Ñöùc Hoàng y Parolin khaùnh thaønh
töôïng cha Matteo Ricci vaø Töø Quang Khaûi
Ñöùc Hoàng y Parolin khaùnh thaønh töôïng cha Matteo Ricci vaø Töø Quang Khaûi.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Macerata (RVA News 10-05-2023) - Chieàu ngaøy 09 thaùng Naêm naêm 2023, Ñöùc Hoàng y Pietro Parolin, Quoác vuï khanh Toøa Thaùnh, ñaõ khaùnh thaønh vaø laøm pheùp töôïng cha Matteo Ricci, vò thöøa sai noåi tieáng baäc nhaát taïi Trung Quoác, vaø oâng Phaoloâ Töø Quang Khaûi, laø tín höõu Coâng giaùo ñaàu tieân ôû Thöôïng Haûi, moân ñeä cuûa cha Ricci.
Hai böùc töôïng ñöôïc ñaët ôû maët tieàn nhaø thôø chính toøa Macerata, queâ höông cuûa cha Matteo Ricci.
Cha Matteo Ricci sinh naêm 1552 trong moät gia ñình quyù toäc taïi Macerata, mieàn trung YÙ, vaø gia nhaäp Doøng Teân naêm 1571, khi ñöôïc 19 tuoåi. Cha hoïc caùc khoa hoïc, ñaëc bieät veà thieân vaên, toaùn hoïc, ñòa lyù vaø vuõ truï hoïc.
Naêm 1582, beà treân göûi cha ñeán Macau vaø töø ñaây vaøo mieàn nam Trung Quoác cuøng vôùi cha Michele Ruggieri cuøng doøng. Naêm 1594, cha laáy teân Hoa laø Lôïi Maõ Ñaäu, laàn löôït hoaït ñoäng taïi nhieàu nôi trong caùc laõnh löïc khoa hoïc. Naêm 1597, cha ñöôïc boå nhieäm laøm Beà treân mieàn Doøng Teân ôû Trung Quoác. Cha qua ñôøi taïi Baéc Kinh ngaøy 11 thaùng Naêm naêm 1610, khi ñöôïc 58 tuoåi. Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ coi cha Matteo Ricci nhö moät thöøa sai lyù töôûng, coù khaû naêng hoäi nhaäp vaên hoùa, ñoái thoaïi vaø côûi môû ñoái vôùi ngöôøi khaùc.
Ngaøy 17 thaùng Möôøi Hai naêm 2022, Boä Phong thaùnh ñaõ coâng boá saéc leänh nhìn nhaän caùc nhaân ñöùc anh huøng cuûa cha Matteo Ricci vaø töø ñoù, cha ñöôïc goïi laø Ñaáng ñaùng kính.
Coøn oâng Töø Quang Khaûi laø moät hoïc giaû Trung Hoa, teân hieäu laø Töû Tieân (Zixian), moät chuyeân gia veà canh noâng, moät nhaø thieân vaên vaø toaùn hoïc thôøi nhaø Minh. OÂng laø ngöôøi ñaàu tieân ñöôïc röûa toäi taïi Thöôïng Haûi vaø laáy teân thaùnh laø Phaoloâ. OÂng cuõng laø moät coäng taùc vieân nhieät thaønh cuûa cha Matteo Ricci. OÂng laøm quan ñeán chöùc Thöôïng Thö vaø qua ñôøi naêm 1633 vaø aùn phong chaân phöôùc cho oâng cuõng ñaõ ñöôïc khôûi söï.
Hai pho töôïng naøy ñöôïc coäng ñoaøn Coâng giaùo taïi Thöôïng Haûi vaø Baéc Kinh taëng cho giaùo phaän Macerata, nhö moät daáu chæ tình thaân höõu giöõa hai daân toäc.
Hieän dieän taïi buoåi leã ngoaøi giaùo quyeàn, caùc tín höõu coøn coù caùc vò laõnh ñaïo chính quyeàn ñòa phöông.
Sau khi laøm pheùp hai pho töôïng, Ñöùc Hoàng y Parolin ñaõ cöû haønh thaùnh leã taïi nhaø thôø. Trong buoåi leã, Ñöùc Hoàng y Parolin nhaän ñònh raèng: "Thaät laø moät cöû chæ thaân höõu raát ñeïp giöõa hai daân toäc ôû raát xa nhau, maø chuùng ta cöû haønh hoâm nay. Söï lieân keát giöõa Macerata vôùi Trung Quoác laø ñieàu quan troïng... Anh chò em bieát ñaïi quoác naøy laø ñieàu raát ñöôïc Toøa Thaùnh quan taâm. Toâi raát vui loøng vì ñöôïc ôû ñaây trong hoaøn caûnh hoâm nay. Chuùng ta vui möøng cöû haønh buoåi leã naøy."
Ñöùc Hoàng y cho bieát taïi Vatican coù söï quan taâm ñeán töông quan vôùi Trung Quoác, vì Toøa Thaùnh muoán coù moät söï hieän dieän cuûa Giaùo hoäi Coâng giaùo ñöôïc ñaùnh daáu baèng söï bình thöôøng. Cha Matteo Ricci laø moät ngöôøi baïn thaân cuûa Trung Quoác vaø chuùng ta tin raèng qua phöông phaùp maø cha ñaõ duøng, chuùng ta coù theå taêng tröôûng trong tình thaân höõu vaø söï bieåu bieát laãn nhau".
(Vatican News, cronachemaceratesi.it 9-5-2023)