Daân chuùng taïi Khartum di taûn
Daân chuùng taïi Khartum di taûn.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Khartum (RVA News 04-06-2023) - "Thuû ñoâ Khartum khoâng coøn laø moät thaønh phoá an ninh nöõa. Daân chuùng phaûi di taûn, ñeå laïi thaønh phoá cho nhöõng cuoäc giao tranh giöõa quaân ñoäi chính phuû vaø caùc daân quaân. Chính toâi cuõng phaûi ra ñi".
Treân ñaây laø lôøi tuyeân boá cuûa Ñöùc cha Daniel Marko Kur Adwok, Giaùm muïc Phuï taù Toång giaùo phaän Khartum, vôùi haõng tin Coâng giaùo ACI ôû YÙ. Sudan ngaøy caøng luùn saâu trong tình traïng hoãn ñoän sau khi xaûy ra caùc cuoäc xung ñoät vaø thuø nghòch, töø ngaøy 15 thaùng Tö naêm 2023, giöõa hai töôùng laõnh ñaõ töøng höôùng daãn cuoäc ñaûo chaùnh hoài naêm 2021: ñoù laø töôùng Abdel Fattah al-Burhan, tö leänh quaân ñoäi Sudan, vaø trong thöïc teá laø Toång thoáng nöôùc naøy, tieáp ñeán laø ngöôøi phoù cuûa oâng teân laø Mohammed Hamdan Dagalo, chæ huy tröôûng caùc löïc löôïng daân quaân trieån khai nhanh.
Theo Lieân Hieäp Quoác, haøng chuïc ngaøn ngöôøi Sudan ñaõ phaûi di taûn, 450 ngöôøi bò gieát vaø 4,000 ngöôøi bò thöông vaø 20 nhaø thöông phaûi ñoùng cöûa.
Chieán tranh caøng laøm quoác gia 48 trieäu daân naøy laâm vaøo tình traïng khuûng hoaûng, vôùi lôïi töùc moãi ñaàu ngöôøi thaáp nhaát treân theá giôùi, chæ coù 750 Myõ kim moãi naêm.
Ñöùc cha Adwok coù maët taïi Roma hoài giöõa thaùng Naêm naêm 2023, trong tö caùch laø ñaïi dieän Caritas Sudan tham döï ñaïi hoäi cuûa Caritas quoác teá. Ñöùc cha cho bieát Caritas Sudan khoâng coù khaû naêng caàn thieát ñeå giuùp ñôõ daân chuùng vaø caàn söï hoã trôï cuûa caùc Caritas thaønh vieân cuûa Lieân hieäp Caritas quoác teá. Ngaøi noùi: "Chuùng toâi cuõng khoâng ñuû söùc quaûn lyù soá löôïng ñoâng ñaûo nhöõng ngöôøi tò naïn ñoâng ñaûo nhö vaäy. Caritas Sudan trong thöïc teá môùi ñöôïc hoài sinh sau haàu nhö möôøi naêm khoâng hoaït ñoäng.
Ñöùc cha Adwok keå raèng naêm 2011, Sudan bò chia ñoâi. Caùc giaùm muïc taïi mieàn nam Sudan ñaõ hoaït ñoäng khaån tröông, nhôø söï hoã trôï cuûa caùc Caritas khaùc. Vì theá, hoï ñaõ coù theå baét ñaàu hoaït ñoäng ngay, sau khi ñöôïc pheâ chuaån. "Chuùng toâi keâu goïi Caritas cuûa caùc nöôùc laùng gieàng vaø toaøn theå Caritas quoác teá haõy giuùp ñôõ Sudan, daân chuùng nöôùc naøy ñang caàn ñöôïc naâng ñôõ. Chuùng toâi caàn theo doõi nhöõng di chuyeån cuûa ngöôøi tò naïn vaø cung öùng caùc nhu caàu cuûa hoï, ñaëc bieät laø löông thöïc vaø nôi truù nguï, vì hieän nay chuùng toâi haàu nhö ñang ôû trong muøa möa. Maët khaùc, moät vò laõnh ñaïo cuûa Chöông trình löông thöïc theá giôùi (PAM) toá caùo raèng löïc löôïng daân quaân trieån khai nhanh ôû Sudan ñaõ chieám ñoaït 20 taán löông thöïc daønh cho daân chuùng taïi thaønh phoá Al-Ubayyid. Trong boái caûnh naøy, caùc thöøa sai Doøng Don Bosco ñaõ quyeát ñònh ôû laïi vôùi daân chuùng taïi thuû ñoâ Khartum vaø thaønh phoá El-Obeid, ñeå chia seû cuoäc soáng vôùi caùc giaùo daân vaø nhöõng ngöôøi coäng taùc, ñeå nuoâi döôõng hy voïng hoøa bình.
Khi xung ñoät buøng noå hoài giöõa thaùng Tö naêm 2023, trung taâm cuûa caùc thöøa sai Don Bosco ôû Khartum naèm giöõa laèn ranh giöõa hai phe. Moät quaû ñaïn ñaõ rôi vaøo phoøng thí nghieäm cuûa tröôøng huaán ngheä thaùnh Giuse, do tu só Doøng Don Bosco ñaûm traùch, nhöng raát may laø khoâng coù caùc hoïc sinh luùc aáy. Cha Jacob Thelekkadan cho bieát sau khi di taûn caùc hoïc sinh, caùc tu só khôûi ñoäng ngay vieäc giuùp caùc gia ñình cuøng ngaøy hoâm ñoù, khi hoï xin ñöôïc trôï giuùp löông thöïc vaø taïm truù.
Ñöùc cha Michael Didi Addum, Toång giaùm muïc Giaùo phaän Khartum ñaõ môøi goïi caùc tín höõu caàu nguyeän ñeå "löông tri ñöôïc troåi vöôït trong caû hai phe".
Taïi Sudan, coù ba cô sôû cuûa Doøng Don Bosco, hoaït ñoäng töø hôn 30 naêm taïi nöôùc naøy. Trung taâm huaán ngheä thaùnh Giuse ôû khu coâng ngheä thuoäc Khartum vôùi hôn 500 hoïc sinh. Coøn giaùo xöù thaùnh Giuse, caùch Khartum 27 caây soá, thì coù hôn 6,000 tín höõu.
(ACI 1-6-2023; Fides 1-6-2023)