Moät hieän töôïng ñoäc ñaùo ñaõ xaûy ra
trong thaùnh leã an taùng Ñöùc Beâneâñictoâ XVI
Moät hieän töôïng ñoäc ñaùo ñaõ xaûy ra trong thaùnh leã an taùng Ñöùc Beâneâñictoâ XVI.
J.B.
Ñaëng Minh An dòch
Nhöõng ngöôøi khieâng quan taøi qua cöûa chính cuûa ñeàn thôø, roài Ñöùc Beâneâñíctoâ XVI ñöôïc choân caát trong caùc haàm moä cuûa Vatican trong moät buoåi leã rieâng tö. |
Vatican (RVA News 05-01-2023) - Kyù giaû Edward Pentin cuûa tôø National Catholic Register coù baøi töôøng trình nhan ñeà "Pilgrims Throng St. Peter's Square for Benedict's Funeral Mass", nghóa laø "Nhöõng ngöôøi haønh höông xeáp haøng roàng raén taïi quaûng tröôøng Thaùnh Pheâroâ" ñeå döï Thaùnh leã An taùng cuûa Ñöùc Beâneâñictoâ.
Trong baøi töôøng trình naøy oâng ghi nhaän hai ñieàu noåi baät. Thöù nhaát, baøi Phuùc AÂm ñöôïc ñoïc baèng tieáng YÙ keå veà "Ngöôøi Troäm Laønh". Döôùi con maét ñöùc tin, caâu Chuùa noùi vôùi anh ta "Hoâm nay, anh seõ ôû vôùi toâi treân nöôùc thieân ñaøng" chính laø leã phong thaùnh ñaàu tieân trong lòch söû nhaân loaïi, vaø ñieàu ñoù tieâu bieåu cho moät daáu chæ roõ raøng veà vieäc tuyeân thaùnh trong töông lai cuûa Ñöùc Beâneâñíctoâ XVI.
Thöù hai, Phuùc aâm tieáp tuïc noùi raèng "boùng toái bao truøm caû vuøng ñaát" nhöng ôû Roâma ngaøy nay "thì ngöôïc laïi". "Trong khi trôøi coù söông muø suoát caû buoåi saùng, ñoät nhieân, nhö moät phaàn thieâng lieâng cuûa buoåi leã phuïng vuï tuyeät ñeïp treân maët ñaát, maët trôøi ñöôïc phaûn chieáu trong quaû caàu vaøng treân ñænh maùi voøm cuûa Ñeàn Thôø Thaùnh Pheâroâ taïi ngaøy voïng Chuùa Hieån Linh naøy. Ñieàu ñoù tieâu bieåu cho di saûn thöïc söï cuûa Ñöùc Beâneâñictoâ XVI: ñoù laø laøm cho toaøn theá giôùi bieát ñeán Dung Nhan cuûa Thieân Chuùa."
Döôùi ñaây laø baûn dòch toaøn vaên sang Vieät Ngöõ:
Söông muø ñaõ buoâng xuoáng Roâma vaøo saùng sôùm hoâm 5 thaùng Gieâng (naêm 2023), che khuaát maùi voøm cuûa Ñeàn Thôø Thaùnh Pheâroâ, baét ñaàu töø töø boác leân khi nhöõng ngöôøi khieâng chieác quan taøi ñôn sô baèng caây baùch cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Beâneâñictoâ XVI ra quaûng tröôøng Thaùnh Pheâroâ trong tieáng voã tay keùo daøi vaø xuùc ñoäng.
Öôùc tính coù khoaûng 50,000 ngöôøi ñöa tang ñaõ taäp trung taïi quaûng tröôøng, moät soá caém traïi qua ñeâm, ñeå noùi lôøi töø bieät cuoái cuøng vôùi vò giaùo hoaøng kính yeâu, ngöôøi ñaõ qua ñôøi ôû tuoåi 95 vaøo ngaøy 31 thaùng 12 (naêm 2022), leã kính Thaùnh Giaùo hoaøng Sylvestroâ.
Côø cuûa Bavaria vaø Ñöùc vôùi doøng chöõ Danke Papst Benedikt! vaø Santo Subito bay phaáp phôùi trong maøn söông khi tieáng chuoâng tang leã cuûa Ñeàn Thôø Thaùnh Pheâroâ vang leân. Caùc tín höõu ñaõ cuøng nhau laàn chuoãi Maân Coâi caàu nguyeän cho linh hoàn Beâneâñictoâ trong baàu khí maëc nieäm, toân kính vaø caàu nguyeän.
Sau khi ñöôïc long troïng röôùc vaøo quaûng tröôøng qua cöûa phía tröôùc Ñeàn Thôø, quan taøi ñöôïc ñaët naèm treân moät taám thaûm ñoû döôùi chaân baøn thôø, vôùi moät cuoán saùch Tin Möøng ñöôïc ñaët treân cuøng. Thö kyù rieâng laâu naêm cuûa Ñöùc Beâneâñictoâ XVI, Ñöùc Toång Giaùm Muïc Georg Ganswein, sau ñoù cuùi xuoáng hoân quan taøi tröôùc khi ngoài vaøo haøng gheá ñaàu, cuøng vôùi nhöõng ngöôøi thaân caän nhaát vôùi Ñöùc Beâneâñictoâ XVI, bao goàm caû caùc nöõ giaùo daân taän hieán Memores Domini, nhöõng ngöôøi ñaõ chaêm soùc ngaøi trong nhieàu naêm.
Moät ñaùm röôùc goàm haøng traêm Hoàng Y, giaùm muïc vaø khoaûng 3,700 linh muïc ñaõ ngoài vaøo choã cuûa hoï. Trong soá ñoù coù Ñöùc Hoàng Y Giuse Traàn Nhaät Quaân, 90 tuoåi, cuûa Höông Caûng, moät ñoàng minh thaân caän cuûa Ñöùc Beâneâñictoâ XVI trong cuoäc ñaáu tranh baûo veä quyeàn töï do toân giaùo cho ngöôøi Coâng Giaùo ôû Trung Quoác Coäng saûn. Caùc Hoàng Y Sean O'Malley cuûa Boston, Timothy Dolan cuûa New York, Robert McElroy cuûa San Diego vaø Daniel DiNardo cuûa Galveston-Houston naèm trong soá caùc giaùm muïc Hoa Kyø tham döï tang leã troïng theå, cuøng vôùi moät soá thöôïng phuï Ñoâng phöông, trong ñoù coù Ñöùc Hoàng Y Louis Raphael Sako, Thöôïng phuï Coâng Giaùo Chaldea cuûa Baghdad, vaø Ñöùc Hoàng Y Bechara Rai, Thöôïng phuï Maronite cuûa Antioâkia ôû Li Baêng.
Trong soá caùc ñaïi dieän chính thöùc cuûa nhaø nöôùc coù Toång thoáng Ñöùc Frank-Walter Steinmeier, Thuû töôùng Ñöùc Olaf Scholz, vaø moät phaùi ñoaøn lôùn goàm caùc quan chöùc YÙ do Toång thoáng Sergio Mattarella vaø Thuû töôùng Giorgia Meloni daãn ñaàu.
Caùc quoác gia khaùc ñaõ göûi caùc quan chöùc, hoaøng gia hoaëc ñaïi dieän ngoaïi giao nhöng khoâng phaûi laø phaùi ñoaøn chính thöùc. Hoa Kyø ñöôïc ñaïi dieän bôûi Ñaïi söù cuûa Toång thoáng Joe Biden taïi Toøa thaùnh, Joseph Donnelly.
Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ böôùc vaøo tieàn ñình ñeàn thôø ngay tröôùc 9:30 saùng ñeå trôû thaønh vò giaùo hoaøng ñaàu tieân cöû haønh tang leã cuûa ngöôøi tieàn nhieäm keå töø naêm 1802, khi Ñöùc Pioâ VII ñaõ mang haøi coát cuûa Ñöùc Pioâ VI veà Roâma ñeå caûi taùng sau khi ngaøi qua ñôøi vaø ñaõ ñöôïc choân caát vaøi naêm tröôùc ñoù trong caûnh löu ñaøy vôùi tö caùch laø tuø nhaân cuûa Napoleùon.
Ñöùc Thaùnh Cha chuû söï nghi thöùc ban ñaàu, lôøi nguyeän nhaäp leã vaø nghi thöùc Saùm hoái. Ba baøi ñoïc sau ñoù ñöôïc coâng boá cho caùc tín höõu: baøi thöù nhaát trích Saùch Tieân Tri Isaia ñoïc baèng tieáng Taây Ban Nha, Thaùnh Vònh 23 baèng tieáng Latinh, baøi ñoïc thöù hai baøi trích thö thöù nhaát cuûa Thaùnh Pheâroâ Toâng ñoà baèng tieáng Anh vaø Tin Möøng baèng tieáng YÙ.
Baøi Tin Möøng keå veà "Ngöôøi Troäm Laønh" hoaùn caûi treân caây thaùnh giaù beân caïnh Chuùa Gieâsu vaø Chuùa coâng boá söï Phuïc Sinh vôùi nhöõng lôøi naøy: "Toâi baûo thaät anh: hoâm nay anh seõ ôû vôùi toâi treân thieân ñaøng." Moät taäp taøi lieäu Thaùnh leã ñaõ ñöôïc trao cho caùc tín höõu ñeå hoï coù theå tham gia phuïng vuï toát hôn.
Vôùi hình aûnh phuïc sinh cuûa Chuùa Kitoâ phuû phía tröôùc ñeàn thôø, Ñöùc Phanxicoâ baét ñaàu baøi giaûng ngaén cuûa mình vôùi nhöõng lôøi cuoái cuøng cuûa Chuùa Gieâsu treân thaäp giaù, "Laïy Cha, con xin phoù thaùc linh hoàn con trong tay Cha" (Lc 12:46) - Ñöùc Giaùo Hoaøng noùi, nhöõng lôøi "toùm taét" "toaøn boä cuoäc ñôøi cuûa Chuùa Gieâsu: moät söï phoù thaùc khoâng ngöøng trong tay Cha cuûa Ngöôøi." Traùi ngöôïc vôùi baøi giaûng cuûa Ñöùc Beâneâñíctoâ XVI taïi tang leã cuûa Thaùnh Giaùo hoaøng Gioan Phaoloâ II naêm 2005, trong ñoù ngaøi ñeà caäp roõ raøng ñeán nhieàu phaåm chaát vaø thaønh tích cuûa Ñöùc Gioan Phaoloâ II, Ñöùc Phanxicoâ ñaõ ngaàm baøy toû loøng kính troïng ñoái vôùi cuoäc ñôøi cuûa Ñöùc Joseph Ratzinger baèng nhöõng lôøi naøy, lieân keát ngaøi vôùi loøng trung thaønh, chu toaøn nhöõng ñoøi hoûi vaø loøng suøng kính caàu nguyeän cuûa ñôøi soáng thaùnh hieán.
"Caùc tín höõu cuûa Thieân Chuùa, quy tuï taïi ñaây, giôø ñaây ñoàng haønh vaø phoù thaùc cho Ngöôøi cuoäc ñôøi cuûa vò muïc töû cuûa hoï," ngaøi noùi. "Gioáng nhö nhöõng ngöôøi phuï nöõ ôû ngoâi moä, chuùng ta cuõng ñeán vôùi höông thôm cuûa loøng bieát ôn vaø daàu thôm cuûa hy voïng, ñeå moät laàn nöõa cho Ngaøi thaáy tình yeâu baát dieät," Ñöùc Thaùnh Cha keát luaän. "Chuùng ta muoán laøm ñieàu naøy vôùi cuøng söï khoân ngoan, dòu daøng vaø taän tuïy maø ngaøi ñaõ ban cho chuùng ta trong nhieàu naêm. Cuøng nhau, chuùng ta muoán noùi: ' Laïy Cha, chuùng con xin phoù thaùc linh hoàn cuûa ngöôøi trong tay Cha'".
Ñöùc Thaùnh Cha noùi theâm: "Beâneâñictoâ, ngöôøi baïn trung thaønh cuûa Chaøng Reå, öôùc gì nieàm vui cuûa baïn ñöôïc troïn veïn khi baïn nghe thaáy gioïng noùi cuûa Ngaøi, baây giôø vaø maõi maõi!"
Vaøo cuoái Thaùnh leã caàu nguyeän ñôn giaûn vaø trang troïng, thaùnh leã ñaàu tieân keå töø theá kyû thöù saùu daønh cho moät vò giaùo hoaøng quaù coá ñaõ nghæ höu, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ chuû söï Leã Tuyeân Döông vaø Chaøo Töø Bieät Cuoái cuøng, sau ñoù laø moät phuùt thinh laëng caàu nguyeän. Nhöõng traøng phaùo tay daøi vaø nhöõng lôøi hoâ vang cuûa Santo Subito! vaø Viva il Papa! ñaõ ñöôïc nghe thaáy khi caùc Hoàng Y taäp hôïp quay trôû vaøo ñeàn thôø.
Cuøng luùc ñoù, tieáng ñaøn organ trang troïng ñöôïc chôi vaø tieáng chuoâng vang leân khi nhöõng ngöôøi khieâng quan taøi nhaác quan taøi vaø khieâng noù ñeán phía sau baøn thôø, nôi Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ cuùi ñaàu, ñaët tay leân naép goã vaø ban pheùp laønh. Sau ñoù, nhöõng ngöôøi khieâng quan taøi ñöôïc boïc baèng caây baùch qua cöûa chính cuûa ñeàn thôø, roài Ñöùc Beâneâñíctoâ XVI ñöôïc choân caát trong caùc hang ñoäng cuûa Vatican trong moät buoåi leã rieâng tö.
Nhöõng lôøi tri aân noàng nhieät daønh cho Ñöùc Beâneâñictoâ XVI ñaõ tuoân traøo keå töø khi ngaøi qua ñôøi vaøo ngaøy leã Thaùnh Sylvestroâ. Trong caùc bình luaän cho tôø National Catholic Register, Ñöùc Hoàng Y Raymond Burke cho bieát ngaøi tin raèng "di saûn lôùn nhaát cuûa Ñöùc Joseph Ratzinger laø giaùo huaán cuûa ngaøi, söï trau doài vaø thuùc ñaåy vieäc söû duïng Nghi thöùc Roâma coå xöa hôn." Vò Hoàng Y ngöôøi Myõ, ngöôøi ñöôïc Ñöùc Beâneâñictoâ XVI boå nhieäm laøm Chaùnh Toøa AÂn Giaûi Toái Cao vaøo naêm 2008, cho bieát vò giaùo hoaøng ngöôøi Ñöùc quaù coá seõ ñöôïc "töôûng nhôù vì chieàu saâu cuûa giaùo huaán vaø caùch thöùc deã tieáp caän trieät ñeå maø ngaøi ñaõ truyeàn ñaït".
Ambrogio Jonghyu Jeong, cöïu ñaïi söù Haøn Quoác taïi Toøa thaùnh töø 2016 ñeán 2018, noùi vôùi tôø National Catholic Register raèng sau caùi cheát cuûa Ñöùc Beâneâñictoâ XVI, "caûm giaùc maát maùt chung cuûa ngöôøi Coâng Giaùo Haøn Quoác laø voâ cuøng lôùn". Nhaø cöïu ngoaïi giao, ngöôøi ñaõ dòch 7 cuoán saùch cuûa Ñöùc Joseph Ratzinger sang tieáng Haøn, noùi raèng 9 naêm tröôùc cuoäc baàu cöû cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ "ñaõ ñöôïc hoan ngheânh" vaø ngaøi "laø moät loaïi ngoâi sao nhaïc pop ôû Haøn Quoác." Trong khi ñoù, oâng noùi raèng Ñöùc Giaùo Hoaøng Beâneâñíctoâ XVI ñaõ "daàn daàn bò laõng queân; nhöng gaàn ñaây, vò giaùo hoaøng thoaùi vò, ñaõ ñöôïc phaùt hieän laïi."
Taùc giaû ngöôøi Ñöùc Paul Badde, ngöôøi ñaõ vieát cuoán saùch The Holy Veil of Manoppello naêm 2018 vaø thaân caän vôùi Ñöùc Beâneâñictoâ XVI, cho bieát ñieàu gaây aán töôïng nhaát cho oâng trong tang leã laø baøi ñoïc Tin Möøng veà "Ngöôøi Troäm Laønh". Badde noùi, baøi ñoïc ñoù laø "leã phong thaùnh ñaàu tieân trong lòch söû nhaân loaïi," vaø ñieàu ñoù tieâu bieåu cho moät daáu chæ roõ raøng veà vieäc tuyeân thaùnh trong töông lai cuûa Ñöùc Beâneâñíctoâ XVI. Sau ñoù, Badde löu yù raèng Phuùc aâm tieáp tuïc noùi raèng "boùng toái bao truøm caû vuøng ñaát" nhöng ôû Roâma ngaøy nay "thì ngöôïc laïi".
"Trong khi trôøi coù söông muø suoát caû buoåi saùng, ñoät nhieân, nhö moät phaàn thieâng lieâng cuûa buoåi leã phuïng vuï tuyeät ñeïp treân maët ñaát, maët trôøi ñöôïc phaûn chieáu trong quaû caàu vaøng treân ñænh maùi voøm cuûa Ñeàn Thôø Thaùnh Pheâroâ taïi ngaøy voïng Chuùa Hieån Linh naøy. Ñieàu ñoù tieâu bieåu cho di saûn thöïc söï cuûa Ñöùc Beâneâñictoâ XVI: ñoù laø laøm cho toaøn theá giôùi bieát ñeán Dung Nhan cuûa Thieân Chuùa."
(Source: National Catholic Register Pilgrims Throng St. Peter's Square for Benedict's Funeral Mass)