Dieãn töø cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ

vôùi caùc nhaø caàm quyeàn Nam Sudan,caùc ñaïi dieän xaõ hoäi daân söï vaø ngoaïi giao ñoaøn

Chuyeán toâng du taïi Nam Sudan: Dieãn töø cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ vôùi caùc nhaø caàm quyeàn, caùc ñaïi dieän xaõ hoäi daân söï vaø ngoaïi giao ñoaøn.

Vu Van An

Juba (VietCatholic News 04-02-2023) - Theo tin Toøa Thaùnh, sau khi ñaët chaân leân Nam Sudan ñeå thöïc hieän phaàn 2 chuyeán thaêm hai nöôùc Phi Chaâu cuûa ngaøi, Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ ñaõ ngoû lôøi vôùi caùc nhaø caàm quyeàn, caùc ñaïi dieän xaõ hoäi daân söï vaø ngoaïi giao ñoaøn taïi Dinh Toång Thoáng ôû Juba. Sau ñaây laø baûndòch Vieät ngöõ toaøn vaên Baøi Dieãn töø cuûa ngaøi, theo baûn tieáng Anh do Toøa Thaùnh cung caáp:

Thöa Toång thoáng

Thöa caùc Phoù Toång thoáng

Thöa caùc Thaønh vieân Chính phuû vaø Ngoaïi giao ñoaøn,

Thöa caùc thaåm quyeàn toân giaùo vaø daân söï öu tuù,

Thöa quyù vò Ñaïi dieän Xaõ hoäi Daân söï vaø Theá giôùi Vaên hoùa,

Thöa quyù baø vaø quyù oâng,

Thöa Toång thoáng, toâi caûm ôn ngaøi vì nhöõng lôøi leõ toát ñeïp cuûa ngaøi. Toâi raát vui khi ñöôïc ñeán ñaát nöôùc naøy, nôi coù moät vò trí ñaëc bieät trong traùi tim toâi. Toâi bieát ôn ngaøi, thöa Toång thoáng, vì söï chaøo ñoùn cuûa ngaøi, vaø toâi göûi lôøi chaøo thaân aùi tôùi töøng quùy ngaøi, vaø thoâng qua quùy ngaøi, tôùi taát caû nhöõng ngöôøi ñaøn oâng vaø ñaøn baø ñang soáng treân ñaát nöôùc treû trung vaø thaân yeâu naøy. Toâi ñeán ñaây nhö moät ngöôøi haønh höông hoøa giaûi, vôùi hy voïng ñöôïc ñoàng haønh vôùi quùy vò treân con ñöôøng hoøa bình. Ñoù laø moät haønh trình quanh co, nhöng laø moät haønh trình khoâng theå trì hoaõn ñöôïc nöõa. Toâi cuõng khoâng ôû ñaây moät mình, vì trong hoøa bình cuõng nhö trong cuoäc soáng, taát caû chuùng ta ñeàu ñoàng haønh cuøng vôùi nhau. Vì vaäy, toâi ñaõ ñeán vôùi hai ngöôøi anh em, Toång Giaùm muïc Canterbury vaø vò ñieàu haønh Ñaïi hoäi ñoàng Giaùo hoäi Scotland, nhöõng ngöôøi maø toâi caûm ôn vì taát caû nhöõng gì hoï seõ noùi vôùi chuùng ta. Cuøng nhau, dang roäng ñoâi tay, chuùng toâi töï trình dieän vôùi quùy vò vaø vôùi daân toäc naøy nhaân danh Chuùa Gieâsu Kitoâ, Hoaøng töû Hoøa bình.

Chuùng toâi ñaõ thöïc hieän cuoäc haønh höông ñaïi keát vì hoøa bình naøy sau khi nghe lôøi caàu xin cuûa toaøn theå moät daân toäc khoùc thöông, moät caùch raát coù nhaân phaåm, cho tình traïng baïo löïc maø hoï phaûi chòu ñöïng, tình traïng thieáu an ninh keùo daøi, tình traïng ngheøo ñoùi vaø nhöõng thaûm hoïa thieân nhieân maø hoï ñaõ traûi qua. Nhieàu naêm chieán tranh vaø xung ñoät döôøng nhö khoâng bao giôø keát thuùc vaø gaàn ñaây, thaäm chí ngaøy hoâm qua, ñaõ coù nhöõng cuoäc ñuïng ñoä gay gaét. Ñoàng thôøi, quaù trình hoøa giaûi döôøng nhö bò ñình treä vaø lôøi höùa hoøa bình chöa ñöôïc thöïc hieän. Caàu mong söï ñau khoå keùo daøi naøy khoâng voâ ích; caàu mong söï kieân nhaãn vaø hy sinh cuûa ngöôøi Nam Sudan, daân toäc treû trung, khieâm toán vaø can ñaûm naøy, thaùch thöùc taát caû moïi ngöôøi vaø gioáng nhö nhöõng haït gioáng gieo vaøo ñaát mang laïi söï soáng cho caây coái, giuùp hoøa bình ñôm hoa keát traùi. Thöa caùc anh chò em, ñaây laø thôøi gian cho hoøa bình!

Traùi caây vaø thaûm thöïc vaät phong phuù ôû ñaây, nhôø coù con soâng lôùn chaûy qua ñaát nöôùc. Ñieàu maø nhaø söû hoïc coå ñaïi Herodotus ñaõ noùi veà Ai Caäp, töùc laø, noù coù theå ñöôïc goïi laø "hoàng phuùc cuûa soâng Nile" cuõng aùp duïng cho Nam Sudan. Thöïc vaäy, nhö quùy vò thöôøng noùi, ñaây laø moät "vuøng ñaát truø phuù". Toâi muoán duøng hình aûnh cuûa doøng soâng vó ñaïi naøy chaûy ngang qua ñaát nöôùc, moät quoác gia non treû nhöng coù moät lòch söû laâu ñôøi. Trong nhieàu theá kyû, caùc nhaø thaùm hieåm ñaõ maïo hieåm ñeán khu vöïc naøy ñeå ñi ngöôïc doøng soâng Nile Traéng nhaèm tìm kieám nguoàn goác cuûa con soâng daøi nhaát theá giôùi. Chính töø vieäc tìm kieám coäi nguoàn cuoäc soáng chung cuûa chuùng ta maø toâi muoán baét ñaàu cuoäc haønh trình cuûa toâi vôùi quùy vò. Maûnh ñaát naøy, voán dö daät trong raát nhieàu cuûa caûi, thoå nhöôõng nhöng treân heát laø ôû taám loøng vaø khoái oùc cuûa ngöôøi daân, ngaøy nay caàn ñöôïc töôùi maùt trôû laïi baèng nhöõng nguoàn suoái trong laønh vaø mang laïi söï soáng.

Quùy vò, nhöõng nhaø laõnh ñaïo öu tuù, chính laø nhöõng doøng suoái naøy: nhöõng doøng suoái töôùi maùt cuoäc soáng cuûa coäng ñoàng, nhöõng ngöôøi cha, ngöôøi meï cuûa non nöôùc treû trung naøy. Quùy vò ñöôïc môøi goïi ñoåi môùi ñôøi soáng xaõ hoäi nhö nhöõng nguoàn thònh vöôïng vaø hoøa bình thuaàn tuùy, raát caàn thieát cho nhöõng ngöôøi con trai vaø con gaùi cuûa Nam Sudan. Hoï caàn nhöõng ngöôøi cha, khoâng phaûi laõnh chuùa; hoï caàn nhöõng böôùc phaùt trieån vöõng chaéc chöù khoâng phaûi nhöõng söï suïp ñoå trieàn mieân. Caàu mong thôøi gian tieáp sau söï ra ñôøi cuûa ñaát nöôùc, tuoåi thô ñau thöông cuûa noù, daãn ñeán moät söï tröôûng thaønh hoøa bình: ñaõ ñeán luùc (phaûi laøm nhö theá). Caùc nhaø caàm quyeàn thaân meán, nhöõng "con trai vaø con gaùi" ñoù, vaø chính lòch söû, seõ nhôù ñeán quùy vò neáu quùy vò laøm vieäc vì lôïi ích cuûa daân toäc maø quùy vò ñöôïc keâu goïi phuïc vuï naøy. Caùc theá heä töông lai hoaëc seõ toân kính teân cuûa quùy vò hoaëc trieät tieâu kyù öùc cuûa hoï, döïa treân nhöõng gì quùy vò laøm baây giôø. Vì gioáng nhö soâng Nile rôøi nguoàn ñeå baét ñaàu doøng chaûy cuûa noù, thì doøng lòch söû cuõng seõ boû laïi phía sau nhöõng keû thuø cuûa hoøa bình vaø mang laïi danh tieáng cho nhöõng ngöôøi kieán taïo hoøa bình thöïc söï. Thaät vaäy, nhö Kinh Thaùnh cho chuùng ta bieát, "ngöôøi coù hoøa bình seõ coù haäu dueä" (x. Tv 37:37).

Ngöôïc laïi, baïo löïc quay ngöôïc doøng lòch söû. Chính Herodotus ñaõ noùi veà söï giaùn ñoaïn giöõa caùc theá heä do chieán tranh gaây ra, khi con caùi khoâng coøn choân caát cha meï chuùng, maø cha meï choân caát con caùi cuûa hoï (x. Histories, I, 87). Ñeå maûnh ñaát naøy khoâng bieán thaønh nghóa ñòa, maø trôû thaønh moät khu vöôøn sum sueâ moät laàn nöõa, toâi heát loøng naøi xin quùy vò chaáp nhaän boán haïn töø ñôn giaûn: khoâng phaûi lôøi cuûa toâi, maø laø lôøi cuûa Chuùa Kitoâ. Chính Ngöôøi ñaõ noùi chuùng trong moät khu vöôøn, vöôøn Dieätsimani, khi noùi vôùi moät moân ñeä cuûa Ngöôøi, moân ñeä ñaõ ruùt göôm, Ngöôøi keâu lôùn: "Thoâi, ngöøng laïi!" (Lc 22:51). Thöa Toång thoáng vaø caùc Phoù toång thoáng, nhaân danh Thieân Chuùa, Thieân Chuùa maø chuùng ta ñaõ cuøng nhau caàu nguyeän ôû Roâma, Thieân Chuùa, Ñaáng hieàn laønh vaø khieâm nhöôøng trong loøng (x. Mt 11:29), Thieân Chuùa maø raát nhieàu ngöôøi cuûa ñaát nöôùc thaân yeâu naøy tin vaøo, baây giôø laø luùc ñeå noùi "Thoâi, haõy ngöøng laïi", khoâng coù "neáu" hay "nhöng". Khoâng coøn ñoå maùu, khoâng coøn xung ñoät, khoâng coøn baïo löïc vaø buoäc toäi laãn nhau veà vieäc ai phaûi chòu traùch nhieäm veà vieäc ñoù, khoâng coøn ñeå cho ngöôøi daân cuûa quùy vò khao khaùt hoøa bình. Khoâng coøn phaù huûy nöõa: ñaõ ñeán luùc xaây döïng! Haõy boû thôøi gian chieán tranh laïi phía sau vaø ñeå thôøi gian hoøa bình loù raïng ôû bình minh! Vaø veà vaán ñeà naøy, thöa Toång thoáng, toâi nhôù cuoäc troø chuyeän buoåi toái maø chuùng ta ñaõ coù nhieàu naêm tröôùc ôû Uganda: öôùc mong hoøa bình cuûa ngaøi ñaõ ôû ñoù... Chuùng ta haõy tieán tôùi vaán ñeà naøy!

Chuùng ta haõy nghó laïi veà caùc coäi nguoàn cuûa doøng soâng, ñeán nhöõng doøng nöôùc töôïng tröng cho söï soáng. Nguoàn goác cuûa ñaát nöôùc naøy, vaø ñöôøng chaåy do ngöôøi daân Nam Sudan thöïc hieän vaøo ngaøy 9 thaùng 7 naêm 2011, gôïi nhôù ñeán moät haïn töø khaùc: Coäng hoøa. Tuy nhieân, trôû thaønh moät neàn Coäng hoøa, moät res publica coù nghóa laø gì? Noù coù nghóa laø xem mình thöïc söï laø "coâng coäng", "cuûa daân"; noù tuyeân boá raèng nhaø nöôùc thuoäc veà taát caû moïi ngöôøi; vaø do ñoù, nhöõng ngöôøi ñöôïc giao phoù nhöõng traùch nhieäm lôùn hôn, chuû trì vaø ñieàu haønh noù, coù nhieäm vuï phuïc vuï coâng ích. Ñoù laø muïc ñích cuûa quyeàn löïc: phuïc vuï coäng ñoàng. Tuy nhieân, luoân coù söï caùm doã söû duïng quyeàn löïc vì lôïi ích cuûa chuùng ta. Vì vaäy, chæ ñôn giaûn ñöôïc goïi laø Coäng hoøa laø khoâng ñuû; noù caàn phaûi laø moät neàn coäng hoøa thöïc söï, baét ñaàu töø cuûa caûi ñeä nhaát haïng. Caùc nguoàn taøi nguyeân doài daøo maø Thieân Chuùa ñaõ ban phöôùc cho vuøng ñaát naøy khoâng neân chæ giôùi haïn cho moät soá ít, maø ñöôïc coâng nhaän laø di saûn cuûa taát caû moïi ngöôøi, vaø caùc keá hoaïch phuïc hoài kinh teá phaûi truøng khôùp vôùi caùc ñeà xuaát phaân phoái cuûa caûi moät caùch coâng baèng.

Söï phaùt trieån cuûa moät neàn daân chuû laønh maïnh laø ñieàu caàn thieát cho cuoäc soáng cuûa moät neàn Coäng hoøa. Noù duy trì söï phaân bieät laønh maïnh veà quyeàn haïn moät caùch maø, chaúng haïn, nhöõng ngöôøi thöïc thi coâng lyù coù theå laøm nhö vaäy maø khoâng coù söï can thieäp töø nhöõng ngöôøi laäp phaùp hoaëc cai trò. Ngoaøi ra, daân chuû giaû ñònh vieäc toân troïng caùc quyeàn con ngöôøi, ñöôïc duy trì bôûi luaät phaùp vaø vieäc aùp duïng luaät phaùp, ñaëc bieät laø quyeàn töï do töï phaùt bieåu. Caàn ghi nhôù raèng khoâng coù hoøa bình neáu khoâng coù coâng lyù (x. Thaùnh Gioan Phaoloâ II, Söù ñieäp cöû haønh Ngaøy Hoøa bình Theá giôùi, 1 thaùng 1, 2002), nhöng cuõng khoâng coù coâng lyù neáu khoâng coù töï do. Do ñoù, moïi coâng daân neân ñöôïc taïo ñieàu kieän ñeå taän duïng toái ña hoàng phuùc ñoäc ñaùo vaø khoâng theå laëp laïi cuûa cuoäc ñôøi mình, ñoàng thôøi ñöôïc cung caáp nhöõng phöông tieän phuø hôïp ñeå laøm ñieàu ñoù. Theo lôøi cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Gioan XXIII: "Moïi ngöôøi ñeàu coù quyeàn soáng, quyeàn toaøn veïn veà thaân theå vaø quyeàn coù nhöõng phöông tieän caàn thieát ñeå phaùt trieån ñuùng ñaén cuoäc soáng" (Pacem in Terris, 11).

Soâng Nile, rôøi nguoàn vaø ñi qua moät soá ñòa hình khoâng baèng phaúng taïo ra thaùc nöôùc vaø gheành, ñi vaøo ñoàng baèng Nam Sudan vaø gaàn Juba, trôû neân coù theå ñieàu höôùng ñöôïc, tröôùc khi ñi vaøo caùc khu vöïc laày loäi hôn. Töông töï nhö vaäy, toâi tin töôûng raèng con ñöôøng daãn ñeán hoøa bình cuûa neàn Coäng hoøa seõ khoâng dieãn ra gaäp gheành, nhöng, baét ñaàu töø thuû ñoâ naøy, seõ ñi theo moät loä trình coù theå ñieàu höôùng vaø khoâng bò sa laày bôûi quaùn tính. Caùc baïn thaân meán, ñaõ ñeán luùc chuyeån töø lôøi noùi sang haønh ñoäng. Ñaõ ñeán luùc laät sang trang môùi: ñaây laø luùc cam keát thöïc hieän moät söï bieán ñoåi khaån caáp vaø raát caàn thieát. Tieán trình hoøa bình vaø hoøa giaûi ñoøi hoûi moät khôûi ñaàu môùi. Mong sao ñaït ñöôïc söï hieåu bieát vaø ñaït ñöôïc tieán boä trong vieäc tieán leân phía tröôùc vôùi Hieäp ñònh Hoøa bình vaø Baûn ñoà Loä trình! Trong moät theá giôùi ñaày raãy chia reõ vaø xung ñoät, ñaát nöôùc naøy ñang toå chöùc moät cuoäc haønh höông ñaïi keát vì hoøa bình, moät ñieàu hieám thaáy; noù ñaïi dieän cho moät söï thay ñoåi höôùng ñi, moät cô hoäi ñeå Nam Sudan tieáp tuïc cheøo thuyeàn trong vuøng nöôùc laëng, tieán haønh ñoái thoaïi, khoâng coù söï hai loøng vaø chuû nghóa cô hoäi. Caàu mong cho moïi ngöôøi coù dòp laøm soáng laïi nieàm hy voïng, khoâng chæ cho chính phuû, maø cho taát caû moïi ngöôøi. Haõy ñeå moãi ngöôøi daân hieåu raèng ñaõ ñeán luùc khoâng coøn bò cuoán theo doøng nöôùc oâ nhieãm cuûa haän thuø, chuû nghóa boä laïc, chuû nghóa khu vöïc vaø söï khaùc bieät saéc toäc. Anh chò em thaân meán, ñaõ ñeán luùc cuøng nhau cheøo thuyeàn höôùng tôùi töông lai! Cuøng nhau. Chuùng ta khoâng ñöôïc queân töø naøy: cuøng nhau.

Doøng chaûy cuûa doøng soâng lôùn cuõng coù theå gôïi yù moät caùch ñeå tieán veà phía tröôùc. Treân ñöôøng ñi, soâng Nile hôïp löu vôùi moät con soâng khaùc ôû Hoà No, taïo thaønh caùi goïi laø soâng Nile Traéng. Luùc ñoù, noù laø vuøng nöôùc trong suoát, phaùt sinh töø moät cuoäc gaëp gôõ. Anh chò em thaân meán, ñaây laø con ñöôøng phaûi ñi: toân troïng nhau, tìm hieåu nhau vaø tham gia ñoái thoaïi. Ñaèng sau moïi hình thöùc baïo löïc, ñeàu coù söï töùc giaän vaø oaùn giaän, vaø ñaèng sau moïi hình thöùc giaän döõ vaø oaùn giaän, laø kyù öùc khoâng laønh veà nhöõng veát thöông, söï sæ nhuïc vaø sai traùi. Theo ñoù, caùch duy nhaát ñeå thoaùt khoûi nhöõng ñieàu naøy laø gaëp gôõ, vaên hoùa gaëp gôõ: baèng caùch chaáp nhaän ngöôøi khaùc nhö anh chò em cuûa chuùng ta vaø nhöôøng choã cho hoï, ngay caû khi ñieàu ñoù coù nghóa laø luøi moät böôùc. Thaùi ñoä naøy, voán caàn thieát cho baát cöù tieán trình hoøa bình naøo, cuõng khoâng theå thieáu höõu ích cho söï phaùt trieån gaén keát cuûa xaõ hoäi. Trong quaù trình quaù ñoä töø söï ñoái ñaàu man rôï sang moät neàn vaên hoùa gaëp gôõ soáng coøn, nhöõng ngöôøi treû tuoåi ñoùng moät vai troø quyeát ñònh. Do ñoù, hoï neân ñöôïc cung caáp nhöõng khoâng gian gaëp gôõ côûi môû ñeå gaëp nhau vaø thaûo luaän. Caàu mong hoï khoâng sôï haõi naém giöõ töông lai voán laø cuûa hoï! Sau ñoù, nhöõng ngöôøi phuï nöõ, nhöõng ngöôøi meï hieåu roõ söï soáng ñöôïc taïo ra vaø baûo veä nhö theá naøo, caàn phaûi ngaøy caøng ñöôïc tham gia nhieàu hôn vaøo ñôøi soáng chính trò vaø caùc quaù trình ra quyeát ñònh. Phuï nöõ caàn ñöôïc toân troïng, vì baát cöù ai coù haønh vi baïo löïc ñoái vôùi phuï nöõ laø phaïm toäi ñoù vôùi Thieân Chuùa, Ñaáng ñaõ laáy xaùc thòt töø moät ngöôøi phuï nöõ.

Chuùa Kitoâ, Ngoâi Lôøi nhaäp theå, ñaõ daïy chuùng ta raèng chuùng ta caøng trôû neân nhoû beù, baèng caùch nhöôøng choã cho ngöôøi khaùc vaø ñoùn nhaän moïi ngöôøi laân caän nhö anh chò em, thì chuùng ta caøng trôû neân cao caû hôn tröôùc maét Chuùa. Lòch söû non treû cuûa ñaát nöôùc naøy, bò xaâu xeù bôûi caùc xung ñoät saéc toäc, caàn khaùm phaù ra söï huyeàn bí cuûa cuoäc gaëp gôõ, aân suûng cuûa toaøn theå. Caàn phaûi nhìn xa hôn caùc nhoùm vaø caùc khaùc bieät ñeå haønh trình nhö moät daân toäc, gioáng nhö ôû soâng Nile, ñöôïc laøm giaøu nhôø söï ñoùng goùp cuûa caùc nhaùnh khaùc nhau cuûa noù. Hôn moät theá kyû tröôùc, chính nhôø doøng soâng maø nhöõng nhaø truyeàn giaùo ñaàu tieân ñaõ ñeán nhöõng bôø bieån naøy, tieáp theo, vôùi thôøi gian, laø nhieàu nhaân vieân nhaân ñaïo. Toâi muoán caûm ôn hoï taát caû vì nhöõng coâng vieäc coù giaù trò maø hoï ñaõ laøm. Ñoàng thôøi, toâi nghó ñeán nhöõng nhaø truyeàn giaùo, phaûi noùi laø raát buoàn, ñaõ gaëp phaûi caùi cheát trong khi gieo raéc söï soáng. Chuùng ta ñöøng queân hoï vaø ñöøng queân baûo ñaûm cho hoï vaø cho nhöõng ngöôøi laøm coâng taùc nhaân ñaïo söï an toaøn vaø hoã trôï caàn thieát cho caùc coâng vieäc baùc aùi cuûa hoï, ñeå doøng soâng thieän haûo coù theå tieáp tuïc chaûy.

Tuy nhieân, moät doøng soâng lôùn ñoâi khi coù theå traøn bôø vaø gaây ra thaûm hoïa. Ñaùng thöông thay, ñaây laø kinh nghieäm cuûa nhieàu naïn nhaân luõ luït ôû ñaát nöôùc naøy. Toâi baøy toû söï gaàn guõi cuûa mình vôùi hoï vaø keâu goïi ñeå hoï ñöøng thieáu söï giuùp ñôõ caàn thieát. Caùc thieân tai keå cho chuùng ta nghe caâu chuyeän veà moät thieân nhieân bò vuøi daäp vaø toån thöông, töø choã laø nguoàn soáng coù theå bieán thaønh moái ñe doïa cheát ngöôøi. Chuùng ta caàn coù taàm nhìn xa ñeå quan taâm ñeán saùng theá, vì lôïi ích cuûa caùc theá heä töông lai. Toâi ñaëc bieät nghó ñeán söï caàn thieát phaûi choáng naïn phaù röøng do truïc lôïi.

Ñeå ngaên chaën moät doøng soâng bò luõ luït, loøng soâng phaûi ñöôïc giöõ saïch seõ. Boû laïi ñaèng sau nhöõng aån duï, söï laøm saïch caàn thieát cuûa doøng chaûy cuoäc soáng trong xaõ hoäi ñöôïc theå hieän baèng cuoäc chieán choáng tham nhuõng. Söï phaân phoái caùc quyõ khoâng coâng baèng, nhöõng keá hoaïch bí maät ñeå laøm giaøu, nhöõng thoûa thuaän baûo trôï, söï thieáu minh baïch: taát caû nhöõng ñieàu naøy laøm oâ nhieãm loøng soâng cuûa xaõ hoäi loaøi ngöôøi; chuùng chuyeån höôùng nguoàn löïc khoûi nhöõng ñieàu caàn thieát nhaát. Tröôùc heát, caàn phaûi choáng laïi söï ngheøo ñoùi, laø maûnh ñaát maøu môõ trong ñoù haän thuø, chia reõ vaø baïo löïc beùn reã. Nhu caàu caáp thieát cuûa baát cöù quoác gia vaên minh naøo laø quan taâm ñeán coâng daân cuûa mình, ñaëc bieät laø nhöõng ngöôøi deã bò toån thöông vaø thieät thoøi nhaát. ÔÛ ñaây toâi ñaëc bieät nghó ñeán haøng trieäu ngöôøi taûn cö ñang soáng ôû ñaây: bieát bao nhieâu ngöôøi ñaõ phaûi rôøi boû nhaø cöûa cuûa hoï, vaø giôø ñaây thaáy mình bò ñaåy ra beân leà cuoäc soáng do haäu quaû cuûa caùc cuoäc xung ñoät vaø buoäc phaûi di taûn!

Ñeå caùc vuøng nöôùc mang laïi söï soáng khoâng bieán thaønh nguoàn nguy hieåm cheát ngöôøi, ñieàu caàn thieát laø doøng chaûy cuûa soâng phaûi ñöôïc kieåm soaùt baèng caùc bôø keø phuø hôïp. Ñieàu naøy cuõng ñuùng ñoái vôùi söï chung soáng cuûa con ngöôøi. Treân heát, caàn phaûi kieåm soaùt doøng vuõ khí, baát chaáp leänh caám, vaãn tieáp tuïc ñeán nhieàu quoác gia trong khu vöïc, bao goàm caû Nam Sudan: nhieàu thöù caàn thieát ôû ñaây, nhöng chaéc chaén khoâng phaûi laø coù nhieàu vuõ khí töû thaàn hôn! Caùc hình thöùc xaây keø khaùc laø caàn thieát ñeå kieåm soaùt doøng chaûy laønh maïnh cuûa ñôøi soáng xaõ hoäi. ÔÛ ñaây, toâi muoán ñeà caäp ñeán vieäc xaây döïng caùc chính saùch chaêm soùc söùc khoûe phuø hôïp, nhu caàu veà cô sôû haï taàng quan troïng vaø ñaëc bieät muïc tieâu haøng ñaàu laø thuùc ñaåy xoùa muø chöõ vaø giaùo duïc, caùch duy nhaát ñeå treû em cuûa vuøng ñaát naøy coù theå töï naém laáy töông lai cuûa mình. Gioáng nhö taát caû treû em cuûa luïc ñòa naøy vaø treân theá giôùi, chuùng coù quyeàn lôùn leân ñöôïc caàm treân tay nhöõng cuoán vôû vaø ñoà chôi, chöù khoâng phaûi vuõ khí vaø coâng cuï lao ñoäng.

Cuoái cuøng, soâng Nile Traéng rôøi khoûi Nam Sudan, ñi qua caùc quoác gia khaùc, nhaäp vaøo soâng Nile Xanh roài ñoå ra bieån. Nhöõng doøng soâng khoâng coù bieân giôùi; chuùng keát noái caùc laõnh thoå khaùc nhau. Töông töï nhö vaäy, ñeå ñaït ñöôïc söï phaùt trieån phuø hôïp, hôn bao giôø heát, ñieàu caàn thieát laø phaûi thuùc ñaåy caùc moái quan heä tích cöïc vôùi caùc quoác gia khaùc, baét ñaàu töø nhöõng quoác gia trong khu vöïc. ÔÛ ñaây, toâi cuõng nghó ñeán söï ñoùng goùp quyù baùu cuûa coäng ñoàng quoác teá ñoái vôùi ñaát nöôùc naøy, vaø toâi baøy toû loøng bieát ôn ñoái vôùi nhöõng noã löïc nhaèm thuùc ñaåy hoøa giaûi vaø phaùt trieån. Toâi tin raèng, ñeå nhöõng ñoùng goùp ñoù coù keát quaû, thì söï hieåu bieát thöïc söï veà caùc quaù trình vaø vaán ñeà xaõ hoäi laø ñieàu caàn thieát. Phaân tích vaø baùo caùo veà chuùng töø xa laø khoâng ñuû; caàn phaûi tham gia tröïc tieáp, vôùi söï kieân nhaãn vaø quyeát taâm, vaø noùi chung, ñeå choáng laïi söï caùm doã aùp ñaët caùc moâ hình ñöôïc thieát laäp saün xa laï vôùi thöïc taïi ñòa phöông. Nhö Thaùnh Gioan Phaoloâ II ñaõ noùi ba möôi naêm tröôùc ôû Sudan: "Caùc giaûi phaùp cuûa chaâu Phi phaûi ñöôïc tìm ra cho caùc vaán ñeà cuûa chaâu Phi" (Dieãn vaên taïi Leã chaøo möøng, 10 thaùng 2 naêm 1993).

Thöa Toång thoáng, thöa caùc nhaø chöùc traùch ñaùng kính, khi laàn theo doøng chaûy cuûa soâng Nile, toâi muoán maïo hieåm ñi doïc theo con ñöôøng cuûa ñaát nöôùc naøy, ngay khi noù coøn treû. Toâi nhaän ra raèng moät soá ñieàu toâi noùi coù veû thaúng thöøng vaø tröïc tieáp, nhöng xin vui loøng bieát raèng ñieàu naøy xuaát phaùt töø tình caûm vaø moái quan taâm maø toâi daønh cho cuoäc soáng cuûa ñaát nöôùc quùy vò, cuøng vôùi nhöõng ngöôøi anh em cuûa toâi, nhöõng ngöôøi maø toâi ñaõ cuøng ñeán ñaây vôùi tö caùch laø nhöõng ngöôøi haønh höông cuûa hoøa bình. Chuùng toâi muoán göûi ñeán quùy vò nhöõng lôøi caàu nguyeän chaân thaønh vaø söï hoã trôï cuûa chuùng toâi ñeå Nam Sudan coù theå traûi nghieäm söï hoøa giaûi vaø thay ñoåi höôùng ñi. Öôùc gì con ñöôøng soáng coøn cuûa noù khoâng coøn bò traøn ngaäp bôûi baïo löïc, bò sa laày trong ñaàm laày tham nhuõng vaø bò ngaên chaën bôûi söï traøn ngaäp cuûa ngheøo ñoùi. Xin Chuùa treân trôøi, Ñaáng yeâu thöông maûnh ñaát naøy, ban cho noù moät muøa môùi bình an vaø thònh vöôïng. Xin Chuùa phuø hoä Coäng hoøa Nam Sudan! Caûm ôn quùy vò.

Back to Vietnamese Missionaries in Asia Home Page