Toaøn vaên laù thö Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ
göûi caùc linh muïc giaùo phaän Roma
Toaøn vaên laù thö Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ göûi caùc linh muïc giaùo phaän Roma.
Nt. Anna Ngoïc Dieäp, OP. chuyeån dòch Vieät ngöõ
Vatican (WHÑ 09-08-2023) - Hoâm moàng 07 thaùng 08 naêm 2023, phoøng Baùo chí Toaø thaùnh ñaõ cho coâng boá laù thö Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ, vôùi tö caùch laø Giaùm muïc giaùo phaän Roma, göûi cho caùc linh muïc thuoäc Giaùo phaän cuûa ngaøi. Thö ñöôïc Ñöùc Thaùnh Cha ñeà ngaøy moàng 05 thaùng 08 naêm 2023, Leã Cung hieán Vöông cung Thaùnh ñöôøng Ñöùc Baø Caû ôû Roma. Döôùi ñaây laø baûn dòch Vieät ngöõ noäi dung laù thö cuûa Ñöùc Thaùnh Cha:
Thö Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ göûi caùc linh muïc giaùo phaän Roma
Anh em linh muïc thaân meán,
Toâi muoán göûi ñeán anh em vôùi moät suy tö cuûa söï ñoàng haønh vaø tình baèng höõu, maø toâi mong raèng seõ naâng ñôõ anh em khi anh em thi haønh thöøa taùc vuï, vôùi voâ soá nieàm vui vaø vaát vaû, hy voïng vaø thaát voïng. Chuùng ta caàn trao cho nhau nhöõng caùi nhìn ñong ñaày söï quan taâm vaø traéc aån, hoïc hoûi töø Chuùa Gieâsu, Ñaáng ñaõ nhìn caùc moân ñeä vôùi aùnh nhìn naøy, khoâng ñoøi hoûi ôû hoï moät thôøi gian bieåu theo tieâu chí hieäu quaû, nhöng mang laïi söï quan taâm vaø thanh thaûn. Vì theá, khi thaáy caùc toâng ñoà ñi truyeàn giaùo trôû veà, loøng haêng haùi xen laãn söï meät moûi, Chuùa Gieâsu ñaõ noùi vôùi caùc oâng: "Chính anh em haõy laùnh rieâng ra ñeán moät nôi thanh vaéng maø nghæ ngôi ñoâi chuùt" (Mc 6, 31).
Toâi nghó ñeán anh em, vaøo thôøi gian naøy, ngoaøi caùc hoaït ñoäng muøa heø, cuõng coù theå nghæ ngôi ñoâi chuùt sau nhöõng coâng taùc muïc vuï trong nhöõng thaùng qua. Vaø tröôùc heát toâi muoán laäp laïi lôøi caûm ôn cuûa toâi ñaõ daønh cho anh em: "Caùm ôn anh em vì chöùng taù vaø söï phuïc vuï cuûa anh em; caùm ôn anh em vì raát nhieàu vieäc laøm toát ñeïp aâm thaàm, vì söï tha thöù vaø an uûi maø anh em ñaõ trao ban nhaân danh Chuùa... Caùm ôn anh em vì thöøa taùc vuï linh muïc, thöôøng ñöôïc thöïc hieän giöõa nhieàu khoù khaên, nhöng ít ñöôïc coâng nhaän, vaø khoâng phaûi luùc naøo cuõng ñöôïc thaáu hieåu" (Baøi giaûng Leã Truyeàn Daàu, ngaøy moàng 06.04.2023).
Ngoaøi ra, thöøa taùc vuï linh muïc cuûa chuùng ta khoâng ñöôïc ño löôøng baèng nhöõng thaønh coâng muïc vuï (chính Chuùa, theo thôøi gian ngaøy caøng coù ít thaønh coâng muïc vuï hôn!). Taâm ñieåm cuûa ñôøi soáng chuùng ta khoâng phaûi laø hoaït ñoäng ñieân cuoàng, maø laø ôû laïi trong Chuùa ñeå sinh hoa keát traùi (x. Ga 15). Chuùa Gieâsu laø nguoàn tónh döôõng cuûa chuùng ta (x. Mt 11, 28-29). Vaø söï dòu daøng an uûi chuùng ta baét nguoàn töø loøng thöông xoùt cuûa Ngöôøi, töø vieäc ñoùn nhaän "magis - söï vó ñaïi hôn" cuûa aân suûng Ngöôøi, voán cho pheùp chuùng ta tieán böôùc trong vieäc toâng ñoà, chòu ñöïng nhöõng thaát baïi vaø trôû ngaïi, vui töôi vôùi taâm hoàn ñôn sô, hieàn laønh vaø kieân nhaãn, ñeå khoâng ngöøng baét ñaàu laïi, vaø ñeán vôùi ngöôøi khaùc. Thaät vaäy, "nhöõng khoaûnh khaéc taùi naïp naêng löôïng" caàn thieát cuûa chuùng ta khoâng chæ xaûy ra khi chuùng ta nghæ ngôi veà theå chaát vaø tinh thaàn, maø caû khi chuùng ta môû loøng ñoùn nhaän cuoäc gaëp gôõ huynh ñeä giöõa chuùng ta vôùi nhau: tình huynh ñeä an uûi, mang ñeán khoâng gian cho söï töï do noäi taâm, vaø giuùp chuùng ta khoâng caûm thaáy coâ ñôn khi ñoái dieän vôùi nhöõng thaùch ñoá cuûa taùc vuï.
Chính vôùi tinh thaàn naøy maø toâi vieát thö naøy cho anh em. Toâi caûm thaáy mình ñang ñoàng haønh vôùi anh em, vaø toâi muoán anh em cuõng caûm thaáy raèng toâi gaàn guõi vôùi anh em trong nieàm vui cuõng nhö noãi buoàn, trong nhöõng keá hoaïch vaø noã löïc, trong nhöõng cay ñaéng vaø nieàm an uûi muïc vuï cuûa anh em. Treân heát, toâi chia seû vôùi anh em nieàm khao khaùt ñöôïc hieäp thoâng, moät caùch thieát thaân vaø höõu hieäu, trong khi toâi daâng lôøi caàu nguyeän haèng ngaøy xin cho Giaùo hoäi Meï Roâma cuûa chuùng ta, ñöôïc keâu goïi chuû söï trong ñöùc aùi, coù theå nuoâi döôõng hoàng aân hieäp thoâng quyù baùu tröôùc heát vaø treân heát nôi chính mình, laøm cho hoàng aân aáy naûy maàm trong nhöõng thöïc taïi vaø söï nhaïy caûm khaùc nhau maø Giaùo hoäi Meï ñöôïc caáu thaønh. Chôù gì Giaùo hoäi Roâma trôû thaønh maãu göông cho moïi ngöôøi veà loøng traéc aån vaø hy voïng, vôùi caùc muïc töû cuûa mình luoân luoân, thöïc söï luoân luoân, saün saøng vaø saün loøng ban phaùt söï tha thöù cuûa Thieân Chuùa, nhö nhöõng keânh cuûa loøng thöông xoùt laøm dòu côn khaùt cuûa con ngöôøi ngaøy nay.
Anh em thaân meán, vaø luùc naøy ñaây, toâi töï vaán: trong thôøi ñaïi chuùng ta, Chuùa ñoøi hoûi chuùng ta ñieàu gì, Thaàn Khí, Ñaáng ñaõ xöùc daàu vaø sai chuùng ta ñi laøm toâng ñoà cuûa Tin Möøng daãn ñöa chuùng ta ñeán ñaâu? Trong caàu nguyeän, ñieàu naøy trôû laïi vôùi toâi: raèng Thieân Chuùa yeâu caàu chuùng ta ñi ñeán taän cuøng cuoäc chieán choáng laïi tính theá tuïc thieâng lieâng (spiritual worldliness). Cha Henri de Lubac, trong moät ít trang cuûa moät baûn vaên maø toâi môøi anh em ñoïc, ñaõ ñònh nghóa tính theá tuïc thieâng lieâng laø "moái nguy hieåm lôùn nhaát ñoái vôùi Giaùo hoäi - ñoái vôùi chuùng ta, nhö laø Giaùo hoäi - caùm doã xaûo quyeät nhaát, söï caùm doã luoân luoân taùi hieän moät caùch ngaám ngaàm, khi nhöõng caùm doã khaùc bò ñaùnh baïi". Vaø cha noùi theâm nhöõng lôøi maø toâi thaáy coù veû raát ñuùng: "Neáu tính theá tuïc thieâng lieâng naøy xaâm chieám Giaùo hoäi vaø haønh ñoäng ñeå laøm hö hoûng Giaùo hoäi baèng caùch phaù hoaïi chính nguyeân taéc cuûa Giaùo hoäi, thì ñieàu ñoù seõ voâ cuøng tai haïi, hôn baát kyø tính theá tuïc mang tính luaân lyù ñôn thuaàn naøo" (Meditation on the Church, Milan 1965, 470).
Ñaây laø nhöõng ñieàu maø toâi ñaõ ñeà caäp ñeán trong nhöõng dòp khaùc, nhöng toâi muoán laëp laïi vaø xem laø öu tieân haøng ñaàu: tính theá tuïc thieâng lieâng, thöïc söï, raát nguy hieåm vì noù laø moät loái soáng haï thaáp ñôøi soáng thieâng lieâng xuoáng veû beà ngoaøi: noù khieán chuùng ta trôû thaønh "nhöõng ngöôøi buoân baùn tinh thaàn", nhöõng ngöôøi khoaùc treân mình nhöõng hình thöùc thaùnh thieâng maø treân thöïc teá vaãn tieáp tuïc suy nghó vaø haønh ñoäng theo kieåu theá gian. Ñieàu naøy xaûy ra khi chuùng ta ñeå mình bò meâ hoaëc bôûi nhöõng caùm doã phuø du, bôûi söï taàm thöôøng vaø thoùi quen, bôûi nhöõng caùm doã cuûa quyeàn löïc vaø aûnh höôûng xaõ hoäi. Vaø, moät laàn nöõa, bôûi hö vinh vaø töï kyû aùi moä, bôûi söï cöùng ngaéc veà tín lyù vaø chuû nghóa thaåm myõ phuïng vuï, nhöõng hình thöùc vaø caùch thöùc maø tính theá tuïc "aån sau veû beà ngoaøi cuûa loøng ñaïo ñöùc vaø thaäm chí laø tình yeâu daønh cho Giaùo hoäi", nhöng treân thöïc teá "heä taïi vieäc khoâng tìm kieám vinh quang Thieân Chuùa maø laø tìm vinh quang loaøi ngöôøi vaø söï thoûa maõn cuûa baûn thaân" (Toâng huaán Evangelii gaudium, 93). Laøm sao chuùng ta laïi khoâng nhaän ra trong taát caû nhöõng ñieàu naøy chính laø phieân baûn caäp nhaät cuûa chuû nghóa hình thöùc giaû hình maø Chuùa Gieâsu ñaõ thaáy nôi moät soá nhaø chöùc traùch toân giaùo thôøi baáy giôø vaø coù leõ ñaõ khieán Ngöôøi ñau khoå hôn baát cöù ñieàu gì khaùc trong cuoäc ñôøi coâng khai cuûa mình?
Tính theá tuïc thieâng lieâng laø moät caùm doã "nheï nhaøng" vaø vì lyù do naøy, noù thaäm chí coøn ngaám ngaàm hôn. Thaät vaäy, noù thaám vaøo, bieát roõ laøm theá naøo ñeå aån ñaèng sau veû beà ngoaøi ñeïp ñeõ, ngay caû trong nhöõng ñoäng cô "suøng ñaïo". Vaø, ngay caû khi chuùng ta nhaän ra noù vaø truïc xuaát noù khoûi chuùng ta, thì sôùm muoän gì noù cuõng seõ laïi xuaát hieän, nguïy trang döôùi moät hình thöùc khaùc. Nhö Chuùa Gieâsu noùi trong Tin Möøng: "Khi thaàn oâ ueá xuaát khoûi moät ngöôøi, thì noù ñi raûo qua nhöõng nôi khoâ chaùy, tìm choán nghæ ngôi. Maø vì tìm khoâng ra, noù noùi: "Ta seõ trôû veà nhaø ta, nôi ta ñaõ boû ra ñi". Khi ñeán nôi, noù thaáy nhaø ñöôïc queùt töôùc, doïn deïp haún hoi. Noù lieàn ñi keùo theâm baûy thaàn khaùc döõ hôn noù, vaø chuùng vaøo ôû ñoù. Roát cuoäc tình traïng cuûa ngöôøi aáy laïi coøn teä hôn tröôùc" (Lc 11, 24-26). Chuùng ta caàn söï caûnh giaùc noäi taâm, ñeå baûo veä taâm trí vaø taâm hoàn, ñeå nuoâi döôõng trong chuùng ta ngoïn löûa thanh taåy cuûa Thaàn Khí, bôûi vì nhöõng caùm doã theá tuïc quay trôû laïi vaø "goõ cöûa" moät caùch lòch söï: "chuùng laø 'nhöõng con quyû tao nhaõ': chuùng xaâm nhaäp moät caùch eâm aùi maø chuùng ta khoâng heà hay bieát" (Dieãn töø tröôùc Giaùo trieàu Roâma, ngaøy 22.12.2022).
Tuy nhieân, toâi muoán taäp trung vaøo moät khía caïnh cuûa tính traàn tuïc naøy. Khi noù ñi vaøo taâm hoàn cuûa caùc muïc töû, noù mang moät hình thöùc cuï theå, ñoù laø giaùo só trò. Xin thöù loãi cho toâi vì ñaõ laëp laïi ñieàu naøy, nhöng laø nhöõng linh muïc, toâi nghó anh em hieåu toâi, bôûi vì anh em cuõng chia seû nhöõng gì anh em tin moät caùch chaân thaønh, phuø hôïp vôùi neùt ñeïp ñieån hình cuûa ngöôøi Roma (Romanesque!), theo ñoù, söï chaân thaønh cuûa ñoâi moâi xuaát phaùt töø con tim, vaø coù höông vò cuûa con tim! Vaø toâi, vôùi tö caùch laø moät ngöôøi cao tuoåi vaø töø taän ñaùy loøng, muoán noùi vôùi anh em raèng toâi lo laéng khi chuùng ta sa vaøo nhöõng hình thöùc cuûa giaùo só trò; khi maø, coù leõ do khoâng nhaän ra ñieàu ñoù, chuùng ta taïo cho ngöôøi ta aán töôïng raèng chuùng ta vöôït troäi, coù ñaëc quyeàn, ñöôïc ñaët "ôû treân cao", vaø vì theá, taùch bieät khoûi phaàn coøn laïi cuûa daân thaùnh Chuùa. Nhö moät linh muïc toát laønh ñaõ töøng vieát cho toâi, "giaùo só trò laø moät trieäu chöùng cuûa ñôøi soáng linh muïc vaø giaùo daân bò caùm doã soáng theo vai troø chöù khoâng phaûi trong moái daây thöïc söï vôùi Thieân Chuùa vaø anh chò em". Noùi toùm laïi, giaùo só trò bieåu thò moät caên beänh khieán chuùng ta ñaùnh maát kyù öùc veà Pheùp Röûa maø chuùng ta ñaõ laõnh nhaän, loaïi boû trong neàn taûng vieäc chuùng ta thuoäc veà cuøng moät Daân Thaùnh vaø daãn chuùng ta ñeán vieäc traûi nghieäm quyeàn bính döôùi nhieàu hình thöùc quyeàn löïc khaùc nhau, maø khoâng nhaän ra söï traùo trôû, söï khoâng khieâm toán maø vôùi thaùi ñoä taùch bieät vaø kieâu caêng.
Ñeå thoaùt khoûi caùm doã naøy, chuùng ta neân laéng nghe ñieàu maø ngoân söù Ezekiel noùi vôùi caùc muïc töû: "Söõa caùc ngöôi uoáng, len caùc ngöôi maëc, chieân beùo toát thì caùc ngöôi gieát, coøn ñaøn chieân laïi khoâng lo chaên daét. Chieân ñau yeáu, caùc ngöôi khoâng laøm cho maïnh; chieân beänh taät, caùc ngöôi khoâng chöõa cho laønh; chieân bò thöông, caùc ngöôi khoâng baêng boù; chieân ñi laïc, caùc ngöôi khoâng ñöa veà; chieân bò maát, caùc ngöôi khoâng chòu ñi tìm. Caùc ngöôi thoáng trò chuùng moät caùch taøn baïo vaø haø khaéc" (34, 3-4). Khi noùi veà "söõa" vaø "len", laø noùi veà nhöõng thöù nuoâi döôõng vaø söôûi aám; Do ñoù, söï ruûi ro maø Lôøi ñaët ra tröôùc maét chuùng ta laø ruûi ro cuûa vieäc nuoâi döôõng baûn thaân vaø sôû thích rieâng mang laïi cho chuùng ta moät cuoäc soáng tieän nghi thoaûi maùi.
Nhö thaùnh Augustinoâ khaúng ñònh, dó nhieân laø ngöôøi muïc töû cuõng phaûi soáng nhôø nguoàn söõa cuûa ñoaøn chieân maø mình chaêm soùc; nhöng nhö vò Giaùm muïc thaønh Hippo nhaän xeùt: "Haõy ñeå caùc muïc töû höôûng nguoàn söõa töø ñaøn chieân, vaø ñoùn nhaän nhöõng gì caàn thieát cho nhu caàu cuûa mình, nhöng hoï khoâng ñöôïc boû beâ söï yeáu ñuoái cuûa ñaøn chieân. Muïc töû khoâng ñöôïc tìm kieám tö lôïi, keûo khi ra veû rao giaûng Tin Möøng nhöng laïi laø ñeå kieám soáng; traùi laïi, hoï caàn laøm vì muïc ñích mang laïi aùnh saùng cuûa lôøi chaân lyù cho con ngöôøi" (Baøi giaûng veà muïc töû, 46. 5). Töông töï nhö vaäy, khi noùi veà len, thaùnh Augustinoâ lieân keát noù vôùi danh döï: len bao phuû con cöøu, coù theå khieán chuùng ta nghó ñeán moïi thöù maø chuùng ta coù theå toâ ñieåm cho veû beân ngoaøi cuûa mình, tìm kieám söï ca ngôïi cuûa con ngöôøi, uy tín, danh tieáng, giaøu sang. Vò giaùo phuï Latinh vó ñaïi vieát raèng: "Ngöôøi cung caáp len laø ngöôøi trao taëng vinh döï. Ñaây chính laø hai thöù maø caùc muïc töû, nhöõng ngöôøi nuoâi soáng mình chöù khoâng phaûi ñaøn chieân, tìm kieám nôi daân chuùng: nhöõng nguoàn löïc ñeå ñaùp öùng nhu caàu cuûa hoï cuõng nhö ñaëc aân cuûa söï toân vinh vaø khen ngôïi" (sñd., 46. 6). Khi chæ quan taâm ñeán söõa, chuùng ta nghó ñeán lôïi ích caù nhaân; khi chaèm chaèm tìm kieám len, chuùng ta nghó ñeán vieäc ñaùnh boùng hình aûnh cuûa mình vaø gia taêng thaønh coâng. Vaø nhö theá, chuùng ta ñaùnh maát tinh thaàn linh muïc, loøng nhieät thaønh phuïc vuï, vaø khao khaùt chaêm soùc giaùo daân, keát cuïc laø chuùng ta lyù luaän theo söï ngu xuaån cuûa theá gian: "Vieäc naøy can heä gì ñeán toâi? Haõy ñeå moïi ngöôøi laøm nhöõng gì hoï muoán; mieãn laø sinh keá cuûa toâi ñöôïc ñaûm baûo, vaø danh döï cuûa toâi cuõng vaäy. Toâi coù ñuû söõa vaø len, neân ai muoán laøm gì tuøy yù" (sñd., 46, 7).
Sau ñoù, moái quan taâm taäp trung vaøo "Toâi": sinh keá cuûa chính toâi, nhu caàu cuûa chính toâi, lôøi khen ngôïi nhaän ñöôïc cho chính toâi thay vì cho vinh quang Thieân Chuùa. Ñieàu naøy xaûy ra trong ñôøi soáng cuûa nhöõng ngöôøi rôi vaøo giaùo só trò: hoï ñaùnh maát tinh thaàn ngôïi khen vì hoï ñaùnh maát caûm thöùc veà aân suûng, söï kinh ngaïc tröôùc tình yeâu nhöng khoâng cuûa Thieân Chuùa, söï ñôn sô tín thaùc cuûa con tim laøm cho chuùng ta höôùng veà Chuùa, chôø ñôïi löông thöïc töø Ngaøi ban taëng ñuùng giôø (x. Tv 104, 27), vôùi yù thöùc raèng khoâng coù Ngaøi, chuùng ta chaúng laøm ñöôïc gì (x. Ga 15, 5). Chæ khi naøo soáng trong söï voâ vò lôïi naøy, chuùng ta môùi coù theå soáng thöøa taùc vuï vaø caùc töông quan muïc vuï trong tinh thaàn phuïc vuï, theo nhö lôøi Chuùa Gieâsu: "Anh em ñaõ ñöôïc cho khoâng, thì cuõng phaûi cho khoâng nhö vaäy" (Mt 10, 8).
Chuùng ta caàn nhìn chaêm chuù vaøo Chuùa Gieâsu, vaøo loøng traéc aån maø nhôø ñoù, Ngöôøi nhìn thaáy nhaân loaïi bò thöông tích cuûa chuùng ta, vaøo söï voâ vò lôïi maø Ngöôøi ñaõ töï hieán maïng soáng cho chuùng ta treân thaäp giaù. Ñaây laø lieàu thuoác giaûi ñoäc haøng ngaøy cho tính theá tuïc vaø giaùo só trò: haõy nhìn leân Chuùa Gieâsu chòu ñoùng ñinh, moãi ngaøy haõy daùn maét vaøo Ñaáng ñaõ boû mình vaø haï mình cho ñeán cheát vì chuùng ta (x. Pl 2, 7-8). Chuùa Gieâsu chaáp nhaän tuûi nhuïc ñeå naâng chuùng ta leân khoûi söï sa ngaõ vaø giaûi thoaùt chuùng ta khoûi quyeàn löïc söï döõ. Nhö vaäy, khi nhìn vaøo nhöõng veát thöông cuûa Chuùa Gieâsu, nhìn vaøo söï bò sæ nhuïc cuûa Ngöôøi, chuùng ta hoïc bieát raèng chuùng ta ñöôïc môøi goïi hieán thaân, bieán mình thaønh taám baùnh beû ra cho ngöôøi ñoùi, ñeå chia seû haønh trình vôùi nhöõng ngöôøi meät moûi vaø bò aùp böùc. Ñaây laø tinh thaàn linh muïc: bieán mình thaønh toâi tôù cuûa Daân Chuùa chöù khoâng phaûi oâng chuû, röûa chaân cho anh chò em mình chöù khoâng chaø ñaïp hoï döôùi chaân.
Do ñoù, chuùng ta haõy tieáp tuïc caûnh giaùc ñoái vôùi giaùo só trò. Xin Thaùnh Pheâroâ Toâng ñoà nhö truyeàn thoáng nhaéc nhôû chuùng ta raèng, ngay caû trong giôø cheát, ngaøi ñaõ haï mình ñeå ñöôïc loän ngöôïc xuoáng vì khoâng xöùng ñaùng ngang haøng vôùi Chuùa cuûa mình, giuùp chuùng ta traùnh xa noù. Xin Thaùnh Phaoloâ Toâng ñoà, ngöôøi ñaõ vì Ñöùc Kitoâ, coi taát caû nhöõng lôïi ích cuûa cuoäc soáng vaø cuûa caûi theá gian laø raùc röôûi (x. Pl 3, 8), gìn giöõ chuùng ta khoûi maéc vaøo noù.
Chuùng ta bieát, giaùo só trò coù theå aûnh höôûng ñeán taát caû moïi ngöôøi, keå caû giaùo daân vaø nhaân vieân muïc vuï: thöïc vaäy, ngöôøi ta coù theå khoaùc laáy "tinh thaàn giaùo só" khi thi haønh caùc thöøa taùc vuï vaø ñoaøn suûng, soáng ôn goïi cuûa mình theo caùch thöùc tinh hoa, kheùp kín trong nhoùm cuûa mình, vaø döïng leân nhöõng böùc töôøng choáng laïi beân ngoaøi, phaùt trieån nhöõng moái töông quan chieám höõu ñoái vôùi caùc vai troø trong coäng ñoaøn, nuoâi döôõng thaùi ñoä töï phuï, vaø khoe khoang ñoái vôùi ngöôøi khaùc. Vaø caùc trieäu chöùng thöïc söï laø ñaùnh maát tinh thaàn ngôïi khen vaø vui töôi voâ vò lôïi, trong khi ma quyû len loûi vaøo, thuùc ñaåy söï phaøn naøn, tieâu cöïc vaø söï baát maõn kinh nieân vôùi nhöõng gì sai traùi, trôù treâu trôû thaønh söï cay ñaéng. Nhöng, theo caùch naøy, chuùng ta ñeå mình bò cuoán vaøo baàu khoâng khí chæ trích vaø giaän döõ maø chuùng ta hít thôû quanh mình, thay vì trôû thaønh nhöõng ngöôøi, vôùi söï ñôn sô vaø hieàn laønh cuûa Tin Möøng, vôùi söï töû teá vaø toân troïng, giuùp ñôõ anh chò em cuûa chuùng ta thoaùt khoûi vuõng caùt luùn cuûa söï baát khoan dung.
Trong taát caû nhöõng ñieàu naøy, trong nhöõng yeáu ñuoái vaø baát toaøn cuûa chuùng ta, cuõng nhö trong cuoäc khuûng hoaûng ñöùc tin ngaøy nay, chuùng ta ñöøng naûn loøng! De Lubac keát luaän baèng caùch tuyeân boá raèng: "Ngay caû ngaøy nay, baát chaáp moïi söï muø toái cuûa chuùng ta [...], Giaùo hoäi gioáng nhö Ñöùc Trinh Nöõ, laø Bí tích cuûa Chuùa Gieâsu Kitoâ. Chaúng coù söï baát trung naøo cuûa chuùng ta coù theå ngaên caûn Giaùo hoäi trôû thaønh 'Giaùo hoäi cuûa Thieân Chuùa', thaønh 'nöõ tyø cuûa Chuùa'" (Meditation on the Church, 472).
Thöa anh em, ñaây laø nieàm hy voïng naâng ñôõ böôùc chaân cuûa chuùng ta, laøm nheï bôùt gaùnh naëng cuûa chuùng ta, vaø mang laïi ñoäng löïc môùi cho taùc vuï cuûa chuùng ta. Chuùng ta haõy xaén tay aùo vaø quyø goái (anh em, nhöõng ngöôøi coù theå laøm ñöôïc ñieàu naøy!): chuùng ta haõy caàu xin Thaàn Khí cho nhau, xin Ngöôøi giuùp chuùng ta ñeå trong ñôøi soáng caù nhaân cuõng nhö trong hoaït ñoäng muïc vuï, chuùng ta ñöøng rôi vaøo hình thöùc toân giaùo tuy ñaày daãy nhieàu thöù nhöng laïi troáng roãng veà Thieân Chuùa, ñeå khoâng phaûi laø nhöõng quan chöùc cuûa söï thaùnh thieâng nhöng laø nhöõng söù giaû nhieät thaønh cuûa Tin Möøng, khoâng phaûi laø "nhöõng giaùo só cuûa nhaø nöôùc", maø laø muïc töû cuûa daân chuùng. Chuùng ta caàn hoaùn caûi caù nhaân vaø muïc vuï. Nhö Cha Congar ñaõ khaúng ñònh, vaán ñeà khoâng phaûi laø khoâi phuïc laïi vieäc tuaân thuû toát hoaëc canh taân caùc nghi leã beân ngoaøi, maø laø trôû veà vôùi nguoàn maïch Tin Möøng, khaùm phaù nhöõng naêng löôïng môùi meû ñeå vöôït thaéng nhöõng thoùi quen, ñöa moät tinh thaàn môùi vaøo caùc ñònh cheá giaùo hoäi cuõ, ñeå cuoái cuøng, chuùng ta khoâng trôû thaønh moät Giaùo hoäi "giaøu coù veà quyeàn bính vaø an toaøn, nhöng laïi ít tính toâng ñoà vaø tính Phuùc aâm thì taàm thöôøng" (Vera e falsa riforma della Chiesa, Milan 1972, 146).
Caûm ôn anh em ñaõ ñoùn nhaän vaø suy nieäm nhöõng lôøi naøy cuûa toâi trong caàu nguyeän vaø tröôùc Chuùa Gieâsu trong giôø chaàu haøng ngaøy; Toâi coù theå noùi vôùi anh em raèng nhöõng lôøi naøy xuaát phaùt töø traùi tim toâi vaø töø tình caûm maø toâi daønh cho anh em. Chuùng ta haõy tieán böôùc vôùi loøng nhieät thaønh vaø can ñaûm: chuùng ta haõy laøm vieäc cuøng nhau, giöõa caùc linh muïc vaø vôùi anh chò em giaùo daân, khôûi xöôùng nhöõng hình thöùc vaø loä trình hieäp haønh, giuùp chuùng ta côûi boû nhöõng raøng buoäc cuûa theá tuïc vaø "giaùo só" cuûa chuùng ta ñeå khieâm toán tìm kieám nhöõng cung caùch muïc vuï do Thaàn Khí soi daãn, ñeå nieàm an uûi cuûa Chuùa thöïc söï ñeán vôùi moïi ngöôøi. Tröôùc linh aûnh Ñöùc Meï laø Phaàn roãi Thaønh Roma (Salus Populi Romani) toâi ñaõ caàu nguyeän cho anh em. Toâi xin Ñöùc Meï gìn giöõ vaø baûo veä anh em, lau khoâ nhöõng gioït nöôùc maét thaàm kín cuûa anh em, thaép laïi trong anh em nieàm vui thöøa taùc vuï, vaø laøm cho anh em moãi ngaøy trôû thaønh nhöõng muïc töû yeâu meán Chuùa Gieâsu, saün saøng hieán maïng soáng mình vì tình yeâu nhöng khoâng cuûa Ngöôøi. Xin caûm ôn anh em vì nhöõng gì anh em laøm vaø anh em laø. Toâi chuùc laønh cho anh em vaø ñoàng haønh vôùi anh em trong lôøi caàu nguyeän. Vaø, xin ñöøng queân caàu nguyeän cho toâi.
Trong tình huynh ñeä,
Lisbon, ngaøy moàng 05.08.2023, Leã Cung hieán Vöông cung Thaùnh ñöôøng Ñöùc Baø Caû.
Phanxicoâ
Nt. Anna Ngoïc Dieäp, OP
Doøng Ña Minh Thaùnh Taâm
Chuyeån ngöõ töø: vatican.va (07. 08. 2023)