Ñöùc Phanxicoâ traû lôøi
caùc dubia do 5 Hoàng Y neâu ra
Ñöùc Phanxicoâ traû lôøi caùc dubia do 5 Hoàng Y neâu ra.
Vuõ Vaên An chuyeån dòch Vieät ngöõ
Vatican (VietCatholic News 03-10-2023) - Daniel Payne cuûa haõng tin CNA, ngaøy 2 thaùng 10 naêm 2023, ñaêng taûi nguyeân vaên caùc caâu traû lôøi cuûa Ñöùc Phanxicoâ cho 5 dubia ñöôïc 5 vò Hoàng Y neâu leân vôùi ngaøi hoài thaùng 7 naêm 2023.
Döôùi ñaây laø baûn dòch Vieät ngöõ baûn dubia vaøo thaùng Baûy naêm 2023 vôùi caâu traû lôøi cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ cho töøng caâu hoûi:
1. Dubium veà chuû tröông cho raèng chuùng ta neân giaûi thích laïi söï maëc khaûi cuûa Thieân Chuùa theo nhöõng thay ñoåi thònh haønh veà vaên hoùa vaø nhaân hoïc.
Sau nhöõng tuyeân boá cuûa moät soá giaùm muïc, khoâng ñöôïc söûa chöõa cuõng nhö ruùt laïi, ngöôøi ta hoûi lieäu maïc khaûi cuûa Thieân Chuùa trong Giaùo hoäi coù neân ñöôïc giaûi thích laïi theo nhöõng thay ñoåi vaên hoùa cuûa thôøi ñaïi chuùng ta vaø theo taàm nhìn nhaân hoïc môùi maø nhöõng thay ñoåi naøy thuùc ñaåy hay khoâng; hoaëc lieäu maïc khaûi cuûa Thieân Chuùa coù raøng buoäc maõi maõi, baát bieán vaø do ñoù khoâng theå bò maâu thuaãn, theo chaâm ngoân cuûa Coâng ñoàng Vatican II, raèng ñoái vôùi Thieân Chuùa, Ñaáng maïc khaûi, phaûi coù "söï vaâng phuïc cuûa ñöùc tin" (Dei Verbum, 5); raèng nhöõng gì ñöôïc maëc khaûi ñeå cöùu roãi moïi ngöôøi phaûi toàn taïi "moät caùch troïn veïn, qua moïi thôøi ñaïi" vaø soáng ñoäng, vaø ñöôïc "truyeàn laïi cho moïi theá heä" (7); vaø raèng söï tieán boä trong hieåu bieát khoâng bao haøm baát cöù söï thay ñoåi naøo trong chaân lyù cuûa söï vaät vaø lôøi noùi, bôûi vì ñöùc tin ñaõ ñöôïc "truyeàn laïi... moät laàn vaø maõi maõi" (8), vaø huaán quyeàn khoâng cao hôn lôøi Chuùa, nhöng chæ daïy nhöõng gì ñaõ ñöôïc truyeàn laïi (10).
Caâu traû lôøi cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ:
a) Caâu traû lôøi tuøy thuoäc vaøo yù nghóa maø anh em gaùn cho töø "taùi giaûi thích". Neáu noù ñöôïc hieåu laø "ñeå dieãn giaûi toát hôn" thì caùch dieãn ñaït ñoù laø hôïp leä. Theo nghóa naøy, Coâng ñoàng Vatican II ñaõ khaúng ñònh raèng ñieàu caàn thieát laø nhôø coâng vieäc cuûa caùc nhaø chuù giaûi - toâi muoán noùi theâm cuûa caùc nhaø thaàn hoïc - "söï phaùn xeùt cuûa Giaùo hoäi coù theå chín muoài" (Coâng ñoàng Vatican II, Hieán cheá Tín lyù Dei Verbum, 12).
b) Vì vaäy, maëc duø söï thaät laø maëc khaûi cuûa Thieân Chuùa laø baát bieán vaø luoân raøng buoäc, nhöng Giaùo hoäi phaûi khieâm toán vaø nhaän ra raèng mình khoâng bao giôø muùc caïn söï phong phuù khoân doø cuûa noù vaø caàn phaûi phaùt trieån trong söï hieåu bieát cuûa mình.
c) Vì theá, Giaùo Hoäi cuõng tröôûng thaønh trong vieäc hieåu bieát nhöõng gì chính Giaùo Hoäi ñaõ khaúng ñònh trong huaán quyeàn cuûa mình.
d) Nhöõng thay ñoåi veà vaên hoùa vaø nhöõng thaùch thöùc môùi cuûa lòch söû khoâng laøm thay ñoåi maïc khaûi, nhöng chuùng coù theå kích thích chuùng ta laøm saùng toû hôn moät soá khía caïnh trong söï phong phuù traøn treà cuûa noù, voán luoân mang laïi nhieàu hôn theá.
e) Ñieàu khoâng theå traùnh khoûi laø ñieàu naøy coù theå daãn ñeán vieäc dieãn ñaït toát hôn moät soá tuyeân boá trong quaù khöù cuûa huaán quyeàn, vaø thöïc söï ñieàu naøy ñaõ xaûy ra trong suoát lòch söû.
f) Maët khaùc, ñuùng laø huaán quyeàn khoâng cao hôn lôøi Chuùa, nhöng cuõng ñuùng laø caû caùc baûn vaên Kinh Thaùnh laãn caùc chöùng töø truyeàn thoáng ñeàu caàn moät loái giaûi thích giuùp chuùng ta phaân bieät ñöôïc baûn chaát muoân thuôû cuûa chuùng vôùi vieäc ñieàu kieän hoùa cuûa vaên hoùa. Chaúng haïn, ñieàu ñoù ñöôïc theå hieän roõ raøng trong caùc baûn vaên Kinh thaùnh (nhö Xh 21:20-21) vaø trong moät soá can thieäp cuûa huaán quyeàn nhaèm dung tuùng cheá ñoä noâ leä (x. Ñöùc Nicoâla V, Saéc chæ Oum Diversas, 1452). Ñaây khoâng phaûi laø moät vaán ñeà nhoû vì noù coù moái lieân heä maät thieát vôùi chaân lyù muoân thuôû veà phaåm giaù baát khaû nhöôïng cuûa con ngöôøi. Nhöõng baûn vaên naøy caàn ñöôïc giaûi thích. Ñieàu töông töï cuõng ñuùng ñoái vôùi moät soá quan ñieåm cuûa Taân Öôùc veà phuï nöõ (1 Cr 11:3-10; 1 Tm 2:11-14) vaø ñoái vôùi caùc ñoaïn vaên Kinh thaùnh khaùc vaø nhöõng chöùng töø truyeàn thoáng maø ngaøy nay khoâng theå laëp laïi theo nghóa ñen.
g) Ñieàu quan troïng caàn nhaán maïnh laø ñieàu khoâng theå thay ñoåi laø ñieàu ñaõ ñöôïc maïc khaûi "ñeå cöùu roãi moïi ngöôøi" (Coâng ñoàng Vatican II, Hieán cheá Tín lyù Dei Verbum, 7). Vì lyù do naøy, Giaùo hoäi phaûi lieân tuïc phaân bieät giöõa ñieàu gì laø thieát yeáu cho söï cöùu roãi vaø ñieàu gì laø thöù yeáu hoaëc ít lieân quan tröïc tieáp hôn ñeán muïc tieâu naøy. Veà vaán ñeà naøy, toâi muoán nhaéc laïi ñieàu Thaùnh Toâma Aquinoâ ñaõ khaúng ñònh: "Caøng ñi saâu vaøo caùc vaán ñeà chi tieát, chuùng ta caøng thöôøng xuyeân gaëp phaûi nhöõng khieám khuyeát" (Summa Theologiae 1-11, q. 94, art. 4).
h) Cuoái cuøng, moät coâng thöùc duy nhaát veà moät chaân lyù khoâng bao giôø coù theå ñöôïc hieåu moät caùch thoûa ñaùng neáu noù ñöôïc trình baøy moät caùch bieät laäp, taùch bieät khoûi boái caûnh phong phuù vaø haøi hoøa cuûa toaøn boä maïc khaûi. "Phaåm traät caùc chaân lyù" cuõng bao haøm vieäc ñaët moãi chaân lyù ñoù trong moái lieân heä thích hôïp vôùi caùc chaân lyù trung taâm hôn vaø vôùi toaøn boä giaùo huaán cuûa Giaùo hoäi. Ñieàu naøy cuoái cuøng coù theå laøm naûy sinh nhöõng caùch khaùc nhau ñeå giaûi thích cuøng moät hoïc thuyeát, maëc duø "ñoái vôùi nhöõng ngöôøi khao khaùt moät heä thoáng hoïc thuyeát ñoäc khoái [monolithic] ñöôïc taát caû moïi ngöôøi baûo veä vaø khoâng coù choã cho saéc thaùi, ñieàu naøy coù theå coù veû khoâng ñöôïc mong muoán vaø daãn ñeán nhaàm laãn. Nhöng treân thöïc teá, söï ña daïng nhö vaäy giuùp laøm noåi baät vaø phaùt trieån nhöõng khía caïnh khaùc nhau cuûa söï phong phuù voâ taän cuûa Tin Möøng" (Evangelii Gaudium, 49). Moãi ñöôøng loái thaàn hoïc ñeàu coù nhöõng ruûi ro nhöng cuõng coù nhöõng cô hoäi.
2. Dubium veà tuyeân boá raèng vieäc thöïc haønh roäng raõi vieäc chuùc laønh cho caùc caëp ñoàng tính seõ phuø hôïp vôùi maïc khaûi vaø huaán quyeàn (Saùch Giaùo lyù Giaùo Hoäi Coâng Giaùo, soá 2357).
Theo söï maëc khaûi cuûa Thieân Chuùa, ñöôïc xaùc nhaän trong Kinh thaùnh, maø Giaùo hoäi "vôùi söï uûy thaùc cuûa Thieân Chuùa vaø vôùi söï trôï giuùp cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn,... laéng nghe moät caùch soát saéng, caån thaän gìn giöõ vaø giaûi thích moät caùch trung thaønh" (Dei Verbum, 10): "Töø khôûi nguyeân" Thieân Chuùa ñaõ döïng neân con ngöôøi theo hình aûnh cuûa Ngöôøi, Ngöôøi ñaõ taïo döïng hoï coù nam coù nöõ vaø chuùc phuùc cho hoï ñeå hoï sinh soâi naûy nôû (x. St 1: 27-28), qua ñoù, toâng ñoà Phaoloâ daïy raèng phuû nhaän söï khaùc bieät giôùi tính laø haäu quaû cuûa vieäc choái boû Ñaáng Taïo Hoùa (Rm 1:24-32). Ngöôøi ta hoûi: Lieäu Giaùo hoäi coù theå xuùc phaïm "nguyeân taéc" toäi loãi khaùch quan naøy nhö caùc cuoäc keát hôïp ñoàng tính maø khoâng phaûn boäi laïi giaùo lyù maïc khaûi khoâng?
Caâu traû lôøi cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ:
a) Giaùo hoäi coù moät quan nieäm raát roõ raøng veà hoân nhaân: moät söï keát hôïp ñoäc nhaát, oån ñònh vaø baát khaû phaân ly giöõa moät ngöôøi nam vaø moät ngöôøi nöõ, môû ra moät caùch töï nhieân cho vieäc sinh con caùi. Ngöôøi ta goïi söï keát hôïp naøy laø "hoân nhaân". Caùc hình thöùc keát hôïp khaùc chæ theå hieän ñieàu ñoù "moät caùch phieán dieän vaø töông töï" (Amoris Laetitia, 292), vaø vì theá chuùng khoâng theå ñöôïc goïi moät caùch nghieâm tuùc laø "hoân nhaân".
b) Ñaây khoâng chæ laø vaán ñeà veà teân goïi, nhöng thöïc taïi maø chuùng ta goïi laø hoân nhaân coù moät caáu taïo thieát yeáu duy nhaát ñoøi hoûi moät caùi teân ñoäc quyeàn, khoâng theå aùp duïng cho nhöõng thöïc taïi khaùc. Chaéc chaén noù khoâng chæ laø moät "lyù töôûng" ñôn thuaàn.
c) Vì lyù do naøy, Giaùo hoäi traùnh baát cöù loaïi nghi thöùc hay bí tích naøo coù theå maâu thuaãn vôùi xaùc tín naøy vaø taïo aán töôïng raèng ñieàu gì ñoù khoâng phaûi laø hoân nhaân vaãn ñöôïc coâng nhaän laø hoân nhaân.
d) Tuy nhieân, khi ñoái xöû vôùi moïi ngöôøi, chuùng ta khoâng ñöôïc ñaùnh maát loøng baùc aùi muïc vuï voán phaûi thaám nhuaàn moïi quyeát ñònh vaø thaùi ñoä cuûa chuùng ta. Vieäc baûo veä söï thaät khaùch quan khoâng phaûi laø bieåu hieän duy nhaát cuûa loøng baùc aùi naøy, noù coøn ñöôïc taïo neân töø loøng nhaân aùi, söï kieân nhaãn, söï hieåu bieát, söï dòu daøng vaø söï khích leä. Vì vaäy, chuùng ta khoâng theå trôû thaønh nhöõng quan toøa chæ phuû nhaän, baùc boû, loaïi tröø.
e) Vì lyù do naøy, söï khoân ngoan muïc vuï phaûi phaân ñònh moät caùch thoûa ñaùng xem coù nhöõng hình thöùc chuùc laønh naøo, ñöôïc moät hoaëc nhieàu ngöôøi yeâu caàu, khoâng truyeàn taûi moät quan nieäm sai laàm veà hoân nhaân hay khoâng. Vì khi caàu xin moät phuùc laønh, ngöôøi ta baøy toû lôøi caàu xin Thieân Chuùa giuùp ñôõ, caàu xin moät cuoäc soáng toát ñeïp hôn, tin töôûng vaøo moät Ngöôøi Cha coù theå giuùp chuùng ta soáng toát hôn.
f) Maët khaùc, maëc duø coù nhöõng tình huoáng theo quan ñieåm khaùch quan laø khoâng theå chaáp nhaän ñöôïc veà maët luaân lyù, nhöng chính ñöùc aùi muïc vuï ñoøi hoûi chuùng ta khoâng ñôn giaûn coi nhöõng ngöôøi khaùc laø "toäi nhaân" maø toäi loãi hoaëc traùch nhieäm cuûa hoï coù theå do loãi cuûa chính hoï gaây ra, hoaëc traùch nhieäm bò suy giaûm bôûi nhieàu yeáu toá khaùc nhau aûnh höôûng ñeán khaû theå qui loãi chuû quan (x. Thaùnh Gioan Phaoloâ II, Reconciliatio et Paenitentia, 17).
g) Nhöõng quyeát ñònh, trong moät soá tröôøng hôïp, coù theå laø moät phaàn cuûa söï khoân ngoan muïc vuï, khoâng neân nhaát thieát phaûi trôû thaønh moät quy luaät. Ñieàu ñoù coù nghóa laø, seõ khoâng thích hôïp cho moät giaùo phaän, moät hoäi ñoàng giaùm muïc hoaëc baát cöù cô caáu giaùo hoäi naøo khaùc lieân tuïc vaø chính thöùc cho pheùp caùc thuû tuïc hoaëc nghi thöùc ñoái vôùi moïi loaïi vaán ñeà, vì moïi söï "voán laø moät phaàn cuûa vieäc phaân ñònh thöïc teá trong nhöõng hoaøn caûnh ñaëc thuø ñeàu khoâng theå ñöôïc naâng leân bình dieän moät quy taéc," bôûi vì ñieàu naøy "seõ daãn ñeán moät khoa giaûi nghi [casuistry] khoâng theå chaáp nhaän ñöôïc" (Amoris Laetitia, 304). Giaùo luaät khoâng neân vaø khoâng theå bao truøm moïi ñieàu, caùc hoäi ñoàng giaùm muïc cuõng khoâng neân chuû tröông laøm nhö vaäy vôùi caùc vaên kieän vaø nghi thöùc khaùc nhau cuûa hoï, bôûi vì ñôøi soáng cuûa Giaùo hoäi chaïy qua nhieàu keânh ngoaøi nhöõng keânh quy phaïm.
3. Dubium veà vieäc khaúng ñònh raèng tính ñoàng nghò laø moät "yeáu toá caáu thaønh cuûa Giaùo hoäi" (Toâng hieán Episcopalis Communio, 6), ñeå Giaùo hoäi, veà baûn chaát, seõ mang tính ñoàng nghò.
Xeùt vì Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc khoâng ñaïi dieän cho giaùm muïc ñoaøn maø chæ laø moät cô quan tö vaán cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng, vì caùc giaùm muïc, vôùi tö caùch laø nhaân chöùng cuûa ñöùc tin, khoâng theå uûy thaùc vieäc tuyeân xöng söï thaät cuûa mình, neân ngöôøi ta hoûi lieäu tính ñoàng nghò coù theå laø tieâu chuaån qui ñònh toái cao cuûa vieäc cai quaûn Giaùo hoäi thöôøng tröïc maø khoâng laøm sai leäch traät töï caáu thaønh cuûa Giaùo hoäi do Ñaáng saùng laäp cuûa Giaùo hoäi mong muoán, theo ñoù, thaåm quyeàn toái cao vaø ñaày ñuû cuûa Giaùo hoäi ñöôïc thöïc thi bôûi caû giaùo hoaøng nhaân danh chöùc vuï cuûa ngaøi vaø bôûi hieäp ñoaøn giaùm muïc cuøng vôùi ngöôøi ñöùng ñaàu cuûa noù laø Giaùm Muïc Roâma (Lumen Gentium, 22).
Caâu traû lôøi cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ:
a) Maëc duø quùi Ñöùc Hoàng Y thöøa nhaän raèng thaåm quyeàn toái cao vaø ñaày ñuû cuûa Giaùo hoäi ñöôïc thöïc thi bôûi giaùo hoaøng vì chöùc vuï cuûa ngaøi hoaëc bôûi hieäp ñoaøn giaùm muïc cuøng vôùi ngöôøi ñöùng ñaàu laø Giaùm Muïc Roâma (x. Coâng ñoàng Vatican II, Hieán cheá Tín lyùLumen Gentium, 22), tuy nhieân, vôùi nhöõng nghi ngôø naøy, chính anh em cuõng theå hieän nhu caàu tham gia, ñöa ra yù kieán cuûa mình moät caùch töï do vaø coäng taùc, vaø anh em ñang yeâu caàu moät soá hình thöùc "tính ñoàng nghò" trong vieäc thöïc thi thöøa taùc vuï cuûa toâi.
b) Giaùo hoäi laø moät "maàu nhieäm hieäp thoâng truyeàn giaùo", nhöng söï hieäp thoâng naøy khoâng chæ mang tính caûm xuùc hay vónh cöûu, maø nhaát thieát bao haøm söï tham gia thöïc söï: raèng khoâng chæ haøng giaùo phaåm maø taát caû daân Thieân Chuùa, theo nhöõng caùch thöùc vaø bình dieän khaùc nhau, coù theå laøm cho tieáng noùi cuûa hoï ñöôïc laéng nghe vaø caûm nhaän ñöôïc laø moät phaàn cuûa cuoäc haønh trình cuûa Giaùo hoäi. Theo nghóa naøy, chuùng ta coù theå noùi raèng tính ñoàng nghò, nhö moät phong caùch vaø tính naêng ñoäng, laø moät chieàu kích thieát yeáu cuûa ñôøi soáng Giaùo hoäi. Veà ñieåm naøy Thaùnh Gioan Phaoloâ II ñaõ noùi nhöõng ñieàu raát hay trong Novo Millennio Ineunte.
c) Vieäc thaùnh thieâng hoùa hoaëc aùp ñaët moät phöông phaùp luaän ñoàng nghò ñaëc thuø laøm haøi loøng moät nhoùm, bieán noù thaønh keânh chuaån möïc vaø baét buoäc cho taát caû moïi ngöôøi laø moät ñieàu hoaøn toaøn khaùc, bôûi vì ñieàu naøy seõ chæ daãn ñeán vieäc "ñoùng baêng" haønh trình ñoàng nghò, boû qua caùc ñaëc ñieåm ña daïng cuûa caùc Giaùo hoäi ñòa phöông khaùc nhau vaø söï phong phuù ña daïng cuûa Giaùo hoäi hoaøn vuõ.
4. Dubium veà söï uûng hoä cuûa caùc muïc töû vaø nhaø thaàn hoïc ñoái vôùi lyù thuyeát cho raèng "thaàn hoïc cuûa Giaùo hoäi ñaõ thay ñoåi" vaø do ñoù vieäc truyeàn chöùc linh muïc coù theå ñöôïc trao ban cho phuï nöõ.
Sau nhöõng tuyeân boá cuûa moät soá vò giaùo phaåm khoâng ñöôïc söûa chöõa cuõng nhö ruùt laïi, theo ñoù, vôùi Vatican II, thaàn hoïc cuûa Giaùo hoäi vaø yù nghóa cuûa Thaùnh leã ñaõ thay ñoåi, ngöôøi ta hoûi lieäu chaâm ngoân cuûa Coâng ñoàng Vatican II coù coøn giaù trò hay khoâng khi cho raèng "[chöùc linh muïc chung cuûa caùc tín höõu vaø chöùc linh muïc thöøa taùc hoaëc phaåm traät] khaùc nhau veà yeáu tính chöù khoâng chæ veà möùc ñoä" (Lumen Gentium, 10) vaø caùc linh muïc nhôø "quyeàn thaùnh thieâng cuûa caùc chöùc thaùnh, ñeå daâng hy leã vaø tha toäi" (Presbyterorum Ordinis, 2), haønh ñoäng nhaân thaùnh danh vaø ngoâi vò Chuùa Kitoâ Ñaáng Trung Gian, qua Ngöôøi hy leã thieâng lieâng cuûa caùc tín höõu ñöôïc laøm cho hoaøn thieän. Hôn nöõa, ngöôøi ta coøn hoûi lieäu lôøi daïy trong toâng thö Ordinatio Sacerdotalis cuûa Thaùnh Gioan Phaoloâ II, voán daïy nhö moät söï thaät ñöôïc khaúng ñònh döùt khoaùt vieäc khoâng theå phong chöùc linh muïc cho phuï nöõ, coù coøn giaù trò hay khoâng, ñeå giaùo huaán naøy khoâng coøn coù theå bò thay ñoåi nöõa cuõng nhö ñöôïc caùc muïc töû hoaëc caùc nhaø thaàn hoïc thaûo luaän töï do nöõa.
Caâu traû lôøi cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ:
a) "Chöùc linh muïc chung cuûa caùc tín höõu vaø chöùc linh muïc thöøa taùc khaùc nhau trong yeáu tính" (Coâng ñoàng Vatican II, Hieán cheá Tín lyù Lumen Gentium, 10). Thaät khoâng thích hôïp khi duy trì moät söï khaùc bieät veà möùc ñoä voán haøm yù coi chöùc linh muïc chung cuûa caùc tín höõu nhö moät ñieàu gì ñoù thuoäc "loaïi thöù hai" hoaëc coù giaù trò thaáp hôn ("moät möùc ñoä thaáp hôn"). Caû hai hình thöùc chöùc linh muïc ñeàu soi saùng vaø hoã trôï laãn nhau.
b) Khi Thaùnh Gioan Phaoloâ II daïy raèng caàn phaûi khaúng ñònh "döùt khoaùt" vieäc khoâng theå truyeàn chöùc linh muïc cho phuï nöõ, ngaøi khoâng heà coi thöôøng phuï nöõ vaø trao quyeàn toái cao cho nam giôùi. Thaùnh Gioan Phaoloâ II coøn khaúng ñònh nhöõng ñieàu khaùc. Thí duï, khi chuùng ta noùi veà quyeàn linh muïc "chuùng ta ñang ôû trong lónh vöïc chöùc naêng chöù khoâng phaûi veà phaåm giaù hay söï thaùnh thieän" (Thaùnh Gioan Phaoloâ II, Christifideles Laici, 51).
Ñaây laø nhöõng lôøi maø chuùng ta chöa chaáp nhaän ñaày ñuû. Ngaøi cuõng khaúng ñònh roõ raøng raèng trong khi chæ coù linh muïc chuû trì Bí tích Thaùnh Theå, caùc nhieäm vuï "khoâng taïo ra söï öu vieät cuûa beân naøy hôn beân kia" (Thaùnh Gioan Phaoloâ II, Christifideles Laici, ghi chuù 190; xem Boä Giaùo lyù Ñöùc tin, tuyeân boá Inter Insigniores, VI). Toâi cuõng khaúng ñònh raèng neáu chöùc naêng linh muïc laø "coù tính phaåm traät", thì khoâng neân hieåu noù nhö moät hình thöùc thoáng trò, nhöng "cô caáu naøy hoaøn toaøn höôùng tôùi söï thaùnh thieän cuûa caùc chi theå cuûa Chuùa Kitoâ". (Thaùnh Gioan Phaoloâ II, Mulieris Dignitatem, 27). Neáu ñieàu naøy khoâng ñöôïc hieåu vaø nhöõng haäu quaû thöïc teá cuûa nhöõng söï phaân bieät naøy khoâng ñöôïc ruùt ra, seõ khoù chaáp nhaän raèng chöùc linh muïc chæ daønh rieâng cho nam giôùi vaø chuùng ta seõ khoâng theå thöøa nhaän caùc quyeàn cuûa phuï nöõ hoaëc söï caàn thieát ñeå hoï tham gia, theo nhieàu caùch khaùc nhau, trong söï laõnh ñaïo cuûa Giaùo hoäi.
c) Maët khaùc, muoán cho nghieâm ngaët, chuùng ta haõy thöøa nhaän raèng moät hoïc thuyeát roõ raøng vaø coù thaåm quyeàn vaãn chöa ñöôïc phaùt trieån moät caùch thaáu ñaùo veà baûn chaát chính xaùc cuûa moät "tuyeân boá döùt khoaùt". Noù khoâng phaûi laø moät ñònh nghóa tín ñieàu, tuy nhieân noù phaûi ñöôïc tuaân theo bôûi moïi ngöôøi. Khoâng ai coù theå coâng khai phuû nhaän noù nhöng noù coù theå laø ñoái töôïng nghieân cöùu, nhö tröôøng hôïp giaù trò cuûa vieäc truyeàn chöùc trong Coäng ñoàng Anh giaùo.
5. Dubium veà tuyeân boá "tha thöù laø moät quyeàn cuûa con ngöôøi" vaø vieäc Ñöùc Giaùo Hoaøng nhaán maïnh ñeán nghóa vuï tha toäi cho moïi ngöôøi vaø luoân luoân, ñeán noãi vieäc saùm hoái khoâng phaûi laø ñieàu kieän caàn thieát cho söï xaù toäi theo bí tích.
Ngöôøi ta hoûi lieäu giaùo huaán cuûa Coâng ñoàng Trent, theo ñoù söï thoáng hoái cuûa hoái nhaân, bao goàm vieäc chaùn gheùt toäi ñaõ phaïm vôùi yù ñònh khoâng phaïm toäi nöõa (Phieân XIV, Ch. IV: DH 1676), laø ñieàu caàn thieát cho hieäu löïc cuûa vieäc xöng toäi bí tích, coù coøn hieäu löïc, do ñoù linh muïc phaûi hoaõn vieäc xaù toäi khi thaáy roõ ñieàu kieän naøy khoâng ñöôïc ñaùp öùng hay khoâng.
Caâu traû lôøi cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ:
a) Söï saùm hoái laø caàn thieát ñeå bí tích giaûi toäi coù hieäu löïc, vaø bao haøm yù ñònh khoâng phaïm toäi nöõa. Nhöng ôû ñaây khoâng coù pheùp toaùn naøo caû, vaø moät laàn nöõa toâi phaûi nhaéc anh em raèng toøa giaûi toäi khoâng phaûi laø cô quan haûi quan. Chuùng ta khoâng phaûi laø nhöõng ngöôøi chuû maø laø nhöõng ngöôøi quaûn lyù khieâm toán caùc bí tích nuoâi döôõng caùc tín höõu, bôûi vì nhöõng hoàng aân naøy cuûa Chuùa, hôn caû nhöõng thaùnh tích caàn ñöôïc baûo veä, laø nhöõng trôï giuùp cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn cho ñôøi soáng cuûa ngöôøi ta.
b) Coù nhieàu caùch baøy toû söï hoái haän. Thoâng thöôøng, ôû nhöõng ngöôøi coù loøng töï troïng bò toån thöông naëng neà, nhaän toäi laø moät cöïc hình taøn nhaãn, nhöng chính haønh ñoäng ñeán xöng toäi laïi laø bieåu hieän cuûa söï aên naên vaø tìm kieám söï giuùp ñôõ cuûa Chuùa.
c) Toâi cuõng muoán nhaéc laïi raèng "ñoâi khi chuùng ta thaáy khoù daønh choã cho tình yeâu voâ ñieàu kieän cuûa Thieân Chuùa trong hoaït ñoäng muïc vuï cuûa chuùng ta" (Amoris Laetitia, 311), nhöng chuùng ta phaûi hoïc caùch laøm nhö vaäy. Theo Thaùnh Gioan Phaoloâ II, toâi chuû tröông raèng chuùng ta khoâng neân ñoøi hoûi caùc tín höõu nhöõng ñeà xuaát söûa ñoåi quaù chính xaùc vaø chaéc chaén, nhöõng ñeà xuaát keát cuïc trôû neân tröøu töôïng hoaëc thaäm chí vò kyû, nhöng ngay caû khaû theå döï ñoaùn moät söï sa ngaõ môùi "vaãn khoâng phaù hoaïi tính chaân chính cuûa yù ñònh" (Thaùnh Gioan Phaoloâ II, Thö göûi Ñöùc Hoàng Y William W. Baum vaø nhöõng ngöôøi tham gia cuoäc hoïp cuûa Boä Giaùo lyù Ñöùc tin cuûa Ñöùc Hoàng Y. William W. Baum vaø nhöõng ngöôøi tham gia khoùa hoïc haøng naêm cuûa khoùa hoïc Toøa AÂn Giaûi, 22 thaùng 3 naêm 1996, 5).
d) Cuoái cuøng, caàn phaûi laøm roõ raèng taát caû caùc ñieàu kieän thöôøng ñöôïc ñaët ra cho vieäc xöng toäi noùi chung khoâng ñöôïc aùp duïng khi ngöôøi ñoù ñang ôû trong tình traïng ñau khoå, hoaëc vôùi khaû naêng tinh thaàn vaø taâm lyù raát haïn cheá.