Hai baøi dieãn vaên
cuûa hai vò Hoàng Y Ladaria vaø Ouellet
vôùi caùc Giaùm Muïc Ñöùc:
Haõy ngöng Con ñöôøng Ñoàng nghò!
Hai baøi dieãn vaên cuûa hai vò Hoàng Y Ladaria vaø Ouellet vôùi caùc Giaùm Muïc Ñöùc: Haõy ngöng Con ñöôøng Ñoàng nghò!
Vu Van An
Vatican (VietCatholic News 05-03-2023) - Nhaân dòp caùc Giaùm Muïc Ñöùc tôùi Rome ñeå vieáng Moä Hai Thaùnh Pheâroâ vaø Phaoloâ (Ad limina), hai vò Hoàng Y Ladaria, Boä tröôûng Boä Tín lyù, vaø Ouellet, Boä tröôûng Boä Giaùm muïc, ñaõ thaúng thöøng noùi vôùi caùc vò phaûi taïm hoaõn caùc ñeà xuaát ñaõ ñöôïc thoâng qua vaø coâng boá, vì chuùng khoâng phaûn aûnh tín lyù, luaân lyù, huaán quyeàn cuûa Giaùo Hoäi, maø chæ phaûn aûnh aùp löïc töø beân ngoaøi, nhaát laø cuûa giôùi truyeàn thoâng caû ñaïo laãn ñôøi. Caùc ngaøi khoâng e deø söû duïng caùc phaïm truø ly giaùo, möu toan thay ñoåi Giaùo Hoäi, aùp ñaët nghò trình rieâng vaø sai laàm cuûa mình leân Giaùo Hoäi hoaøn vuõ, cao ngaïo baùc boû caû tinh thaàn ñoàng nghò do Ñöùc Giaùo Hoaøng ñeà xuaát, laøm ngô caùc ñoùng goùp tích cöïc cuûa Giaùo Hoäi hoaøn vuõ, töï coâ laäp mình vaø xem ra baát caàn. Ñöùc Hoàng Y Ladaria thaäm chí coøn ñeà caäp ñeán chuyeän meâ tieàn chính phuû cuûa haøng Giaùm Muïc Ñöùc. Vaø ngaøi mong Ñöùc Giaùo Hoaøng seõ can thieäp "döùt khoaùt", vì "Chæ coù Ñöùc Thaùnh Cha môùi coù theå chaám döùt cuoäc khuûng hoaûng do ngöôøi Ñöùc taïo ra".
Chuùng toâi cho ñaêng taûi hai baøi noùi chuyeän cuûa caùc ngaøi vôùi caùc Giaùm Muïc Ñöùc, ñeå baïn ñoïc thaáy quyeát taâm cuûa Toøa Thaùnh trong vieäc ngaên chaën cuoäc ly giaùo coù theå dieãn ra baát cöù luùc naøo, chæ tieác laø caùc ngaøi vaãn coøn söû duïng caùc thuaät ngöõ ngoaïi giao "döôøng nhö", "xem ra" chöù khoâng haún ra leänh khieán Con ñöôøng Ñoàng nghò Ñöùc vaãn tieáp tuïc nghó raèng hoï chöa bò Vatican ra leänh caám.
Caû hai baøi ñeàu ñöôïc kath.net [Ñöùc] ñaêng taûi vaø ñöôïc Catholic World Report dòch sang tieáng Anh vaø coâng boá ngaøy 9 thaùng 2 naêm 2023.
Sau ñaây laø baûn dòch Vieät ngöõ toaøn vaên hai baøi dieãn vaên cuûa hai vò Hoàng Y Ladaria vaø Ouellet vôùi caùc Giaùm Muïc Ñöùc: Haõy ngöng Con ñöôøng Ñoàng nghò:
1. Moät quan ñieåm Hoa Kyø veà tình hình cuûa Giaùo hoäi ôû Ñöùc, baøi thuyeát trình cuûa Ñöùc Hoàng Y Ladaria
Lyù do chính khieán ngöôøi ta nghi ngôø ñöôøng höôùng cuûa Giaùo hoäi ôû Ñöùc laø nhöõng noã löïc töông töï ñeå theo ñuoåi heä tö töôûng thôøi ñaïi ñaõ thaát baïi ôû Hoa Kyø boán möôi naêm tröôùc vaø tieáp tuïc thaát baïi cho ñeán ngaøy nay.
Giaùo Hoäi Coâng Giaùo ôû Hoa Kyø ñaùnh giaù tình hình cuûa giaùo hoäi ôû Ñöùc nhö theá naøo?
Caâu traû lôøi cho caâu hoûi naøy roõ raøng phuï thuoäc vaøo ngöôøi ñöôïc anh em hoûi, nhöng coâng baèng maø noùi ñoái vôùi nhieàu giaùm muïc, linh muïc, tu só vaø giaùo daân daán thaân ñang chuù yù ôû Hoa Kyø, hoï nghi ngôø saâu saéc veà nhöõng gì Giaùo Hoäi Coâng Giaùo Ñöùc ñang laøm lieân quan tôùi tính ñoàng nghò. Ñoâi khi ñieàu naøy gaàn nhö tuyeät voïng, vì roõ raøng laø caùc giaùm muïc Ñöùc khoâng quan taâm ñeán vieäc laéng nghe Giaùo hoäi hoaøn vuõ, ñeå laïi raát ít hy voïng ngöôøi Ñöùc seõ töï söûa sai. AÁn töôïng laø hoï coù moät nghò trình muoán thay ñoåi Giaùo hoäi, vaø hoï muoán aùp ñaët taàm nhìn cuûa mình leân Giaùo hoäi hoaøn vuõ.
Caùc giaùm muïc Ñöùc ñaõ nhaän ñöôïc nhöõng lôøi quôû traùch töø caùc Hoàng Y boä tröôûng cuûa caùc boä quan troïng cuûa Vatican (caùc Hoàng Y Ouellet vaø Ladaria vaø Parolin), moät böùc thö ngoû cuûa 103 Hoàng Y vaø Giaùm muïc töø khaép nôi treân theá giôùi, moät cuoäc trao ñoåi raát coâng khai vôùi moät Toång Giaùm muïc töø Hoa Kyø, cuøng vôùi voâ soá nhöõng lôøi keâu goïi khaùc phaûi thaän troïng, keå caû töø caùc giaùm muïc Ba Lan vaø Scandinavia, chöa keå ñeán söï deø daët saâu xa do chính Ñöùc Giaùo Hoaøng baøy toû.
AÁy theá nhöng, ngöôøi Ñöùc vaãn tieáp tuïc nhö theå khoâng coù ñieàu gì trong soá naøy xaûy ra vaø haønh ñoäng nhö theå hoï ñöôïc ban cho moät söù meänh ñaëc bieät ñeå cöùu Giaùo hoäi. Ñieàu naøy cho thaáy moät möùc ñoä cao ngaïo noùi leân moät söï baùc boû tinh thaàn ñoàng nghò nhö ñaõ ñöôïc Ñöùc Thaùnh Cha coå vuõ. Veà phöông dieän naøy, ngöôøi Ñöùc ñaõ baùc boû vieãn kieán cuûa Ñöùc Thaùnh Cha veà moät Giaùo hoäi khieâm toán, bieát laéng nghe vaø maõi laø Coâng Giaùo.
Ngöôøi ta cuõng noùi raèng khoâng ai trong soá hôn 270 giaùm muïc töø Hoa Kyø baøy toû söï uûng hoä ñoái vôùi caùc giaùm muïc Ñöùc. Ngoaøi moät vaøi tröôøng hôïp ngoaïi leä ôû Baéc AÂu, haøng giaùm muïc treân toaøn theá giôùi cuõng khoâng ñöa ra lôøi khuyeán khích naøo. Söï im laëng naøy raát coù yù nghóa. Giaùo Hoäi Ñöùc phaàn lôùn ñaõ töï coâ laäp vaø döôøng nhö khoâng quan taâm.
Moät trong nhöõng moái quan taâm saâu xa nhaát maø toâi ñaõ nghe ñöôïc töø nhöõng tieáng noùi quan troïng ôû ñaây taïi Hoa Kyø laø ngöôøi Ñöùc seõ laøm suy yeáu moät saùng kieán coù tieàm taøng quan troïng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha. Trong khi coù nhöõng lo ngaïi nghieâm troïng veà vieäc nhaán maïnh vaøo quy trình vaø caùc taøi lieäu ban ñaàu do Con ñöôøng Ñoàng nghò ñöa ra, phong traøo höôùng tôùi moät Giaùo hoäi ñoàng nghò hôn coù nhöõng khaû theå ñang bò baét coùc bôûi moät nhoùm giaùm muïc ñöôïc thuùc ñaåy bôûi yù thöùc heä töø Ñöùc. Neáu hoï tieáp tuïc thoáng trò cuoäc ñaøm luaän, ñieàu toát ñeïp voán tieàm taøng naèm trong taàm tay vôùi seõ bò maát ñi vì lôïi ích vò kyû cuûa Giaùo Hoäi Ñöùc. Baát cöù cô hoäi naøo ñeå Giaùo hoäi môû roäng quan ñieåm cuûa mình moät caùch höõu hieäu vaø thöïc söï Coâng Giaùo seõ bò maát ñi bôûi nhöõng tieáng oàn aøo xung quanh nhöõng noã löïc cuûa caùc giaùm muïc Ñöùc nhaèm thay ñoåi caên baûn caùc giaùo huaán chính cuûa Giaùo hoäi.
AÁn töôïng ôû ñaây laø Giaùo hoäi Ñöùc ñöôïc thuùc ñaåy bôûi yù muoán thu huùt nhieàu ngöôøi hôn trôû laïi vôùi Giaùo Hoäi thoâng qua vieäc thoaû hieäp vôùi heä tö töôûng thôøi ñaïi. Ngöôøi Ñöùc ñeà xuaát raèng caøng theá theá tuïc hoùa caøng laø con ñöôøng daãn ñeán taêng tröôûng. Tuy nhieân, ñaây laø traûi nghieäm hoaøn toaøn ngöôïc laïi vôùi traûi nghieäm cuûa Giaùo Hoäi ôû Hoa Kyø. Caùc nhaø thôø vaø coäng ñoàng ñòa phöông ñang phaùt trieån ôû ñaây laø nhöõng coäng ñoàng luoân trung thaønh vôùi moïi giaùo huaán cuûa Giaùo hoäi. Ñieàu naøy döôøng nhö cuõng xaûy ra ôû caùc chaâu luïc khaùc, ñaëc bieät laø chaâu Phi. Thaät xaáu hoå khi caùc giaùm muïc Ñöùc khoâng muoán hoïc hoûi töø kinh nghieäm cuûa nhöõng ngöôøi khaùc.
Vieäc töï do hoùa Giaùo hoäi Hoa Kyø trong nhöõng naêm 1970 vaø 1980 ñaõ daãn ñeán moät cuoäc di cö oà aït ra khoûi caùc haøng gheá nhaø thôø, nhöng xu höôùng naøy ñaõ ñöôïc ñaûo ngöôïc ôû nhöõng nôi coù ñöùc tin trong ñoù, tinh thaàn tin möøng, baét nguoàn töø moái quan heä baûn thaân vôùi Chuùa Gieâsu, vaø söï vieân maõn cuûa Giaùo huaán Giaùo Hoäi, ñöôïc cöû haønh. Chính trong caùc giaùo xöù bieát giaûng daïy ñöùc tin moät caùch yeâu thöông vaø khoâng caàn xin loãi, ñaày nhöõng gia ñình treû, chöù khoâng phaûi nhöõng ngöôøi ñaõ sa vaøo tinh thaàn vaø giaù trò cuûa thôøi ñaïi.
Ñaây laø lyù do chính daãn ñeán söï nghi ngôø veà ñöôøng höôùng cuûa Giaùo hoäi ôû Ñöùc. Nhöõng noã löïc töông töï ñaõ thaát baïi ôû Hoa Kyø boán möôi naêm tröôùc vaø tieáp tuïc thaát baïi cho ñeán ngaøy nay. Töï do hoùa ñöùc tin khoâng ñöa moïi ngöôøi trôû laïi haøng gheá nhaø thôø. Ñieàu höõu hieäu laø moät nhaân chöùng phaûn heä tö töôûng thôøi ñaïi - moät ngöôøi trung thaønh vôùi nieàm tin vaøo taát caû veû ñeïp cuûa noù, luoân coå xöa vaø luoân môùi meû. Maàu nhieäm cuûa ñöùc tin vieân maõn môùi laø ñieàu haáp daãn. Gaàn ñaây, toâi ñaõ vieát moät thí duï veà ñieàu naøy maø coù leõ coù theå mang tính höôùng daãn cho caùc giaùm muïc Ñöùc.
Nhöõng ngöôøi khaùc ôû Hoa Kyø ñaët caâu hoûi veà moái töông quan taøi chaùnh giöõa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo Ñöùc vaø chính phuû. Vieäc saép xeáp thueá tín ngöôõng khoâng quen thuoäc vôùi kinh nghieäm cuûa ngöôøi Myõ, vaø ñöông nhieân laø coù söï nghi ngôø lôùn veà söï can döï cuûa chính phuû vaøo caùc vaán ñeà cuûa Giaùo Hoäi ôû ñaây taïi Hoa Kyø. Ít nhaát, Döôøng nhö cuõng coù muøi thoûa hieäp thöïc teá cuûa Giaùo Hoäi Ñöùc ñeå duy trì doøng tieàn thueá khaù lôùn. Cho duø coù ñuùng nhö theá hay khoâng, ñaây laø moät aán töôïng ñang hieän höõu vaø khieán cho caùc ñoäng cô cuûa ngöôøi Ñöùc bò nghi ngôø.
Ngöôøi ta cuõng nhaän thaáy raèng caùc giaùm muïc Ñöùc thöôøng söû duïng kinh nghieäm cuûa hoï veà laïm duïng tình duïc cuûa giaùo só nhö moät lyù do cho moät cuoäc aggiornamento [caäp nhaät] coù tính xa rôøi caùc giaùo huaán chính cuûa Giaùo hoäi. Moät laàn nöõa, taïi Hoa Kyø naøy, caâu traû lôøi khoâng phaûi laø thoûa hieäp caùc giaù trò cuûa chuû tröông töï do hoùa tình duïc maø laø tuaân thuû caùc giaùo huaán cuûa Giaùo hoäi moät caùch ñaày ñuû hôn. Söû duïng söï thaát baïi trong vai troø laõnh ñaïo cuûa caùc giaùm muïc Ñöùc ñeå huøng hoå thuùc ñaåy Giaùo hoäi hoaøn vuõ tuaân theo phaùn quyeát cuûa hoï veà luaät luaân lyù laø ñieàu quaû thöïc kyø laï. Ñoù haún laø moät möùc ñoä cao ngaïo chaéc chaén seõ daãn ñeán nhieàu thaát baïi veà laõnh ñaïo.
Moät soá ngöôøi laäp luaän raèng Giaùo Hoäi Ñöùc phaûn aûnh chaët cheõ hôn suy nghó cuûa Ñöùc Thaùnh Cha lieân quan tôùi tính ñoàng nghò. Ñaây cuõng laø moät tuyeân boá kyø laï, gaàn nhö buoàn cöôøi, vì chính caùc giaùm muïc Ñöùc ñaõ bò Vatican quôû traùch. Chính ngöôøi Ñöùc ñaõ nhaát taâm theo ñuoåi chuû nghóa baát chính thoáng thoâng qua Con ñöôøng Ñoàng nghò cuûa hoï. Treân thöïc teá, cuoäc thaêm doø do caùc giaùm muïc Ñöùc uûy quyeàn ñaõ tieát loä raèng nhöõng noã löïc cuûa hoï khoâng phaûn aûnh ngay caû nhöõng noã löïc gaàn guõi nhaát vôùi Giaùo hoäi Ñöùc treân khaép theá giôùi. Coù moät chuû nghóa ñeá quoác thaàn hoïc vaø giaùo hoäi hoïc phaùt xuaát töø nöôùc Ñöùc ñang ñe doïa Giaùo hoäi hoaøn caàu.
Noãi sôï haõi lieân quan ñeán caùc noã löïc cuûa Ñöùc laø ñieàu coù thaät, nhöng vaãn coù hy voïng raèng Toøa thaùnh seõ can thieäp. Chæ coù Ñöùc Thaùnh Cha môùi coù theå chaám döùt cuoäc khuûng hoaûng do ngöôøi Ñöùc taïo ra, vaø taïi Hoa Kyø, ngöôøi ta kyø voïng raèng trong thôøi gian tôùi, ngaøi seõ haønh ñoäng döùt khoaùt ñeå ngaên chaën söï hoãn loaïn maø caùc giaùm muïc Ñöùc ñaõ taïo ra. Noù seõ phaûi traû giaù baèng söï nhaàm laãn ñaõ gieo raéc, nhöng coù moät kyø voïng raèng ngöôøi Ñöùc seõ ñöôïc söûa chöõa.
Laøm theá naøo hoï thöïc hieän söï söûa ñoåi ñoù laïi laø moät caâu hoûi hoaøn toaøn khaùc.
2. Trôû laïi vôùi tinh thaàn cuûa Toâng ñoà Coâng vuï, baøi thuyeát trình cuûa Ñöùc Hoàng Y Ouellet
Trong Thö göûi daân Chuùa Haønh Höông taïi Ñöùc [ngaøy 29 thaùng 6 naêm 2019], Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ, hieäp thoâng vôùi vò tieàn nhieäm Beâneâñictoâ XVI, ñaõ ghi nhaän tình traïng suy thoaùi cuûa ñôøi soáng Kitoâ höõu taïi nöôùc naøy vaø môøi goïi taát caû moïi ngöôøi haõy phoù thaùc cho Chuùa Kitoâ nhö moät chìa khoùa ñeå ñoåi môùi; Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ vieát raèng ñoù laø "moät tình traïng suy thoaùi nhieàu maët, khoâng deã hoaëc nhanh choùng giaûi quyeát, ñoøi hoûi moät caùch tieáp caän nghieâm tuùc vaø ñaày ñuû thoâng tin, tröôùc ngöôõng cöûa cuûa moät kyû nguyeân môùi, thuùc giuïc chuùng ta neân gioáng nhö ngöôøi haønh khaát trong Toâng ñoà Coâng vuï, bieát laéng nghe lôøi cuûa Thaùnh Toâng Ñoà: 'Vaøng baïc thì toâi khoâng coù, nhöng ñieàu toâi coù thì toâi cho anh: nhaân danh Chuùa Gieâsu Kitoâ, thaønh Nadareùt, anh haõy böôùc ñi!' (Cv 3:6). Toâi baét ñaàu laïi vôùi ñoaïn trích naøy töø böùc thö noùi treân ñeå ñöa ra moät soá xem xeùt ngaén goïn veà giaùo hoäi hoïc lieân quan ñeán cuoäc ñieàu tra ñoàng nghò cuûa anh em, theo tinh thaàn cuûa Toâng ñoà Coâng vuï. Toâi laøm ñieàu naøy vôùi tö caùch laø moät ngöôøi anh em trong haøng giaùm muïc, nhöng cuõng vì nhu caàu cuûa giaùo daân.
Trong tö caùch nhöõng ngöôøi keá vò caùc toâng ñoà ôû Ñöùc, anh em ñaõ nghieâm tuùc nhìn nhaän thaûm kòch laïm duïng tình duïc do caùc giaùo só gaây ra, vaø theo caùch ñaëc tröng cuûa ngöôøi Ñöùc, ñaõ phaùt ñoäng moät chieán dòch nghieân cöùu vôùi caùc nguoàn khoa hoïc [xaõ hoäi], ñöùc tin vaø tham vaán ñoàng nghò, ñeå ñaït ñöôïc moät cuoäc duyeät laïi trieät ñeå giaû thieát seõ chaám döùt söï thaát baïi veà maët luaân lyù vaø ñònh cheá naøy. Caùc cuoäc tranh luaän soâi noåi ñaõ ñöôïc tieán haønh vaø nhöõng caûi caùch ñöôïc ñeà xuaát baét nguoàn töø chuùng chaéc chaén ñaùng ñöôïc khen ngôïi vì söï löu taâm, cam keát, tính saùng taïo, söï chaân thaønh vaø söï taùo baïo ñöôïc bieåu loä qua Con ñöôøng Ñoàng nghò cuûa anh em, trong ñoù giaùo daân ñoùng vai troø bình ñaúng neáu khoâng muoán noùi laø chieám öu theá. Sau khi nghieân cöùu caån thaän caùc keát luaän cuûa anh em, ngöôøi ñoïc ñöông nhieân ñaùnh giaù cao noã löïc to lôùn cuûa vieäc töï pheâ bình coù tính ñònh cheá, cuõng nhö thôøi gian daønh cho nhöõng suy tö naøy, vaø söï ñaàu tö coâng söùc chung cuûa caùc nhaø thaàn hoïc, giaùm muïc vaø muïc töû, ñaøn oâng vaø ñaøn baø, ñeå ñi ñeán nhöõng ñieåm ñoàng thuaän nhaát ñònh, maëc duø raát vaát vaû vaø coù nhieàu caêng thaúng. Baây giôø tuøy thuoäc chuùng toâi traû lôøi caùc ñeà xuaát cuûa anh em, voán chöùa ñöïng nhieàu yeáu toá thaàn hoïc, toå chöùc vaø thöïc duïng coù theå chia seû ñöôïc, nhöng laïi neâu ra nhieàu khoù khaên nghieâm troïng theo quan ñieåm nhaân hoïc, muïc vuï vaø giaùo hoäi hoïc.
Moät soá nhaø pheâ bình coù thaåm quyeàn ñoái vôùi ñònh höôùng hieän taïi cuûa Con ñöôøng Ñoàng nghò ôû Ñöùc noùi moät caùch coâng khai veà moät cuoäc ly giaùo tieàm aån maø ñeà xuaát trong caùc baûn vaên cuûa anh em, döôùi hình thöùc hieän taïi, coù nguy cô taùn thaønh. Toâi bieát raát roõ raèng anh em khoâng coù yù ñònh phaù vôõ söï hieäp thoâng phoå quaùt cuûa Giaùo hoäi, cuõng khoâng coå vuõ moät hình thöùc caét xeùn ñôøi soáng Kitoâ höõu cho phuø hôïp vôùi "tinh thaàn thôøi ñaïi" hôn laø vôùi Tin Möøng; thöïc vaäy, coù theå noùi, nhöõng nhöôïng boä xuaát hieän trong caùc ñeà xuaát cuûa anh em ñaõ bò aùp löïc raát maïnh meõ cuûa neàn vaên hoùa vaø caùc phöông tieän truyeàn thoâng moi moùc [extorted]; toâi hieåu raèng yù ñònh cuûa anh em chính laø ñeå traùnh ly giaùo baèng caùch laøm cho caùc thöøa taùc vieân cuûa Tin Möøng trôû neân ñaùng tin caäy hôn, ñoâng ñaûo hôn vaø coù phaåm chaát toát hôn, vaø baèng caùch phaùt trieån caùc coäng ñoàng Kitoâ höõu bao goàm vaø toân troïng moïi thaùi ñoä hôn, nhöõng thaùi ñoä naøy phaûi ñöôïc ñaùnh giaù moät caùch nhaát quaùn vôùi phaåm giaù con ngöôøi vaø quan nieäm Kitoâ giaùo veà con ngöôøi. Tuy nhieân, ñieàu ñaùng chuù yù laø nghò trình cuûa moät nhoùm nhoû caùc nhaø thaàn hoïc töø vaøi thaäp nieân qua ñoät nhieân trôû thaønh ñeà xuaát cuûa ña soá haøng giaùm muïc Ñöùc: baõi boû luaät ñoäc thaân baét buoäc, phong chöùc cho caùc viri probati [nhöõng ngöôøi ñaøn oâng ñaõ keát hoân ñuû tö caùch], khaû naêng phuï nöõ gia nhaäp thöøa taùc vuï thuï phong, ñaùnh giaù laïi tính luaân lyù cuûa ñoàng tính luyeán aùi, nhöõng haïn cheá veà cô caáu vaø chöùc naêng ñoái vôùi thaåm quyeàn phaåm traät, nhöõng xem xeùt veà tính duïc do lyù thuyeát phaùi tính truyeàn caûm höùng, ñeà xuaát veà nhöõng thay ñoåi quan troïng ñoái vôùi Saùch Giaùo lyù cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo, v.v.
"Chuyeän gì ñaõ xaûy ra?" "Chuùng ta ñaõ tieán ñeán ñieàu gì?" nhieàu tín höõu Coâng Giaùo vaø caùc nhaø quan saùt töï hoûi moät caùch khoù tin. Khoù maø traùnh ñöôïc aán töôïng naøy laø cuoäc khuûng hoaûng laïm duïng tình duïc, maëc duø cöïc kyø nghieâm troïng, ñaõ bò khai thaùc ñeå thuùc ñaåy nhöõng yù töôûng khaùc khoâng lieân quan tröïc tieáp ñeán noù.
Ñaùnh giaù toång theå caùc ñeà xuaát, ngöôøi ta coù caûm giaùc ñang ñoái ñaàu vôùi khoâng chæ moät caùch giaûi thích roäng raõi hôn veà kyû luaät hoaëc luaân lyù Coâng Giaùo, maø coøn laø moät söï thay ñoåi caên baûn gaây ra nhöõng lo ngaïi nghieâm troïng, nhö Boä tröôûng Boä Giaùo lyù Ñöùc tin vöøa noùi. Ñoái vôùi chuùng toâi, döôøng nhö chuùng toâi ñang ñoái dieän vôùi moät keá hoaïch "thay ñoåi Giaùo hoäi" chöù khoâng chæ laø nhöõng ñoåi môùi muïc vuï trong lónh vöïc luaân lyù hay tín ñieàu. Thaät khoâng may, toâi phaûi noùi raèng ñeà xuaát hoaøn caàu, voán ñaõ ñöôïc coâng boá roäng raõi ôû Ñöùc vaø ôû nhöõng nôi khaùc naøy ñang laøm toån thöông söï hieäp thoâng giaùo hoäi, bôûi vì noù gieo raéc nghi ngôø vaø hoang mang nôi daân Chuùa. Moãi ngaøy, chuùng toâi ñeàu nhaän ñöôïc nhöõng chöùng töø töï nguyeän ta thaùn veà vuï tai tieáng gaây ra cho nhöõng ngöôøi nhoû beù bôûi ñeà xuaát baát ngôø nhaèm phaù vôõ Truyeàn thoáng Coâng Giaùo naøy.
Khoâng coù gì ngaïc nhieân khi nhöõng keát quaû naøy ñang gaây chia reõ khoâng nhöõng Hoäi ñoàng Giaùm muïc ñòa phöông vaø Giaùo hoäi ôû Ñöùc, maø caû haøng giaùm muïc treân toaøn theá giôùi, voán ñaõ khoâng khoûi phaûn öùng vôùi söï kinh ngaïc vaø lo laéng. Thöïc teá naøy khieán chuùng ta phaûi suy nghó veà nhieäm vuï chính cuûa caùc giaùm muïc, ñoù laø giaûng daïy theo Huaán Quyeàn cuûa Giaùo Hoäi vaø cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng (xem Lumen gentium 25). Moïi giaùm muïc, töø khi ñöôïc taán phong vaø ñöôïc nhaän vaøo ñoaøn nhöõng ngöôøi keá vò caùc toâng ñoà, cum et sub Petro [vôùi vaø döôùi quyeàn Pheâroâ], ñeàu coù tö caùch ñaïi dieän cho Giaùo hoäi hoaøn vuõ trong phaàn ñaëc bieät cuûa Giaùo hoäi ñöôïc uûy thaùc cho ngaøi vaø baûo ñaûm söï hieäp thoâng cuûa phaàn ngaøi vôùi Giaùo hoäi hoaøn caàu. Caùc tieâu chuaån cho söï hieäp thoâng naøy ñöôïc lieät keâ trong Lumen gentium, Christus Dominus, vaø trong Boä Giaùo luaät.
Vieäc Böùc thö do Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ soaïn thaûo vaøo thaùng 6 naêm 2019 vôùi muïc ñích ñònh höôùng ñaõ ñöôïc ñoùn nhaän nhö moät ñieåm quy chieáu thieâng lieâng, nhöng khoâng thöïc söï laø moät höôùng daãn cho phöông phaùp ñoàng nghò, ñaõ coù nhöõng heä quaû quan troïng. Sau söï ñi treäch ban ñaàu ra khoûi thaåm quyeàn giaùo huaán cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng ôû bình dieän phöông phaùp naøy, tieán trình cuûa thuû tuïc ñoàng nghò ñaõ ñöa ra aùnh saùng söï caêng thaúng ngaøy caøng gia taêng vôùi Huaán quyeàn chính thöùc ôû bình dieän baûn chaát, daãn ñeán nhöõng ñeà xuaát roõ raøng maâu thuaãn vôùi giaùo huaán ñöôïc taát caû caùc vò Giaùo hoaøng laëp laïi töø Coâng ñoàng chung Vatican thöù hai trôû ñi. Ñaùng ngaïc nhieân veà khía caïnh naøy laø thaùi ñoä ñoái vôùi quyeát ñònh döùt khoaùt cuûa Thaùnh Gioan Phaoloâ II veà vieäc Giaùo Hoäi Coâng Giaùo khoâng theå tieán haønh phong chöùc linh muïc cho phuï nöõ. Thaùi ñoä naøy cho thaáy coù vaán ñeà veà ñöùc tin ñoái vôùi Huaán quyeàn vaø moät chuû nghóa duy lyù xaâm nhaäp naøo ñoù khoâng tuaân theo caùc quyeát ñònh cuûa noù tröø khi chuùng coù veû thuyeát phuïc veà maët baûn thaân hoaëc ñöôïc dö luaän chaáp nhaän roäng raõi. Thí duï mang tính bieåu töôïng naøy, khi ñöôïc coäng vaøo nhöõng thay ñoåi luaân lyù vaø kyû luaät mong muoán khaùc, seõ laøm suy yeáu traùch nhieäm cuûa caùc giaùm muïc ñoái vôùi thöøa taùc vuï chính cuûa hoï vaø phuû boùng ñen leân toaøn boä noã löïc noùi treân cuûa hoäi ñoàng, voán döôøng nhö bò aûnh höôûng maïnh meõ bôûi caùc nhoùm aùp löïc, vaø do ñoù bò nhieàu ngöôøi ñaùnh giaù nhö laø moät saùng kieán maïo hieåm chaéc chaén seõ gaây thaát voïng vaø thaát baïi vì noù ñaõ "ñi cheäch ñöôøng raày".
Taï ôn Chuùa, nhöõng baûn vaên ñaõ hoaøn taát naøy- ñaõ ñöôïc bieåu quyeát, maëc duø chuùng vaãn coøn ñeå ngoû cho nhöõng söûa ñoåi theâm trong phieân hoïp cuoái cuøng döï kieán vaøo thaùng Ba-cuõng chöùa ñöïng nhöõng tieán boä ñaùng keå trong vieäc xem xeùt laïi caùc vaán ñeà muïc vuï vaø giaùo hoäi hoïc, chaúng haïn: moät yù thöùc saâu saéc veà coâng lyù vaø veà nghóa vuï luaân lyù phaûi ñeàn buø cho caùc naïn nhaân bò laïm duïng, thaêng tieán chöùc tö teá phoå quaùt cuûa taát caû nhöõng ngöôøi ñaõ ñöôïc röûa toäi, thaùi ñoä bieát nhìn nhaän caùc ñaëc suûng. Xeùt veà hoaøn caûnh vaø nhöõng caêng thaúng nghieâm troïng ñi keøm vôùi caùc phieân hoïp vaøo thôøi ñieåm boû phieáu, ñaëc bieät löu yù ñeán cuoäc tham vaán hieän taïi cho Thöôïng Hoäi ñoàng phoå quaùt veà tính ñoàng nghò, ñoái vôùi chuùng toâi, döôøng nhö caàn phaûi taïm hoaõn caùc ñeà xuaát ñaõ ñöôïc trình baøy, cuøng vôùi moät duyeät xeùt quan troïng seõ ñöôïc thöïc hieän vaøo moät ngaøy sau ñoù, döïa treân keát quaû cuûa Thöôïng hoäi ñoàng Roâma. Moät caùch ñaày quan phoøng, chuùng ta coù cô hoäi keát hôïp hai kyø voïng naøy baèng caùch aùp duïng moät söï thay ñoåi veà phöông phaùp coù theå giuùp caûi thieän caùc theå taøi cuûa Con ñöôøng Ñoàng nghò Ñöùc, cuøng vôùi vieäc laéng nghe saâu saéc hôn caùch tieáp caän cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ vaø cuûa Thöôïng hoäi ñoàng Giaùm muïc hoaøn caàu. Roõ raøng phöông phaùp cuûa Thöôïng Hoäi ñoàng hoaøn vuõ khaùc vôùi phöông phaùp ñöôïc söû duïng ôû Ñöùc: chaéc chaén phöông phaùp naøy ít coù tính nghò vieän hôn, chuù yù nhieàu hôn ñeán söï tham gia hoaøn caàu vaø ñaït ñöôïc söï ñoàng thuaän ñöôïc hình thaønh treân cô sôû laéng nghe thieâng lieâng saâu saéc ñoái vôùi daân Chuùa.
Lyù do caên baûn cho leänh taïm hoaõn naøy laø vieäc quan taâm ñeán söï hieäp nhaát cuûa Giaùo hoäi, voán döïa treân söï hieäp nhaát cuûa caùc giaùm muïc trong söï hieäp thoâng vaø vaâng phuïc Pheâroâ. Vieäc uûng hoä ñeà xuaát gaây tranh caõi naøy cuûa moät haøng giaùm muïc ñang gaëp khoù khaên seõ caøng gieo theâm nghi ngôø vaø hoang mang trong daân Chuùa. Löu yù ñeán boái caûnh ñaïi keát vaø tình hình ñòa chính trò cuûa moät theá giôùi ñang bò chieán tranh taøn phaù, coù theå thaáy tröôùc raèng söï lan roäng hôn nöõa cuûa ñeà xuaát naøy seõ khoâng giaûi quyeát ñöôïc nhöõng vaán ñeà maø noù ñöôïc giaû thieát seõ khaéc phuïc: söï ra ñi oà aït cuûa caùc tín höõu khoûi Giaùo hoäi, söï ra ñi cuûa nhöõng ngöôøi treû tuoåi, ñieàu goïi laø "nguyeân nhaân heä thoáng" cuûa laïm duïng, cuoäc khuûng hoaûng nieàm tin nôi caùc tín höõu.
Giôùi haïn chính cuûa ñeà xuaát naøy coù leõ laø moät caùch tieáp caän hoä giaùo naøo ñoù döïa treân caùc thay ñoåi vaên hoùa thay vì döïa treân moät coâng boá Tin Möøng ñoåi môùi. Anh em sôû höõu vaøng vaø baïc, kieán thöùc vaø uy tín ñöôïc thöøa nhaän roäng raõi, vaø anh em quaûn lyù taát caû nhöõng thöù ñoù moät caùch haøo phoùng, nhöng ñöøng queân laøm chöùng moät caùch maïnh meõ vaø ñôn giaûn cho nieàm tin vaøo Chuùa Gieâsu Kitoâ maø ngöôøi daân cuûa anh em ñang van væ.
Vôùi göông saùng vaø giaùo huaán cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ, chuùng ta coù theå trôû laïi vôùi tinh thaàn cuûa Saùch Toâng ñoà Coâng vuï treân heát laø hieán taëng Chuùa Gieâsu Kitoâ cho nhöõng ngöôøi caàn ñöôïc chaêm soùc vaø hoaùn caûi, vaø khoâng cao ngaïo cho raèng caùc giaûi phaùp vaên hoùa hoaëc ñònh cheá laø ñieàu toái thieát ñeå laøm cho hình aûnh cuûa Chuùa Gieâsu trôû thaønh ñaùng tin caäy, maëc duø noù ñöôïc ñeà xuaát bôûi caùc thöøa taùc vieân, voán laø nhöõng ngöôøi khoâng hoaøn haûo nhöng tin töôûng vaøo aân suûng vaø loøng thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa. Ñaây laø thoâng ñieäp ñaàu tieân cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ maø baây giôø caàn phaûi laëp laïi vaø aùp duïng cho vieäc xem xeùt laïi caùc keát quaû cuûa Con ñöôøng Ñoàng nghò.