Tónh taâm Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc:
Suy nieäm 6 - Thaùnh Thaàn Chaân Lyù'
Tónh taâm Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc: Suy nieäm 6 - Thaùnh Thaàn Chaân Lyù'.
Chuyeån ngöõ: Vinh Sôn Leâ Quoác Höng OP
Hieäu ñính: Giuse Nguyeãn Cao Luaät OP
Roma (RVA News 08-10-2023) - Saùng thöù Ba, ngaøy 3 thaùng Möôøi naêm 2023, cha Timothy Peter Joseph Radcliffe, O.P., nguyeân Beà treân Toång quyeàn Doøng Ña Minh, coù baøi chia seû cuoái cuøng (baøi thöù saùu), vôùi caùc tham döï vieân cuûa Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc, veà ñeà taøi: 'Thaùnh Thaàn Chaân Lyù'.
Suy nieäm 6
'Thaùnh Thaàn Chaân Lyù'
Caùc moân ñeä nhìn thaáy vinh quang cuûa Chuùa vaø nhaân chöùng laø hai oâng Moâseâ vaø EÂlia. Giôø ñaây caùc oâng maïnh daïn xuoáng nuùi vaø cuoác boä leân Gieârusalem. Trong baøi Tin Möøng hoâm nay (Lc 9, 51 - 56), chuùng ta thaáy hoï ñang treân ñöôøng ñi. Hoï gaëp phaûi söï choáng ñoái cuûa nhöõng ngöôøi Samari vì hoï ñang ñi leân Gieârusalem. Phaûn öùng töùc thôøi cuûa caùc moân ñeä laø xin löûa töø trôøi xuoáng tieâu dieät nhöõng ngöôøi naøy. Cuõng phaûi thoâi, hoï vöøa nhìn thaáy oâng EÂlia vaø ñaây laø ñieàu oâng aáy ñaõ laøm vôùi caùc ngoân söù cuûa Baal! Nhöng Chuùa quôû traùch hoï. Hoï vaãn chöa hieåu ñöôïc cuoäc haønh trình maø Chuùa ñang daãn daét hoï ñi.
Trong ba tuaàn tôùi, chuùng ta coù theå bò caùm doã goïi löûa töø trôøi xuoáng treân nhöõng ngöôøi maø chuùng ta baát ñoàng yù kieán! Xaõ hoäi cuûa chuùng ta traøn ngaäp söï thònh noä böøng böøng nhö theá. Chuùa môøi goïi chuùng ta loaïi boû nhöõng thoâi thuùc mang tính huûy dieät nhö vaäy khoûi cuoäc gaëp gôõ cuûa chuùng ta.
Côn thònh noä lan traøn naøy naûy sinh töø noãi sôï haõi, nhöng chuùng ta khoâng caàn phaûi sôï haõi. Chuùa ñaõ höùa ban Thaùnh Thaàn laø Ñaáng seõ daãn ñöa chuùng ta ñeán söï thaät toaøn veïn. Vaøo ñeâm tröôùc khi chòu cheát, Chuùa Gieâsu ñaõ noùi: 'Thaày coøn nhieàu ñieàu phaûi noùi vôùi anh em; nhöng baây giôø, anh em khoâng coù söùc chòu noåi. Khi Thaàn Khí söï thaät ñeán, Ngöôøi seõ daãn anh em tôùi söï thaät toaøn veïn. Ngöôøi seõ khoâng töï mình noùi ñieàu gì, nhöng Ngöôøi seõ noùi laïi nhöõng gì Ngöôøi nghe, vaø seõ loan baùo cho anh em nhöõng ñieàu seõ xaûy ñeán.' (Ga 16, 12-13).
Baát keå gaëp phaûi nhöõng xung ñoät naøo treân haønh trình, chuùng ta ñeàu xaùc tín veà ñieàu naøy: Thaùnh Thaàn Chaân Lyù ñang daãn chuùng ta tôùi söï thaät toaøn veïn. Nhöng ñieàu naøy seõ khoâng deã daøng. Chuùa Gieâsu caûnh baùo caùc moân ñeä: 'Thaày coøn nhieàu ñieàu phaûi noùi vôùi anh em, nhöng baây giôø anh em khoâng coù söùc chòu noåi.' ÔÛ Xeâdareâ Philippheâ, Pheâroâ khoâng theå chòu noåi khi nghe tin Chuùa Gieâsu phaûi chòu ñau khoå vaø chòu cheát. Vaøo buoåi toái cuoái cuøng, tröôùc khi Chuùa Gieâsu chòu cheát, Pheâroâ khoâng theå chòu noåi ñöôïc söï thaät laø oâng seõ choái boû Chuùa Gieâsu. Ñöôïc daãn ñeán söï thaät coù nghóa laø laéng nghe nhöõng ñieàu khoâng theå chaáp nhaän ñöôïc.
Ñaâu laø nhöõng söï thaät maø ngaøy nay chuùng ta thaáy khoù ñoái maët? Thaät voâ cuøng ñau ñôùn khi phaûi ñoái maët vôùi quy moâ laïm duïng tình duïc vaø tham nhuõng trong Giaùo Hoäi. Noù gioáng nhö moät côn aùc moäng maø ngöôøi ta hy voïng coù theå tænh daäy vaø thoaùt khoûi. Nhöng neáu chuùng ta daùm ñoái maët vôùi söï thaät ñaùng xaáu hoå naøy thì söï thaät seõ giaûi thoaùt chuùng ta. Chuùa Gieâsu höùa raèng 'anh em seõ lo buoàn, nhöng noãi buoàn cuûa anh em seõ trôû thaønh nieàm vui' (c.20), nhö côn ñau chuyeån daï cuûa ngöôøi phuï nöõ luùc sinh con. Nhöõng ngaøy Thöôïng Hoäi Ñoàng naøy ñoâi khi seõ raát ñau ñôùn, nhöng neáu chuùng ta ñeå cho Chuùa Thaùnh Thaàn höôùng daãn, thì ñaây seõ laø nhöõng côn ñau ñeû cho moät Giaùo Hoäi hoài sinh.
Ñaây laø chöùng taù cuûa chuùng ta cho moät xaõ hoäi cuõng ñang troán traùnh söï thaät. Nhaø thô T. S. Eliot ñaõ noùi, 'Con ngöôøi khoâng theå chòu ñöïng ñöôïc nhieàu hieän thöïc'.[1] Chuùng ta ñang lao nhanh tôùi moät thaûm hoïa sinh thaùi nhöng caùc nhaø laõnh ñaïo chính trò cuûa chuùng ta laïi haàu nhö giaû vôø nhö theå khoâng coù chuyeän gì xaûy ra. Theá giôùi cuûa chuùng ta bò ñoùng ñinh bôûi ngheøo ñoùi vaø baïo löïc, nhöng caùc quoác gia giaøu coù laïi khoâng muoán nhìn thaáy haøng trieäu anh chò em chuùng ta ñang ñau khoå vaø ñang tìm kieám moät maùi nhaø.
Xaõ hoäi Taây phöông sôï phaûi ñoái maët vôùi söï thaät laø chuùng ta laø nhöõng sinh vaät deã bò toån thöông, nhöõng ngöôøi nam vaø nöõ baèng xöông baèng thòt. Chuùng ta troán traùnh söï thaät veà söï toàn taïi theå lyù cuûa chuùng ta, giaû vôø raèng chuùng ta coù theå töï nhaän daïng mình theo yù muoán, nhö theå chuùng ta chæ laø tinh thaàn. Vaên hoùa loaïi boû coù nghóa laø nhöõng ngöôøi baát ñoàng vôùi chuùng ta phaûi caâm nín, khoâng ñöôïc dieãn thuyeát treân dieãn ñaøn, gioáng nhö caùc moân ñeä muoán goïi löûa töø trôøi xuoáng treân nhöõng ngöôøi Samari khoâng chaøo ñoùn Chuùa Gieâsu. Ñaâu laø nhöõng söï thaät ñau ñôùn maø anh chò em chuùng ta töø caùc chaâu luïc sôï phaûi ñoái maët? Ñoù khoâng phaûi laø ñieàu toâi phaûi noùi.
Neáu chuùng ta daùm thaønh thaät veà con ngöôøi cuûa chuùng ta, nhöõng con ngöôøi phaûi cheát vaø deã bò toån thöông, vaø caùc anh chò em trong moät Giaùo hoäi luoân vöøa anh huøng vaø vöøa toäi loãi, thì chuùng ta seõ coù theå noùi huøng hoàn vôùi moät theá giôùi vaãn ñang khao khaùt söï thaät ngay caû khi sôï raèng khoâng theå ñaït ñöôïc ñieàu ñoù. Ñieàu naøy ñoøi hoûi loøng can ñaûm, maø thaùnh Toâma Aquinoâ goïi laø fortitudo mentis, söùc maïnh cuûa tinh thaàn ñeå nhìn moïi thöù nhö chuùng laø, ñeå soáng trong theá giôùi thöïc. Nhaø thô Maya Angelou ñaõ noùi: 'Can caûm laø ñöùc tính quan troïng nhaát trong taát caû caùc ñöùc tính, bôûi leõ neáu khoâng coù loøng can caûm thì baïn khoâng theå kieân ñònh thöïc haønh baát kyø ñöùc tính naøo khaùc ñöôïc.'[2]
Khi thaùnh Oscar Romero trôû veà nhaø ôû El Salvador, moät vieân chöùc nhaäp cö ñaõ noùi: 'Söï thaät laø nhö theá.' Ngaøi ñaõ thaønh thaät khi ñoái maët vôùi caùi cheát. Ngoài treân gheá daøi, ngaøi hoûi moät ngöôøi baïn xem anh coù sôï cheát khoâng. Ngöôøi baïn noùi raèng khoâng. Romero traû lôøi: 'Nhöng toâi thì coù. Toâi sôï cheát.' Chính söï chaân thaät naøy ñaõ laøm cho cuoäc töû ñaïo cuûa ngaøi trôû neân thaät laø ñeïp. Keå töø khi nhìn thaáy thi theå bò caét xeûo cuûa ngöôøi baïn Rutilio, cuõng laø tu só Doøng Teân, ngaøi ñaõ bieát ñieàu gì ñang chôø ñôïi mình. Khi ngaøi chòu töû ñaïo, ngöôøi ta thaáy thi theå cuûa ngaøi ñaày moà hoâi. Coù veû nhö ngaøi ñaõ nhìn thaáy ngöôøi ñaøn oâng saép gieát mình vaø ñaõ khoâng boû chaïy.
Vaøo ñeâm cuoái cuøng, Chuùa Gieâsu ñaõ caûnh baùo caùc moân ñeä raèng neáu hoï thuoäc veà Ngöôøi, caây nho ñích thöïc, hoï seõ bò caét tæa ñeå sinh nhieàu hoa traùi hôn. Trong Thöôïng Hoäi ñoàng naøy, chuùng ta coù theå caûm thaáy mình ñang bò caét tæa! Laøm nhö vaäy laø ñeå chuùng ta coù theå sinh nhieàu hoa traùi hôn. Ñieàu naøy coù theå coù nghóa laø chuùng ta seõ bò caét tæa nhöõng aûo töôûng vaø ñònh kieán veà nhau, bò caét tæa nhöõng noãi sôï haõi vaø nhöõng yù thöùc heä heïp hoøi. Caét tæa nieàm kieâu haõnh cuûa chuùng ta.
Moät ngöôøi anh em treû ñaõ khuyeán khích toâi noùi töø kinh nghieäm caù nhaân veà ñieåm naøy, maëc duø toâi ngaàn ngaïi khoâng muoán. Caùch ñaây vaøi naêm, toâi ñaõ traûi qua moät cuoäc phaãu thuaät nghieâm troïng vì beänh ung thö quai haøm, keùo daøi möôøi baûy tieáng ñoàng hoà. Toâi phaûi naèm vieän naêm tuaàn, khoâng theå aên uoáng. Toâi thöôøng khoâng nhôù mình laø ai vaø ñang ôû ñaâu. Toâi ñaõ bò töôùc boû phaåm giaù vaø hoaøn toaøn phuï thuoäc vaøo ngöôøi khaùc ngay caû trong nhöõng nhu caàu caên baûn nhaát. Thaät laø moät söï caét tæa khuûng khieáp. Nhöng ñoù cuõng laø moät phuùc laønh. Trong khoaûnh khaéc baát löïc naøy, toâi khoâng theå töï cho mình laø quan troïng vaø khoâng theå khoe khoang veà baát kyø thaønh töïu naøo. Toâi chæ laø moät beänh nhaân naèm treân giöôøng trong phoøng beänh, khoâng coù gì ñeå cho ñi. Toâi thaäm chí khoâng theå caàu nguyeän. Sau ñoù, maét toâi ñöôïc môû ra theâm moät chuùt tröôùc tình yeâu hoaøn toaøn nhöng khoâng vaø voâ ñieàu kieän cuûa Chuùa. Toâi khoâng theå laøm gì ñeå xöùng ñaùng vôùi tình yeâu naøy vaø ñieàu tuyeät vôøi laø toâi cuõng khoâng caàn phaûi laøm nhö vaäy.
Thaùnh Thaàn cö nguï trong moãi ngöôøi chuùng ta, daãn chuùng ta cuøng nhau tôùi söï thaät toaøn veïn. Toâi ñöôïc Ñöùc Giaùm muïc vó ñaïi Butler truyeàn chöùc linh muïc. Ngaøi laø ngöôøi duy nhaát trong Coâng ñoàng Vatican II noùi tieáng Latinh hoaøn haûo thôøi Cicero! Ngaøi thích noùi 'Chuùng ta ñöøng sôï raèng söï thaät coù theå gaây nguy hieåm cho söï thaät'.[3] Neáu ñieàu ngöôøi khaùc noùi quaû thöïc laø söï thaät thì noù khoâng theå ñe doïa ñeán söï thaät maø toâi vaãn traân troïng. Toâi phaûi môû roäng traùi tim vaø taâm trí cuûa mình tröôùc söï bao la cuûa chaân lyù thaàn linh. Neáu toâi tin raèng ñieàu ngöôøi kia noùi khoâng laø söï thaät thì taát nhieân toâi phaûi noùi nhö vaäy trong söï khieâm toán ñuùng möïc. Ngöôøi Ñöùc coù moät töø raát deã thöông zwischenraum. Neáu toâi hieåu ñuùng, thì töø naøy coù nghóa laø söï thaät troïn veïn naèm trong khoâng gian giöõa chuùng ta khi chuùng ta noùi chuyeän. Maàu nhieäm Thieân Chuùa luoân ñöôïc toû loä trong nhöõng khoaûng khoâng gian troáng, töø khoâng gian troáng giöõa caùc caùnh cuûa thaàn hoä giaù treân hoøm giao öôùc, cho ñeán ngoâi moä troáng.
Söï xung khaéc giöõa nhöõng söï thaät coù veû nhö khoâng töông thích vôùi nhau coù theå gaây ñau ñôùn vaø giaän döõ. Haõy nhôù laïi trình thuaät cuûa thaùnh Phaoloâ veà cuoäc xung ñoät giöõa ngaøi vôùi thaùnh Pheâroâ ôû Antioâkhia nhö ñöôïc keå trong Thö göûi tín höõu Galaùt: 'Khi oâng Keâpha ñeán Antioâkhia, toâi ñaõ cöï laïi oâng ngay tröôùc maët!' (2.11). Nhöng caùc ngaøi ñaõ trao cho nhau caùnh tay phaûi cuûa tình baèng höõu, vaø Toøa Thaùnh coi caû hai vò laø nhöõng truï coät! Caùc ngaøi ñaõ hieäp nhaát trong caùi cheát nhö nhöõng vò töû ñaïo.
Chuùng ta phaûi tìm caùch noùi leân söï thaät ñeå ngöôøi khaùc coù theå nghe maø khoâng caûm thaáy bò loaïi tröø. Haõy nghó ñeán caûnh khi thaùnh Pheâroâ gaëp Chuùa Gieâsu treân bôø bieån, trong Gioan chöông 21. Vaøo buoåi toái cuoái cuøng tröôùc khi Chuùa Gieâsu chòu cheát, thaùnh Pheâroâ ñaõ khoe khoang raèng oâng yeâu Chuùa hôn taát caû nhöõng ngöôøi khaùc. Nhöng raát nhanh sau ñoù, oâng ñaõ choái Chuùa ba laàn, moät khoaûnh khaéc ñaùng xaáu hoå nhaát trong ñôøi oâng. Treân bôø bieån, Chuùa Gieâsu ñaõ khoâng chaát vaán oâng veà söï yeáu ñuoái. Ba laàn, Ngöôøi hoûi nheï nhaøng, coù leõ vôùi moät nuï cöôøi: 'Anh coù yeâu meán Thaày hôn nhöõng anh em naøy khoâng? Vôùi söï dòu daøng baát taän, Ngöôøi ñaõ ba laàn giuùp Pheâroâ xoùa boû ba laàn choái Thaày cuûa mình. Ngöôøi thaùch thöùc oâng ñoái maët vôùi söï thaät baèng taát caû söï dòu daøng cuûa tình yeâu. Lieäu chuùng ta cuõng coù theå thaùch thöùc nhau baèng söï thaät dòu daøng nhö theá?
Nhaø thô ngöôøi Myõ Emily Dickinson ñöa ra lôøi khuyeân raát hay:
Tell all the truth but tell it slant - Success in Circuit lies (xin xem theâm phaàn chuù thích)
Xin loãi vì ñaõ trích daãn thô. Noù coù theå raát khoù ñeå dòch. YÙ chính ôû ñaây laø ñoâi khi söï thaät ñöôïc noùi ra moät caùch maïnh meõ nhaát laïi laø khi noù ñöôïc dieãn ñaït caùch giaùn tieáp, ñeå ngöôøi khaùc coù theå laéng nghe. Neáu baïn noùi vôùi ai ñoù raèng hoï laø moät ngöôøi baûo thuû gia tröôûng, coù leõ seõ khoâng giuùp ñöôïc hoï ñaâu! Dó nhieân, ñoâi khi noù seõ vaãn coøn raát laø ñau ñôùn. Nhöng Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ noùi: 'Haõy noùi söï thaät ngay caû khi khoâng thoaûi maùi.'[4]
Ñieàu naøy seõ ñoøi hoûi taát caû chuùng ta moät söï maát kieåm soaùt nhaát ñònh. Chuùa Gieâsu noùi vôùi Pheâroâ: 'Thaät, Thaày baûo thaät cho anh bieát: luùc coøn treû, anh töï mình thaét löng laáy, vaø ñi ñaâu tuyø yù. Nhöng khi ñaõ veà giaø, anh seõ phaûi dang tay ra cho ngöôøi khaùc thaét löng vaø daãn anh ñeán nôi anh chaúng muoán.' Ngöôøi noùi vaäy, coù yù aùm chæ oâng seõ phaûi cheát caùch naøo ñeå toân vinh Thieân Chuùa.' (Ga 21, 18-19).
Neáu Thöôïng Hoäi ñoàng coù ñoäng löïc caàu nguyeän nhieàu hôn laø moät nghò vieän, thì taát caû chuùng ta ñöôïc môøi goïi buoâng boû söï kieåm soaùt, thaäm chí laø cheát ñi cho chính mình. Haõy ñeå Thieân Chuùa laø Thieân Chuùa. Trong toâng huaán Nieàm vui Tin möøng, Ñöùc Thaùnh Cha vieát: 'Khoâng coù söï töï do naøo lôùn hôn vieäc ñeå mình ñöôïc Chuùa Thaùnh Thaàn höôùng daãn, töø boû moïi noã löïc leân keá hoaïch vaø kieåm soaùt moïi thöù ñeán töøng chi tieát cuoái cuøng vaø thay vaøo ñoù ñeå Ngöôøi soi saùng, höôùng daãn vaø ñieàu khieån vaø ñöa daãn chuùng ta ñeán baát cöù nôi naøo Ngöôøi muoán.' (soá 280). Buoâng boû söï kieåm soaùt khoâng phaûi laø khoâng laøm gì caû! Bôûi vì Giaùo Hoäi voán ñang laø moät caáu truùc mang tính kieåm soaùt naëng neà, neân ñoâi khi caàn coù nhöõng can thieäp maïnh meõ ñeå Chuùa Thaùnh Thaàn ñöa chuùng ta ñeán nôi maø chuùng ta chöa bao giôø nghó ñeán.
Chuùng ta coù moät baûn naêng maïnh meõ laø muoán naém quyeàn kieåm soaùt, ñoù laø lyù do taïi sao nhieàu ngöôøi sôï Thöôïng Hoäi Ñoàng laàn naøy. Vaøo Leã Nguõ Tuaàn, Chuùa Thaùnh Thaàn ngöï xuoáng maïnh meõ treân caùc moân ñeä ñöôïc sai ñi ñeán taän cuøng traùi ñaát. Nhöng thay vaøo ñoù, caùc toâng ñoà laïi ñònh cö taïi Gieârusalem vaø khoâng muoán rôøi ñi. Chính söï baét bôù ñaõ ñaåy hoï ra khoûi toå vaø ñi khoûi Gieârusalem! Ñuùng laø tình yeâu thoâ baïo! Phía treân vaên phoøng cuûa toâi ôû Santa Sabina, haøng naêm luõ chim caét ñeàu xaây toå. Ñeán moät luùc chim boá meï ñuoåi nhöõng con chim non ra khoûi toå, baét chuùng phaûi bay ñi hoaëc phaûi cheát. Ngoài ôû baøn laøm vieäc, toâi coù theå thaáy chuùng ñang coá gaéng ñeå bay! Ñoâi khi Chuùa Thaùnh Thaàn ñaù chuùng ta ra khoûi toå vaø baét chuùng ta bay! Chuùng ta voã caùnh trong hoaûng loaïn, nhöng chaéc chaén chuùng ta seõ bay!
Trong vöôøn Gheátseâmani, Chuùa Gieâsu töø boû quyeàn kieåm soaùt cuoäc ñôøi Mình vaø giao phoù cho Chuùa Cha. Khoâng phaûi nhö toâi muoán! Khi toâi coøn laø moät tu só treû, coù moät tu só Ña Minh ngöôøi Phaùp, töøng laø linh muïc thôï, soáng trong coäng ñoaøn. Tu só aáy seõ ñeán AÁn Ñoä ñeå phuïc vuï nhöõng ngöôøi ngheøo nhaát trong soá nhöõng ngöôøi ngheøo, vaø ñeán Oxford ñeå hoïc tieáng Bengali. Toâi hoûi anh aáy döï ñònh laøm gì: 'Keá hoaïch cuûa anh ra sao?' Anh aáy traû lôøi: 'Laøm sao toâi bieát ñöôïc cho ñeán khi ngöôøi ngheøo noùi cho toâi bieát?'
Khi coøn laø moät Giaùm tænh treû, toâi ñaõ ñeán thaêm moät ñan vieän Ña Minh saép phaûi ñoùng cöûa. Chæ coøn laïi boán nöõ tu giaø nua. Coù anh Peter, cöïu Giaùm tænh, cuøng ñi vôùi toâi. Khi chuùng toâi noùi vôùi caùc nöõ tu raèng töông lai cuûa ñan vieän coù veû nhö raát laø baáp beânh, moät ngöôøi trong soá hoï noùi: 'Nhöng thöa cha Timothy, chaéc Ñöùc Chuùa yeâu daáu cuûa chuùng ta seõ khoâng ñeå ñan vieän cuûa chuùng ta cheát ñaâu nhæ?' Anh Peter traû lôøi ngay raèng: 'thöa sô, Ngöôøi ñaõ ñeå Con cuûa Ngöôøi phaûi cheát. 'Vì vaäy, chuùng ta coù theå ñeå moïi thöù cheát ñi khoâng phaûi trong tuyeät voïng maø trong hy voïng, ñeå nhöôøng choã cho caùi môùi.
Thaùnh Ña Minh ñaõ coá gaéng trao quyeàn ñieàu haønh Doøng cho caùc anh em vì moãi ngöôøi ñeàu ñaõ laõnh nhaän Chuùa Thaùnh Thaàn. Vì vaäy, ñeå Chuùa Thaùnh Thaàn daãn daét coù nghóa laø ñeå ñöôïc giaûi thoaùt khoûi neàn vaên hoùa kieåm soaùt. Trong xaõ hoäi chuùng ta, söï laõnh ñaïo chuû yeáu laø naém tay nhöõng caàn gaït quyeàn löïc. Thaùnh Giaùo Hoaøng Gioan XXIII noùi ñuøa raèng moãi ñeâm ngaøi ñeàu thöa vôùi Chuùa: 'Baây giôø Ñöùc Giaùo Hoaøng phaûi ñi nguû, vaø vì theá, Chuùa ôi, Ngaøi phaûi troâng coi Giaùo Hoäi trong vaøi giôø'. Nhö ngaøi hieåu raát roõ, laõnh ñaïo ñoâi khi coù nghóa laø quaúng ñi söï kieåm soaùt.
Taøi lieäu laøm vieäc Instrumentum Laboris keâu goïi chuùng ta 'löïa choïn öu tieân daønh cho ngöôøi treû' (x. B.2.1.). Haøng naêm, chuùng ta nhôù raèng Thieân Chuùa ñaõ ñeán vôùi chuùng ta nhö moät treû sô sinh. Tin töôûng vaøo ngöôøi treû laø moät phaàn noäi taïi cuûa söï laõnh ñaïo Kitoâ giaùo. Nhöõng ngöôøi treû ôû ñaây khoâng phaûi ñeå laáy ñi choã cuûa nhöõng ngöôøi giaø chuùng ta maø laø ñeå laøm nhöõng ñieàu chuùng ta khoâng theå töôûng töôïng ñöôïc. Khi thaùnh Ña Minh sai caùc taäp sinh treû ñi rao giaûng, moät soá ñan só ñaõ caûnh baùo ngaøi raèng ngaøi coù theå seõ maát hoï. Thaùnh Ña Minh traû lôøi: 'Toâi bieát chaéc raèng caùc tu só treû cuûa toâi seõ ra ñi vaø seõ quay trôû laïi, seõ ñöôïc sai ñi vaø seõ trôû veà; Coøn nhöõng ngöôøi treû cuûa caùc ngaøi bò khoaù nhoát moät choã nhöng vaãn seõ ñi ra ngoaøi.'[5]
Ñöôïc Thaùnh Thaàn daãn tôùi söï thaät toaøn veïn cuõng coù nghóa laø buoâng boû hieän taïi, tin töôûng raèng Thaùnh Thaàn seõ khai sinh ra nhöõng theå cheá môùi, nhöõng daïng thöùc môùi cuûa ñôøi soáng Kitoâ giaùo, nhöõng söù vuï môùi. Trong suoát hai thieân nieân kyû qua, Chuùa Thaùnh Thaàn vaãn ñang hoaït ñoäng trong vieäc taïo ra nhöõng caùch thöùc hieän dieän môùi cuûa Giaùo hoäi, töø thôøi caùc giaùo phuï giaùo maãu trong sa maïc cho ñeán caùc doøng haønh khaát vaøo theá kyû thöù möôøi ba, thaäm chí laø Doøng Teân trong thôøi kyø Choáng Caûi caùch! Caùc phong traøo môùi cuûa Giaùo Hoäi trong theá kyû tröôùc. Chuùng ta phaûi ñeå Chuùa Thaùnh Thaàn hoaït ñoäng moät caùch saùng taïo giöõa chuùng ta baèng nhöõng caùch thöùc hieän dieän môùi cuûa Giaùo Hoäi maø baây giôø chuùng ta vaãn khoâng theå töôûng töôïng ñöôïc nhöng coù leõ ngöôøi treû seõ coù theå! Haõy vaâng nghe lôøi Ngöôøi, gioïng noùi treân nuùi ñaõ vang leân nhö theá. Ñieàu ñoù bao goàm vieäc laéng nghe ngöôøi treû, chính Chuùa soáng vaø noùi trong hoï (Mt 11, 28).
Nhö chuùng ta thaáy, ñöôïc daãn tôùi söï thaät toaøn veïn khoâng chæ laø vaán ñeà tranh luaän lyù trí. Chuùng ta khoâng chæ laø nhöõng boä naõo. Chuùng ta môû loøng ra vôùi nhau veà con ngöôøi thaät cuûa chuùng ta, baûn tính nhaân loaïi deã bò toån thöông. Thaùnh Toâma Aquinoâ raát thích moät caâu noùi cuûa Aristotle, ñoù laø 'Anima est quodammodo omnia': 'Linh hoàn, theo moät caùch naøo ñoù, laø taát caû moïi thöù'. Chuùng ta hieåu bieát saâu saéc baèng caùch môû loøng mình tröôùc nhöõng gì laø cuûa ngöôøi khaùc. Chuùng ta ñeå chính mình ñöôïc ñaùnh ñoäng vaø thay ñoåi khi gaëp gôõ laãn nhau. Söï thaät toaøn veïn maø Chuùa Thaùnh Thaàn daãn chuùng ta tôùi khoâng phaûi laø söï hieåu bieát laõnh ñaïm ñöùng nhìn töø xa. Noù coøn hôn caû kieán thöùc meänh ñeà. Noù khoâng theå taùch rôøi khoûi tình yeâu coù tính bieán ñoåi (IL A.1 27). Con ñöôøng cuûa Ña Minh laø nhôø hieåu bieát maø chuùng ta ñi ñeán tình yeâu. Con ñöôøng cuûa Phanxicoâ laø nhôø tình yeâu, chuùng ta ñi ñeán söï hieåu bieát. Caû hai ñeàu ñuùng.
Maàu nhieäm maø chuùng ta ñang ñöôïc daãn tôùi laø maàu nhieäm cuûa moät tình yeâu toaøn veïn khoâng coù söï ñoái khaùng. Taát caû nhöõng gì Cha coù ñeàu ñöôïc trao cho Con vaø Thaùnh Thaàn. Ngay caû söï ngang haøng. Chia seû söï soáng thaàn linh laø ñeå mình ñöôïc giaûi thoaùt khoûi moïi söï ganh ñua vaø caïnh tranh. Trong suoát Thöôïng Hoäi Ñoàng naøy, chuùng ta phaûi yeâu meán nhau baèng chính tình yeâu thaàn linh naøy, côûi boû moïi söï ganh ñua. Thaùnh Gioan ñaõ vieát: 'Neáu ai noùi: 'Toâi yeâu meán Thieân Chuùa' maø laïi gheùt anh chò em mình, ngöôøi aáy laø keû noùi doái; vì ai khoâng yeâu meán ngöôøi anh chò em maø hoï troâng thaáy, thì khoâng theå yeâu meán Thieân Chuùa maø hoï khoâng troâng thaáy.' (1Ga 4, 20)
Cuoäc haønh trình ñi tôùi söï thaät toaøn veïn khoâng theå taùch rôøi khoûi vieäc hoïc caùch yeâu thöông. Söï thay ñoåi saâu saéc seõ chæ xaûy ra neáu vieäc tìm hieåu yù muoán cuûa Chuùa ñöôïc gaén keát vôùi voøng xoaén keùp cuûa vieäc hoïc caùch yeâu thöông nhöõng ngöôøi maø chuùng ta thaáy khoù yeâu. Ñieàu naøy seõ khoù truyeàn ñaït tôùi nhöõng ngöôøi khoâng coù maët ôû ñaây. Coù phaûi taát caû nhöõng ngöôøi naøy thöïc söï ñi ñeán taän ñaây, vôùi chi phí raát lôùn, chæ ñeå yeâu nhau? Nhöõng quyeát ñònh thöïc teá taát nhieân laø khoâng theå traùnh khoûi vaø caàn thieát. Nhöng chuùng phaûi naûy sinh töø söï bieán ñoåi caù nhaân vaø coäng ñoàng cuûa chính con ngöôøi chuùng ta, neáu khoâng chuùng chæ laø söï quaûn lyù.
Haõy töôûng töôïng nieàm vui ñöôïc giaûi thoaùt khoûi moïi söï ganh ñua laãn nhau ñeå vieäc giaùo daân caøng coù nhieàu tieáng noùi khoâng coù nghóa laø caùc Giaùm muïc coù ít ñi, hay vieäc caøng coù nhieàu phuï nöõ ñöôïc trao quyeàn khoâng coù nghóa laø ñaøn oâng coù ít hôn, hoaëc vieäc caùc anh chò em Chaâu Phi cuûa chuùng ta ñöôïc coâng nhaän nhieàu hôn khoâng laøm suy giaûm thaåm quyeàn cuûa Giaùo Hoäi ôû Chaâu AÙ hay Taây phöông.
Ñieàu naøy ñoøi hoûi moãi ngöôøi chuùng ta phaûi coù loøng khieâm toán saâu saéc trong khi tin töôûng chôø ñôïi nhöõng hoàng aân cuûa Thieân Chuùa. Simone Weil laø moät nhaø thaàn bí ngöôøi Phaùp goác Do Thaùi, qua ñôøi naêm 1943, laø ngöôøi treân haønh trình tìm kieám söï thaät ñaõ noùi 'Toâi tin vaøo Thieân Chuùa, vaøo Chuùa Ba Ngoâi, Ôn Cöùu Chuoäc, Bí tích Thaùnh Theå vaø nhöõng lôøi daïy cuûa Tin Möøng'.[6] Chò vieát raèng 'chuùng ta khoâng thuû ñaéc ñöôïc nhöõng moùn quaø quyù giaù nhaát baèng caùch ñi tìm kieám chuùng nhöng chæ baèng caùch chôø ñôïi #Caùch kieám tìm naøy tröôùc heát phaûi chaêm chuù. Linh hoàn truùt boû taát caû nhöõng gì chöùa ñöïng trong mình ñeå ñoùn nhaän con ngöôøi maø noù ñang nhìn, ñuùng nhö hoï laø, trong taát caû söï thaät cuûa hoï.[7]
Neáu chuùng ta ñeå Thaùnh Thaàn Chaân Lyù höôùng daãn, chaéc chaén chuùng ta seõ cuøng tranh luaän. Ñoâi khi noù seõ raát ñau ñôùn. Seõ coù nhöõng söï thaät chuùng ta khoâng muoán ñoái maët. Nhöng chuùng ta seõ ñöôïc daãn saâu hôn moät chuùt vaøo trong maàu nhieäm tình yeâu thaàn thieâng vaø chuùng ta seõ nhaän ra nieàm vui, ñeán noãi moïi ngöôøi seõ ghen tò vì chuùng ta coù maët ôû ñaây vaø seõ mong ñöôïc tham döï phieân hoïp tieáp theo cuûa Thöôïng Hoäi ñoàng!
Chuyeån ngöõ: Vinh Sôn Leâ Quoác Höng OP
Hieäu ñính: Giuse Nguyeãn Cao Luaät OP
- - - - - - - - - - - - - - - - - -
[1] Burnt Norton, The Four Quarters
[2] Convocation, Conrwell, May 24th 2008
[3] Ne timeamus quod veritas veritati noceat'
[4] January 25th 2023
[5] ed. Simon Tugwell OP Early Dominicans: selected writings Ramsey N.J., 1982 p.91
[6] S. PEÙTREMENT, La vita di Simone Weil, Adelphi, Milano 2010, p. 646
[7] Waiting on God, trans. Emma Crauford, London 1959, p.169
- - - - - - - - - - -
Chuù thích (nguoàn: thivien.net):
Tell All The Truth (#1263) | Emily Dickinson
Tell all the truth but tell it slant -
Success in Circuit lies
Too bright for our infirm Delight
The Truth's superb surprise
As Lightning to the Children eased
With explanation kind
The Truth must dazzle gradually
Or every man be blind -
Trong Toaøn taäp thô Emily Dickinson, baøi thô naøy ñöôïc ñaùnh soá 1129.
Baûn dòch cuûa Thaùi Baù Taân
Phaûi noùi heát Söï Thaät, tuy nhieân
Muoán Thaønh coâng ñöøng noùi thaúng
Vì con ngöôøi öa nònh, yeáu meàm
Maø Söï Thaät quaù thaúng thöøng, cay ñaéng
Nhö vôùi Chôùp, muoán Treû quen daàn
Phaûi giaûi thích daøi doøng, khoâng voäi
Neân ñoùn nhaän Söï Thaät töø töø
Neáu khoâng, ta seõ muø - vì choùi
Baûn dòch cuûa Nguyeãn Chí Hoan
Haõy noùi heát Söï Thaät nhöng baèng lôøi gaàn xa
Thaønh coâng trong Loái Voøng vaãn ñôïi
Quaù choùi saùng vôùi chuùng ta trong nieàm Söôùng Vui oám yeáu
Laø Söï Thaät mang theo noãi kinh ngaïc lôùn lao
Cuõng nhö Tia Chôùp ñöôïc Treû Con xoa dòu
Vôùi ñoâi lôøi giaûi thích treû con
Söï Thaät phaûi laøm cho daàn daø söûng soát
Hoaëc ngöôøi ta heát thaûy seõ muø -
Baûn dòch cuûa Nguyeãn Vaên Trung
Noùi heát söï thaät nhöng noùi taø taø
Thaønh coâng ôû choã ta voøng traùnh
Söï thaät laø aùnh saùng quaù maïnh
Baát ngôø cho nieàm vui mong manh
Nhö saám chôùp vôùi nhöõng ñöùa treû
Giaûi thích nheï nhaøng seõ yeân taâm
Söï thaät cuõng phaûi loeù saùng daàn
Neáu khoâng ngöôøi ta muø maét