Dieãn töø cuûa Ñöùc Phanxicoâ
taïi Buoåi Caàu Nguyeän Ñaïi Keát ôû Nam Sudan
Dieãn töø cuûa Ñöùc Phanxicoâ taïi Buoåi Caàu Nguyeän Ñaïi Keát ôû Nam Sudan.
Vu Van An
Juba (VietCatholic News 05-02-2023) - Theo tin Toøa Thaùnh, trong ngaøy thöù hai thaêm vieáng Coäng hoøa Nam Sudan, moàng 4 thaùng 2 naêm 2023, Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ ñaõ tôùi Laêng John Garang (Juba) vôùi Ñöùc Toång Giaùm Muïc Justin Welby vaø Toång ñieàu hôïp vieân Giaùo hoäi Toâ Caùch Lan Iain Greenshields, ñeå chuû toïa buoåi caàu nguyeän ñaïi keát. Nhaân dòp naøy, ngaøi ñaõ ñoïc moät dieãn töø vôùi nhöõng ngöôøi hieän dieän.
Sau ñaây laø baûn dòch Vieät ngöõ toaøn vaên dieãn töø cuûa ngaøi, theo baûn tieáng Anh do Toøa Thaùnh cung caáp:
Thöa Toång thoáng,
Thöa caùc nhaø chöùc traùch toân giaùo vaø daân söï,
Anh chò em thaân meán,
Töø maûnh ñaát yeâu daáu naøy, bò taøn phaù bôûi baïo löïc, nhieàu lôøi caàu nguyeän giôø ñaây ñaõ ñöôïc daâng leân thieân ñaøng. Nhieàu gioïng noùi khaùc nhau ñaõ hôïp nhaát ñeå taïo thaønh moät gioïng noùi duy nhaát. Cuøng vôùi nhau, vôùi tö caùch laø daân thaùnh cuûa Thieân Chuùa, chuùng ta ñaõ caàu nguyeän cho daân toäc naøy vaø nhöõng ñau khoå cuûa hoï. Laø Kitoâ höõu, caàu nguyeän laø ñieàu ñaàu tieân vaø quan troïng nhaát maø chuùng ta ñöôïc keâu goïi thöïc hieän ñeå laøm vieäc cho ñieàu thieän vaø tìm ñöôïc söùc maïnh caàn thieát ñeå kieân trì treân haønh trình cuûa mình. Caàu nguyeän, laøm vieäc vaø haønh trình: chuùng ta haõy suy nieäm veà ba ñoäng töø naøy.
Ñaàu tieân, caàu nguyeän. Söï daán thaân lôùn lao cuûa caùc coäng ñoaøn Kitoâ höõu ñoái vôùi söï phaùt trieån con ngöôøi, tình ñoaøn keát vaø hoøa bình seõ khoâng coù keát quaû neáu khoâng coù lôøi caàu nguyeän. Thaät vaäy, chuùng ta khoâng theå coå vuõ hoøa bình maø khoâng khaån caàu Chuùa Gieâsu laø "Hoaøng Töû Hoøa Bình" tröôùc (Is 9:5). Baát cöù ñieàu gì chuùng ta laøm cho ngöôøi khaùc vaø chia seû vôùi hoï tröôùc heát laø moät hoàng phuùc ñöôïc ban cho nhöng khoâng maø chuùng ta, trong söï traéng tay, ñaõ nhaän ñöôïc töø Ngöôøi: ñoù laø aân suûng, aân suûng thuaàn tuùy. Chuùng ta laø Kitoâ höõu vì chuùng ta ñaõ ñöôïc Chuùa Gieâsu Kitoâ yeâu thöông nhöng khoâng.
Saùng nay, toâi ñaõ noùi veà nhaân vaät Moâseâ, vaø giôø ñaây, chính vì lieân quan ñeán vieäc caàu nguyeän, toâi muoán nhaéc laïi moät bieán coá coù tính chaát quyeát ñònh ñoái vôùi oâng vaø vôùi daân cuûa oâng. Noù dieãn ra khi oâng baét ñaàu daãn daét daân ñeán töï do. Khi hoï ñeán bôø Bieån Ñoû, Moâseâ vaø toaøn theå daân Israel thaáy mình rôi vaøo tình theá beá taéc. Tröôùc maët hoï, hoï nhìn thaáy moät böùc töôøng nöôùc khoâng theå vöôït qua; phía sau hoï, löïc löôïng keû thuø ñang aùp saùt hoï baèng chieán xa vaø ngöïa. Ñieàu ñoù haù khoâng nhaéc nhôû chuùng ta veà nhöõng ngaøy ñaàu cuûa ñaát nöôùc naøy, bò keït giöõa doøng nöôùc cheát choùc, luõ luït thaûm khoác aäp ñeán ñaát nöôùc vaø baïo löïc taøn khoác cuûa chieán tranh ñoù sao? Tuy nhieân, trong hoaøn caûnh tuyeät voïng ñoù, Moâseâ ñaõ noùi vôùi daân chuùng: "Ñöøng sôï, haõy ñöùng vöõng, roài caùc ngöôi seõ thaáy ôn cöùu ñoä cuûa Chuùa" (Xh 14,13). Toâi töï hoûi, Moâseâ ñaõ tìm thaáy söï chaéc chaén naøy ôû ñaâu giöõa nhöõng noãi sôï haõi vaø than thôû thöôøng xuyeân cuûa daân toäc oâng? Söùc maïnh ñoù ñeán vôùi oâng nhôø vieäc laéng nghe Chuùa (xem caùc caâu 2-4), Ñaáng ñaõ höùa vôùi oâng raèng Ngöôøi saép toû vinh hieån cuûa Ngöôøi. Keát hieäp vôùi Thieân Chuùa, tín thaùc vaøo Ngöôøi, vun troàng baèng lôøi caàu nguyeän: ñaây laø bí quyeát cuûa söùc maïnh ñaõ giuùp Moâseâ daãn daét daân chuùng töø aùp böùc ñeán töï do.
Ñieàu naøy cuõng ñuùng vôùi chuùng ta. Caàu nguyeän cho chuùng ta söùc maïnh ñeå tieán tôùi, ñeå vöôït qua noãi sôï haõi cuûa chuùng ta, ñeå thoaùng thaáy, ngay caû trong boùng toái, ôn cöùu ñoä maø Thieân Chuùa ñang chuaån bò ngay baây giôø. Hôn nöõa, lôøi caàu nguyeän ñem ôn cöùu ñoä cuûa Thieân Chuùa xuoáng treân daân chuùng. Lôøi caàu nguyeän chuyeån caàu ñaùnh daáu cuoäc ñôøi cuûa Moâseâ (x. Xh 32,11-14) laø kieåu caàu nguyeän maø chuùng ta, vôùi tö caùch laø nhöõng muïc töû cuûa daân thaùnh Thieân Chuùa, ñöôïc keâu goïi ñaëc bieät thöïc haønh. Caàu nguyeän ñeå Chuùa hoøa bình can thieäp vaøo nhöõng nôi con ngöôøi nam nöõ baát löïc mang laïi hoøa bình: moät lôøi caàu baàu kieân trì vaø lieân læ. Anh chò em thaân meán, chuùng ta haõy naâng ñôõ nhau trong noã löïc naøy. Trong söï ña daïng cuûa caùc tuyeân tín, chuùng ta haõy caûm thaáy hieäp nhaát vôùi nhau, nhö moät gia ñình, coù traùch nhieäm caàu nguyeän cho moïi ngöôøi. Trong caùc giaùo xöù, nhaø thôø cuûa chuùng ta, nôi ca ngôïi vaø thôø phöôïng cuûa chuùng ta, chuùng ta haõy lieân læ caàu nguyeän (x. Cv 1,14) ñeå Nam Sudan, gioáng nhö daân Chuùa trong Kinh thaùnh, "coù theå ñeán ñaát höùa". Chuùng ta haõy caàu nguyeän, trong tinh thaàn thanh thaûn, ñeå caùc ñieàu khoaûn coâng baèng seõ ñöôïc thöïc hieän cho vieäc söû duïng vuøng ñaát truø phuù vaø maøu môõ cuûa noù vaø ñaát nöôùc seõ ñöôïc taëng thöôûng neàn hoøa bình ñaõ höùa maø, ñaùng buoàn, laø vaãn chöa ñeán.
Chính vì hoøa bình maø chuùng ta ñöôïc keâu goïi laøm vieäc. Chuùa Gieâsu muoán chuùng ta trôû thaønh nhöõng ngöôøi kieán taïo hoøa bình (x. Mt 5:9). Ngöôøi muoán Giaùo hoäi cuûa Ngöôøi khoâng chæ laø daáu chæ vaø khí cuï cuûa söï keát hôïp maät thieát vôùi Thieân Chuùa maø coøn laø söï hieäp nhaát cuûa toaøn theå gia ñình nhaân loaïi (x. Lumen Gentium, 1). Thaät vaäy, nhö Thaùnh Phaoloâ noùi vôùi chuùng ta, Chuùa Kitoâ "laø hoøa bình cuûa chuùng ta" chính vì Ngöôøi phuïc hoài söï hieäp nhaát. Chính Ngöôøi laø Ñaáng "ñaõ hôïp nhaát hai nhoùm thaønh moät vaø phaù boû böùc töôøng ngaên caùch, töùc laø söï thuø ñòch giöõa chuùng ta" (x. Eph 2:14). Hoøa bình cuûa Thieân Chuùa laø nhö vaäy: khoâng chæ laø moät thoûa thuaän ñình chieán giöõa caùc cuoäc xung ñoät, maø coøn laø moät tình baèng höõu huynh ñeä ñeán töø söï hieäp nhaát chöù khoâng huùt heát; töø vieäc tha thöù chöù khoâng cheá ngöï; töø vieäc hoøa giaûi chöù khoâng aùp ñaët. Khaùt voïng hoøa bình cuûa thieân ñaøng lôùn lao ñeán noãi noù ñaõ ñöôïc coâng boá ngay töø luùc Chuùa Kitoâ giaùng sinh: "bình an döôùi theá cho ngöôøi Chuùa thöông" (Lc 2:14). Chuùa Gieâsu ñau khoå tröôùc vieäc baùc boû hoàng aân maø ngaøi ñeán ñeå mang ñeán naøy, ñeán noãi Ngöôøi ñaõ khoùc cho Gieârusalem maø noùi: "Phaûi chi ngaøy hoâm nay ngöôi cuõng nhaän ra s nhöõng gì ñem laïi hoøa bình cho ngöôi!" (Lc 19:42).
Anh chò em thaân meán, chuùng ta haõy laøm vieäc khoâng meät moûi vì neàn hoøa bình maø Thaàn Khí cuûa Chuùa Gieâsu vaø Chuùa Cha thuùc giuïc chuùng ta xaây döïng: moät neàn hoøa bình hoäi nhaäp söï ña daïng vaø thuùc ñaåy söï hieäp nhaát trong söï ña daïng. Söï bình an cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn hoøa hôïp nhöõng khaùc bieät, trong khi tinh thaàn thuø ñòch vôùi Thieân Chuùa vaø nhaân loaïi söû duïng söï ña daïng nhö moät phöông tieän chia reõ. Kinh thaùnh cho chuùng ta bieát raèng "con caùi cuûa Thieân Chuùa vaø con caùi cuûa ma quyû ñöôïc tieát loä theo caùch naøy: taát caû nhöõng ai khoâng laøm ñieàu coâng chính ñeàu khoâng phaùt xuaát töø Thieân Chuùa, vaø nhöõng ai khoâng yeâu thöông anh chò em mình cuõng vaäy" (1 Ga 3:10). Caùc baïn thaân meán, nhöõng ngöôøi töï goïi mình laø Kitoâ höõu phaûi choïn ñöùng veà phía naøo. Nhöõng ai choïn Chuùa Kitoâ, luoân luoân choïn bình an; nhöõng keû khôi maøo chieán tranh vaø baïo löïc phaûn boäi Chuùa vaø choái boû Tin Möøng cuûa Ngöôøi. Ñieàu Chuùa Gieâsu daïy chuùng ta raát roõ raøng: chuùng ta phaûi yeâu thöông moïi ngöôøi, vì moïi ngöôøi ñeàu ñöôïc yeâu thöông nhö con caùi cuûa Cha chung treân trôøi. Tình yeâu cuûa ngöôøi Kitoâ höõu khoâng chæ daønh cho nhöõng ngöôøi thaân caän vôùi chuùng ta, maø coøn daønh cho taát caû moïi ngöôøi, vì trong Chuùa Gieâsu, moãi ngöôøi ñeàu laø ngöôøi thaân caän, anh chò em cuûa chuùng ta - thaäm chí caû keû thuø cuûa chuùng ta (x. Mt 5:38-48). Ñieàu naøy caøng ñuùng hôn bieát bao ñoái vôùi nhöõng ngöôøi laø thaønh vieân cuûa cuøng moät daân toäc, maëc duø thuoäc caùc nhoùm daân toäc khaùc nhau. "Anh em haõy yeâu thöông nhau nhö Thaày ñaõ yeâu thöông anh em" (Ga 15:12): ñoù laø giôùi raên cuûa Chuùa Gieâsu, vaø noù maâu thuaãn vôùi moïi caùch hieåu "boä toäc" veà toân giaùo. "Ñeå taát caû chuùng neân moät" (Ga 17:21). Ñoù laø lôøi caàu nguyeän chaân thaønh cuûa Chuùa Gieâsu daâng leân Ñöùc Chuùa Cha cho taát caû chuùng ta laø nhöõng ngöôøi tin.
Thöa anh chò em, chuùng ta haõy cuøng nhau laøm vieäc ñeå nuoâi döôõng tình ñoaøn keát huynh ñeä naøy giöõa chuùng ta vôùi tö caùch laø caùc Kitoâ höõu, vaø giuùp mang thoâng ñieäp hoøa bình ñeán xaõ hoäi baèng caùch truyeàn baù ñöôøng loái baát baïo ñoäng cuûa Chuùa Gieâsu. Nhöõng ngöôøi töï xöng laø tín höõu khoâng neân lieân quan gì ñeán moät neàn vaên hoùa döïa treân tinh thaàn baùo thuø. Tin Möøng khoâng phaûi chæ laø moät trieát lyù toân giaùo ñeïp ñeõ, maø laø moät lôøi tieân tri trôû thaønh hieän thöïc trong lòch söû. Chuùng ta haõy laøm vieäc vì hoøa bình baèng caùch deät vaø may vaù, khoâng phaûi baèng caùch caét hoaëc xeù. Chuùng ta haõy theo Chuùa Gieâsu, vaø khi theo Ngöôøi, chuùng ta cuøng nhau böôùc ñi treân con ñöôøng daãn ñeán hoøa bình (x. Lc 1:79).
Sau ñoäng töø caàu nguyeän vaø laøm vieäc, baây giôø chuùng ta ñeán vôùi ñoäng töø thöù ba: haønh trình. ÔÛ ñaát nöôùc naøy, caùc coäng ñoàng Kitoâ giaùo ñaõ cam keát saâu saéc trong vieäc coå vuõ caùc dieãn trình hoøa giaûi. Toâi caûm ôn anh chò em vì chöùng taù ñöùc tin raïng ngôøi naøy phaùt sinh töø vieäc nhaän thöùc, khoâng chæ ñöôïc theå hieän baèng lôøi noùi maø coøn baèng haønh ñoäng, tröôùc baát cöù söï phaân chia lòch söû naøo, vaãn coù moät söï thaät khoâng thay ñoåi, ñoù laø chuùng ta laø Kitoâ höõu; chuùng ta thuoäc veà Chuùa Kitoâ. Thaät laø moät ñieàu tuyeät vôøi, giöõa nhöõng tình huoáng xung ñoät lôùn, nhöõng ngöôøi tuyeân xöng ñöùc tin Kitoâ giaùo ñaõ khoâng bao giôø chia reõ ngöôøi daân maø ñaõ, ñang vaø tieáp tuïc laø moät nhaân toá cuûa söï hieäp nhaát. Truyeàn thoáng ñaïi keát naøy cuûa Nam Sudan laø moät kho taøng quyù giaù, moät haønh ñoäng ca ngôïi danh Chuùa Gieâsu vaø moät haønh ñoäng yeâu thöông daønh cho Giaùo hoäi, hieàn theâ cuûa Ngöôøi, moät taám göông cho taát caû moïi ngöôøi veà söï thaêng tieán hieäp nhaát Kitoâ giaùo. Ñoù laø moät truyeàn thoáng ñöôïc nuoâi döôõng trong cuøng moät tinh thaàn ñoù. Söï chia reõ giaùo hoäi trong caùc theá kyû qua khoâng neân coù baát cöù taùc ñoäng naøo ñoái vôùi nhöõng ngöôøi ñang ñöôïc truyeàn baù Tin möøng, vaø vieäc truyeàn baù Tin Möøng phaûi goùp phaàn vaøo söï phaùt trieån hieäp nhaát lôùn hôn. Mong raèng chuû nghóa boä laïc vaø tinh thaàn ñaûng phaùi töøng thuùc ñaåy caùc haønh ñoäng baïo löïc ôû ñaát nöôùc naøy khoâng laøm phöông haïi ñeán moái quan heä giöõa caùc giaùo phaùi khaùc nhau. Traùi laïi, öôùc gì chöùng taù veà söï hieäp nhaát giöõa caùc tín höõu traøn lan ñeán toaøn daân.
ÔÛ ñaây, ñeå keát thuùc, toâi muoán gôïi yù hai haïn töø chuû choát giuùp chuùng ta kieân trì trong haønh trình cuûa mình: kyù öùc vaø cam keát. Kyù öùc. Caùc böôùc cuûa anh chò em theo chaân nhöõng ngöôøi ñaõ ñi tröôùc anh chò em. Ñöøng sôï raèng anh chò em seõ khoâng theo kòp göông saùng cuûa hoï, nhöng haõy caûm thaáy mình ñöôïc thuùc ñaåy bôûi nhöõng ngöôøi ñaõ doïn ñöôøng cho anh chò em. Gioáng nhö trong moät cuoäc chaïy tieáp söùc, haõy naém laáy vaø giöõ chaët chöùng töø cuûa hoï khi anh chò em chaïy veà phía muïc tieâu hieäp thoâng troïn veïn vaø höõu hình. Sau ñoù, cam keát. Chuùng ta tieán tôùi söï hieäp nhaát khi tình yeâu coù tính cuï theå, khi chuùng ta tham gia giuùp ñôõ nhöõng ngöôøi bò ruoàng boû, nhöõng ngöôøi bò thöông vaø nhöõng ngöôøi bò töôùc quyeàn. Anh chò em ñaõ laøm ñieàu naøy trong baát cöù lónh vöïc naøo. Toâi ñaëc bieät nghó ñeán caùc lónh vöïc y teá, giaùo duïc vaø hoaït ñoäng baùc aùi. Anh chò em cung caáp cho moïi ngöôøi söï hoã trôï caàn thieát bieát bao! Caûm ôn anh chò em vì ñieàu naøy. Haõy tieáp tuïc hoã trôï hoï, khoâng bao giôø ñoùng vai troø nhö ñoái thuû caïnh tranh nhöng vôùi nhö thaønh vieân cuûa moät gia ñình, anh chò em, nhöõng ngöôøi, baèng loøng caûm thöông ñoái vôùi söï ñau khoå, ngöôøi yeâu daáu cuûa Chuùa Gieâsu, toân vinh Thieân Chuùa vaø laøm chöùng cho moái hieäp coâng maø Ngöôøi yeâu meán.
Caùc baïn thaân meán, caùc anh em cuûa toâi vaø toâi ñaõ cuøng nhau ñeán ñaây vôùi tö caùch laø nhöõng ngöôøi haønh höông ñeå ñöôïc ôû vôùi caùc baïn, daân thaùnh cuûa Thieân Chuùa, trong cuoäc haønh trình cuûa caùc baïn. Ngay caû khi khoaûng caùch ngaên caùch chuùng ta veà maët theå lyù, chuùng toâi luoân ôû gaàn caùc baïn. Chuùng ta haõy leân ñöôøng moãi ngaøy baèng caùch caàu nguyeän cho nhau, cuøng nhau laøm chöùng nhaân vaø trung gian cho bình an cuûa Chuùa Gieâsu, vaø kieân trì treân cuøng moät haønh trình baèng nhöõng haønh ñoäng baùc aùi vaø hieäp nhaát thieát thöïc cuûa chuùng ta. Trong moïi söï, chuùng ta haõy yeâu thöông nhau lieân læ vaø heát loøng (x. 1Pr 1:22).