Baûn töôøng trình cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo Ñaøi Loan
trong khoùa hoïp caáp Ñaïi Luïc AÙ Chaâu
chuaån bò cho Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc
Baûn töôøng trình cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo Ñaøi Loan trong khoùa hoïp caáp Ñaïi Luïc AÙ Chaâu chuaån bò cho Khoùa Hoïp Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc laàn thöù 16.
Mary Traàn Vy
Taipei (VTW News 1-03-2023) - Trong khoùa hoïp caáp Ñaïi Luïc AÙ Chaâu töø ngaøy 24 ñeán 26 thaùng Hai naêm 2023 taïi Bangkok, Thaùi Lan, chuaån bò cho Khoùa Hoïp Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc laàn thöù 16 vaøo thaùng 10 naêm 2023, Giaùo Hoäi Coâng Giaùo Ñaøi Loan ñaõ coù baøi töôøng trình veà tình hình Giaùo Hoäi Coâng Giaùo Ñaøi Loan. Noäi dung baøi töôøng trình ñöôïc toùm löôïc nhö sau:
Daãn nhaäp
Vaøo thaùng 10 naêm 2022, Ñaïi Hoäi möøng 50 naêm cuûa Lieân Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc AÙ Chaâu (FABC 50) ñöôïc toå chöùc taïi Bangkok, Thaùi Lan, vaø ngay sau ñoù Taøi lieäu laøm vieäc cho Giai ñoaïn Chaâu Luïc (The Working Document for the Continental Stage - DCS) ñaõ ñöôïc coâng boá. Ñeán cuoái thaùng 12 naêm 2022, baûn dòch tieáng Trung Hoa cuûa taøi lieäu DCS cuõng ñöôïc coâng boá. Sau ñoù, moät cuoäc hoïp tröïc tuyeán giöõa caùc giaùm muïc vaø moät nhoùm nhoû caùc thaønh vieân ñaõ ñöôïc toå chöùc vaøo ngaøy 4 thaùng Gieâng naêm 2023. Tuy coù moät soá giaùm muïc vaø moät vaøi nhoùm thaønh vieân khoâng theå tham döï vì moät soá lyù do naøo ñoù, vaø hôn nöõa haàu heát caùc thaønh vieân khoâng theå phaûn aùnh ñaày ñuû veà taøi lieäu laøm vieäc trong moät khoaûng thôøi gian raát haïn cheá, do ñoù khoâng coù yù kieán cuï theå naøo ñöôïc ñöa ra trong cuoäc thaûo luaän ñaàu tieân cuûa Nhoùm Lieân Laïc (Contact Team). Tuy nhieân, moät soá giaùm muïc vaø caùc thaønh vieân cuûa Nhoùm Lieân Laïc cuõng ñaõ chia seû nhöõng keát quaû vôùi nhöõng nhaän thöùc saâu saéc cuûa hoï. Vì vaäy, chuùng toâi tin raèng Chuùa Thaùnh Thaàn seõ laáp ñaày nhöõng ñieåm maø chuùng toâi coøn thieáu soùt, vaø chuùng toâi cuõng thöøa nhaän nhöõng haïn cheá cuûa chuùng toâi trong baûn töôøng trình naøy.
Ñaøi Loan laø moät nôi keát tuï nhieàu neàn vaên hoùa ña daïng vaø cuõng laø nôi coù nhieàu cô hoäi ñeå nghieân cöùu caùc neàn khoa hoïc tieân tieán cuûa theá giôùi. Noùi ñuùng ra, Ñaøi Loan laø nôi giao löu nhöõng neùt phong phuù cuûa caùc neàn vaên hoùa AÙ AÂu vaø coù nhieàu tieáp nhaän veà khoa hoïc kyõ thuaät tieân tieán cuûa AÂu Myõ. Giaùo hoäi Coâng giaùo ôû Ñaøi Loan ñöôïc thaønh laäp vaø ñöôïc phaùt trieån hôn 60 naêm qua bôûi caùc nhaø truyeàn giaùo ngoaïi quoác ñeán töø Chaâu AÂu (YÙ, Taây Ban Nha,...) vaø moät soá giaùo só ñeán töø Trung Quoác ñaïi luïc. Nhìn töø khía caïnh naøy, Giaùo hoäi Coâng Giaùo taïi Ñaøi Loan coù theå noùi ñöôïc laø ñaõ coù moät quaù khöù raát thaønh coâng, nhôø vaøo söï ñoùng goùp tích cöïc cuûa caùc nhaø truyeàn giaùo ngoaïi quoác trong nhieàu naêm qua. Ngaøy nay, Giaùo hoäi Coâng Giaùo ôû Ñaøi Loan thaáy mình ñang ôû giöõa ngaõ tö ñöôøng cuûa moät theá giôùi ña dieän vaø khoâng coøn aûnh höôûng maïnh nhö tröôùc ñaây trong caùc lónh vöïc nhö:
1. Gia ñình: Do nhöõng thay ñoåi trong caáu truùc gia ñình, caùc thaønh vieân trong ñaïi gia ñình - oâng baø, cha meï, vaø con caùi chaùu chaét - ít gaén keát vôùi nhau hôn.
2. Giaùo duïc: Thieáu giaùo duïc veà caùc nguyeân taéc nhaân vaên vaø giaù trò ñaïo ñöùc trong tröôøng hoïc. Thanh thieáu nieân ñöôïc tieáp caän tröïc tieáp vôùi Internet vaø nhöõng thoâng tin giaûi trí nhaïy caûm. Do ñoù, hoï ít coù khuynh höôùng ñi saâu veà nghieân cöùu hoïc hoûi vaø môû mang trí tueä, gaây ra söï giaùn ñoaïn trong vieäc truyeàn ñaït kieán thöùc vaø vaên hoùa vaø laøm cho laõnh vöïc giaùo duïc ngaøy caøng roäng lôùn hôn.
3. Kinh teá: Caùc gia ñình coù hoaøn caûnh khoù khaên veà kinh teá soáng trong hoaøn caûnh khoù khaên vì hoï bò aûnh höôûng bôûi nhieàu yeáu toá nhö hoaøn caûnh gia ñình, trình ñoä hoïc vaán thaáp, tyû leä sinh giaûm, daân soá ngöôøi giaø gia taêng, v.v..., taát caû nhöõng ñieàu naøy taïo thaønh moät voøng luaån quaån.
4. Xaõ hoäi: Thieáu söï hieåu bieát vaø ñoái thoaïi laãn nhau giöõa caùc nhoùm daân toäc (daân ñòa phöông, daân ngoaïi tænh, ngöôøi thoå daân, daân di cö...) vaø nhieàu taàng lôùp lao ñoäng khaùc nhau (coâng nhaân vieân vaên phoøng, coâng nhaân lao ñoäng vaát vaõ).
5. Kieán thöùc: khoa hoïc vaø nghieân cöùu phaùt trieån nhanh choùng, truyeàn thoâng xaõ hoäi, coâng ngheä IT vaø AI raát phoå bieán.
Caùc chöông trình muïc vuï vaø truyeàn giaùo maø Giaùo hoäi ñang coá gaéng thöïc hieän khoâng theå baét kòp vôùi xaõ hoäi ñang thay ñoåi nhanh choùng. Trong hoaøn caûnh khoù khaên naøy, tieán trình ñoàng nghò mang laïi hy voïng vaø cô hoäi cho Giaùo hoäi.
Nhöõng hoài ñaùp cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo Ñaøi Loan
1. "Sau khi ñoïc Taøi Lieäu Laøm Vieäc caáp chaâu luïc (DCS) vaø sau khi ñaõ caàu nguyeän, nhöõng caûm nghieäm naøo maïnh meõ nhaát vôùi nhöõng kinh nghieäm soáng vaø thöïc teá cuûa Giaùo hoäi ôû luïc ñòa cuûa baïn? Nhöõng traûi nghieäm naøo laø môùi, hoaëc gôïi saùng cho baïn?" (#106)
Tieán trình Coâng nghò - Höôùng tôùi moät Giaùo hoäi Hieäp haønh Truyeàn giaùo
"Nhöõng ai caûm thaáy nhö ñang ôû trong ngoâi nhaø cuûa Giaùo hoäi thì caûm thaáy thieáu vaéng nhöõng ngöôøi chöa coù ñöôïc caûm nghieäm nhö vaäy." (#29). Caùc giaùm muïc thöôøng ñöôïc ñoøi hoûi caàn phaûi daønh nhieàu thôøi gian hôn ñeå noùi chuyeän vôùi caùc linh muïc vaø giaùo daân, ñeå tìm hieåu hoï vaø hieåu bieát hoï nhieàu hôn. Taïi Ñaøi Loan, moät giaùm muïc thöôøng phaûi gaùnh vaùc raát nhieàu coâng vieäc haønh chính vaø phaûi phuï traùch nhieàu cô sôû giaùo duïc vaø raát nhieàu caùc toå chöùc coâng taùc xaõ hoäi töø thieän trong giaùo phaän cuûa mình. Caùc ngaøi quaù baän roän vaø bôûi vaäy coù quaù ít thôøi gian cho ngöôøi khaùc.
Keå töø khi chuaån bò Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc, daân Chuùa ñaõ nhieät tình tham gia vaø hoï yù thöùc raèng Giaùo hoäi khoâng chæ thuoäc veà caùc giaùm muïc vaø linh muïc, maø coøn thuoäc veà moïi giaùo daân ñaõ ñöôïc röûa toäi. Nhieäm vuï cuûa moãi ngöôøi trong soá hoï laø tham gia vaø hieåu roõ hôn tình hình thöïc teá cuûa Giaùo hoäi, nhìn döôùi aùnh saùng cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn.
"Laéng nghe vaø ñoái thoaïi laø caùch tieáp caän nhöõng hoàng aân maø Chuùa Thaùnh Thaàn ban cho chuùng ta qua söï ña daïng veà nhieàu maët cuûa moät Giaùo hoäi duy nhaát: caùc ñaëc suûng, ôn goïi, taøi naêng, kyõ naêng, ngoân ngöõ vaø vaên hoùa, truyeàn thoáng taâm linh vaø thaàn hoïc, caùc neàn vaên hoùa khaùc nhau, caùc hình thöùc cöû haønh thaùnh leã vaø nghi thöùc taï ôn." (#102).
Taïi Ñaøi Loan, moãi giaùo phaän ñang daàn daàn cho thaáy nhöõng daáu hieäu cuûa moät tính ñoàng nghò, ñang tieán trieån, nhôø nhöõng noã löïc ñaõ ñaït ñöôïc trong hai naêm qua. Tuy nhieân, vaãn coøn moät soá linh muïc lôùn tuoåi hoaëc moät ít linh muïc treû vaãn coøn coù tính ñoäc ñoaùn laøm vieäc moät mình, caûn trôû nhöõng giaùo daân coù thieän chí canh taân coäng ñoaøn giaùo xöù. Söï thuùc ñaåy maïnh meõ cuûa vieäc ñoåi môùi ñeán töø caùc giaùm muïc vì hoï ñaõ vaø ñang thuùc ñaåy maïnh meõ tính ñoàng nghò vaø vieäc thöïc hieän noù trong caùc giaùo xöù. Nhöng thaät khoù ñeå thay ñoåi nhöõng thoùi quen laâu ñôøi trong moät thôøi gian ngaén. Ñeå thöïc hieän vaø cuï theå hoùa tính ñoàng nghò, chuùng ta caàn söï höôùng daãn cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn vaø söï laõnh ñaïo cuûa caùc giaùm muïc vaø linh muïc quaûn xöù, baèng caùch laéng nghe vaø hoïc hoûi töø nhöõng ngöôøi ñang ñoàng haønh vôùi chuùng ta treân con ñöôøng ñoàng nghò.
Töø hoäi nghò ñeán Ñoái thoaïi taâm linh
Hoäi ñoàng Giaùm muïc Trung Phi chia seû raèng "Moät soá Kitoâ höõu caûm thaáy bò toån thöông vaø xa rôøi Giaùo hoäi ñaõ quay trôû laïi trong giai ñoaïn tham vaán naøy" (ibid.). Nhieàu ngöôøi nhaán maïnh raèng Giaùo hoäi neân tieáp tuïc toå chöùc caùc cuoäc hoïp tö vaán kieåu naøy vaø ñeå moïi ngöôøi baøy toû yù kieán cuûa mình, töø ñoù tieáp caän ñöôïc vôùi caùc nhoùm khaùc nhau ôû vuøng ngoaïi vi. Vì ñieàu naøy coù theå caûi thieän moái quan heä thaân thieän giöõa caùc thaønh vieân cuûa Giaùo hoäi vaø caùc nhoùm xaõ hoäi khaùc vaø taïo ra moät baàu khoâng khí goùp phaàn vaøo vieäc giao tieáp saâu saéc...
Giaùo hoäi ôû Ñaøi Loan ñaõ ñi treân con ñöôøng ñoàng nghò, ñi theo höôùng "ñoái thoaïi taâm linh". Tuy nhieân, do moät soá thoùi quen xaáu laâu ñôøi, vaãn coøn coù nhieàu choã caàn phaûi caûi thieän ôû ñieåm naøy. May maén thay, moät soá Giaùo hoäi ñaëc bieät ñaõ thaønh coâng trong vieäc vöôït qua chuùng vaø taïo ra hoa traùi töø cuoäc ñoái thoaïi taâm linh.
Nhöõng raøo caûn dai daúng veà maët caáu truùc, côûi môû vaø laéng nghe laãn nhau (#33)
Laéng nghe ñoøi hoûi phaûi boû ñi nhöõng ñònh kieán, côûi môû, chaáp nhaän vaø khoâng phaùn xeùt . Kieân nhaãn laéng nghe laø moät thöû thaùch trong cuoäc soáng baän roän cuûa xaõ hoäi hieän ñaïi. Khoâng saün saøng laéng nghe ngöôøi khaùc daãn ñeán chuû nghóa giaùo quyeàn ñoäc ñoaùn. Chuû nghóa caù nhaân cuûa haøng giaùo só coù xu höôùng trôû thaønh trôû ngaïi cho giaùo daân. Trong baùo caùo toaøn dieän cuûa Hoäi ñoàng Giaùm muïc Ba Lan (#33), coù ñeà caäp raèng vieäc khoâng laéng nghe ngöôøi khaùc daãn ñeán hieåu laàm, loaïi tröø, cuoái cuøng daãn ñeán tö duy kheùp kín, ñôn giaûn hoùa quaù möùc, ngôø vöïc, taïo ra sôï haõi vaø chia reõ. Khoâng laéng nghe thì khoâng theå giaûi quyeát caùc vaán ñeà cuûa tín höõu, vaø khoâng theå taäp trung vaøo nhöõng thaùch thöùc maø hoï ñang gaëp phaûi. Ngöôøi ta coù theå bò maéc keït trong moät loaïi chuû nghóa ñaïo ñöùc voâ nghóa.
Giaùo daân cho raèng vieäc giaùo só khoâng chuù yù laéng nghe laø do hoï sôï coâng vieäc muïc vuï cuûa hoï, vaø cuõng nhö vaäy, giaùo daân coù caûm giaùc raèng caùc giaùm muïc khoâng coù thôøi gian ñeå noùi chuyeän vaø laéng nghe hoï. Theá giôùi ngaøy nay vôùi taát caû nhöõng thaùch thöùc cuûa noù khoâng theå chæ moät mình haøng giaùo phaåm ñoái maët vaø giaûi quyeát. Thay vaøo ñoù, caùc giaùo só caàn caùc chuyeân gia giaùo daân vaø caùc chuyeân moân, ñeå giuùp hoï trong coâng vieäc muïc vuï.
ÔÛ Ñaøi Loan, caùc giaùo só cuõng gaëp vaán ñeà töông töï trong vieäc laéng nghe. Noùi moät caùch nhaân baûn, giaùo daân neân toû ra thoâng caûm hôn vôùi caùc giaùo só vì söï coâ ñôn cuûa hoï. Haøng giaùo só cuõng caàn giaùo daân laéng nghe hoï, naâng ñôõ vaø ñoàng haønh vôùi hoï, cuõng nhö hoïc hoûi kinh nghieäm soáng cuûa giaùo daân, ñeå laøm phong phuù theâm kinh nghieäm muïc vuï cuûa hoï. Caû hai caàn phaûi laéng nghe nhau, phaûi coù söï hoã trôï laãn nhau, "ñoàng haønh " vôùi tö caùch laø nhöõng chi theå cuûa cuøng moät cô theå.
Nhöõng quan ngaïi cuûa giaùo hoäi tröôùc nhöõng khuûng hoaûng
DCS ñeà caäp raèng nhieàu Giaùo hoäi ñòa phöông baøy toû moái quan ngaïi veà taùc ñoäng cuûa vieäc thieáu loøng tin vaø söï tín nhieäm do caùc cuoäc khuûng hoaûng laïm duïng. Caùc Giaùm muïc Hungary chia seû raèng "vieäc loan baùo Tin Möøng ñang bò thaùch thöùc bôûi tình traïng tuïc hoùa ngaøy caøng gia taêng, chuû nghóa caù nhaân vaø söï thôø ô ñoái vôùi caùc hình thöùc theå cheá toân giaùo". Hoäi ñoàng Giaùm muïc Nam Phi cuõng bò "taùc ñoäng bôûi caùc xu höôùng quoác teá cuûa theá tuïc hoùa, caù nhaân chuû nghóa vaø thuyeát töông ñoái. Caùc vaán ñeà nhö giaùo huaán cuûa Giaùo hoäi veà phaù thai, traùnh thai, phong chöùc linh muïc cho phuï nöõ, chöùc giaùo só cho nhöõng ngöôøi ñaõ keát hoân, linh muïc ñoäc thaân, ly hoân vaø taùi hoân, vaán ñeà cho Röôùc leã, ñoàng tính luyeán aùi, LGBTQIA + nhöõng vaán ñeà naøy ñaõ ñöôïc neâu ra treân khaép caùc Giaùo phaän, caû noâng thoân vaø thaønh thò. Taát nhieân cuõng coù nhöõng quan ñieåm khaùc nhau veà nhöõng vaán ñeà naøy vaø khoâng theå ñöa ra moät laäp tröôøng chung döùt khoaùt veà baát kyø vaán ñeà naøo trong soá naøy". (#51)
Giaùo hoäi ôû Ñaøi Loan ñang ñoái maët vôùi nhöõng vaán ñeà töông töï, ñaëc bieät laø cuoäc caùch maïng tính duïc ñaõ taùc ñoäng maïnh meõ ñeán xaõ hoäi Ñaøi Loan vaø Giaùo hoäi noùi chung. Toång giaùo phaän Ñaøi Baéc ñaõ thaønh laäp moät UÛy ban Ñaïo ñöùc Luaân lyù chuyeân giaûi quyeát voâ soá vaán ñeà môùi vaø coá gaéng tìm ra caùc giaûi phaùp thích hôïp.
2. "Sau khi ñoïc Taøi lieäu laøm vieäc caáp chaâu luïc (DCS) vaø sau khi ñaõ caàu nguyeän, nhöõng caêng thaúng hoaëc baát ñoàng naøo laø ñaëc bieät quan troïng? Nhöõng thaéc maéc hoaëc vaán ñeà gì caàn ñöôïc giaûi quyeát vaø xem xeùt trong caùc böôùc tieáp theo cuûa quy trình?"
Moät vaøi ñoaïn cuûa Taøi lieäu laøm vieäc caáp chaâu luïc (DCS) nhaéc nhôû chuùng ta veà chieán tranh vaø taùc ñoäng cuûa noù (#21), baïo löïc (##46, 52) vaø nhöõng aùp böùc raát phoå bieán ôû Chaâu AÙ. Ñaøi Loan cuõng nhaän thöùc roõ nhöõng moái ñe doïa nhö vaäy vaø ñaët caâu hoûi Giaùo hoäi Coâng giaùo coù theå laøm gì ñeå thuùc ñaåy coâng lyù vaø hoøa bình treân toaøn theá giôùi, ñaëc bieät laø tröôùc söï baønh tröôùng cuûa caùc cheá ñoä chính trò ñoäc taøi?
Caâu hoûi laøm theá naøo ñeå chuyeån ñoåi caáu truùc cuûa toå chöùc giaùo hoäi (##33, 64 ff.) ñaëc bieät quan troïng ñoái vôùi chaâu AÙ nôi neàn vaên hoùa phoå bieán coù moät soá khuynh höôùng ñoäc ñoaùn.
Caàn coù thôøi gian ñeå thay ñoåi suy nghó cuûa moïi ngöôøi, ñeå thay ñoåi caáu truùc. Naõo traïng cuûa Giaùo hoäi trong thieân nieân kyû thöù ba phaûi ñöôïc thay ñoåi. Khoâng phaûi luùc naøo caùc giaùm muïc, linh muïc vaø giaùo daân cuõng hieåu roõ tính ñoàng nghò laø gì. Cho neân caàn trao ñoåi, laéng nghe, thaûo luaän, phaân bieän, thöïc hieän daàn daàn, töøng böôùc moät.
Giaùo hoäi khoâng ñöôïc queân con caùi cuûa mình. Caùc linh muïc chuû chaên khoâng phaûi chæ döïa vaøo caùc cuoäc hoïp haønh chính ñeå giaûi quyeát caùc vaán ñeà muïc vuï vaø truyeàn giaùo. Hoï phaûi ñeán thaêm gia ñình giaùo daân cuûa hoï, ñeå hieåu hoaøn caûnh cuûa giaùo daân. Caùc muïc töû neân caàu nguyeän nhieàu hôn vôùi ñoaøn chieân cuûa mình baèng caùc cuoäc haønh höông vaø caùc buoåi thôø phöôïng, nhö Chaàu Thaùnh Theå, khaån khoaûn naøi xin ôn Chuùa ñeå khoâi phuïc laïi moái töông quan tin töôûng giöõa haøng giaùo phaåm vaø tín höõu nhö thôøi Giaùo hoäi sô khai.
"Trong nhieàu tröôøng hôïp, caùc baùo caùo keâu goïi ñaëc bieät chuù yù ñeán tình hình cuûa ngöôøi daân baûn ñòa. Taâm linh, trí tueä vaø vaên hoùa cuûa hoï coù nhieàu ñieàu ñeå daïy". (#56). Moät soá löôïng lôùn ngöôøi baûn ñòa ôû Ñaøi Loan laø ngöôøi Coâng giaùo. Vì ngöôøi baûn xöù caàn laø söï toân troïng, ñoàng haønh, ñaøo taïo chuyeân moân vaø hoøa nhaäp vôùi xaõ hoäi, thay vì yeâu caàu hoï tham gia ngaøy caøng nhieàu vaøo caùc hoaït ñoäng vaø thaûo luaän. Chuùng ta caàn cuøng vôùi hoï ñoïc laïi lòch söû, ñeå ruùt ra nhöõng caûm höùng töø nhöõng hoaøn caûnh maø haønh ñoäng cuûa Giaùo hoäi ñaõ phuïc vuï cho söï phaùt trieån con ngöôøi toaøn dieän cuûa hoï, vaø ñeå xin söï tha thöù cho nhöõng luùc maø ngöôïc laïi, noù ñaõ ñoàng loõa vôùi söï aùp böùc cuûa hoï.
Nhieàu baùo caùo ñaùnh giaù cao loøng trung thaønh cuûa caùc linh muïc ôû Ñaøi Loan vaø baøy toû söï quan taâm cuûa caùc linh muïc naøy ñeán nhu caàu cuûa hoï; nhöõng baùo caùo naøy thöôøng cho thaáy raèng caùc linh muïc neân coù moät söï huaán luyeän toát hôn, nhieàu ngöôøi ñoàng haønh hôn vaø ít ôû moät mình hôn (#59). Töø phaûn aûnh ñoái vôùi Ñaïi hoäi Truyeàn giaùo taïi Ñaøi Loan naêm 2019 vaø nhieàu phaûn aûnh khaùc töø caùc giaùo xöù, ngöôøi ta thaáy taàm quan troïng cuûa vieäc ñaøo taïo giaùo só vaø noäi dung cuûa caùc baøi giaûng cuûa hoï. Vieäc ñaøo taïo linh muïc khoâng chæ laø truyeàn ñaït kieán thöùc maø coøn giuùp caùc linh muïc khaùm phaù vaø phaùt trieån caùc kyõ naêng muïc vuï theo ñaëc suûng caù nhaân cuûa hoï.
ÔÛ Ñaøi Loan vaø caùc nôi khaùc ôû Chaâu AÙ, vieäc chaêm soùc muïc vuï cho caùc gia ñình Kitoâ giaùo khaùc (#49), vieäc coäng taùc vôùi caùc tín ñoà cuûa caùc toân giaùo khaùc (#45), nhöõng ñoái thoaïi toân giaùo vaø giao löu vaên hoùa (#53) laø voâ cuøng quan troïng. Hy voïng raèng Thöôïng Hoäi Ñoàng coù theå giuùp ñôõ phaàn naøo veà vaán ñeà naøy.
Giaùo hoäi caàn xeùt laïi caùch "thaû löôùi" (x. Ga 21:6). Trong moät theá giôùi truyeàn thoâng nhanh choùng, Giaùo hoäi caàn côûi môû vôùi theá giôùi ñeå hoïc hoûi, laéng nghe vaø phaân bieät tieáng noùi cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn vaø xaùc ñònh ñaâu laø nhöõng öu tieân thöïc söï cuûa mình. Vieäc ñaøo taïo giaùo daân caàn phaûi thöôøng xuyeân vaø chaët cheõ, thay vì dieãn ra rôøi raïc hoaëc thænh thoaûng. Giaùo vieân cuûa caùc tröôøng Coâng giaùo caàn ñöôïc ñaøo taïo vaø chia seû vaø coäng taùc.
3. "Nhìn vaøo nhöõng gì noåi baät töø hai caâu hoûi treân, ñaâu laø nhöõng öu tieân, chuû ñeà ñònh kyø vaø lôøi keâu goïi haønh ñoäng coù theå ñöôïc chia seû vôùi caùc Giaùo hoäi ñòa phöông khaùc treân khaép theá giôùi vaø ñöôïc thaûo luaän trong Phieân hoïp ñaàu tieân cuûa Thöôïng Hoäi ñoàng vaøo thaùng 10 naêm 2023?"
Caàn phaûi nuoâi döôõng tính ñoàng nghò trong Giaùo hoäi. Caáu truùc moät mình laø khoâng ñuû. Caàn coù nhöõng noã löïc lieân tuïc ñeå hoã trôï roäng raõi vieäc cuï theå hoùa tính ñoàng nghò ôû moïi caáp ñoä cuûa ñôøi soáng Kitoâ höõu, baèng "moät söï ñaøo taïo toaøn dieän bao goàm caùc chieàu kích caù nhaân, thieâng lieâng, thaàn hoïc, xaõ hoäi vaø thöïc tieãn." (#82). Phaûi ñaûm baûo raèng nhöõng ngöôøi ñöôïc keâu goïi ñaûm nhaän vai troø laõnh ñaïo, ñaëc bieät laø caùc linh muïc, phaûi ñöôïc ñaøo taïo thaønh tính ñoàng nghò. "Maëc duø laâu daøi, vieäc ñaøo taïo cuûa chuûng vieän caàn phaûi höôùng ñeán vieäc chuaån bò cho caùc giaùo só coù moät ñôøi soáng cuûa moät linh muïc vaø traùnh vieäc ñaøo taïo hoï chæ ñeå hôïp taùc trong coâng vieäc muïc vuï. Vieäc ñaøo taïo vaø huaán luyeän veà caùch laøm vieäc cuøng nhau, laéng nghe nhau vaø cuøng nhau tham gia vaøo söù meänh laø ñieàu caàn thieát trong vieäc ñaøo taïo linh muïc." (#83)
Chuû nghóa "giaùo só trò" luoân laø moät moái quan taâm tieàm aån cuûa Giaùo hoäi lieân quan ñeán hình aûnh cuûa Giaùo hoäi. Vieäc ñaøo taïo trong caùc chuûng vieän luoân luoân quan troïng ñoái vôùi Giaùo hoäi. Ñaây cuõng laø chuû ñeà ñöôïc giaùo daân quan taâm vaø mong ñöôïc caûi thieän. Trong quaù khöù, vieäc ñaøo taïo chuûng sinh taäp trung vaøo vieäc trôû neân "gioáng Chuùa Kitoâ", trôû neân ñoàng hình ñoàng daïng vôùi Chuùa Kitoâ, trôû thaønh "Chuùa Kitoâ thöù hai", v.v. Hình aûnh duy taâm veà baûn thaân naøy coù theå coù hieäu quaû ôû moät möùc ñoä naøo ñoù, nhöng cuõng coù theå taïo ra vaán ñeà, nghóa laø laøm lu môø yù nghóa cuûa vieäc chính mình laø moân ñeä vaø toâi tôù trung thaønh cuûa Chuùa Kitoâ.
Vôùi tö caùch laø moät toå chöùc, vieäc phuïc vuï cuûa Giaùo hoäi khoâng chæ giôùi haïn ôû vieäc thöïc hieän caùc bí tích. Noù cuõng bao goàm coâng vieäc laõnh ñaïo haønh chính vaø ñieàu haønh caùc coäng ñoaøn vaø caùc hieäp hoäi. Ñieàu naøy coù nghóa laø Giaùo hoäi phaûi coäng taùc vôùi caùc chuyeân gia trong caùc lónh vöïc khaùc nhau, ñeå phuïc vuï toát vaø môû mang Nöôùc Chuùa.
Linh muïc phaûi laø göông saùng cho giaùo daân vaø laø maãu möïc cho thôøi ñaïi môùi. Caùc chöông trình giaûng daïy vaø noäi dung cuûa vieäc ñaøo taïo linh muïc caàn phaûi ñöôïc xem xeùt laïi, ñeå ñaùp öùng caùc nhu caàu muïc vuï thöïc teá cuûa caùc Giaùo hoäi ñòa phöông vaø xaõ hoäi.
Chính khi linh muïc vaø giaùo daân ñaõ taïo döïng ñöôïc moät neàn taûng toát ñeïp cho ñôøi soáng thieâng lieâng cuûa mình, thì cô caáu noäi taïi cuûa Giaùo hoäi seõ thaønh hình vaø ñöôïc cuûng coá, trôû thaønh moät Giaùo hoäi luoân tieán veà phía tröôùc. Moãi laàn sau moät hoäi nghò hoaëc moät khoùa huaán luyeän veà tính ñoàng nghò hoaëc baát kyø chuû ñeà naøo khaùc, neân taïo cô hoäi vaø thôøi gian ñeå chia seû. Toác ñoä cuûa caùc cuoäc hoïp maët vaø caùc hoaït ñoäng cuûa giaùo hoäi phaûi chaäm laïi ñeå ñaûm baûo chaát löôïng vaø hieäu quaû cuûa caùc buoåi hoïp nhoùm, trong khi nhöõng ngöôøi tham gia phaûi coù cô hoäi ñaët caâu hoûi vaø hoïc hoûi tröïc tieáp töø caùc dieãn giaû, gioáng nhö caùc moân ñoà hoïc hoûi töø Chuùa Gieâsu trong ñôøi soáng thöïc tieãn.
Söï tieáp xuùc giöõa Giaùo hoäi vaø giôùi treû caøng ñoøi hoûi nhöõng giaùo só göông maãu, coù yù thöùc truyeàn giaùo ñeå daãn daét hoï. Nhaän thaáy raèng nhieàu ngöôøi treû ñang rôøi boû Giaùo hoäi, bôûi vaäy ñieàu quan troïng laø phaûi thieát laäp vaø kích hoaït laïi caùc keânh truyeàn thoâng hieän coù cho muïc vuï giôùi treû moät caùch saùng taïo.
Trong 'Taøi lieäu ñuùc keát' cuûa Ñaïi Hoäi möøng kyû nieäm 50 naêm thaønh laäp Lieân Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc AÙ Chaâu ( FABC 50) coù noäi dung raát hay veà caùch laøm sao ñeå cho nhieàu ngöôøi bieát coäng taùc vôùi nhau trong vieäc laøm muïc vuï toâng ñoà, trong ñoù nhaán maïnh ñeán vieäc cuøng nhau phuïc vuï nhö moät nhoùm cuøng laøm vieäc.
Keát luaän
Chæ coù Chuùa môùi bieát theá giôùi seõ trôû neân nhö theá naøo vaø Giaùo hoäi seõ ra sao sau khi Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc (2023~2024) dieãn ra. Nhöng chuùng ta bieát chaéc raèng theá giôùi seõ tieáp tuïc thay ñoåi vaø cho duø theá giôùi coù thay ñoåi nhö theá naøo ñi chaêng nöõa thì theá giôùi vaãn luoân caàn ñeán Ñöùc Gieâsu Ky-toâ, laø Chuùa vaø laø Thieân Chuùa cuûa chuùng ta, Ñaáng Cöùu Roãi cuûa toaøn theå nhaân loaïi, Ñaáng duy nhaát laø "Ñöôøng, Söï Thaät vaø Söï Soáng" (Ga 14:6). Vaø vôùi tö caùch laø daân Chuùa taïi Ñaøi Loan, chuùng toâi tin chaéc raèng con ñöôøng ñoàng nghò hieän taïi laø con ñöôøng ñuùng ñaén ñeå keát noái chuùng ta khoâng chæ vôùi theá giôùi ñang thay ñoåi nhanh choùng maø chuùng ta ñang soáng trong ñoù, maø coøn vôùi Chuùa Thaùnh Thaàn, Ñaáng Phuø Trôï, Ñaáng seõ nhaéc nhôû chuùng ta veà nhöõng gì Chuùa Gieâsu ñaõ noùi vaø ñaõ daïy, vaø seõ ñöa chuùng ta taát caû ñeán vôùi söï thaät (x. Ga 14:13). Do ñoù, chuùng toâi daùm hy voïng raèng phaûn öùng cuûa chuùng toâi ñoái vôùi Taøi Lieäu Laøm Vieäc caáp Chaâu Luïc (DCS) seõ laø moät ñoùng goùp khieâm toán cho tieán trình coâng nghò ôû caáp ñoä Ñaïi Luïc AÙ Chaâu, ñaëc bieät laø trong boái caûnh cuûa chaâu AÙ hieän nay, vaø cuoái cuøng seõ mang laïi nhieàu lôïi ích cho caùc Lieân Hoäi ñoàng Giaùm muïc khaùc ôû caùc chaâu luïc khaùc maø chuùng toâi coù raát nhieàu ñieàu ñeå hoïc hoûi vaø chuùng toâi cuõng coù moät caùi gì ñoù ñeå chia seû.
Ñaøi Baéc, ngaøy 10 thaùng 1 naêm 2023
(chuyeån dòch töø Baûn dòch tieáng Anh do Cha Otfried Chan, Toång thö kyù Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Ñaøi Loan CRBC, bieân soaïn)