Quan ñieåm cuûa Giaùo hoäi veà hoân nhaân ñoàng tính
Quan ñieåm cuûa Giaùo hoäi veà hoân nhaân ñoàng tính.
Pheâroâ Döông Vaên Haûi, S.D.B.
(WHÑ 10-05-2023) - Giaûi ñaùp thaéc maéc cho ngöôøi treû: Baøi 84. Quan ñieåm cuûa Giaùo hoäi veà hoân nhaân ñoàng tính.
Hoûi: Giaùo hoäi Coâng giaùo coù chaáp nhaän hoân nhaân ñoàng tính gioáng nhö moät soá quoác gia ñaõ hôïp thöùc hoùa hay khoâng?
Traû lôøi:
Baïn thaân meán,
Trong nhöõng naêm gaàn ñaây coù nhieàu ngöôøi, ñaëc bieät laø nhieàu baïn treû ñaõ coâng boá mình laø ngöôøi ñoàng tính. Khoâng chæ theá, hoï coøn coâng khai tình yeâu cuøng giôùi cuûa mình vaø cuõng ñaõ toå chöùc nhöõng leã cöôùi nhö bao nhieâu leã cöôùi cuûa caùc ñoâi nam nöõ vôùi nhau. Taïi moät soá quoác gia, chính phuû ñaõ chaáp nhaän hoân nhaân cho ngöôøi ñoàng tính. Chaéc coù leõ vì theá maø baïn ñang thao thöùc: Neân chaêng Giaùo hoäi Coâng giaùo cuõng chaáp nhaän hoân nhaân cho ngöôøi ñoàng tính? Coù leõ ñeå traû lôøi caâu hoûi naøy, chuùng ta neân ñi vaøo tìm hieåu veà baûn chaát vaø yù nghóa ñích thöïc cuûa hoân nhaân trong ñôøi soáng nhaân loaïi.
YÙ nghóa vaø muïc ñích cuûa hoân nhaân
Theo Kinh Thaùnh, sau khi taïo döïng muoân loaøi muoân vaät, Thieân Chuùa ñaõ taïo döïng con ngöôøi coù nam coù nöõ vaø chuùc phuùc cho hoï: "Haõy sinh soâi naûy nôû thaät nhieàu, cho ñaày maët ñaát, vaø thoáng trò maët ñaát" (St 1,28). Ñaây khoâng chæ laø leänh truyeàn cuûa Thieân Chuùa, nhöng coøn laø söù meänh cuûa con ngöôøi, vaø laø baûn chaát cuûa söï keát hôïp vôï choàng.
Beân caïnh ñoù, Kinh Thaùnh coøn khaúng ñònh ngöôøi nam vaø ngöôøi nöõ ñöôïc Thieân Chuùa taïo döïng laø ñeå hoã trôï cho nhau trong haønh trình ñôøi soáng cuûa hoï: "Ñaøn oâng ôû moät mình thì khoâng toát. Ta seõ laøm cho noù moät trôï taù töông xöùng vôùi noù" (St 2,18). Vì theá, khi Añam nhìn thaáy Eva thì lieàn thoát leân: "Ñaây laø xöông bôûi xöông toâi, thòt bôûi thòt toâi... Bôûi theá, ngöôøi ñaøn oâng lìa cha meï maø gaén boù vôùi vôï mình, vaø caû hai thaønh moät xöông thòt." (St 2,23-24). Nhö theá, hoân nhaân ngay töø khôûi ñaàu ñöôïc naèm trong keá hoaïch yeâu thöông cuûa Thieân Chuùa. Qua ñoù, ngöôøi nam vaø ngöôøi nöõ keát hôïp ñeå hoã töông cho nhau trong ñôøi soáng, cuõng nhö ñeå tieáp tuïc coâng trình saùng taïo vaø thaùnh hoùa cuûa Thieân Chuùa trong vieäc truyeàn sinh.
Ñeán thôøi Taân Öôùc, Chuùa Gieâsu cuõng ñaõ töøng noùi vôùi nhöõng ngöôøi Phariseâu raèng: "Thuôû ban ñaàu, Ñaáng Taïo Hoùa ñaõ laøm ra con ngöôøi coù nam coù nöõ, vaø Ngöôøi ñaõ phaùn: 'Vì theá, ngöôøi ta seõ lìa cha meï maø gaén boù vôùi vôï mình, vaø caû hai seõ thaønh moät xöông moät thòt.'" (Mt 19,4-5). Ñoàng thôøi, Ngaøi ñaõ naâng ñôøi soáng hoân nhaân leân haøng Bí Tích nhaèm giuùp ñoâi baïn soáng cuoäc ñôøi neân thaùnh trong ôn goïi cuûa mình (x. Mt 19,3-6). Nhö theá, Chuùa Gieâsu moät laàn nöõa khaúng ñònh Thieân Chuùa khoâng döïng neân con ngöôøi trong söï coâ ñoäc, hoaëc chæ laø ngöôøi nam, hoaëc chæ laø ngöôøi nöõ. Thieân Chuùa döïng neân con ngöôøi coù nam, coù nöõ vaø taùc hôïp hoï thaønh vôï choàng, thaønh "moät xöông moät thòt", thaønh moät gia ñình cuûa tình yeâu thöông töông trôï laãn nhau.
Giaùo lyù Hoäi Thaùnh Coâng Giaùo daïy raèng: "Do giao öôùc hoân nhaân, moät ngöôøi nam vaø moät ngöôøi nöõ taïo thaønh moät söï hieäp thoâng troïn caû cuoäc soáng; töï baûn chaát, giao öôùc aáy höôùng veà lôïi ích cuûa ñoâi baïn, cuõng nhö ñeán vieäc sinh saûn vaø giaùo duïc con caùi." (GLHTCG, 1601). Vôùi yù nghóa naøy, giao öôùc hoân nhaân chæ ñöôïc thöïc hieän trong tình yeâu giöõa moät ngöôøi nam vaø moät ngöôøi nöõ, töø ñoù höôùng ñeán vieäc truyeàn sinh vaø giaùo duïc con caùi trong vai troø vaø traùch nhieäm cuûa mình. Beân caïnh ñoù, Coâng Ñoàng Vaticanoâ II dieãn taû yù nghóa noäi dung hoân nhaân laø "söï hieäp thoâng thaân maät cuûa ñôøi soáng vaø tình yeâu" (Gaudium et Spes, 48). Cuõng nhö: "Hoân nhaân vaø tình yeâu vôï choàng, töï baûn tính, quy höôùng veà söï sinh saûn vaø giaùo duïc con caùi. Con caùi laø ôn hueä cao quyù nhaát cuûa hoân nhaân vaø ñoùng goùp raát nhieàu vaøo nieàm haïnh phuùc cuûa cha meï." (Gaudium et Spes, 50). Ñieàu ñoù caøng khaúng ñònh caùch roõ raøng hôn veà ñaëc tính cuûa ñôøi soáng hoân nhaân. Noù khoâng döøng laïi ôû vieäc ngöôøi nam vaø ngöôøi nöõ soáng cam keát trong tình yeâu, nhöng coøn höôùng ñeán hoa traùi cuûa tình yeâu laø vieäc sinh saûn vaø giaùo duïc con caùi.
Trong Toâng Huaán Amoris Laetitia, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ nhaán maïnh raèng: "Hoân nhaân laø moät daáu chæ quí giaù, vì khi moät ngöôøi nam vaø moät ngöôøi nöõ cöû haønh Bí tích Hoân Phoái, thì coù theå noùi, Thieân Chuùa ñöôïc 'phaûn chieáu' nôi hoï, vaø Ngaøi ghi khaéc trong hoï nhöõng neùt phaùc thaûo ñaëc thuø vaø daáu aán tình yeâu khoâng theå xoùa nhoøa cuûa Ngaøi."[1]
Nhö vaäy, hoân nhaân laø söï keát hôïp trong giao öôùc tình yeâu cuûa moät ngöôøi nam vaø moät ngöôøi nöõ daønh cho nhau. Tình yeâu naøy ñöôïc vun ñaép qua haønh vi töï hieán trong ñôøi soáng vôï choàng, nhôø ñoù hoï tieáp tuïc coâng trình saùng taïo vaø cöùu ñoä cuûa Thieân Chuùa trong vieäc sinh saûn vaø giaùo duïc con caùi.
Laäp tröôøng cuûa Giaùo Hoäi veà hoân nhaân ñoàng tính
Tröôùc heát, Giaùo Hoäi vaãn luoân xaùc tín vaø trung thaønh vôùi yù nghóa vaø muïc ñích hoân nhaân maø chính Thieân Chuùa ñaõ ñaët ñeå trong chöông trình saùng taïo vaø cöùu ñoä cuûa Ngaøi. Giaùo hoäi döïa vaøo caùc baûn vaên Kinh Thaùnh (x. St 19,1-29); ñaëc bieät laø trong caùc thö cuûa thaùnh Phaoloâ, nhö moät söï chæ daãn muïc vuï ñoái vôùi ñôøi soáng cuûa ngöôøi ñoàng tính. Thaùnh Phaoloâ ñaõ noùi ñeán loái soáng ñoàng tính trong caùc thö cuûa ngaøi, ñeå caûnh baùo cho caùc Kitoâ höõu veà tình traïng sai ñöôøng laïc loái cuûa moät soá ngöôøi trong ñôøi soáng nhaân loaïi. Ngaøi daïy raèng, nhöõng keû laøm nhöõng haønh ñoäng ñoàng tính seõ khoâng ñöôïc Nöôùc Thieân Chuùa laøm cô nghieäp (x. 1Cr 6,9-10; 1Tm 1,9-10). Cuõng vaäy, nhöõng ngöôøi ñaøn baø vaø ñaøn oâng laøm ñieàu traùi töï nhieân "ñaøn oâng baäy baï vôùi ñaøn oâng" cuõng bò ngaøi leân aùn laø seõ "chuoác vaøo thaân hình phaït xöùng vôùi söï laàm laïc cuûa mình" (Rm 1,26-27). Ñieàu naøy cho thaáy nhöõng ai thöïc haønh loái soáng naøy ñeàu ñi ngöôïc laïi vôùi muïc ñích vaø yù nghóa cuûa ñôøi soáng hoân nhaân.
Trong "Tuyeân ngoân veà moät soá vaán ñeà lieân quan ñeán ñaïo ñöùc tính duïc" cuûa Thaùnh Boä Giaùo Lyù Ñöùc Tin, ban haønh ngaøy 29 thaùng 12 naêm 1975, soá 8 coù noùi: "Nhöõng haønh ñoäng ñoàng tính luyeán aùi laø ñieàu ñaõ bò Kinh Thaùnh leân aùn nhö nhöõng sa ñoïa traàm troïng vaø bò coi laø haäu quaû ñau thöông cuûa söï phuû nhaän Thieân Chuùa. Phaùn ñoaùn naøy chöùng toû caùc haønh ñoäng ñoàng tính luyeán aùi laø ñieàu xaùo troän vaø khoâng theå chaáp nhaän ñöôïc trong baát cöù tröôøng hôïp naøo." Coøn trong Thö göûi caùc Giaùm muïc Giaùo hoäi Coâng giaùo veà chaêm soùc muïc vuï cho caùc ngöôøi ñoàng tính luyeán aùi, do Boä Giaùo Lyù Ñöùc Tin ban haønh naêm 1986, cuõng xaùc ñònh: "moät ngöôøi thöïc hieän haønh vi ñoàng tính luyeán aùi laø haønh ñoäng khoâng hôïp luaân lyù... Choïn moät ai ñoù cuøng phaùi tính cho hoaït ñoäng tình duïc cuûa mình laø phaù huûy bieåu tröng vaø yù nghóa phong phuù cuûa taïo döïng tính duïc cuûa Taïo Hoùa, ñoù laø chöa noùi ñeán muïc tieâu cuûa haønh vi tình duïc" (soá 7). Vaø môùi ñaây nhaát, trong Thoâng caùo coâng boá ngaøy 15/3/2021, Boä Giaùo Lyù Ñöùc Tin khaúng ñònh raèng Giaùo hoäi khoâng coù quyeàn laøm pheùp chuùc laønh cho söï keát hieäp cuûa nhöõng ngöôøi ñoàng phaùi, vaø vì theá, vieäc laøm pheùp chuùc laønh nhö vaäy laø ñieàu baát hôïp phaùp.
"Giaùo huaán cuûa Giaùo hoäi ngaøy nay laø söï tieáp noái vôùi quan ñieåm Kinh Thaùnh vaø vôùi Truyeàn Thoáng haèng ñònh cuûa Giaùo hoäi"[2], neân Giaùo Hoäi khoâng theå chaáp nhaän hoân nhaân ñoàng tính nhö moät soá quoác gia ñaõ hôïp thöùc hoùa: "Döïa treân Thaùnh Kinh, voán xem chuùng nhö nhöõng suy ñoài nghieâm troïng, truyeàn thoáng Hoäi Thaùnh luoân tuyeân boá: "Caùc haønh vi ñoàng tính luyeán aùi töï baûn chaát laø voâ traät töï". Chuùng nghòch vôùi luaät töï nhieân. Chuùng kheùp kín haønh vi tính duïc khoûi vieäc ban taëng söï soáng. Chuùng khoâng phaùt xuaát töø tính boå sung thöïc söï veà tình caûm vaø tình duïc. Nhöõng haønh vi naøy khoâng theå chaáp nhaän ñöôïc trong baát kyø tröôøng hôïp naøo" (GLHTCG, 2357). Nhö theá, Giaùo hoäi vaãn seõ luoân khaúng ñònh hoân nhaân giöõa moät ngöôøi nam vaø moät ngöôøi nöõ. Bôûi vì ñaây laø moät giao öôùc hoân nhaân do chính Thieân Chuùa thieát laäp vaø ñaõ ñöôïc Ñöùc Kitoâ naâng leân haøng Bí tích.
Tuy Giaùo Hoäi khoâng theå chaáp nhaän hoân nhaân ñoàng tính nhö caùc quoác gia ñaõ hôïp thöùc hoùa, nhöng Giaùo Hoäi vaãn luoân yeâu thöông vaø ñoùn nhaän moïi ngöôøi trong söï toân troïng vaø caûm thoâng. Giaùo hoäi xem hoï laø nhöõng ñöùa con caàn ñöôïc yeâu thöông hôn trong loøng Giaùo hoäi: "Hoï phaûi ñöôïc ñoùn nhaän vôùi söï toân troïng, thoâng caûm vaø teá nhò" (GLHTCG, 2358).
Ñoàng thôøi, Giaùo hoäi môøi goïi con caùi mình laø nhöõng ngöôøi ñoàng tính soáng ñuùng ôn goïi cuûa mình, vaùc thaäp giaù ñôøi mình trong nieàm hy voïng, vaø tieán böôùc treân ñöôøng thaùnh thieän Kitoâ giaùo: "Nhöõng ngöôøi ñoàng tính luyeán aùi ñöôïc keâu goïi soáng khieát tònh. Nhôø caùc nhaân ñöùc giuùp töï chuû daïy cho bieát söï töï do noäi taâm, vaø khi nhôø söï naâng ñôõ cuûa tình baèng höõu voâ vò lôïi, nhôø vieäc caàu nguyeän vaø aân suûng bí tích, chính hoï coù theå vaø phaûi daàn daàn vaø cöông quyeát tieán ñeán söï troïn haûo Kitoâ giaùo" (GLHTCG, 2358).
(Trích Giaûi Ñaùp Thaéc Maéc cho ngöôøi treû Coâng giaùo, Taäp 5, Nxb Toân Giaùo, 05/2021)
(Nguoàn: WHÑ 10.5.2023)