Baøi Giaûng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha
trong thaùnh leã ñaïi traøo Chuùa Nhaät Lôøi Chuùa
Baøi Giaûng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha trong thaùnh leã ñaïi traøo Chuùa Nhaät Lôøi Chuùa laàn thöù tö 22/1/2023.
J.B. Ñaëng Minh An dòch
Vatican (VietCatholic News 22-01-2023) - Luùc 9 giôø 30 saùng Chuùa nhaät, ngaøy 22 thaùng Gieâng naêm 2023, töùc laø muøng Moät Teát Quyù Maõo, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ chuû söï thaùnh leã taïi Ñeàn thôø thaùnh Pheâroâ, nhaân dòp Chuùa nhaät Lôøi Chuùa laàn thöù tö, vôùi söï tham döï cuûa khoaûng 6,000 tín höõu.
Chuùa nhaät Lôøi Chuùa, naêm 2023 coù chuû ñeà laø moät caâu trích töø Thö Thöù Nhaát cuûa Thaùnh Gioan: "Chuùng toâi loan baùo cho anh chò em ñieàu chuùng toâi ñaõ thaáy" (1 Ga 1: 3).
Ñoàng teá vôùi Ñöùc Thaùnh Cha, coù hôn 20 Hoàng Y vaø giaùm muïc cuøng vôùi khoaûng 150 linh muïc. Trong thaùnh leã, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ chuû söï nghi thöùc trao ban taùc vuï giaùo lyù vieân, ñoïc saùch, giuùp leã cho 8 giaùo daân nam nöõ, ñeán töø caùc nöôùc YÙ, Congo, Phi Luaät Taân, Meã Taây Cô vaø xöù Wales, Anh quoác.
Trong baøi giaûng, Ñöùc Thaùnh Cha noùi:
Chuùa Gieâsu rôøi boû cuoäc soáng thaàm laëng vaø aån daät cuûa Nazareth vaø di chuyeån ñeán Capernaum, moät thaønh phoá caûng naèm doïc theo Bieån hoà Galileâa, nôi giao thoa cuûa caùc daân toäc vaø caùc neàn vaên hoùa khaùc nhau. Coâng boá Lôøi Chuùa laø ñoäng löïc caáp baùch thuùc ñaåy Ngaøi, Lôøi Chuùa phaûi ñöôïc ñem ñeán cho moïi ngöôøi. Thaät vaäy, trong Tin Möøng, chuùng ta thaáy Chuùa môøi goïi moïi ngöôøi haõy hoaùn caûi vaø keâu goïi caùc moân ñeä ñaàu tieân ñeå hoï cuõng coù theå rao truyeàn aùnh saùng Lôøi Chuùa cho ngöôøi khaùc (x. Mt 4:12-23). Chuùng ta haõy ñaùnh giaù cao söï naêng ñoäng naøy, laø ñieàu seõ giuùp chuùng ta soáng Chuùa nhaät Lôøi Chuùa: Lôøi daønh cho moïi ngöôøi, Lôøi keâu goïi moïi ngöôøi hoaùn caûi, Lôøi laøm cho chuùng ta trôû thaønh söù giaû.
Lôøi Chuùa daønh cho taát caû moïi ngöôøi. Tin Möøng trình baøy cho chuùng ta Chuùa Gieâsu luoân luoân di chuyeån, treân ñöôøng ñeán vôùi tha nhaân. Khoâng coù dòp naøo trong cuoäc ñôøi coâng khai cuûa mình, Ngaøi cho chuùng ta yù töôûng raèng Ngaøi laø moät thaày daäy ñöùng yeân, moät giaùo sö ngoài treân gheá; ngöôïc laïi, chuùng ta nhìn thaáy Ngaøi nhö moät ngöôøi löõ haønh, chuùng ta thaáy Ngaøi nhö moät ngöôøi haønh höông, ñi qua caùc thò traán vaø laøng maïc, baét gaëp nhöõng khuoân maët vaø caâu chuyeän cuûa hoï. Ñoâi chaân cuûa Ngöôøi laø ñoâi chaân cuûa söù giaû loan baùo tin möøng veà tình yeâu cuûa Thieân Chuùa (x. Is 52:7-8). Baûn vaên ghi nhaän raèng taïi Galileâa Daân Ngoaïi, treân haûi trình, beân kia soâng Gioñan, nôi Chuùa Gieâsu rao giaûng, coù moät daân toäc chìm trong boùng toái: daân ngoaïi, ñuùng theá daân ngoaïi, nam nöõ töø caùc vuøng vaø caùc neàn vaên hoùa khaùc nhau (x. Mt 4: 15-16). Baây giôø hoï cuõng coù theå nhìn thaáy aùnh saùng. Vaø nhö theá Chuùa Gieâsu "môû roäng ranh giôùi": Lôøi Chuùa, laø Lôøi chöõa laønh vaø vöïc daäy, khoâng chæ daønh cho nhöõng ngöôøi coâng chính Israel, maø coøn cho taát caû moïi ngöôøi; Ngaøi muoán ñeán vôùi nhöõng ngöôøi ôû xa, Ngaøi muoán chöõa laønh beänh taät, Ngaøi muoán cöùu vôùt nhöõng keû toäi loãi, Ngaøi muoán quy tuï nhöõng con chieân laïc vaø naâng ñôõ nhöõng taâm hoàn meät moûi vaø bò aùp böùc. Noùi toùm laïi, Chuùa Gieâsu 'vöôn tay' ra ñeå noùi vôùi chuùng ta raèng loøng thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa daønh cho taát caû moïi ngöôøi. Chuùng ta ñöøng queân ñieàu naøy: Loøng thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa daønh cho moïi ngöôøi, cho moãi ngöôøi chuùng ta. Moãi ngöôøi coù theå noùi: "Loøng thöông xoùt cuûa Chuùa daønh cho toâi".
Khía caïnh naøy cuõng laø cô baûn ñoái vôùi chuùng ta. Noù nhaéc nhôû chuùng ta raèng Ngoâi Lôøi laø aân suûng daønh cho moïi ngöôøi; do ñoù, chuùng ta khoâng bao giôø coù theå haïn cheá lónh vöïc hoaït ñoäng cuûa Lôøi Chuùa, vì ngoaøi moïi tính toaùn cuûa chuùng ta, Loøng Thöông Xoùt phaùt sinh moät caùch töï phaùt, baát ngôø vaø khoâng ñoaùn tröôùc ñöôïc (x. Mc 4:26-28), theo caùch thöùc vaø thôøi ñieåm maø Chuùa Thaùnh Thaàn bieát tröôùc. Hôn nöõa, neáu ôn cöùu ñoä daønh cho taát caû moïi ngöôøi, keå caû nhöõng ngöôøi xa caùch vaø laïc loái nhaát, thì vieäc loan baùo Lôøi Chuùa phaûi trôû thaønh öu tieân chính cuûa coäng ñoàng giaùo hoäi, nhö ñaõ töøng daønh cho Chuùa Gieâsu. Xin ñöøng ñeå xaûy ra vieäc chuùng ta tuyeân xöng moät Thieân Chuùa vôùi traùi tim roäng môû, nhöng laïi trôû thaønh moät Giaùo hoäi vôùi traùi tim kheùp kín - toâi daùm noùi raèng ñieàu naøy seõ laø moät tai hoïa; xin ñöøng xaûy ra vieäc chuùng ta rao giaûng ôn cöùu ñoä cho moïi ngöôøi, nhöng laïi laøm cho con ñöôøng tieáp nhaän noù trôû neân phi thöïc teá; öôùc gì chuùng ta khoâng nhaän ra mình trong tình traïng ñöôïc keâu goïi loan baùo Nöôùc Trôøi, nhöng laïi sao nhaõng Lôøi Chuùa, ñaùnh maát chính mình trong quaù nhieàu hoaït ñoäng hoaëc thaûo luaän thöù yeáu. Chuùng ta haõy hoïc nôi Chuùa Gieâsu ñeå ñaët Lôøi Chuùa ôû trung taâm, môû roäng ranh giôùi cuûa chuùng ta, côûi môû vôùi moïi ngöôøi vaø coå vuõ nhöõng kinh nghieäm gaëp gôõ Chuùa, nhaän ra raèng Lôøi Chuùa "khoâng goùi goïn trong nhöõng coâng thöùc tröøu töôïng hoaëc tónh laëng nhöng coù moät söùc maïnh naêng ñoäng trong lòch söû ñöôïc taïo thaønh töø nhöõng con ngöôøi vaø söï kieän, lôøi noùi vaø haønh ñoäng, dieãn bieán vaø caêng thaúng".[1]
Baây giôø chuùng ta haõy ñeán khía caïnh thöù hai: Lôøi Chuùa, ñöôïc ngoû vôùi moïi ngöôøi, keâu goïi moïi ngöôøi hoaùn caûi. Thöïc vaäy, Chuùa Gieâsu laëp ñi laëp laïi trong lôøi rao giaûng cuûa Ngöôøi: "Anh em haõy saùm hoái, vì Nöôùc Trôøi ñaõ ñeán gaàn " (Mt 4:17). Ñieàu naøy coù nghóa laø söï gaàn guõi cuûa Thieân Chuùa khoâng phaûi laø khoâng quan troïng, söï hieän dieän cuûa Ngaøi khoâng boû maëc moïi söï nhö chuùng voán coù, khoâng uûng hoä moät cuoäc soáng yeân laëng. Ngöôïc laïi, Lôøi cuûa Ngöôøi lay ñoäng chuùng ta, laøm chuùng ta boái roái, thuùc ñaåy chuùng ta thay ñoåi, hoaùn caûi. Lôøi Ngöôøi ñaåy chuùng ta vaøo tình traïng khuûng hoaûng vì Lôøi Chuùa "soáng ñoäng, höõu hieäu vaø saéc beùn hôn caû göôm hai löôõi: xuyeân thaáu choã phaân caùch taâm vôùi linh, coát vôùi tuyû; lôøi ñoù pheâ phaùn taâm tình cuõng nhö tö töôûng cuûa loøng ngöôøi." (Dt 4:12) Nhö moät löôõi göôm, Lôøi xuyeân thaáu vaøo cuoäc soáng, giuùp chuùng ta phaân bieät ñöôïc nhöõng caûm xuùc vaø suy nghó cuûa con tim, nghóa laø giuùp chuùng ta nhìn thaáy ñaâu laø choã cho aùnh saùng cuûa söï toát laønh vaø ñaâu laø boùng toái daøy ñaëc cuûa nhöõng teä naïn vaø toäi loãi ñeå chuùng ta coù theå choáng laïi. Khi nhaäp vaøo chuùng ta, Lôøi bieán ñoåi taâm trí chuùng ta; thay ñoåi chuùng ta vaø ñöa daãn chuùng ta höôùng cuoäc ñôøi mình veà Chuùa.
Ñaây laø lôøi môøi goïi cuûa Chuùa Gieâsu: Thieân Chuùa ñaõ ñeán gaàn anh chò em; haõy nhaän ra söï hieän dieän cuûa Ngaøi, nhöôøng choã cho Lôøi Ngöôøi, vaø anh chò em seõ thay ñoåi caùch nhìn cuûa mình veà cuoäc soáng. Toâi cuõng coù theå dieãn ñaït nhö theá naøy: haõy ñaët cuoäc ñôøi anh chò em döôùi Lôøi Chuùa. Ñaây laø con ñöôøng Giaùo Hoäi chæ cho chuùng ta. Taát caû chuùng ta, ngay caû caùc muïc töû cuûa Giaùo hoäi, ñeàu ôû döôùi thaåm quyeàn cuûa Lôøi Chuùa. Khoâng phaûi theo sôû thích, khuynh höôùng vaø yù thích rieâng cuûa chuùng ta, nhöng döôùi Lôøi Chuùa duy nhaát uoán naén chuùng ta, hoaùn caûi chuùng ta vaø môøi goïi chuùng ta hieäp nhaát trong Giaùo hoäi duy nhaát cuûa Chuùa Kitoâ. Vì vaäy, thöa anh chò em, chuùng ta coù theå töï hoûi: Cuoäc soáng cuûa toâi tìm thaáy phöông höôùng ôû ñaâu, noù ruùt ra ñònh höôùng töø ñaâu? Töø nhieàu "lôøi" maø toâi nghe ñöôïc, töø caùc yù thöùc heä, hay töø Lôøi Chuùa höôùng daãn vaø thanh taåy toâi? Nhöõng khía caïnh naøo trong toâi ñoøi hoûi phaûi thay ñoåi vaø hoaùn caûi?
Cuoái cuøng - böôùc thöù ba - Lôøi Chuùa, ñöôïc ngoû vôùi moïi ngöôøi vaø keâu goïi chuùng ta hoaùn caûi, bieán chuùng ta thaønh nhöõng söù giaû. Thaät vaäy, Chuùa Gieâsu ñi doïc bôø bieån Galileâ vaø goïi Simon vaø Anreâ, hai anh em laøm ngheà ñaùnh caù. Vôùi Lôøi cuûa Ngöôøi, Chuùa môøi goïi hoï ñi theo Ngöôøi, noùi vôùi hoï raèng Ngöôøi seõ bieán hoï thaønh "nhöõng tay ñaùnh löôùi ngöôøi" (Mt. 4,19): khoâng coøn chæ laø nhöõng chuyeân gia veà thuyeàn, löôùi vaø caù, maø coøn laø nhöõng chuyeân gia tìm kieám ngöôøi khaùc. Vaø cuõng gioáng nhö khi cheøo thuyeàn vaø ñaùnh caù, hoï ñaõ hoïc caùch rôøi bôø bieån vaø thaû löôùi xuoáng vöïc saâu, gioáng nhö caùch hoï seõ trôû thaønh nhöõng toâng ñoà coù khaû naêng cheøo thuyeàn treân bieån caû cuûa theá giôùi, ra ngoaøi gaëp gôõ anh chò em cuûa hoï, vaø loan baùo nieàm vui Tin Möøng. Tính naêng ñoäng cuûa Lôøi Chuùa loâi keùo chuùng ta vaøo "taám löôùi" tình yeâu cuûa Chuùa Cha vaø laøm cho chuùng ta thaønh nhöõng toâng ñoà ñöôïc thuùc ñaåy bôûi moät öôùc muoán khoâng theå daäp taét laø ñöa taát caû nhöõng ngöôøi chuùng ta gaëp vaøo thuyeàn Nöôùc Trôøi. Ñaây khoâng phaûi laø chieâu duï tín höõu vì chính Lôøi Chuùa keâu goïi chuùng ta, khoâng phaûi lôøi cuûa chính chuùng ta.
Hoâm nay chuùng ta cuõng laéng nghe lôøi môøi goïi haõy trôû thaønh nhöõng tay ñaùnh löôùi ngöôøi: chuùng ta haõy caûm nhaän raèng chính Chuùa Gieâsu môøi goïi chuùng ta coâng boá Lôøi cuûa Ngöôøi, laøm chöùng cho Lôøi aáy trong cuoäc soáng haøng ngaøy, soáng Lôøi aáy trong coâng baèng vaø baùc aùi, ñöôïc môøi goïi ñeå "mang laïi xöông thòt" cho Lôøi aáy baèng caùch dòu daøng quan taâm ñeán nhöõng ngöôøi ñau khoå. Ñaây laø söù meänh cuûa chuùng ta: haõy trôû thaønh nhöõng ngöôøi tìm kieám nhöõng ai laïc loái, bò aùp böùc vaø naûn loøng, khoâng phaûi ñeå mang laïi cho hoï chính chuùng ta, nhöng laø nieàm an uûi cuûa Lôøi Chuùa, lôøi loan baùo ñoät phaù cuûa Thieân Chuùa, Ñaáng bieán ñoåi cuoäc soáng, haõy mang laïi nieàm vui ñöôïc bieát raèng Ngaøi laø Cha cuûa chuùng ta vaø Ngaøi noùi vôùi moãi ngöôøi chuùng ta, haõy mang ñeán veû ñeïp cuûa caâu noùi: "Anh chò em ôi, Thieân Chuùa ñaõ ñeán gaàn anh chò em, haõy laéng nghe vaø anh chò em seõ tìm thaáy trong Lôøi cuûa Ngöôøi moät moùn quaø tuyeät vôøi!"
Thöa anh chò em, toâi muoán keát thuùc baèng caùch caûm ôn nhöõng ngöôøi laøm vieäc ñeå baûo ñaûm raèng Lôøi Chuùa ñöôïc chia seû, coâng boá vaø ñaët ôû trung taâm cuoäc soáng cuûa chuùng ta. Xin caûm ôn nhöõng ngöôøi nghieân cöùu vaø ñaøo saâu vaøo söï phong phuù cuûa Lôøi Chuùa. Xin caûm ôn caùc nhaân vieân muïc vuï vaø taát caû caùc Kitoâ höõu tham gia vaøo coâng vieäc laéng nghe vaø truyeàn baù Lôøi Chuùa, ñaëc bieät laø caùc thaày ñoïc saùch vaø giaùo lyù vieân. Hoâm nay toâi seõ trao caùc chöùc vuï naøy cho moät soá anh chò em. Xin caûm ôn nhöõng ngöôøi ñaõ chaáp nhaän nhieàu lôøi môøi maø toâi ñaõ ñöa ra ñeå mang Phuùc AÂm theo hoï khaép moïi nôi vaø ñoïc noù moãi ngaøy. Vaø cuoái cuøng, toâi ñaëc bieät caûm ôn caùc phoù teá vaø linh muïc cuûa chuùng ta. Xin caûm ôn anh em thaân meán, vì anh em ñaõ khoâng ñeå cho daân thaùnh cuûa Chuùa bò töôùc maát söï nuoâi döôõng cuûa Lôøi Chuùa. Caûm ôn anh chò em ñaõ daán thaân suy gaãm veà Lôøi Chuùa, soáng Lôøi Chuùa vaø coâng boá Lôøi Chuùa. Caûm ôn anh chò em vì söù vuï cuûa anh chò em vaø söï hy sinh cuûa anh chò em. Öôùc gì nieàm vui ngoït ngaøo ñöôïc loan baùo Lôøi cöùu ñoä laø nieàm an uûi vaø phaàn thöôûng cho taát caû chuùng ta.
- - - - - - - - - -
[1] Lôøi Chuùa trong Ñôøi soáng vaø Söù meänh cuûa Giaùo hoäi, Taøi lieäu laøm vieäc cho Ñaïi hoäi Thöôøng kyø laàn thöù XII cuûa Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc, 2008, soá. 10.
(Source: Dicastero per la Comunicazione - Libreria Editrice VaticanaHOMILY OF HIS HOLINESS POPE FRANCIS St. Peter's Basilica Third Sunday of Ordinary Time, 22 January 2023)