaøm luaän Sau Cuøng, Soå Vaøng (9 thaùng 6 naêm 1897, 3), tr. 62.
[73] Thö 242 göûi Nöõ tu Marie Chuùa Ba Ngoâi (6/6/1897): Thö II, tr. 1121.
[74] Toâng huaán Nieàm Vui Tin Möøng (24/11/2013), 35: AAS 105 (2013), 1034.
[75] Ñaõ daãn,, 36: AAS 105 (2013), 1035.
[76] Ñaõ daãn,.
[77] Ñaõ daãn,, 37: AAS 105 (2013), 1035.
[78] Toâng huaán Gaudete et Exsultate (19 thaùng 3 naêm 2018), 19: AAS 110 (2018), 1117.
[79] Ñaõ daãn, 22: AAS 110 (2018), 1117.