Baøi Giaûng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha
trong Chuùa Nhaät Leã Laù 2023
taïi quaûng tröôøng Thaùnh Pheâroâ
Baøi Giaûng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha trong Chuùa Nhaät Leã Laù 2023 taïi quaûng tröôøng Thaùnh Pheâroâ.
VietCatholic
Media
Ñöùc Thaùnh Cha cöû haønh Chuùa Nhaät Leã Laù taïi quaûng tröôøng Thaùnh Pheâroâ. |
Vatican (VietCatholic News 02-04-2023) - Saùng Chuùa Nhaät 2 thaùng Tö naêm 2023, Leã Laù, khôûi söï Tuaàn Thaùnh, laø tuaàn leã quan troïng nhaát trong Phuïng Vuï Coâng Giaùo ñaõ ñöôïc cöû haønh taïi quaûng tröôøng Thaùnh Pheâroâ. Ngaøy Chuùa Nhaät Leã Laù naøy cuõng laø ngaøy Giôùi Treû Theá Giôùi laàn thöù 38 ñöôïc cöû haønh ôû caáp giaùo phaän.
Tröôùc söï hieän dieän cuûa ñoâng ñaûo caùc tín höõu, leân ñeán 70,000 ngöôøi, ñoâng hôn gaáp ñoâi naêm 2022 khi môùi thoaùt khoûi ñaïi dòch coronavirus, cuoäc röôùc laù, töôûng nieäm bieán coá Chuùa Gieâsu khaûi hoaøn vaøo thaønh Gieârusalem ñaõ dieãn ra troïng theå, vaø ñöôïc tieáp noái baèng thaùnh leã töôûng nieäm cuoäc thöông khoù cuûa Chuùa.
Caùc caønh laù döøa caùc baïn treû caàm trong cuoäc röôùc laù do caùc Coäng ñoaøn Con ñöôøng Taân döï toøng trao taëng; coøn caùc caây vaø caønh oâ liu trang trí baøn thôø vaø Quaûng tröôøng thaùnh Pheâroâ do mieàn Puglie nam Italia taëng. Sau cuøng 2 ngaøn caønh laù döøa maøu vaøng ñöôïc keát beän raát ngheä thuaät, do caùc chính quyeàn ôû thaønh phoá San Remo vaø Bordighera vaø moät soá toå chöùc khaùc ôû mieàn Liguria trao taëng theo moät truyeàn thoáng coù töø theá kyû 16. Caùc caønh laù naøy ñöôïc ñoaøn ñoàng teá, kinh só ñoaøn Ñeàn thôø Thaùnh Pheâroâ vaø ñoaøn giuùp leã vaø moät soá ngöôøi khaùc caàm trong tay.
Vì coøn ñau ñaàu goái khoâng ñi laïi ñöôïc deã daøng, neân Ñöùc Thaùnh Cha phaûi duøng xe ñeå ñeán taän khu vöïc caây thaùp buùt ôû giöõa quaûng tröôøng, nôi dieãn ra caùc nghi thöùc laøm pheùp laù.
Ñoàng teá vôùi ngaøi vaø tham döï cuoäc röôùc laù coù 30 Hoàng Y vaø 50 Giaùm Muïc. Phaàn thaùnh ca, ngoaøi ca ñoaøn Sistina cuûa Toøa thaùnh, coøn coù ca ñoaøn vaø ban nhaïc cuûa giaùo phaän Roma vaø ca ñoaøn Meï Giaùo Hoäi.
Trong baøi giaûng sau baøi Thöông Khoù, Ñöùc Thaùnh Cha noùi:
"Laïy Thieân Chuùa, laïy Thieân Chuùa cuûa con, sao Ngaøi boû rôi con?" (Mt 27:46). Ñaây laø tieáng keâu maø phuïng vuï hoâm nay yeâu caàu chuùng ta laëp laïi trong thaùnh vònh ñaùp ca (x. Tv 22:2), tieáng keâu duy nhaát cuûa Chuùa Gieâsu treân thaäp giaù trong Tin Möøng maø chuùng ta vöøa nghe. Nhöõng lôøi naøy ñöa chuùng ta ñeán taâm ñieåm cuoäc khoå naïn cuûa Chuùa Kitoâ, toät ñænh cuûa nhöõng ñau khoå Ngöôøi ñaõ chòu ñeå cöùu ñoä chuùng ta. "Sao Ngaøi boû rôi con?".
Nhöõng ñau khoå cuûa Chuùa Gieâsu raát nhieàu, vaø baát cöù khi naøo chuùng ta laéng nghe trình thuaät veà Cuoäc Khoå naïn, chuùng ñaâm thaáu taâm hoàn chuùng ta. Coù nhöõng ñau khoå veà theå xaùc: chuùng ta haõy nghó ñeán nhöõng caùi taùt vaø nhöõng troø ñaùnh ñaäp, ñaùnh ñoøn vaø ñoäi maõo gai, vaø cuoái cuøng laø söï taøn aùc cuûa vieäc ñoùng ñinh. Cuõng coù nhöõng ñau khoå cuûa linh hoàn: söï phaûn boäi cuûa Giuña, söï choái boû cuûa Pheâroâ, söï leân aùn cuûa chính quyeàn toân giaùo vaø daân söï, söï nhaïo baùng cuûa lính canh, söï nhaïo baùng döôùi chaân thaäp giaù, söï töø choái cuûa ñaùm ñoâng, söï thaát baïi hoaøn toaøn vaø cuoäc troán chaïy cuûa caùc moân ñeä. Tuy nhieân, giöõa taát caû nhöõng noãi buoàn naøy, Chuùa Gieâsu vaãn chaéc chaén moät ñieàu: ñoù laø söï gaàn guõi cuûa Chuùa Cha. Tuy nhieân, giôø ñaây, ñieàu khoâng töôûng töôïng noåi ñaõ xaûy ra. Tröôùc khi cheát, Ngaøi keâu leân: "Laïy Thieân Chuùa, laïy Thieân Chuùa cuûa con, sao Ngaøi boû rôi con?"
Tình traïng bò boû rôi cuûa Chuùa Gieâsu
Ñaây laø noãi khoå ñau nhöùc nhoái nhaát trong moïi noãi khoå, noãi khoå cuûa tinh thaàn. Vaøo giôø bi thaûm nhaát cuûa mình, Chuùa Gieâsu caûm thaáy bò Thieân Chuùa boû rôi. Tröôùc thôøi ñieåm ñoù, Ngaøi chöa bao giôø goïi Cha baèng teân chung laø "Chuùa". Ñeå truyeàn ñaït taùc ñoäng cuûa ñieàu naøy, Tin Möøng cuõng thuaät laïi nhöõng lôøi cuûa Ngöôøi baèng tieáng Aramaic "EÂli, EÂli, leâma xabaùcthani". Ñaây laø nhöõng lôøi duy nhaát cuûa Chuùa Gieâsu töø thaäp giaù ñaõ ñeán vôùi chuùng ta trong ngoân ngöõ goác. Söï kieän thöïc söï laø söï suy suïp cuøng cöïc, bò Cha boû rôi, bò Chuùa boû rôi. Chuùng ta thaäm chí coøn khoù hieåu ñöôïc noãi ñau khoå to lôùn maø Ngaøi ñaõ gaùnh chòu vì tình yeâu daønh cho chuùng ta. Ngaøi thaáy caùnh coång thieân ñöôøng ñoùng laïi, Ngaøi thaáy mình ôû bôø vöïc cay ñaéng, giöõa con taøu ñaém cuûa cuoäc ñôøi, söï suïp ñoå cuûa xaùc tín. Vaø Ngaøi keâu leân: "Taïi sao?" Moät caâu "taïi sao" bao haøm moïi caâu "taïi sao" khaùc töøng ñöôïc noùi ra. "Laïy Chuùa, taïi sao?".
"Laïy Thieân Chuùa, laïy Thieân Chuùa cuûa con, sao Ngaøi boû rôi con?" Trong Kinh thaùnh, töø "boû rôi" coù söùc maïnh lôùn. Chuùng ta nghe thaáy noù vaøo nhöõng luùc ñau ñôùn toät cuøng: tình yeâu khoâng thaønh, hoaëc bò töø choái hoaëc bò phaûn boäi; treû em bò töø choái vaø phaù thai; hoaøn caûnh bò haét huûi, caûnh goaù buïa vaø treû moà coâi; hoân nhaân tan vôõ, caùc hình thöùc loaïi tröø xaõ hoäi, baát coâng vaø aùp böùc; söï coâ ñoäc cuûa beänh taät. Toùm laïi, trong tình caûnh bò caét ñöùt maïnh meõ caùc moái daây lieân keát chuùng ta vôùi ngöôøi khaùc. ÔÛ ñoù, töø naøy ñöôïc noùi leân: "boû rôi". Chuùa Kitoâ ñaõ mang taát caû nhöõng ñieàu naøy leân thaäp töï giaù; treân ñoâi vai cuûa mình, Ngaøi mang toäi loãi cuûa theá giôùi. Vaø vaøo giaây phuùt toät cuøng, Chuùa Gieâsu, Con Moät yeâu daáu cuûa Chuùa Cha, ñaõ traûi qua moät hoaøn caûnh hoaøn toaøn xa laï vôùi chính baûn theå cuûa Ngöôøi: bò boû rôi, xa caùch Thieân Chuùa.
Taïi sao phaûi ra ñeán noâng noãi naøy? Thöa: Ngaøi ñaõ laøm ñieàu ñoù cho chuùng ta. Khoâng coù caâu traû lôøi naøo khaùc. Cho chuùng ta. Thöa anh chò em, ngaøy nay ñaây khoâng chæ laø moät buoåi trình dieãn. Moãi ngöôøi chuùng ta khi nghe tin Chuùa Gieâsu bò boû rôi ñeàu coù theå noùi: cho toâi. Söï ruoàng boû naøy laø caùi giaù maø Ngaøi phaûi traû cho toâi. Ngaøi trôû neân moät vôùi moãi ngöôøi chuùng ta ñeå neân moät vôùi chuùng ta moät caùch troïn veïn vaø döùt khoaùt cho ñeán cuøng. Ngaøi ñaõ traûi qua söï boû rôi ñeå khoâng boû maëc chuùng ta trong tuyeät voïng, ñeå ôû beân chuùng ta maõi maõi. Ngaøi ñaõ laøm ñieàu naøy cho toâi, cho anh chò em, bôûi vì baát cöù khi naøo anh chò em hoaëc toâi hoaëc baát kyø ai khaùc döôøng nhö bò doàn vaøo chaân töôøng, bò laïc trong ñöôøng cuøng, rôi xuoáng vöïc thaúm cuûa söï boû rôi, bò cuoán vaøo moät côn loác cuûa raát nhieàu caâu hoûi "taïi sao" maø khoâng coù caâu traû lôøi, ôû ñoù vaãn coù theå coù moät nieàm hy voïng: ñoù laø chính Chuùa Gieâsu, cho anh chò em, cho toâi. Ñoù khoâng phaûi laø keát thuùc, bôûi vì Chuùa Gieâsu ñaõ ôû ñoù vaø ngay caû baây giôø, Ngaøi ñang ôû beân caïnh anh chò em. Ngaøi ñaõ chòu ñöïng khoaûng caùch bò boû rôi ñeå ñoùn vaøo trong tình yeâu cuûa Ngaøi moïi khoaûng caùch maø chuùng ta coù theå caûm nhaän ñöôïc. Ñeå moãi ngöôøi chuùng ta coù theå noùi raèng: trong nhöõng thaát baïi cuûa toâi, vaø moãi chuùng ta ñaõ nhieàu laàn thaát baïi, trong söï coâ ñôn cuûa toâi, baát cöù khi naøo toâi caûm thaáy bò gaït ra ngoaøi leà hoaëc gaït ngöôøi khaùc sang moät beân, baát cöù khi naøo toâi caûm thaáy bò phaûn boäi hoaëc bò ngöôøi khaùc phaûn boäi, baát cöù khi naøo toâi caûm thaáy bò boû rôi hoaëc bò ngöôøi khaùc boû rôi, chuùng ta haõy nghó ñeán Chuùa Gieâsu, Ñaáng ñaõ bò boû rôi, bò phaûn boäi vaø bò loaïi boû. ÔÛ ñoù, chuùng ta tìm thaáy Ngaøi. Khi toâi caûm thaáy laïc loõng vaø boái roái, khi toâi caûm thaáy mình khoâng theå tieáp tuïc, Ngaøi ñaõ ôû beân caïnh toâi. Giöõa taát caû nhöõng caâu hoûi chöa ñöôïc traû lôøi cuûa toâi "taïi sao#?", Ngaøi ñang ôû ñoù.
Ñoù laø caùch Chuùa cöùu chuùng ta khoûi caâu hoûi "taïi sao?" Töø trong caâu hoûi aáy, Ngöôøi môû ra chaân trôøi hy voïng khoâng gaây thaát voïng. Treân thaäp giaù, ngay caû khi caûm thaáy bò boû rôi hoaøn toaøn -bò doàn ñeán cuøng ñöôøng - Chuùa Gieâsu khoâng chòu khuaát phuïc tröôùc söï tuyeät voïng; thay vaøo ñoù, Ngaøi caàu nguyeän vaø tin töôûng. Ngaøi keâu leân "taïi sao?" nhö lôøi cuûa Thaùnh Vònh (22:2), vaø phoù thaùc mình trong tay Chuùa Cha, maëc duø Ngaøi caûm thaáy Chuùa Cha xa vôøi bieát döôøng naøo (x. Lc 23:46) hay ñuùng hôn, Ngaøi khoâng caûm nhaän ñöôïc vì thaáy mình bò boû rôi. Trong giôø bò boû rôi, Chuùa Gieâsu vaãn tin töôûng. Trong giôø phuùt bò boû rôi, Ngöôøi tieáp tuïc yeâu thöông nhöõng moân ñeä ñaõ chaïy troán, ñeå Ngöôøi laïi moät mình. Trong tình traïng bò boû rôi cuûa mình, Ngaøi ñaõ tha thöù cho nhöõng keû ñaõ ñoùng ñinh Ngaøi (c. 34). ÔÛ ñaây, chuùng ta thaáy vöïc thaúm cuûa nhieàu ñieàu xaáu xa cuûa chuùng ta ñöôïc ñaém chìm trong moät tình yeâu vó ñaïi hôn, maø keát quaû laø söï coâ laäp cuûa chuùng ta trôû thaønh tình baèng höõu.
Anh chò em thaân meán, moät tình yeâu nhö theá naøy, bao truøm chuùng ta hoaøn toaøn vaø cho ñeán cuøng, tình yeâu cuûa Chuùa Gieâsu, coù theå bieán traùi tim chai ñaù cuûa chuùng ta thaønh traùi tim baèng thòt. Tình yeâu cuûa Ngaøi laø tình yeâu thöông xoùt, dòu daøng vaø traéc aån. Ñaây laø phong caùch cuûa Thieân Chuùa: gaàn guõi, traéc aån vaø dòu daøng. Thieân Chuùa laø nhö theá. Chuùa Kitoâ, khi bò boû rôi, thuùc ñaåy chuùng ta tìm kieám vaø yeâu meán Ngaøi vaø nhöõng ngöôøi bò boû rôi. Vì nôi hoï, chuùng ta khoâng chæ nhìn thaáy nhöõng con ngöôøi tuùng thieáu, maø coøn nhìn thaáy chính Chuùa Gieâsu, Ñaáng bò boû rôi: Chuùa Gieâsu, Ñaáng ñaõ cöùu chuùng ta baèng caùch xuoáng taän ñaùy saâu thaân phaän con ngöôøi cuûa chuùng ta. Ngaøi ôû vôùi töøng ngöôøi trong soá hoï, bò boû rôi thaäm chí cho ñeán cheát# Toâi nghó ñeán moät ngöôøi Ñöùc ñöôïc goïi laø "ngöôøi ñöôøng phoá", laø ngöôøi ñaõ cheát döôùi nhöõng haøng coät cuûa quaûng tröôøng naøy, moät mình vaø bò boû rôi. Anh ta laø Chuùa Gieâsu cho moãi ngöôøi chuùng ta. Raát nhieàu ngöôøi caàn söï gaàn guõi cuûa chuùng ta, raát nhieàu ngöôøi bò boû rôi. Toâi cuõng caàn Chuùa Gieâsu vuoát ve toâi vaø ñeán gaàn toâi, vaø vì lyù do naøy, toâi ñi tìm Ngöôøi trong nhöõng ngöôøi bò boû rôi, nhöõng ngöôøi coâ ñôn. Ngaøi muoán chuùng ta quan taâm ñeán nhöõng anh chò em gioáng Ngaøi nhaát, nhöõng ngöôøi ñang traûi qua ñau khoå vaø coâ ñôn cuøng cöïc. Ngaøy nay, anh chò em thaân meán, soá löôïng cuûa hoï ñoâng ñaûo. Toaøn theå caùc daân toäc bò boùc loät vaø bò boû rôi; ngöôøi ngheøo soáng treân ñöôøng phoá cuûa chuùng ta vaø chuùng ta nhìn theo höôùng khaùc; coù nhöõng ngöôøi di cö khoâng coøn khuoân maët maø chæ coøn laø nhöõng con soá; coù nhöõng tuø nhaân bò töø choái; moïi ngöôøi bò coi laø vaán ñeà. Voâ soá nhöõng ngöôøi bò boû rôi khaùc ñang ôû giöõa chuùng ta, voâ hình, aån mình, bò vöùt boû vôùi ñoâi gaêng tay traéng: nhöõng ñöùa treû chöa chaøo ñôøi, nhöõng ngöôøi giaø soáng moät mình: hoï coù theå laø cha meï anh chò em, oâng baø anh chò em, bò boû laïi moät mình trong caùc vieän döôõng laõo, nhöõng ngöôøi beänh maø khoâng ai thaêm vieáng, nhöõng ngöôøi taøn taät bò phôùt lôø, vaø nhöõng ngöôøi treû bò gaùnh naëng bôûi söï troáng roãng noäi taâm to lôùn, khoâng coù ai saün saøng laéng nghe tieáng keâu ñau ñôùn cuûa hoï. Vaø hoï khoâng tìm thaáy con ñöôøng naøo khaùc ngoaøi töï saùt. Bò boû rôi trong thôøi ñaïi cuûa chuùng ta. Caùc "Ñaáng Kitoâ" cuûa thôøi ñaïi chuùng ta.
Trong tình traïng bò boû rôi cuûa mình, Chuùa Gieâsu yeâu caàu chuùng ta môû roäng taàm maét vaø traùi tim cuûa mình cho taát caû nhöõng ai thaáy mình bò boû rôi. Ñoái vôùi chuùng ta, laø nhöõng moân ñeä cuûa Chuùa "bò boû rôi", khoâng moät ngöôøi ñaøn oâng, ñaøn baø hay treû em naøo coù theå bò coi laø keû bò ruoàng boû, khoâng ai ñaùng bò boû rôi moät mình. Chuùng ta haõy nhôù raèng nhöõng ngöôøi bò töø choái vaø bò loaïi tröø laø nhöõng hình aûnh soáng ñoäng cuûa Chuùa Kitoâ: hoï nhaéc nhôû chuùng ta veà tình yeâu lieàu lónh cuûa Ngöôøi, söï töø boû cuûa Ngöôøi ñaõ giaûi thoaùt chuùng ta khoûi moïi hình thöùc coâ ñôn vaø coâ laäp. Anh chò em thaân meán, hoâm nay chuùng ta haõy naøi xin aân suûng naøy: ñoù laø yeâu meán Chuùa Gieâsu trong tình traïng bò boû rôi cuûa Ngöôøi vaø yeâu meán Chuùa Gieâsu trong nhöõng ngöôøi bò boû rôi xung quanh chuùng ta. Chuùng ta haõy xin ôn ñöôïc nhìn thaáy vaø thöøa nhaän Chuùa laø Ñaáng tieáp tuïc keâu caàu nôi hoï. Xin cho chuùng ta ñöøng ñeå cho tieáng noùi cuûa Ngöôøi khoâng ñöôïc nghe thaáy giöõa söï im laëng choùi tai cuûa söï thôø ô. Chuùa ñaõ khoâng boû rôi chuùng ta. Vì vaäy, chuùng ta haõy quan taâm ñeán nhöõng ngöôøi caûm thaáy coâ ñôn vaø bò boû rôi. Khi ñoù, vaø chæ khi ñoù, chuùng ta môùi ñoàng taâm nhaát trí vôùi Ñaáng ñaõ vì chuùng ta maø "hoaøn toaøn truùt boû" (Pl 2:7). Ngaøi ñaõ hoaøn toaøn truùt boû chính mình vì chuùng ta.
Sau khi ñoïc kinh Truyeàn Tin tröa Chuùa Nhaät, Ñöùc Thaùnh Cha noùi theâm nhö sau:
Anh chò em thaân meán!
Toâi chaøo taát caû anh chò em, nhöõng ngöôøi ñeán töø Roâma vaø nhöõng ngöôøi haønh höông, ñaëc bieät laø nhöõng ngöôøi töø xa ñeán. Toâi xin caùm ôn söï tham döï cuûa anh chò em vaø caû nhöõng lôøi caàu nguyeän cuûa anh chò em, nhöõng lôøi caàu nguyeän ñaõ ñöôïc taêng cöôøng trong nhöõng ngaøy qua. Thaønh thaät caûm ôn anh chò em!
Toâi xin ban pheùp laønh ñaëc bieät cho Ñoaøn löõ haønh Hoøa bình, trong nhöõng ngaøy naøy, ñaõ khôûi haønh töø YÙ ñeå ñeán Ukraine, ñöôïc thuùc ñaåy bôûi nhieàu hieäp hoäi: Giaùo hoaøng Gioan XXIII, FOCSIV, Pro Civitate Christiana, Pax Christi vaø nhöõng hieäp hoäi khaùc. Cuøng vôùi nhöõng nhu yeáu phaåm cô baûn, hoï ñang mang laïi söï gaàn guõi cuûa ngöôøi daân YÙ vôùi ngöôøi daân Ukraine ñang bò vuøi daäp, vaø hoâm nay, hoï ñang daâng nhöõng caønh oâ liu, bieåu töôïng cuûa hoøa bình cuûa Chuùa Kitoâ. Chuùng ta haõy hieäp nhaát vôùi cöû chæ naøy baèng lôøi caàu nguyeän cuûa chuùng ta, chaéc chaén seõ maïnh meõ hôn trong nhöõng ngaøy cuûa Tuaàn Thaùnh.
Anh chò em thaân meán, chuùng ta ñaõ baét ñaàu Tuaàn Thaùnh vôùi leã kyû nieäm naøy. Toâi môøi goïi taát caû anh chò em haõy soáng ñieàu ñoù nhö truyeàn thoáng daân thaùnh trung thaønh cuûa Chuùa ñaõ daïy chuùng ta, nghóa laø ñoàng haønh vôùi Chuùa Gieâsu trong ñöùc tin vaø ñöùc meán. Chuùng ta haõy hoïc nôi Meï chuùng ta, Ñöùc Trinh Nöõ Maria. Meï ñaõ ñi theo Con cuûa Meï vôùi söï gaàn guõi cuûa traùi tim Meï. Meï laø moät linh hoàn vôùi Ngaøi. Vaø cuøng vôùi Ngöôøi, maëc duø khoâng hieåu heát moïi söï, Meï ñaõ hoaøn toaøn phoù mình cho thaùnh yù Thieân Chuùa Cha. Xin Ñöùc Meï giuùp chuùng ta luoân gaàn guõi vôùi Chuùa Gieâsu, hieän dieän nôi nhöõng ngöôøi ñau khoå, bò loaïi boû, bò boû rôi. Xin Ñöùc Meï daét tay chuùng ta ñeán vôùi Chuùa Gieâsu ñang hieän dieän nôi nhöõng ngöôøi naøy.
Toâi chuùc moïi ngöôøi moät haønh trình toát ñeïp höôùng tôùi leã Phuïc sinh!
(Source: Dicastero per la Comunicazione - Libreria Editrice VaticanaHOMILY OF HIS HOLINESS POPE FRANCIS St Peter's Square Sunday, 2 April 2023)