Ñöùc Bieån Ñöùc XVI
laø moät toân sö veà huaán giaùo
Tieáp kieán chung cuûa Ñöùc Thaùnh cha: Ñöùc Bieån Ñöùc XVI laø moät toân sö veà huaán giaùo.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Vatican (RVA News 04-01-2023) - Saùng thöù Tö, muøng 04 thaùng Gieâng naêm 2023, Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ ñaõ môû cuoäc tieáp kieán chung ñaàu tieân trong naêm môùi 2023, taïi Ñaïi thính ñöôøng Phaoloâ VI ôû noäi thaønh Vatican. Ñöùc Thaùnh cha tieáp kieán chung khoaûng 6,000 tín höõu haønh höông ngoài kín hoäi tröôøng.
Môû ñaàu buoåi tieáp kieán, moïi ngöôøi laéng nghe vaøi caâu töø Thaùnh vònh thöù 119 (105.129-130.165): "Lôøi Chuùa laø ngoïn ñeøn soi cho con böôùc. Thaùnh yù Chuùa kyø dieäu laém thay, neân hoàn con tuaân giöõ. Giaûi thích lôøi Ngaøi ñem laïi aùnh saùng cho keû ñôn sô thoâng hieåu am töôøng. Keû yeâu luaät Chuùa höôûng an bình thö thaùi, chaúng coøn lo gaëp chöôùng ngaïi naøo".
Baøi giaùo lyù
Trong baøi huaán giaùo tieáp ñoù, Ñöùc Thaùnh cha nhaéc ñeán Ñöùc nguyeân Giaùo hoaøng Bieån Ñöùc XVI, tröôùc khi baét ñaàu baøi thöù 14 vaø cuõng laø baøi cuoái cuøng trong loaït baøi veà söï phaân ñònh.
Ñöùc Thaùnh cha noùi:
Anh chò em thaân meán, chaøo anh chò em!
Tröôùc khi baét ñaàu baøi giaùo lyù naøy, toâi muoán chuùng ta hieäp yù vôùi nhöõng ngöôøi ôû gaàn ñaây, ñang kính vieáng Ñöùc Bieån Ñöùc XVI vaø toâi nghó ñeán ngöôøi, laø moät toân sö veà huaán giaùo. Tö töôûng saâu saéc vaø lòch söû cuûa ngöôøi khoâng phaûi laø töï tham chieáu, nhöng laø thuoäc veà Giaùo hoäi, vì ngöôøi luoân muoán ñoàng haønh vôùi chuùng ta trong cuoäc gaëp gôõ vôùi Chuùa Gieâsu, Ñaáng chòu ñoùng ñinh vaø soáng laïi, Ñaáng Haèng Soáng vaø laø Chuùa, laø muïc ñích maø Ñöùc Giaùo hoaøng Bieån Ñöùc ñaõ daãn chuùng ta tôùi, caàm tay chuùng ta. Xin ngöôøi giuùp chuùng ta taùi khaùm phaù trong Chuùa Kitoâ nieàm vui tin töôûng vaø nieàm hy voïng ñöôïc soáng.
Ñoàng haønh taâm linh
Roài Ñöùc Thaùnh cha noùi tieáp:
Vôùi baøi giaùo lyù naøy, chuùng ta keát thuùc loaït baøi veà ñeà taøi phaân ñònh, vaø chuùng ta keát thuùc phaàn noùi veà nhöõng trôï löïc coù theå vaø phaûi hoã trôï söï phaân ñònh. Moät trong nhöõng hoã trôï aáy laø söï ñoàng haønh taâm linh, voán laø ñieàu quan troïng tröôùc tieân ñeå bieát mình, nhö chuùng ta ñaõ thaáy nhö moät ñieàu kieän khoâng theå thieáu ñeå phaân ñònh.
Giaù trò cuûa gioøn moûng, yeáu ñuoái
Ôn Chuùa trong chuùng ta luoân laøm vieäc treân baûn tính cuûa chuùng ta. Nghó ñeán moät duï ngoân trong Tin möøng, chuùng ta coù theå ví ôn thaùnh nhö haït gioáng toát vaø thieân nhieân nhö thöûa ñaát (Xc Mc 4.3-9). Ñieàu quan troïng tröôùc tieân laø bieát mình, khoâng sôï chia seû nhöõng khía caïnh gioøn moûng nhaát, qua ñoù chuùng ta khaùm phaù thaáy mình nhaïy caûm nhaát, yeáu ñuoái hoaëc sôï bò phaùn xeùt, pheâ bình. Trong thöïc teá, söï mong manh yeáu ñuoái laø söï phong phuù ñích thöïc cuûa chuùng ta vaø chuùng ta phaûi hoïc caùch toân troïng vaø ñoùn nhaän chuùng, vì khi nhöõng yeáu ñuoái ñöôïc daâng leân Thieân Chuùa, noù laøm cho chuùng ta coù khaû naêng dòu daøng, thöông xoùt, yeâu meán. Noù laøm cho chuùng ta nhaân töø hôn. Khoâng phaûi tình côø maø caùm doã ñaàu tieân trong ba caùm doã Chuùa Gieâsu gaëp phaûi trong hoang ñòa - caùm doã veà côn ñoùi - noù tìm caùch cöôùp maát söï gioøn moûng cuûa chuùng ta, trình baøy noù nhö moät söï aùc phaûi loaïi boû, moät caûn trôû ñeå trôû neân nhö Thieân Chuùa. Nhöng traùi laïi, yeáu ñuoái laø moät kho taøng quí giaù nhaát cuûa chuùng ta: thöïc vaäy, Thieân Chuùa, ñeå laøm cho chuùng ta trôû neân gioáng Ngaøi, ñaõ muoán chia seû ñeán cuøng söï mong manh yeáu ñuoái cuûa chuùng ta.
Ñoàng haønh giuùp vöôït thaéng hieåu laàm
Vieäc ñoàng haønh taâm linh, neáu ngoan ngoaõn ñoái vôùi Chuùa Thaùnh Linh, giuùp vaïch roõ nhöõng hieåu laàm mô hoà naëng neà trong vieäc cöùu xeùt baûn thaân vaø trong töông quan vôùi Chuùa. Tin möøng trình baøy nhöõng ví duï khaùc nhau caùc cuoäc ñoái thoaïi laøm saùng toû vaø giaûi thoaùt do Chuùa Gieâsu thöïc hieän. Ví duï, chuùng ta nghó ñeán ngöôøi phuï nöõ xöù Samaria, oâng Giakeâu, ngöôøi phuï nöõ toäi loãi, oâng Nicoâñeâmoâ, caùc moân ñeä Emmaus. Nhöõng ngöôøi aáy ñaõ coù moät cuoäc gaëp gôõ ñích thöïc vôùi Chuùa Gieâsu. Hoï khoâng sôï côûi môû taâm hoàn, trình baøy nhöõng yeáu ñuoái vaø baát xöùng cuûa mình. Qua caùch thöùc ñoù, söï chia seû baûn thaân cuûa hoï trôû thaønh kinh nghieäm cöùu ñoä, tha thöù ñöôïc ñoùn nhaän nhöng khoâng.
Toû loä thöïc traïng cuûa mình
Keå laïi tröôùc moät ngöôøi khaùc ñieàu chuùng ta ñaõ soáng hoaëc ñang tìm kieám giuùp ñôõ tröôùc tieân laøm saùng toû nôi chính mình, mang ra aùnh saùng bao nhieâu tö töôûng, vaø thöôøng chuùng laøm cho chuùng ta lo aâu vôùi nhöõng ñieäp khuùc nhö: "Toâi ñaõ sai laàm moïi söï, toâi chaúng coù giaù trò gì, khoâng ai hieåu toâi, toâi seõ khoâng bao giôø thaønh coâng, toâi theá naøo cuõng bò thaát baïi", v.v. Ñoù laø nhöõng tö töôûng sai laàm vaø ñoäc haïi, maø söï ñoái chieáu vôùi nhöõng ngöôøi khaùc, giuùp vaïch traàn chuùng, vaø nhôø ñoù chuùng ta caûm thaáy ñöôïc Chuùa yeâu thöông vaø quyù chuoäng nhö thöïc traïng cuûa chuùng ta, coù khaû naêng laøm nhöõng ñieàu toát cho Chuùa. Chuùng ta ngaïc nhieân khaùm phaù thaáy nhöõng caùch thöùc khaùc nhau nhìn söï vieäc, nhöõng daáu hieäu toát ñeïp vaãn luoân hieän dieän trong chuùng ta.
Vai troø ngöôøi ñoàng haønh
Ngöôøi ñoàng haønh khoâng thay theá Chuùa, khoâng laøm coâng vieäc thay theá ngöôøi ñöôïc ñoàng haønh, nhöng ñi caïnh, khích leä ngöôøi aáy ñoïc ñieàu xaûy ra trong taâm hoàn hoï, laø nôi tuyeät haûo, taïi ñoù Chuùa noùi. Söï ñoàng haønh coù theå mang laïi thaønh quaû neáu, ñaøng naøy hay ñaøng khaùc, dieãn ra kinh nghieäm veà tình con thaûo vaø tình huynh ñeä thieâng lieâng. Chuùng ta khaùm phaù mình laø Con Thieân Chuùa trong luùc chuùng ta thaáy mình laø anh chò em vôùi nhau, con cuøng moät Cha. Vì theá ñieàu toái quan troïng laø ñöôïc thaùp nhaäp vaøo trong moät coäng ñoaøn ñang tieán böôùc. Chuùng ta khoâng ñeán vôùi Chuùa moät mình. Nhö trong trình thuaät Tin möøng veà ngöôøi baát toaïi, thöôøng chuùng ta ñöôïc naâng ñôõ vaø chöõa trò nhôø ñöùc tin cuûa moät ngöôøi khaùc (Xc Mc 2,1-5); nhieàu laàn khaùc, chuùng ta ñoùn nhaän coâng taùc ñoù ñeå giuùp ñôõ moät anh chò em. Neáu khoâng coù kinh nghieäm veà tình con thaûo vaø huynh ñeä thì söï ñoàng haønh coù theå theo ñuoåi nhöõng mong ñôïi khoâng thöïc, mô hoà, moät hình thöùc leä thuoäc laøm cho con ngöôøi ôû trong tình traïng aáu tró.
Göông cuûa Meï Maria
Ñöùc Trinh Nöõ Maria laø thaày veà söï phaân ñònh: Ngöôøi noùi ít, laéng nghe nhieàu vaø caån giöõ trong taâm hoàn (Xc Lc 2,19). Vaøi laàn Meï noùi ñeàu ñeå laïi daáu hieäu. Trong Tin möøng theo thaùnh Gioan, coù moät caâu raát ngaén cuûa Meï Maria cuõng laø moät meänh leänh cho caùc tín höõu Kitoâ thuoäc moïi thôøi ñaïi: "Caùc anh haõy laøm ñieàu maø Ngöôøi noùi vôùi caùc anh" (Xc 2,5). Laøm ñieàu Chuùa Gieâsu noùi vôùi chuùng ta. Meï Maria bieát raèng Chuùa noùi vôùi taâm hoàn cuûa moãi ngöôøi vaø yeâu caàu dieãn taû lôøi noùi aáy baèng haønh ñoäng vaø nhöõng choïn löïa. Meï ñaõ bieát laøm ñieàu ñoù hôn moïi ngöôøi khaùc, vaø thöïc vaäy Meï hieän dieän trong nhöõng luùc cô baûn cuûa ñôøi soáng Chuùa Gieâsu, ñaëc bieät trong giôø toät cuøng khi Chuùa sinh thì treân thaùnh giaù.
Vaø Ñöùc Thaùnh cha keát luaän: Anh chò em thaân meán, söï phaân ñònh laø moät ngheä thuaät, moät ngheä thuaät ta coù theå hoïc vaø coù nhöõng quy luaät rieâng. Neáu ñöôïc hoïc ñuùng, noù giuùp soáng kinh nghieäm thieâng lieâng ngaøy caøng ñeïp ñeõ vaø coù traät töï. Nhaát laø söï phaân ñònh laø moät hoàng aân cuûa Chuùa, caàn luoân caàu xin, khoâng bao giôø töï phuï mình laø chuyeân gia vaø töï maõn.
Tieáng Chuùa ta luoân coù theå nhaän ra, coù moät loái duy nhaát, moät tieáng noùi an bình, khích leä vaø traán an trong nhöõng khoù khaên. Tin möøng luoân nhaéc nhôû ñieàu ñoù: "Ñöøng sôï", söù thaàn noùi vôùi Meï Maria (Lc 1,30); "ñöøng sôï", Chuùa Gieâsu noùi vôùi Pheâroâ (Lc 5,10); "Caùc baø ñöøng sôï!" thieân thaàn noùi vôùi caùc phuï nöõ saùng ngaøy Phuïc Sinh (Mt 28,5); "Ñöøng sôï!", Chuùa cuõng laäp laïi cho chuùng ta ñieàu ñoù: neáu chuùng ta tín thaùc nôi Lôøi Chuùa, chuùng ta soáng cuoäc soáng toát ñeïp vaø giuùp ñôõ nhöõng ngöôøi khaùc. Nhö Thaùnh vònh noùi, Lôøi Chuùa laø ñeøn soi böôùc chuùng ta vaø laø aùnh saùng chæ ñöôøng cho chuùng ta". (Xc Tv 119,105)
Chaøo thaêm vaø keâu goïi
Sau baøi huaán giaùo cuûa Ñöùc Thaùnh cha, buoåi tieáp kieán ñöôïc noái tieáp vôùi phaàn toùm taét baøi giaùo lyù vaø nhöõng lôøi chaøo thaêm cuûa ngaøi göûi ñeán caùc nhoùm haønh höông.
Khi chaøo baèng tieáng Anh, Ñöùc Thaùnh cha nhaéc ñeán caùc nhoùm tín höõu haønh höông töø Israel vaø Hoa Kyø. Ngaøi caàu chuùc hoï naêm môùi ñaày an vui.
Vôùi caùc tín höõu noùi tieáng YÙ, ngaøi chaøo thaêm caùc tham döï vieân Hoäi nghò cuûa Hieäp hoäi caùc nhaø giaùo Coâng giaùo, vaø khích leä hoï daán thaân huaán luyeän caùc hoïc sinh trong söï dòu daøng. Caùc em caàn nhìn thaáy nôi caùc thaày coâ nhöõng chöùng nhaân veà söï thaät, nieàm hy voïng vaø söï dòu hieàn.
Sau cuøng, Ñöùc Thaùnh cha nhaéc ñeán nhöõng ngöôøi treû, ngöôøi cao nieân vaø caùc ñoâi taân hoân. Ngaøi noùi: "ngaøy kia, muøng 06 thaùng Gieâng, chuùng ta möøng leã troïng Chuùa Hieån Linh; nhö caùc Ñaïo só, vôùi taâm hoàn côûi môû, anh chò em haõy tìm kieám Chuùa Kitoâ laø aùnh saùng vaø laø Ñaáng Cöùu Ñoä nhaân loaïi. Toâi nhaém nhuû moïi ngöôøi haõy kieân trì trong söï gaàn guõi vaø lieân ñôùi vôùi nhaân daân Ucraina ñau thöông, ñang chòu bao ñau khoå, caàu xin ôn hoøa bình cho hoï."
Buoåi tieáp kieán chung keát thuùc vôùi kinh Laïy Cha vaø pheùp laønh cuûa Ñöùc Thaùnh cha.