Phieân hoïp caáp chaâu luïc Trung Ñoâng taïi Libaêng veà tính ñoàng nghò:
ÔÛ Ñoâng phöông, chuùng ta hoaëc cuøng laø Kitoâ höõu hoaëc khoâng
Phieân hoïp caáp chaâu luïc Trung Ñoâng taïi Libaêng veà tính ñoàng nghò: ÔÛ Ñoâng phöông, chuùng ta hoaëc cuøng laø Kitoâ höõu hoaëc khoâng
Vu Van An
Bethany (VietCatholic News 17-03-2023) - Theo trang maïng https://www.synod.va - media@synod.va, saùng thöù Hai, ngaøy 13 thaùng 2 naêm 2023, Phieân hoïp caáp Chaâu luïc veà tính Ñoàng nghò cuûa Trung Ñoâng ñaõ baét ñaàu taïi Bethany - Harissa, Libaêng.
Sau khi caàu nguyeän cho caùc naïn nhaân cuûa traän ñoäng ñaát xaûy ra ôû Syria vaø Thoå Nhó Kyø, cha Khalil Alwan, toång thö kyù cuûa Hoäi ñoàng Thöôïng phuï Coâng Giaùo Ñoâng phöông vaø laø ñieàu hôïp vieân chung cuûa Thöôïng Hoäi ñoàng, ñaõ khai maïc phieân hoïp baèng caùch nhaéc laïi Thoâng ñieäp Muïc vuï maø vaøo naêm 1992, caùc Thöôïng phuï Coâng Giaùo Ñoâng phöông ñaõ göûi cho caùc tín höõu cuûa hoï ôû Trung Ñoâng vaø nhöõng ngöôøi soáng raûi raùc khaép theá giôùi, vôùi töïa ñeà: "Söï hieän dieän cuûa Kitoâ höõu ôû Ñoâng phöông, nhaân chöùng vaø thoâng ñieäp". Ñoái vôùi Cha Alwan, "böùc thö naøy vaïch ra con ñöôøng cuûa caùc Giaùo Hoäi Coâng Giaùo ôû Ñoâng phöông vaø toùm taét baûn saéc vaø töông lai cuûa hoï baèng haïn töø 'hieän dieän'. 'Söï hieän dieän' naøy ñöôïc theå hieän moät caùch höõu hieäu vaø chaân thöïc, theo göông Chuùa Kitoâ vaø Giaùo hoäi cuûa Ngöôøi, trong ngoân ngöõ AÛ Raäp vaø di saûn maø chuùng ta laø nhöõng ngöôøi xaây döïng vaø trong neàn vaên minh AÛ Raäp maø chuùng ta ñaõ giuùp thieát laäp. Söï hieän dieän cuûa chuùng ta cuõng laø söï hieän dieän phuïc vuï con ngöôøi maø khoâng coù söï phaân bieät hay kyø thò. Ñoù laø söï hieän dieän ñaïi keát ñeå hôïp taùc chung; ñoù laø söï hieän dieän ñoái thoaïi vôùi nhöõng ngöôøi coù thieän chí, ngöôøi Hoài giaùo vaø ngöôøi Do Thaùi; vaø cuoái cuøng, ñoù laø söï hieän dieän coù tính chaát hoaøn caàu, nhôø vaøo con caùi cuûa chuùng ta ôû khaép nôi treân theá giôùi, bôûi vì ñoù laø söï hieäp thoâng cuûa ñöùc tin, tình yeâu vaø söï thoáng thuoäc coâng daân duø chuùng ta ôû ñaâu".
Cha noùi tieáp: "Ba möôi naêm sau 'loä trình' naøy, baûy Giaùo Hoäi Coâng Giaùo ñang nhoùm hoïp ngaøy hoâm nay: Copts, Syriacs, Maronites, Melkites, Chaldeans, Armenians vaø Latins. Chuùng ta ñeán töø Ñaát Thaùnh, Jordan, Libaêng, Syria, Ai Caäp, Iraq vaø Armenia, ñeå laéng nghe nhöõng gì Chuùa Thaùnh Thaàn ñang noùi vôùi caùc Giaùo hoäi vaø cuøng nhau caàu nguyeän vaø suy tö veà nhöõng moái quan taâm chung cuûa chuùng ta vaø chia seû nhöõng khaùt voïng töông lai cuûa chuùng ta vôùi moät nieàm hy voïng khoâng laøm thaát voïng. Nhieàu ñieàu hôïp nhaát chuùng ta, chuùng ta hôïp nhaát bôûi caùc ñieàu kieän cuûa caùc quoác gia cuûa chuùng ta, nôi maø taát caû chuùng ta thöôøng thieáu töï do toân giaùo, töï do ngoân luaän, töï do cho phuï nöõ vaø töï do cho treû em. Taát caû chuùng ta ñeàu coá gaéng, tuøy theo naêng löïc cuûa mình, choáng tham nhuõng trong chính trò vaø kinh teá. Taát caû chuùng ta ñeàu tìm caùch thöïc haønh söï minh baïch trong caùc ñònh cheá toân giaùo vaø xaõ hoäi, vaø mong muoán thöïc haønh quyeàn coâng daân moät caùch coù traùch nhieäm vaø ñaáu tranh choáng ngheøo ñoùi vaø thieáu hieåu bieát. Taát caû chuùng ta ñeàu chòu caûnh con chaùu chuùng ta di cö, nhöõng ngöôøi thaáy ñôøi soáng xöùng ñaùng cuûa hoï bò thu nhoû, daãn tôùi vieäc caùc coäng ñoàng vaø nhaân chöùng cuûa chuùng ta ôû vuøng ñaát maø Chuùa ñaõ choïn laøm nôi cö nguï cuûa Ngöôøi naøy trôû neân nhoû beù daàn. Tuy nhieân, chuùng ta, nhöõng ngöôøi con cuûa Giaùo hoäi, khoâng chæ lieân keát vôùi nhau bôûi nhöõng traên trôû vaø khoù khaên cuûa cuoäc soáng, maø chuùng ta coøn ñöôïc lieân keát vôùi nhau bôûi moät pheùp röûa, moät ñöùc tin, moät tình yeâu vaø moät nieàm hy voïng. Treân cô sôû naøy, voán hôïp nhaát chuùng ta, chuùng ta trieäu taäp Thöôïng hoäi ñoàng cuûa chuùng ta vaøo tuaàn naøy ñeå keát thuùc giai ñoaïn thöù hai cuûa vieäc 'Cuøng nhau böôùc ñi' cuûa chuùng ta, töùc giai ñoaïn luïc ñòa. Chuùng ta baûo ñaûm raèng cuoäc hoïp cuûa chuùng ta seõ dieãn ra nhö Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ mong muoán". Sau ñoù, cha Alwan keát thuùc baøi phaùt bieåu cuûa mình baèng caùch laëp laïi nhöõng gì caùc Thöôïng phuï ñaõ vieát caùch ñaây ba möôi naêm trong laù thö muïc vuï cuûa hoï vaø vaãn coøn noùi vôùi Thöôïng Hoäi ñoàng naøy ngaøy hoâm nay. "Caùc Giaùo hoäi cuûa chuùng ta ôû Ñoâng phöông noåi baät bôûi söï coå kính, di saûn phong phuù, söï ña daïng trong caùc bieåu thöùc phuïng vuï, tính ñoäc ñaùo cuûa linh ñaïo vaø caùc chaân trôøi thaàn hoïc, vaø söùc maïnh cuûa chöùng töø qua nhieàu theá kyû, vaø thöôøng daãn ñeán möùc töû ñaïo anh duõng, vaø chuùng ta mang ñieàu naøy trong traùi tim mình vaø noù laø nguoàn kích thích nieàm hy voïng lôùn lao, nguoàn töï tin vaø kieân ñònh ñeå tieán tôùi töông lai. Tính ña daïng laø ñaëc ñieåm chính cuûa Giaùo Hoäi phoå quaùt vaø cuûa Kitoâ giaùo ôû Ñoâng phöông. Tính ña daïng naøy luoân laø nguoàn phong phuù cho toaøn theå Giaùo hoäi khi chuùng ta soáng noù trong söï hieäp nhaát cuûa ñöùc tin vaø trong tinh thaàn yeâu thöông. Nhöng, tieác thay, noù ñaõ trôû thaønh chia reõ vaø chia reõ vì toäi loãi cuûa con ngöôøi vaø vì hoï xa rôøi Thaàn Khí Chuùa Kitoâ.Tuy nhieân, ñieàu hôïp nhaát chuùng ta quan troïng hôn ñieàu ngaên caùch chuùng ta vaø khoâng ngaên caûn chuùng ta gaëp gôõ vaø coäng taùc. Baát chaáp caùc chia reõ, Kitoâ giaùo Ñoâng phöông taïo ñöôïc moät söï hôïp nhaát khoâng theå chia caét trong neàn taûng cuûa mình. Chuùng ta laø caùc Kitoâ höõu vôùi nhau luùc toát vaø luùc xaáu. Moät ôn goïi, moät chöùng töø, moät ñònh meänh. Vì vaäy, chuùng ta ñöôïc keâu goïi coäng taùc vôùi nhau, baèng nhieàu caùch thöùc vaø phöông tieän khaùc nhau, ñeå cuûng coá goác reã cuûa caùc tín höõu ñaõ ñöôïc trao phoù cho chuùng ta, trong tinh thaàn huynh ñeä vaø yeâu thöông, trong nhieàu lónh vöïc maø lôïi ích chung cuûa taát caû caùc Kitoâ höõu cuõng thuùc ñaåy chuùng ta böôùc vaøo, cuõng nhö caùc nguyeän voïng cuûa taát caû caùc tín höõu cuûa caùc Giaùo hoäi Kitoâ giaùo khaùc nhau, nhöõng ngöôøi ñaët hy voïng cao nhaát cuûa hoï vaøo söï hôïp taùc vaø gaàn guõi cuûa chuùng ta. ÔÛ Ñoâng phöông, hoaëc chuùng ta laø Kitoâ höõu vôùi nhau hoaëc khoâng. Vaø neáu caùc moái lieân heä giöõa caùc Giaùo hoäi Ñoâng phöông khoâng phaûi luùc naøo cuõng toát ñeïp vì nhieàu lyù do, beân trong vaø beân ngoaøi, thì ñaõ ñeán luùc chuùng ta phaûi thanh taåy kyù öùc Kitoâ giaùo cuûa mình khoûi nhöõng lôùp lang tieâu cöïc cuûa quaù khöù, duø chuùng coù theå ñau ñôùn ñeán ñaâu, ñeå cuøng nhau nhìn veà töông lai theo tinh thaàn cuûa Chuùa Kitoâ vaø döôùi söï höôùng daãn cuûa Tin Möøng vaø lôøi daïy cuûa caùc Toâng ñoà cuûa Ngöôøi.
Sau ñoù, cuoäc hoïp tieáp tuïc vôùi baøi phaùt bieåu cuûa Ñöùc Hoàng Y Jean-Claude Hollerich, Toång töôøng trình vieân cuûa Phieân hoïp Toaøn theå thöôøng leä laàn thöù XVI cuûa Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc, ngöôøi ñaõ nhaéc laïi caùc giai ñoaïn cuûa haønh trình cho ñeán nay. "Toâi ñaëc bieät vinh döï ñöôïc coù maët ôû Trung Ñoâng, nôi maø tính ñoàng nghò ñaõ coù truyeàn thoáng laâu ñôøi, vaø toâi mong muoán ñöôïc traûi nghieäm vaø hoïc hoûi töø anh chò em. Nhôø söï ñoùng goùp quyù giaù cuûa anh chò em, toâi hoaøn toaøn tin chaéc raèng Giaùo hoäi hoaøn vuõ coù theå trôû neân ñoàng nghò hôn, vaø noù coù theå môû roäng khoâng gian trong leàu cuûa noù".
Ñöùc Hoàng Y Hollerich noùi tieáp, "Nhö chuùng ta ñaõ bieát, Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ ñaõ bieán tính ñoàng nghò, ñöôïc hieåu laø 'cuøng nhau ñoàng haønh' baèng caùch laéng nghe Chuùa Thaùnh Thaàn, trôû thaønh taäp chuù chính trong trieàu giaùo hoaøng cuûa ngaøi. Vaø baây giôø khi chuùng ta quy tuï taïi ñaây ôû Beirut, trong hôïp taùc vôùi caùc phieân hoïp luïc ñòa khaùc vaø treân cô sôû taøi lieäu laøm vieäc vaø caùc truyeàn thoáng ñoàng nghò laâu ñôøi ôû Trung Ñoâng, chuùng ta ñoùng goùp ñeå tìm ra caâu traû lôøi cho caâu hoûi caên baûn voán höôùng daãn toaøn boä haønh trình ñoàng nghò: Laøm theá naøo ñaït ñöôïc vieäc 'Cuøng nhau böôùc ñi' naøy, moät vieäc giuùp Giaùo hoäi coâng boá Tin Möøng, theo söù meänh ñöôïc trao phoù cho noù, vaø phaûi ñöôïc hoaøn thaønh ngaøy hoâm nay ôû caùc bình dieän khaùc nhau? Chuùa Thaùnh Thaàn keâu goïi chuùng ta thöïc hieän nhöõng böôùc naøo khaùc ñeå lôùn leân nhö moät Giaùo hoäi ñoàng nghò?"
Ñöùc Hoàng Y Hollerich noùi theâm: "Chuùng ta bieát raèng 'ñoàng haønh cuøng nhau' laø moät khaùi nieäm deã dieãn ñaït baèng lôøi, nhöng khoâng deã ñöa vaøo thöïc haønh. 'ñoàng haønh cuøng nhau' naøy laø caàn thieát ôû Trung Ñoâng, nôi cöû haønh thöïc taïi cuûa nhieàu toân giaùo vaø tín phaùi, vaø söï ña daïng naøy töï noù laø moät söï phong phuù vaø moät cô hoäi tuyeät vôøi giuùp cho tính ñoàng nghò trôû thaønh khaû höõu, vì ñaây laø vaán ñeà cuøng nhau böôùc ñi chöù khoâng phaûi böôùc ñi moät mình". Toång töôøng trình vieân cuûa Phieân hoïp Toaøn theå thöôøng leä laàn thöù XVI cuûa Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc ñaõ keát thuùc baøi phaùt bieåu cuûa ngaøi baèng caùch baøy toû nieàm xaùc tín cuûa ngaøi raèng "haønh trình cuûa Thöôïng hoäi ñoàng Giaùm muïc laø coâng vieäc cuûa Chuùa, vaø chuùng ta phaûi ñeå cho Thaàn Khí cuûa Ngöôøi höôùng daãn chuùng ta, Ngöôøi laø nhaân vaät chuû ñaïo thöïc söï cuûa Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc. Toâi cuõng muoán môøi goïi chuùng ta haõy ñeå cho Chuùa Thaùnh Thaàn höôùng daãn chuùng ta trong caùc cuoäc hoïp khaùc nhau cuûa Phieân hoïp naøy ôû Beirut, ñeå tinh thaàn ñoàng nghò coù theå ñöôïc theå hieän nôi chuùng ta nhö laø 'phong caùch toâng ñoà' cuûa Giaùo hoäi, ñeå ñoái dieän vôùi nhöõng thaùch thöùc cuûa theá giôùi ñöông thôøi".
Sau ñoù, Ñöùc Hoàng Y Mario Grech, Toång Thö Kyù Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc, ñaõ taäp chuù vaøo hai ñieàu kieän caàn thieát ñeå tieán trình Thöôïng Hoäi Ñoàng thaønh coâng. Vaán ñeà thöù nhaát lieân quan ñeán söï caàn thieát phaûi coù söï tham gia tích cöïc cuûa daân Chuùa vaø caùc muïc töû, "bôûi vì caùch thöïc haønh ñuùng ñaén cuûa Thöôïng Hoäi ñoàng khoâng bao giôø ñaët hai chuû theå naøy caïnh tranh vôùi nhau, nhöng giöõ chuùng trong moái lieân heä thöôøng xuyeân, cho pheùp caû hai hoaøn thaønh chöùc naêng cuûa mình. Tham khaûo trong moät soá Giaùo hoäi ñaõ cho pheùp daân Chuùa thöïc hieän caùch thöùc tham gia thích hôïp ñoù vaøo chöùc vuï ngoân söù cuûa Chuùa Kitoâ, ñöôïc theå hieän trong caûm thöùc ñöùc tin cuûa taát caû nhöõng ngöôøi ñaõ ñöôïc röûa toäi. Quaû thöïc, chuùng ta coù theå coi tính naêng ñoäng cuûa söï hieäp thoâng naøy nhö hoa traùi cuûa kinh nghieäm taäp theå, moät ñieàu xua tan nhieàu lo ngaïi luùc ban ñaàu. Vieäc tham gia tích cöïc cuûa daân Chuùa vaøo ñôøi soáng cuûa Giaùo hoäi khoâng laáy maát ñieàu gì khoûi vieäc phuïc vuï cuûa phaåm traät, traùi laïi, noù cuûng coá vaø chöùng toû chöùc naêng khoâng theå thieáu cuûa phaåm traät naøy trong ñôøi soáng Giaùo hoäi".
Ñöùc Hoàng Y Grech noùi tieáp: Ñieàu kieän thöù hai lieân quan ñeán taàm quan troïng cuûa vieäc laéng nghe. Ñoù laø vaán ñeà laéng nghe nhöõng gì Chuùa Thaùnh Thaàn ñang noùi vôùi Giaùo hoäi. "Caâu noùi cho raèng 'Giaùo hoäi ñoàng nghò laø Giaùo hoäi laéng nghe' khoâng theå vaø khoâng ñöôïc giaûn löôïc thaønh moät cuïm töø tu töø hoa myõ. Trong taøi lieäu chuaån bò, chuùng ta ñaõ yeâu caàu laéng nghe moïi ngöôøi, ngay caû nhöõng ngöôøi ôû xa, bôûi vì chuùng ta hieåu moïi ngöôøi laø moïi ngöôøi, khoâng loaïi tröø ai. Veà vaán ñeà naøy, toâi caûm thaáy caàn phaûi nhaán maïnh raèng, baét ñaàu töø giai ñoaïn luïc ñòa ñaëc bieät naøy, chuùng ta phaûi chuù yù hôn ñeán nhöõng tieáng noùi 'beân trong' Giaùo hoäi, ñaëc bieät laø nhöõng tieáng noùi thöôøng laøm xaùo troän cô theå giaùo hoäi. Chuùng ta ñöôïc keâu goïi, trong löông taâm, ñöa ra caâu traû lôøi cuûa chuùng ta: töø nhöõng ngöôøi tin töôûng saâu saéc qua nhöõng ngöôøi vaãn coøn nghi ngôø ñeán nhöõng ngöôøi coâng khai khoâng ñoàng yù. Khoâng ai bò caám noùi. Ñoù laø lyù do taïi sao chuùng ta phaûi caàu xin Chuùa Thaùnh Thaàn ban nhieàu can ñaûm hôn ñeå noùi, laøm cho nieàm xaùc tín cuûa chuùng ta hoaøn toaøn roõ raøng, nhöng cuõng laéng nghe ñaày ñuû tieáng noùi cuûa ngöôøi khaùc. Vaø caùc Phieân hoïp chaâu luïc, voán laø haønh vi thaâm haäu hoùa Giaùo Hoäi hôn nöõa, coù theå ñoùng vai troø quyeát ñònh trong vaán ñeà naøy. Ñaây laø vieäc bieän phaân maø Vaên phoøng Toång thö kyù cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng chôø ñôïi töø giai ñoaïn chaâu luïc ñeå coù theå, treân cô sôû caùc taøi lieäu do baûy Hoäi ñoàng chaâu luïc ban haønh, taäp hôïp laïi thaønh coâng cuï laøm vieäc cho Phieân hoïp Toaøn theå, voán thöïc söï laø moät bieåu thöùc noùi leân söï hieäp thoâng giaùo hoäi".
Ñeå keát luaän, Ñöùc Hoàng Y Mar Bechara Boutros Al-Rahi, Thöôïng phuï Giaùo hoäi Maronite, nhaéc nhôû cam keát "soáng nhö moät Giaùo hoäi ñoàng nghò" coù nghóa laø cam keát trôû thaønh "moät Giaùo hoäi hoïc hoûi töø vieäc laéng nghe lôøi Chuùa vaø ñoïc caùc daáu chæ cuûa thôøi ñaïi, canh taân söù maïng cuûa mình baèng vieäc loan baùo Tin Möøng vaø loan baùo maàu nhieäm töû naïn vaø phuïc sinh cuûa Chuùa Kitoâ ñeå cöùu ñoä theá giôùi".
Thöôïng phuï Maronite tieáp tuïc noùi raèng "chuùng ta khoâng ñöôïc boû qua caâu hoûi caên baûn veà con ñöôøng ñoàng nghò, voán coù hai maët: laøm theá naøo vieäc 'cuøng nhau ñoàng haønh' naøy coù theå giuùp Giaùo hoäi loan baùo Tin Möøng theo söù ñieäp ñaõ ñöôïc truyeàn ñaït cho Giaùo Hoäi, ñöôïc thöïc hieän ngaøy hoâm nay, taïi ñòa phöông vaø treân hoaøn caàu? Vaø roài Chuùa Thaùnh Thaàn thuùc ñaåy chuùng ta thöïc hieän nhöõng böôùc naøo nöõa ñeå phaùt trieån nhö moät Giaùo hoäi ñoàng nghò? Tuy nhieân, toâi xin noùi ngay raèng chuû ñeà naøy khoâng phaûi laø chuyeän hoaøn toaøn hoïc thuaät, maø coøn ñaët caên baûn treân vieäc caàu nguyeän, laéng nghe lôøi Chuùa vaø tinh thaàn saùm hoái vaø hoaùn caûi, vaø do ñoù laéng nghe laãn nhau, ñoái thoaïi vaø bieän phaân. Nhieäm vuï cuûa chuùng ta trong phieân hoïp chaâu luïc naøy laø xaùc ñònh caùc öu tieân seõ ñöôïc nghieân cöùu trong Phieân hoïp Toaøn theå saép tôùi. Chuùng ta ñaët vieäc laøm cuûa phieân hoïp naøy döôùi aùnh saùng cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn vaø söï chuyeån caàu cuûa Meï chuùng ta, Ñöùc Trinh Nöõ Maria, Meï cuûa Giaùo hoäi vaø Ñöùc baø Libaêng, vaø caàu xin cho noù thaønh coâng vaø sinh hoa traùi nhôø aân suûng Thieân Chuùa, ñeå hoaøn thaønh nhöõng mong muoán vaø yù ñònh cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ.