Caùc nhaø toå chöùc
Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc veà tính ñoàng nghò
nhaán maïnh tôùi 'Ngöõ phaùp ñoàng nghò'
Caùc nhaø toå chöùc Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc veà tính ñoàng nghò nhaán maïnh tôùi 'Ngöõ phaùp ñoàng nghò'.
Vuõ Vaên An
Vatican (VietCatholic News 05-10-2023) - Jonathan Liedl cuûa Haõng tin CNA, ngaøy 4 thaùng 10 naêm 2023, töôøng trình raèng vaøo ngaøy khai maïc Thöôïng Hoäi ñoàng veà Tính ñoàng nghò, moät vieân chöùc laõnh ñaïo tieán trình ñaõ keâu goïi nhöõng ngöôøi tham gia ñoïc "caùc daáu chæ thôøi ñaïi" ñeå "khaùm phaù moät ngöõ phaùp veà tính ñoàng nghò cho thôøi ñaïi chuùng ta".
"Gioáng nhö ngöõ phaùp caùc ngoân ngöõ cuûa chuùng ta thay ñoåi khi chuùng phaùt trieån, ngöõ phaùp cuûa tính ñoàng nghò cuõng vaäy: Noù thay ñoåi theo thôøi gian," Ñöùc Hoàng Y Jean-Claude Hollerich, toång töôøng trình vieân cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Thöôøng leä laàn thöù 16, noùi trong baøi phaùt bieåu ñaõ chuaån bò saün vaøo ñaàu phieân chieàu.
Khaùm phaù moät ngöõ phaùp môùi veà tính ñoàng nghò, moät thuaät ngöõ coù nghóa laø "haønh trình cuøng nhau", coù theå laø muïc tieâu ñaõ neâu cuûa thöôïng hoäi ñoàng, seõ tieáp tuïc trong suoát thaùng vaø keát thuùc vôùi phieân hoïp cuoái cuøng vaøo thaùng 10 naêm 2024. Nhöng vaøo ngaøy khai maïc, caùc nhaø laõnh ñaïo thöôïng hoäi ñoàng cuõng laøm noåi baät nhieàu caùch trong ñoù cuoäc hoïp maët hieän taïi phaù vôõ khuoân maãu cuûa caùc Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc tröôùc ñaây.
Ñöùc Hoàng Y Mario Grech löu yù raèng, "laàn ñaàu tieân", vieäc ñöa nhöõng ngöôøi khoâng phaûi laø giaùm muïc vaøo Thöôïng Hoäi ñoàng, bao goàm "caùc giaùo daân nam nöõ, caùc tu só nam nöõ, phoù teá vaø linh muïc, nhöõng ngöôøi khoâng coøn laø 'ngoaïi leä ñoái vôùi chuaån möïc' ', nhöng laø thaønh vieân ñaày ñuû cuûa phieân hoïp.
Hai möôi baûy phaàn traêm trong soá 365 thaønh vieân boû phieáu cuûa hoäi ñoàng khoâng phaûi laø giaùm muïc, trong ñoù coù 54 phuï nöõ. Khoaûng 80 thaønh vieân khoâng boû phieáu, bao goàm caùc chuyeân gia vaø ngöôøi ñieàu phoái, cuõng tham gia vaøo quaù trình naøy.
Ñöùc Hoàng Y Grech, ngöôøi ñöùng ñaàu vaên phoøng Vatican toå chöùc Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc, cho bieát: "Khoâng phaùi ñoaøn naøo coù theå ñaïi dieän ñaày ñuû cho toaøn theå daân Chuùa, chuû theå cuûa 'caûm thöùc ñöùc tin'" hay yù thöùc cuûa caùc tín höõu. Ngaøi cuõng noùi theâm raèng Thöôïng Hoäi ñoàng khoâng theå ñöôïc coi laø moät "ñaïi dieän ñaày ñuû" cuûa Giaùo hoäi, bôûi vì noù khoâng bao goàm söï tham gia ñaày ñuû cuûa giaùm muïc ñoaøn, gioáng nhö trong moät coâng ñoàng ñaïi keát.
Vò giaùo phaåm ngöôøi Malta noùi: "Nhöng caùc anh chò em naøy nhaéc nhôû chuùng ta baèng chính söï hieän dieän cuûa hoï veà söï hieäp nhaát trong tieán trình thöôïng hoäi ñoàng".
Boái caûnh vaø caùch boá trí ñoäc ñaùo cuûa Thöôïng Hoäi ñoàng - ñöôïc toå chöùc khoâng phaûi ôû Hoäi tröôøng Thöôïng hoäi ñoàng maø ôû Hoäi tröôøng Yeát kieán Phaoloâ VI lôùn hôn - cuõng laø troïng taâm cuûa baøi phaùt bieåu khai maïc.
Ñöùc Hoàng Y Hollerich cho bieát quyeát ñònh ñeå nhöõng ngöôøi tham gia ngoài "khoâng theo thöù baäc" maø taïi caùc baøn troøn ñeå taïo ñieàu kieän cho cuoäc thaûo luaän nhoùm nhoû khoâng phaûi laø moät quyeát ñònh ñöôïc ñöa ra töø treân xuoáng, maø "phaûn aûnh traûi nghieäm cuûa daân Chuùa" ñaõ tham gia vaøo caùc giai ñoaïn tröôùc cuûa Thöôïng Hoäi ñoàng veà tính ñoàng nghò. Quaù trình ñoù baét ñaàu vaøo naêm 2021 vaø bao goàm caùc giai ñoaïn giaùo phaän, quoác gia vaø luïc ñòa.
Ngay caû Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ cuõng ngoài ôû moät chieác baøn troøn, maëc duø ôû ñaàu phoøng vaø hôi cao. Cuøng ngoài cuøng baøn vôùi Ñöùc Giaùo Hoaøng coù nhöõng ngöôøi toå chöùc chuû choát cuûa Thöôïng Hoäi ñoàng, bao goàm caùc Hoàng Y Hol-lerich vaø Grech, Nöõ thö kyù Thöôïng hoäi ñoàng Nathalie Becquart, vaø Thöôïng phuï Ibrahim Isaac Sidrak, ngöôøi ñöùng ñaàu Giaùo Hoäi Coâng Giaùo Coptic vaø laø chuû tòch-ñaïi bieåu trong ngaøy khai maïc.
Nhöõng ngöôøi phaùt bieåu khai maïc, trong ñoù coù Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ, ñaõ phaùt bieåu ôû theá ngoài. Camera ôû moãi baøn ñaõ ghi laïi hình aûnh cuûa nhöõng ngöôøi ñang phaùt bieåu, hieån thò hoï khoâng chæ treân maøn hình lôùn ôû phía tröôùc phoøng maø coøn treân boán maøn hình ôû moãi baøn troøn.
Ñöùc Hoàng Y Hollerich noùi theâm raèng "caùc baøn troøn cuõng nhaéc nhôû chuùng ta raèng khoâng ai trong chuùng ta laø ngoâi sao trong Thöôïng Hoäi ñoàng naøy", vì "nhaân vaät chính cuûa söï kieän laø Chuùa Thaùnh Thaàn". Ñöùc Hoàng Y cuõng gôïi yù raèng caùc giaùm muïc "khoâng tích cöïc laém" trong caùc giai ñoaïn tröôùc cuûa thöôïng hoäi ñoàng "coù theå phaûi ñoái maët vôùi nhöõng thaùch thöùc" veà caùch boá trí, trong khi nhieàu thaønh vieân khoâng phaûi laø giaùm muïc, ngöôïc laïi, ñaõ tích cöïc tham gia vaøo caùc cuoäc thaûo luaän cuûa giai ñoaïn luïc ñòa cuûa thöôïng hoäi ñoàng.
Caùc nhaø toå chöùc Thöôïng hoäi ñoàng thöøa nhaän raèng tieán trình daãn tôùi Thöôïng hoäi ñoàng hieän taïi veà tính ñoàng nghò khoâng phaûi laø khoâng coù nhöõng thaùch thöùc.
Thöôïng phuï Sidrak noùi raèng "ban ñaàu, ñieàu ñoù khoâng heà deã daøng," vì nhieàu ngöôøi caûm thaáy "hôi maát phöông höôùng" tröôùc nhöõng ñieåm môùi laï cuûa tieán trình ñoàng nghò keùo daøi nhieàu naêm nhaèm muïc ñích tham gia hoaøn caàu. Ñöùc Hoàng Y Grech cuõng noùi theâm raèng moät soá ngöôøi maø ngaøi ñaõ gaëp trong giai ñoaïn tröôùc ñeàu "caûnh giaùc" vôùi quy trình naøy, vaø thaäm chí coøn noùi raèng meï anh gaàn ñaây ñaõ hoûi anh "taïi sao toâi laïi 'laõng phí' nhieàu [thôøi gian] nhö vaäy trong caùc vaên phoøng ban thö kyù neáu ñieàu ñoù khoâng giuùp toâi rao giaûng Tin Möøng."
"Baø raát ñuùng! Vaø toâi khoâng muoán queân caâu hoûi naøy cuûa baø ngay caû khi chuùng ta ñöôïc môøi goïi döøng laïi moät caùch tích cöïc ñeå caàu nguyeän vaø laéng nghe suoát caû thaùng."
Tuy nhieân, caùc nhaø laõnh ñaïo Thöôïng Hoäi ñoàng cuõng cho bieát caùc giai ñoaïn tieán haønh cuûa Thöôïng hoäi ñoàng ñaõ hôïp phaùp hoùa phieân hoïp hieän taïi. Ñöùc Hoàng Y Grech noùi raèng "toaøn theå Giaùo hoäi vaø moïi ngöôøi trong Giaùo hoäi ñaõ coù cô hoäi tham gia vaøo tieán trình thöôïng hoäi ñoàng", trong khi Thöôïng phuï Sidrak noùi theâm raèng phieân hoïp thöôïng hoäi ñoàng "ñaõ ñöôïc chuaån bò tröôùc bôûi söï tham khaûo yù kieán cuûa daân Chuùa, cuûa moãi ngöôøi vaø moïi ngöôøi ñaõ ñöôïc röûa toäi, moãi ngöôøi theo ñaëc suûng rieâng cuûa mình moät caùch soáng ñoäng, thöïc teá vaø cuï theå hôn".
Ñöùc Hoàng Y Hollerich noùi raèng nhieäm vuï cuûa phieân hoïp trong vieäc khaùm phaù moät ngöõ phaùp ñöông thôøi veà tính ñoàng nghò seõ "khoâng baét ñaàu laïi töø ñaàu" nhöng seõ ñöôïc xaây döïng döïa treân "truyeàn thoáng thaàn hoïc phong phuù veà tính ñoàng nghò" cuûa Giaùo hoäi, cuõng nhö huaán quyeàn cuûa caùc vò giaùo hoaøng, ñaëc bieät laø Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ.
Toång töôøng trình vieân cuûa Thöôïng Hoäi ñoàng cuõng noùi theâm raèng quaù trình naøy seõ ñöôïc höôùng daãn bôûi "nhöõng quy taéc caên baûn khoâng bao giôø thay ñoåi": phaåm giaù bí tích röûa toäi, thöøa taùc vuï Pheâroâ, tính hôïp ñoaøn giaùm muïc, thöøa taùc vuï thuï phong, chöùc tö teá chung cuûa caùc tín höõu, vaø "moái quan heä qua laïi cuûa chuùng".
Ñöùc Hoàng Y Hollerich cuõng noùi raèng "coâng vieäc phaân ñònh chung" cuûa Thöôïng Hoäi ñoàng khoâng neân laø moät cuoäc tranh luaän kieåu nghò vieän - "moät cuoäc chieán giöõa quan ñieåm A vaø B" vaø giöõa nhöõng ngöôøi ñöôïc goïi laø baûo thuû vaø nhöõng ngöôøi ñöôïc goïi laø caáp tieán - maø laø "ñoàng haønh cuøng Chuùa Kitoâ trong Giaùo hoäi cuûa Ngöôøi".
Vôùi ngaøy khai maïc Thöôïng Hoäi ñoàng veà Tính ñoàng nghò ñaõ keát thuùc, nhöõng ngöôøi tham gia böôùc vaøo moät loaït caùc cuoäc thaûo luaän vaø boû phieáu - vôùi khaû naêng tieáp caän baùo chí hoaëc phöông tieän truyeàn thoâng haïn cheá. Boán "moâ thöùc" [modules]seõ ñöôïc daønh cho caùc vaán ñeà coù trong Taøi lieäu Laøm vieäc, taøi lieäu ñöôïc soaïn thaûo döïa treân keát quaû cuûa caùc giai ñoaïn thöôïng hoäi ñoàng tröôùc ñoù, vôùi phieân hoïp cuoái cuøng daønh ñeå thaûo luaän vaø pheâ duy-eät "baùo caùo toång hôïp" cuoái cuøng.
Ñöùc Hoàng Y Hollerich cho bieát "hy voïng chaân thaønh" cuûa ngaøi laø phieân hoïp thaùng 10 naêm 2023 seõ xaây döïng "loä trình" cho naêm tieáp theo.
Ngaøi noùi: "Lyù töôûng nhaát laø loä trình naøy seõ chæ ra choã chuùng ta caûm thaáy ñaõ ñaït ñöôïc söï ñoàng thuaän giöõa chuùng ta vaø treân heát laø trong daân Chuùa, ñaët ra caùc böôùc coù theå thöïc hieän ñeå ñaùp laïi tieáng noùi cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn. Nhöng noù cuõng neân cho bieát choã naøo caàn suy gaãm saâu hôn vaø ñieàu gì coù theå giuùp ích cho quaù trình suy gaãm ñoù."