Hoäi ñoàng Giaùm muïc Ba Lan baùc boû caùo cuoäc
choáng Ñöùc Gioan Phaoloâ II che ñaäy laïm duïng
Hoäi ñoàng Giaùm muïc Ba Lan baùc boû caùo cuoäc choáng Ñöùc Gioan Phaoloâ II che ñaäy laïm duïng.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Warsaw (RVA News 10-03-2023) - Hoäi ñoàng Giaùm muïc Ba Lan baùc boû nhöõng lôøi caùo buoäc cho raèng Ñöùc Giaùo hoaøng Gioan Phaoloâ II, khi coøn laøm Toång giaùm muïc Giaùo phaän Cracovia, ñaõ eùm nheïm toäi laïm duïng tính duïc treû vò thaønh nieân.
Nhöõng lôøi caùo buoäc naøy ñöôïc ñöa ra trong moät phim taøi lieäu ñöôïc ñaøi truyeàn hình TVN24 Ba Lan, truyeàn ñi ngaøy 06 thaùng Ba naêm 2023.
Phim naøy noùi ñeán tröôùc tieân laø vuï hai linh muïc Eugeniusz Surgent vaø Joùzef Loranc, bò caùo veà toäi laïm duïng, nhöng Ñöùc Hoàng y Wojtyla, Toång giaùm muïc Cracovia, töø naêm 1964 cho ñeán khi ñöôïc baàu laøm Giaùo hoaøng Gioan Phaoloâ II naêm 1978, chæ thuyeân chuyeån hai linh muïc naøy sang xöù ñaïo khaùc. Ngöôøi thöù ba laø linh muïc Boleslaw Sadus, ñöôïc Ñöùc Hoàng y giôùi thieäu sang moät ñòa phaän beân AÙo, maø khoâng noùi laø linh muïc naøy ñaõ laïm duïng caùc treû em. Nhöõng lôøi caùo buoäc naøy do kyù giaû Ekke Overbeek, ngöôøi Hoøa Lan, trong cuoán saùch môùi xuaát baûn töïa ñeà: "Loãi taïi toâi moïi ñaøng. Gioan Phaoloâ II coù bieát".
Lôøi caùo buoäc Ñöùc Hoàng y Wojtyla veà hai linh muïc ñaàu tieân ñaõ ñöôïc dö luaän quaàn chuùng bieát ñeán, khi kyù giaû Overbeek thoâng baùo ngaøy 02 thaùng Möôøi Hai naêm 2022 seõ xuaát baûn cuoán saùch naøy. OÂng cho bieát, sau ba naêm tìm kieám trong caùc vaên khoá Ba Lan, ñaõ thaáy nhöõng baèng chöùng veà söï eùm nheïm treân ñaây veà Ñöùc Hoàng y Karol Wojtila.
Ngay hoài ñoù, hai kyù giaû ñieàu tra ngöôøi Ba Lan baùc boû caùc lyù leõ cuûa kyù giaû Overbeek. Ñoù laø oâng Tomasz Kryzak vaø Piotr Litka, cuûa baùo Tzeczpospolita. Hai ngöôøi naøy cho bieát linh muïc Eugeniusz Surgent khoâng thuoäc Toång giaùo phaän Cracovia, nhöng thuoäc giaùo phaän Lubaczoùw. Hoài ñoù, Ñöùc Hoàng y Karol Wojtila ñöa ra nhieàu quyeát ñònh lieân quan ñeán linh muïc Surgent, "trong giôùi haïn thaåm quyeàn cuûa ngaøi, vaø ñeå cho giaùm muïc baûn quyeàn cuûa ñöông söï laø Ñöùc giaùm muïc Lubaczoùw quyeàn quyeát ñònh cuoái cuøng veà vieäc tröøng phaït linh muïc aáy".
Hai kyù giaû aáy noùi raèng "Ñöùc Toång giaùm muïc Giaùo phaän Cracovia baáy giôø khoâng theå laøm gì, vì söï kieän linh muïc Surgent laøm vieäc trong hai giaùo phaän". Hai kyù giaû naøy cuõng noùi veà caùch xöû söï cuûa Ñöùc Hoàng y Wojtyla ñoái vôùi linh muïc Joùzef Loranc, bò caùo laø ñaõ laïm duïng thieáu nöõ. Trong thö göûi cho Loranc naêm 1971, sau khi ñöông söï ñöôïc ra khoûi tuø, Ñöùc Hoàng y vieát: "Söï vieäc toøa aùn Giaùo hoäi khoâng aùp duïng nhöõng bieän phaùp tröøng phaït vaãn khoâng xoùa boû toäi aùc vaø khoâng loaïi tröø toäi loãi".
Hai kyù giaû Krzyzak vaø Litka noùi raèng: "Thaùi ñoä naøy cuûa Ñöùc Hoàng y Wojtyla khaùc haún vôùi ñöôøng loái thöïc haønh khoan dung thònh haønh thôøi ñoù ñoái vôùi nhöõng ngöôøi ñaõ phaïm nhöõng toäi aùc nhö theá".
Trong vuï Loranc, moät linh muïc thuoäc Toång giaùo phaän Cracovia, "Ñöùc Hoàng y Wojtyla ñaõ ñöa ra ngay nhöõng quyeát ñònh phuø hôïp vôùi giaùo luaät. Trong khi ngaøi töø töø giaûm nhöõng hình phaït theo giaùo luaät vaø chöùng toû loøng thöông xoùt, ngaøi vaãn luoân canh chöøng ñoái vôùi ñöông söï". Khi ngaøi hay bieát nhöõng toá caùo veà vuï naøy, hoài naêm 1970, ngaøi ñaõ huyeàn chöùc ngay vaø caám ñöông söï khoâng ñöôïc thi haønh thöøa taùc vuï linh muïc, buoäc phaûi soáng trong moät ñan vieän moät thôøi gian, vaø tónh taâm, cuõng nhö nhaän ñöôïc söï giuùp ñôõ chöõa trò". Sau ñoù, nhaø chöùc traùch daân söï môùi baét giam linh muïc ñoù.
Hoâm 07 thaùng Ba naêm 2023, hoâm sau khi cuoán phim taøi lieäu ñöôïc trình chieáu, hai linh muïc laø cha Adam Zak, ñieàu hôïp vieân cuûa Hoäi ñoàng Giaùm muïc Ba Lan veà vieäc baûo veä treû vò thaønh nieân, vaø cha Piotr Studnicki, Giaùm ñoác Vaên phoøng Hoäi ñoàng Giaùm muïc Ba Lan baûo veä treû em vaø ngöôøi treû, ñaõ nhaân danh Hoäi ñoàng Giaùm muïc Ba Lan ra thoâng caùo chung. Tröôùc heát, hai vò nhaéc ñeán vuï hai linh muïc ñöôïc noùi ñeán trong saùch cuûa kyù giaû Overbeek ñaõ ñöôïc dö luaän bieát ñeán.
Vò linh muïc thöù ba laø cha Sadus. Hai linh muïc ñaïi dieän Hoäi ñoàng Giaùm muïc Ba Lan nhaän ñònh raèng vuï naøy khoâng döïa treân moät cuoäc ñieàu tra truy toá hoaëc tö phaùp, nhöng döïa treân caùc taøi lieäu cuûa cô quan an ninh cuûa Coäng hoøa nhaân daân Ba Lan, töùc laø maät vuï thôøi coäng saûn. "Döïa treân nhöõng nguoàn ñöôïc trình baøy trong cuoán phim, ngöôøi ta khoâng theå xaùc ñònh trình ñoä caùc haønh vi ñöôïc quy cho cha Sadus".
Cô quan an ninh laø coâng an maät vuï vaø phaûn giaùn cuûa nhaø nöôùc coäng saûn voâ thaàn cai trò Ba Lan vaø tìm caùch laät ñoät vaø kieåm soaùt Giaùo hoäi Coâng giaùo taïi nöôùc naøy.
Hai linh muïc Zak vaø Studnicki cuõng nhaän xeùt raèng: "Ngaøy nay coù söï yù thöùc xaõ hoäi lôùn hôn veà nhöõng haäu quaû cuûa nhöõng haønh vi laïm duïng tính duïc vaø Giaùo hoäi ñaõ ñeà ra nhöõng thuû tuïc vaø ñöôøng höôùng ñaùp laïi vaø giuùp ñôõ. Ñeå xaùc ñònh vai troø vaø thaåm ñònh chính xaùc nhöõng quyeát ñònh vaø hoaït ñoäng cuûa Ñöùc Karol Wojtila, baûn quyeàn cuûa Toång giaùo phaän Cracovia cuõng nhö giaûi thích nhöõng lôøi caùo buoäc choáng Ñöùc Hoàng y Adam Sapieha, (vò tieàn nhieäm cuûa Ñöùc Hoàng y Wojtyla) caàn nghieân cöùu hôn caùc taøi lieäu trong vaên khoá".
(CNA 8-3-2023)