Coâng boá Toâng huaán cuûa Ñöùc Thaùnh cha
veà thaùnh nöõ Teâreâsa Haøi Ñoàng
Coâng boá Toâng huaán cuûa Ñöùc Thaùnh cha veà thaùnh nöõ Teâreâsa Haøi Ñoàng.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Vatican (RVA News 16-10-2023) - Tröa Chuùa nhaät, ngaøy 15 thaùng Möôøi naêm 2023, moät Toâng huaán môùi cuûa Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ ñaõ ñöôïc coâng boá, vôùi töïa ñeà "C'est la Confiance" - Chính nieàm tín thaùc, veà thaùnh nöõ Teâreâsa Haøi Ñoàng Gieâsu vaø Nhan Thaùnh, trong naêm Kyû nieäm 150 naêm sinh nhaät thaùnh nöõ.
Vaên kieän giaùo huaán naøy ñöôïc dòch ra baûy thöù tieáng. AÁn baûn tieáng Phaùp daøi 27 trang, chia laøm 4 chöông vaø 53 ñoaïn, trong ñoù Ñöùc Thaùnh cha nhaéc nhôû caùc tín höõu raèng con ñöôøng thô aáu cuûa thaùnh nöõ Teâreâsa nhaén nhuû chuùng ta haõy tin töôûng nôi tình thöông voâ bieân cuûa Thieân Chuùa vaø soáng cuoäc gaëp gôõ vôùi Chuùa Kitoâ trong söï côûi môû vôùi tha nhaân. Thaùnh nöõ qua ñôøi luùc môùi 24 tuoåi vaø ñöôïc toân laøm boån maïng caùc xöù truyeàn giaùo vaø ñaõ töøng vieát: "Trong con tim cuûa Giaùo hoäi laø Meï toâi, toâi seõ laø tình thöông!"
Töïa ñeà Toâng huaán môùi cuûa Ñöùc Thaùnh cha ruùt töø caâu thaùnh Teâreâsa vieát hoài thaùng Chín naêm 1896, raèng: "Chính loøng tín thaùc, vaø khoâng coù gì khaùc ngoaøi loøng tín thaùc, phaûi daãn ñöa chuùng ta ñeán Ñaáng laø Tình Thöông".
Trong Toâng huaán, Ñöùc Thaùnh cha nhaéc laïi nhöõng giai ñoaïn trong tieán trình nhìn nhaän giaù trò ñaëc bieät chöùng taù cuûa thaùnh nöõ Teâreâsa, qua caùc quyeát ñònh cuûa caùc vò Giaùo hoaøng: baét ñaàu töø Ñöùc Giaùo hoaøng Leâoâ XIII ñaõ cho pheùp thieáu nöõ Teâreâsa 15 tuoåi ñöôïc vaøo doøng kín, roài ñeán Ñöùc Giaùo hoaøng Pioâ XI toân phong Teâreâsa Haøi Ñoàng Gieâsu leân baäc hieån thaùnh, naêm 1925, vaø hai naêm sau, toân laøm Boån maïng caùc xöù truyeàn giaùo. Sau cuøng, naêm 1997, thaùnh Gioan Phaoloâ II Giaùo hoaøng toân thaùnh nöõ laø Tieán só Hoäi thaùnh.
Loøng yeâu meán Chuùa Gieâsu laø linh hoàn truyeàn giaùo
Ñöùc Thaùnh cha nhaän xeùt raèng trong caên phoøng nhoû beù ôû Ñan vieän, thaùnh nöõ Teâreâsa ñaõ vieát: "Chuùa Gieâsu laø tình yeâu duy nhaát cuûa toâi" (8). Khi phaân tích kinh nghieäm thieâng lieâng cuûa thaùnh nöõ, Ñöùc Thaùnh cha ñöa ra nhaän ñònh raèng cuoäc gaëp gôõ vôùi Chuùa Gieâsu "keâu goïi thaùnh nöõ ñoùn nhaän söù maïng truyeàn giaùo", ñeán ñoä khoâng theå quan nieäm "söï thaùnh hieán cuûa Teâreâsa cho Thieân Chuùa maø khoâng coù söï tìm kieám thieän ích cuûa caùc anh chò em". Thöïc vaäy, thaùnh nöõ gia nhaäp doøng kín Cameâloâ laø "ñeå cöùu vôùt caùc linh hoàn" (9).
Con ñöôøng tín thaùc vaø yeâu thöông
Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ ñi vaøo troïng taâm linh ñaïo cuûa thaùnh nöõ Teâreâsa Haøi Ñoàng, ñoù laø con ñöôøng thô aáu. Ñoái vôùi thaùnh nöõ, ñieàu ñaùng keå laø hoaït ñoäng cuûa Thieân Chuùa, ôn thaùnh, chöù khoâng phaûi coâng traïng rieâng, vì chính Chuùa laø Ñaáng thaùnh hoùa. "Vì theá, thaùi ñoä thích hôïp nhaát laø taùi ñaët loøng tín thaùc ôû ngoaøi baûn thaân chuùng ta: ñaët nôi loøng thöông xoùt voâ bieân cuûa moät Thieân Chuùa yeâu thöông voâ cuøng vaø ñaõ ban moïi söï trong Thaäp giaù Chuùa Gieâsu" (20).
Phoù thaùc trong tay Cha
Ñöùc Thaùnh cha nhaän xeùt raèng trong cuoäc soáng chuùng ta, "nhieàu khi chuùng ta bò traøn ngaäp sôï haõi, öôùc muoán an ninh phaøm nhaân, nhu caàu kieåm soaùt ñöôïc moïi söï" (23), loøng tin töôûng vaø phoù thaùc nôi Thieân Chuùa maø thaùnh nöõ coå voõ, coù söùc "giaûi thoaùt chuùng ta khoûi nhöõng tính toaùn aùm aûnh, khoûi baän taâm lieân lyû tôùi töông lai, nhöõng lo sôï laøm ta maát an bình. (..). Neáu chuùng ta ôû trong tay moät Ngöôøi Cha yeâu thöông chuùng ta voâ bieân, thì trong baát kyø hoaøn caûnh naøo, chuùng ta ñeàu coù theå tieán böôùc duø baát kyø ñieàu gì xaûy ra (24).
Thöû thaùch choáng ñöùc tin vaø tín thaùc nôi loøng thöông xoùt
Ñôøi soáng thieâng lieâng cuûa nöõ ñan só Caùt Minh khoâng phaûi laø thieáu nhöõng thöû thaùch ngöôïc vôùi ñöùc tin. Thôøi ñoù, chuû thuyeát voâ thaàn taân thôøi lan traøn maïnh vaø Teâreâsa caûm thaáy mình laø "chò em cuûa nhöõng ngöôøi voâ thaàn" (26), caàu nguyeän vaø daâng cuoäc soáng cho hoï, laäp laïi loøng tin töôûng. Thaùnh nöõ tin töôûng nôi loøng thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa. Taát caû trong Thieân Chuùa ñeàu laø tình thöông vaø caû ñöùc Coâng Chính. "Ñaây laø moät trong nhöõng khaùm phaù quan troïng nhaát cuûa thaùnh nöõ Teâreâsa Haøi Ñoàng, moät trong nhöõng ñoùng goùp lôùn nhaát cho toaøn Daân Chuùa. Ñaëc bieät, thaùnh nöõ ñaõ ñi vaøo chieàu saâu cuûa loøng Chuùa thöông xoùt vaø töø ñoù ñaõ kín muùc aùnh saùng cho nieàm hy voïng voâ bieân cuûa mình" (27).
Trong con tim Giaùo hoäi, laø Meï toâi, toâi seõ laø Tình thöông
Toâng huaán nhaän xeùt raèng töø thaùnh nöõ Teâreâsa Avila, Teâreâsa Haøi Ñoàng ñaõ thöøa höôûng "moät tình yeâu ñaäm ñaø ñoái vôùi Giaùo hoäi, vaø coù theå ñaït tôùi chieàu saâu cuûa maàu nhieäm Giaùo hoäi". Trong cuoán "Chuyeän moät taâm hoàn", thaùnh nöõ vieát: "Toâi ñaõ hieåu raèng Giaùo hoäi coù moät con tim, vaø con tim naøy noàng chaùy tình yeâu... vaø trong con tim Giaùo hoäi, laø Meï toâi, toâi seõ laø tình yeâu!" (39). Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ bình luaän raèng: "Ñoù khoâng phaûi laø con tim cuûa moät Giaùo hoäi haùo thaéng, nhöng laø con tim cuûa moät Giaùo hoäi yeâu thöông, khieâm toán vaø thöông xoùt. (...). Khaùm phaù aáy veà con tim cuûa Giaùo hoäi cuõng laø moät aùnh saùng lôùn ñoái vôùi caû chuùng ta ngaøy nay, ñeå khoâng laáy laøm göông muø vì nhöõng giôùi haïn vaø yeáu ñuoái cuûa toå chöùc Giaùo hoäi, mang veát tích cuûa toái taêm vaø toäi loãi". (41)
Sau cuøng, chæ coù tình yeâu laø ñaùng keå
Trong chöông cuoái cuøng, Ñöùc Giaùo hoaøng giaûi thích raèng Toâng huaán naøy giuùp ngaøi nhaéc nhôù, nhö ta ñoïc trong "Evangelii gaudium", Nieàm vui Tin möøng, trong moät Giaùo hoäi thöøa sai, "vieäc loan baùo taäp trung vaøo ñieàu thieát yeáu, veà ñieàu ñeïp nhaát, lôùn nhaát, thu huùt nhaát vaø ñoàng thôøi caàn thieát nhaát" (47). "Sau cuøng, chæ coù tình yeâu laø ñaùng keå" vaø ngaøi ngoû lôøi vôùi caùc nhaø thaàn hoïc vaø luaân lyù. Ngaøi vieát: "Caùc nhaø thaàn hoïc, luaân lyù, caùc nhaø tö töôûng veà linh ñaïo, cuõng nhö caùc muïc töû vaø moãi tín höõu trong moâi tröôøng cuûa mình, chuùng ta coøn phaûi ñoùn nhaän thieân taøi tröïc giaùc naøy cuûa Teâreâsa vaø ruùt ra nhöõng heä luaän lyù thuyeát cuõng nhö thöïc haønh, veà maët ñaïo lyù cuõng nhö muïc vuï, caù nhaân vaø coäng ñoaøn. Caàn coù söï taùo baïo vaø töï do noäi taâm ñeå coù theå laøm ñieàu ñoù". (50)
Thôøi söï cuûa Con ñöôøng thô aáu
Trong phaàn keát luaän, Ñöùc Thaùnh cha nhaéc nhôù nhöõng khía caïnh chính cuûa "con ñöôøng thô aáu" vaø tính caùch thôøi söï cuûa con ñöôøng naøy. Ngaøi keát thuùc Toâng huaán vôùi moät kinh nguyeän ngaén, trong ñoù ngaøi khaån caàu raèng: "Laïy thaùnh nöõ Teâreâsa quyù meán, xin giuùp chuùng con luoân coù loøng tín thaùc, nhö thaùnh nöõ, nôi tình thöông bao la cuûa Thieân Chuùa ñoái vôùi chuùng con, ñeå chuùng con coù theå haèng ngaøy noi theo con ñöôøng thô aáu cuûa thaùnh nöõ ñeå neân thaùnh" (53).
(Vatican News 15-10-2023)