Baøi Giaûng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ
trong coâng nghò taán phong caùc taân Hoàng Y
Baøi Giaûng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ trong coâng nghò taán phong caùc taân Hoàng Y.
J.B.
Ñaëng Minh An chuyeån dòch Vieät ngöõ
Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ chuû toïa Coâng nghò Hoàng Y laàn thöù 9 taïi Quaûng tröôøng thaùnh Pheâroâ, ñeå phong 21 Hoàng Y môùi. |
Vatican (VietCatholic News 30-09-2023) - Luùc 10 giôø, saùng thöù Baûy, 30 thaùng Chín naêm 2023, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ chuû toïa Coâng nghò Hoàng Y laàn thöù 9 taïi Quaûng tröôøng thaùnh Pheâroâ, ñeå phong 21 Hoàng Y môùi, trong ñoù coù 18 Hoàng Y cöû tri vaø 3 Hoàng Y treân 80 tuoåi. Trong buoåi cöû haønh naøy ngaøi ñaõ coù moät baøi giaûng.
Sau ñaây laø baûn dòch Vieät ngöõ baøi giaûng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha trong coâng nghò taán phong caùc taân Hoàng Y:
Nghó ñeán leã kyû nieäm naøy vaø ñaëc bieät laø nghó ñeán anh em, nhöõng ngöôøi seõ trôû thaønh Hoàng Y, toâi chôït nghó ñeán moät ñoaïn vaên trong saùch Coâng vuï Toâng ñoà (x. 2:1-11). Ñoù laø moät baûn vaên neàn taûng: caâu chuyeän veà Leã Hieän Xuoáng, leã röûa toäi cuûa Giaùo Hoäi# Nhöng suy nghó cuûa toâi thöïc söï taäp trung vaøo moät chi tieát: ñoù laø caùch dieãn ñaït ñöôïc noùi bôûi nhöõng ngöôøi Do Thaùi "ôû Gieârusalem" (c. 5). Hoï noùi: Chuùng toâi laø "ngöôøi Parthia, ngöôøi Medes vaø ngöôøi Elamites" (c. 9), v.v. Danh saùch daøi caùc daân toäc naøy khieán toâi nghó ñeán caùc Hoàng Y, taï ôn Chuùa, ñeán töø khaép nôi treân theá giôùi, töø caùc quoác gia ña daïng nhaát. Ñoù laø lyù do toâi choïn ñoaïn Kinh Thaùnh naøy.
Suy ngaãm veà ñieàu naøy, toâi nhaän ra moät loaïi "baát ngôø" aån giaáu trong moái lieân keát yù töôûng naøy, moät söï ngaïc nhieân maø trong ñoù, vôùi nieàm vui, toâi döôøng nhö nhaän ra söï haøi höôùc cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn, coù theå noùi nhö vaäy. Xin thöù loãi cho thaønh ngöõ ñoù.
"Baát ngôø" naøy laø gì? Thöa: Noù heä taïi ôû choã thoâng thöôøng chuùng ta laø muïc töû, khi ñoïc trình thuaät Leã Hieän Xuoáng, chuùng ta ñoàng hoùa mình vôùi caùc Toâng Ñoà. Ñoù laø ñieàu töï nhieân khi laøm nhö vaäy. Thay vaøo ñoù, nhöõng "ngöôøi Parthia, Medes, Elamites" v.v., trong taâm trí toâi lieân töôûng ñeán caùc Hoàng Y, khoâng thuoäc nhoùm caùc moân ñeä. Hoï ôû beân ngoaøi Phoøng Tieäc Ly; hoï laø moät phaàn cuûa "ñaùm ñoâng" ñaõ "tuï taäp" khi nghe thaáy tieáng gioù thoåi aøo aøo (x. caâu 6). Caùc Toâng ñoà taát caû ñeàu laø "ngöôøi Galileâ" (x. caâu 7), trong khi nhöõng ngöôøi quy tuï laïi "ñeán töø moïi quoác gia döôùi gaàm trôøi" (c. 5), gioáng nhö caùc Giaùm muïc vaø Hoàng Y cuûa thôøi ñaïi chuùng ta.
Kieåu ñaûo ngöôïc vai troø naøy khieán chuùng ta phaûi döøng laïi ñeå suy nghó vaø khi nhìn kyõ, noù tieát loä moät goùc nhìn thuù vò maø toâi muoán chia seû vôùi anh chò em. Ñoù laø vaán ñeà aùp duïng cho chính chuùng ta - toâi seõ ñaët baûn thaân mình leân haøng ñaàu - ñoù laø kinh nghieäm cuûa nhöõng ngöôøi Do Thaùi, nhöõng ngöôøi nhôø hoàng aân cuûa Thieân Chuùa ñaõ thaáy mình laø nhaân vaät chính cuûa bieán coá Leã Hieän Xuoáng, ñoù laø "pheùp röûa" bôûi Chuùa Thaùnh Thaàn, Ñaáng ñaõ sinh ra Giaùo hoäi duy nhaát, thaùnh thieän, Coâng Giaùo vaø toâng truyeàn. Toâi muoán toùm taét vieãn caûnh naøy theo caùch naøy: haõy taùi khaùm phaù moät caùch ngaïc nhieân hoàng aân ñöôïc ñoùn nhaän Tin Möøng "baèng tieáng cuûa chuùng ta" (caâu 11), nhö ngöôøi Do Thaùi ñaõ noùi. Haõy nghó laïi vôùi loøng bieát ôn veà hoàng aân ñöôïc Phuùc aâm hoùa vaø ñöôïc thu huùt töø nhieàu daân toäc khaùc nhau, nhöõng ngöôøi, moãi ngöôøi vaøo thôøi ñieåm rieâng cuûa hoï ñaõ nhaän ñöôïc Kerygma, hay lôøi loan baùo maàu nhieäm cöùu ñoä, vaø khi chaøo ñoùn maàu nhieäm ñoù, hoï ñaõ ñöôïc röûa toäi trong Chuùa Thaùnh Thaàn vaø ñaõ trôû thaønh moät phaàn cuûa Giaùo Hoäi. Meï Giaùo Hoäi, noùi taát caû caùc ngoân ngöõ, laø duy nhaát vaø laø Coâng Giaùo.
Lôøi naøy trong Saùch Coâng vuï Toâng ñoà laøm cho chuùng ta suy ngaãm raèng, tröôùc khi laø "toâng ñoà", tröôùc khi laø linh muïc, Giaùm muïc, Hoàng Y, chuùng ta laø "ngöôøi Parthia, Medes, Elamites", vaân vaân, vaø vaân vaân. Vaø ñieàu naøy seõ ñaùnh thöùc söï kính phuïc vaø bieát ôn trong chuùng ta vì ñaõ nhaän ñöôïc aân suûng cuûa Tin Möøng nôi caùc daân toäc nguyeân thuûy cuûa chuùng ta. Toâi nghó ñieàu naøy raát quan troïng vaø khoâng theå queân ñöôïc. Bôûi vì ôû ñoù, trong lòch söû daân toäc chuùng ta, toâi coù theå noùi trong "xaùc thòt" cuûa daân toäc chuùng ta, Chuùa Thaùnh Thaàn ñaõ thöïc hieän ñieàu kyø dieäu laø truyeàn ñaït maàu nhieäm Chuùa Gieâsu Kitoâ ñaõ cheát vaø soáng laïi. Vaø ñieàu naøy ñeán vôùi chuùng ta "baèng ngoân ngöõ cuûa chuùng ta", töø ñoâi moâi vaø cöû chæ cuûa oâng baø vaø cha meï chuùng ta, cuûa caùc giaùo lyù vieân, linh muïc vaø tu só# Moãi ngöôøi chuùng ta ñeàu coù theå nhôù nhöõng gioïng noùi vaø khuoân maët cuï theå. Ñöùc tin ñöôïc truyeàn ñaït "baèng phöông ngöõ". Ñöøng queân ñieàu naøy: ñöùc tin ñöôïc truyeàn ñaït baèng phöông ngöõ, bôûi caùc baø meï.
Thaät vaäy, chuùng ta laø nhöõng nhaø truyeàn giaùo ñeán möùc chuùng ta traân troïng trong loøng vôùi söï ngaïc nhieân vaø bieát ôn vì ñaõ ñöôïc truyeàn giaùo, hay ñuùng hôn laø ñang ñöôïc truyeàn giaùo, bôûi vì ñaây thöïc söï laø moät aân suûng luoân hieän dieän, phaûi ñöôïc ñoåi môùi lieân tuïc trong kyù öùc vaø trong ñöùc tin cuûa chuùng ta. Nhöõng ngöôøi rao giaûng Tin Möøng chöù khoâng phaûi nhöõng coâng chöùc.
Thöa caùc Hoàng Y thaân meán, Leã Hieän Xuoáng - gioáng nhö Leã Röûa Toäi cuûa moãi ngöôøi chuùng ta - khoâng phaûi laø chuyeän cuûa quaù khöù; ñoù laø moät haønh ñoäng saùng taïo ñöôïc Thieân Chuùa lieân tuïc ñoåi môùi. Giaùo hoäi - vaø moãi thaønh vieân cuûa Giaùo hoäi - soáng maàu nhieäm luoân hieän höõu naøy. Giaùo Hoäi khoâng soáng "höõu danh voâ thöïc", caøng khoâng soáng nhôø moät di saûn khaûo coå hoïc duø quyù giaù vaø cao quyù ñeán ñaâu. Giaùo hoäi vaø moïi thaønh vieân ñaõ ñöôïc röûa toäi, soáng ngaøy hoâm nay cuûa Thieân Chuùa, nhôø taùc ñoäng cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn. Ngay caû haønh ñoäng chuùng ta ñang thöïc hieän baây giôø cuõng coù yù nghóa neáu chuùng ta soáng noù töø quan ñieåm ñöùc tin naøy. Vaø hoâm nay, döôùi aùnh saùng cuûa Lôøi Chuùa, chuùng ta coù theå naém baét ñöôïc thöïc teá naøy: caùc taân Hoàng Y ñeán töø nhieàu nôi treân theá giôùi, vaø cuøng moät Thaùnh Thaàn ñaõ laøm cho vieäc truyeàn giaùo cho caùc daân toäc cuûa anh em trôû neân hieäu quaû giôø ñaây ñang ñoåi môùi nôi anh em ôn goïi vaø söù maïng cuûa anh em trong vaø ngoaøi nöôùc cho Giaùo Hoäi.
Töø suy tö naøy, ruùt ra töø moät "söï ngaïc nhieân" hieäu quaû, toâi chæ muoán ruùt ra moät heä quaû cho anh em, thöa caùc huynh ñeä Hoàng Y, vaø cho Hoàng Y Ñoaøn cuûa anh em. Toâi muoán dieãn taû ñieàu naøy baèng moät hình aûnh, hình aûnh cuûa daøn nhaïc: Hoàng Y ñoaøn ñöôïc keâu goïi gioáng nhö moät daøn nhaïc giao höôûng, ñaïi dieän cho söï hoøa hôïp vaø tính ñoàng nghò cuûa Giaùo hoäi. Toâi cuõng noùi "tính ñoàng nghò", khoâng chæ bôûi vì chuùng ta ñang chuaån bò dieãn ra Thöôïng hoäi ñoàng ñaàu tieân coù chuû ñeà chính xaùc naøy, maø coøn bôûi vì ñoái vôùi toâi, döôøng nhö aån duï veà daøn nhaïc coù theå laøm saùng toû ñaëc tính ñoàng nghò cuûa Giaùo hoäi.
Moät baûn giao höôûng phaùt trieån nhôø söï keát hôïp kheùo leùo caùc aâm saéc cuûa caùc nhaïc cuï khaùc nhau: moãi nhaïc cuï ñeàu goùp phaàn, ñoâi khi moät mình, ñoâi khi hôïp nhaát vôùi ngöôøi khaùc, ñoâi khi vôùi caû daøn nhaïc. Söï ña daïng laø caàn thieát; noù laø khoâng theå thieáu. Tuy nhieân, moãi aâm thanh ñeàu phaûi ñoùng goùp vaøo thieát keá chung. Ñaây laø lyù do taïi sao vieäc laéng nghe laãn nhau laø ñieàu caàn thieát: moãi nhaïc só phaûi laéng nghe ngöôøi khaùc. Neáu moät ngöôøi chæ laéng nghe chính mình, thì aâm thanh cuûa anh ta duø coù theå cao sieâu ñeán ñaâu, cuõng seõ khoâng coù lôïi cho baûn giao höôûng; vaø ñieàu töông töï cuõng seõ xaûy ra neáu moät phaàn cuûa daøn nhaïc khoâng laéng nghe nhöõng phaàn khaùc maø chôi nhö theå noù ñôn ñoäc, nhö theå noù laø toaøn boä. Ngoaøi ra, ngöôøi chæ huy daøn nhaïc coøn phuïc vuï cho ñieàu kyø dieäu naøy, ñoù laø moãi laàn bieåu dieãn moät baûn giao höôûng. Anh ta phaûi laéng nghe hôn ai heát, ñoàng thôøi coâng vieäc cuûa anh ta laø giuùp moãi ngöôøi vaø caû daøn nhaïc phaùt trieån söï trung thöïc saùng taïo lôùn nhaát: ñoù laø trung thaønh vôùi taùc phaåm ñang ñöôïc trình dieãn nhöng cuõng phaûi saùng taïo, coù khaû naêng thoåi hoàn vaøo baûn nhaïc, ñeå taïo ra tieáng vang ôû ñaây vaø baây giôø theo moät caùch ñoäc ñaùo.
Anh chò em thaân meán, thaät toát cho chuùng ta khi suy ngaãm veà chính mình nhö hình aûnh cuûa daøn nhaïc, ñeå hoïc caùch trôû thaønh moät Giaùo hoäi giao höôûng vaø ñoàng nghò hôn bao giôø heát. Toâi ñaëc bieät ñeà nghò ñieàu naøy vôùi anh em, caùc thaønh vieân Hoàng Y ñoaøn, vôùi nieàm tin töôûng an uûi raèng chuùng ta coù Chuùa Thaùnh Thaàn - Ngaøi laø nhaân vaät chính - laø Thaày cuûa chuùng ta: Thaày noäi taâm cuûa moãi ngöôøi chuùng ta vaø laø Thaày cuûa vieäc cuøng nhau böôùc ñi. Ngaøi taïo ra söï ña daïng vaø thoáng nhaát; Baûn thaân Chuùa Thaùnh Thaàn laø söï hoøa hôïp. Thaùnh Basiloâ ñang tìm kieám moät söï toång hôïp khi ngaøi noùi: "Ipse harmonia est", chính Chuùa Thaùnh Thaàn laø söï hoøa hôïp. Chuùng ta haõy phoù thaùc mình cho söï höôùng daãn nheï nhaøng vaø maïnh meõ cuûa Ngaøi cuõng nhö cho söï chaêm soùc aân caàn cuûa Ñöùc Trinh Nöõ Maria.