Vatican cho bieát tình traïng söùc khoûe
cuûa Ñöùc Beâneâñíctoâ XVI ñang xaáu ñi
Vatican cho bieát tình traïng söùc khoûe cuûa Ñöùc Beâneâñíctoâ XVI ñang xaáu ñi.
J.B. Ñaëng Minh An
Vatican (VietCatholic News 29-12-2022) - Tröa Thöù Tö 28 thaùng 12 naêm 2022, theo giôø ñòa phöông Roâma, Vatican cho bieát, söùc khoûe cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Danh Döï Beâneâñictoâ XVI ngaøy caøng xaáu ñi do tuoåi taùc cuûa ngaøi, vaø caùc baùc só ñang lieân tuïc theo doõi tình traïng cuûa vò Giaùo Hoaøng höu trí naêm nay ñaõ 95 tuoåi.
OÂng Matteo Bruni, Giaùm ñoác Phoøng Baùo chí Toøa Thaùnh, cho bieát Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ, ñaõ yeâu caàu caùc tín höõu caàu nguyeän cho Ñöùc Beâneâñictoâ, vaø ñaõ ñeán thaêm ngöôøi tieàn nhieäm cuûa ngaøi taïi tu vieän Meï Giaùo Hoäi trong khuoân vieân Vatican, nôi vò giaùo hoaøng danh döï ñaõ soáng keå töø khi nghæ höu vaøo thaùng 2 naêm 2013.
OÂng Matteo Bruni, noùi: "Veà tình traïng söùc khoûe cuûa vò giaùo hoaøng danh döï, maø Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ xin caàu nguyeän vaøo cuoái buoåi tieáp kieán chung saùng nay, toâi coù theå xaùc nhaän raèng trong nhöõng giôø qua, tình traïng xaáu ñi vì tuoåi cao ñaõ xaûy ra," Bruni cho bieát trong moät tuyeân boá baèng vaên baûn gôûi cho caùc kyù giaû.
OÂng nhaán maïnh raèng:
"Tình hình taïi thôøi ñieåm naøy vaãn naèm trong taàm kieåm soaùt, vaø Ñöùc Giaùo Hoaøng Danh döï ñöôïc caùc baùc só lieân tuïc theo doõi"
Vaøo cuoái buoåi tieáp kieán chung hoâm Thöù Tö 28 thaùng 12 naêm 2022, Ñöùc Phanxicoâ ñaõ noùi theâm beân caïnh nhöõng nhaän xeùt ñaõ ñöôïc chuaån bò saün cuûa ngaøi raèng Ñöùc Beâneâñictoâ XVI ñang "oám naëng" vaø yeâu caàu caùc tín höõu caàu nguyeän cho vò giaùo hoaøng ñaõ veà höu.
Ñöùc Phanxicoâ khoâng noùi chi tieát veà tình traïng cuûa Ñöùc Beâneâñictoâ. Ngaøi noùi: "Toâi muoán xin taát caû anh chò em moät lôøi caàu nguyeän ñaëc bieät cho Ñöùc Giaùo Hoaøng Danh döï Beâneâñictoâ XVI, ngöôøi ñang thaàm laëng naâng ñôõ Giaùo hoäi," Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ noùi trong baøi phaùt bieåu gaàn cuoái buoåi tieáp kieán keùo daøi moät giôø: "Toâi xin nhaéc anh chò em raèng ngaøi ñang oám naëng".
Ñöùc Phanxicoâ noùi tieáp raèng: "Chuùng ta haõy xin Chuùa an uûi vaø naâng ñôõ ngaøi trong chöùng taù tình yeâu naøy ñoái vôùi Giaùo hoäi cho ñeán cuøng".
Sau buoåi tieáp kieán keùo daøi moät giôø, "Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ ñeán tu vieän Meï Giaùo Hoäi ñeå thaêm Ñöùc Beâneâñictoâ XVI. Taát caû chuùng ta haõy hieäp nhaát vôùi ngaøi ñeå caàu nguyeän cho vò giaùo hoaøng danh döï," OÂng Matteo Bruni noùi.
Ñöùc Beâneâñíctoâ XVI laø vò giaùo hoaøng ñaàu tieân thoaùi vò sau 600 naêm. Ngaøi ngaøy caøng yeáu ñi trong nhöõng naêm gaàn ñaây khi daønh phaàn coøn laïi cuûa cuoäc ñôøi mình ñeå caàu nguyeän vaø suy tö.
Khi Ñöùc Beâneâñictoâ XVI troøn 95 tuoåi vaøo thaùng 4, thö kyù laâu naêm cuûa ngaøi, Ñöùc Toång Giaùm Muïc Georg Gaenswein, cho bieát vò giaùo hoaøng ñaõ nghæ höu coù tinh thaàn toát, ñoàng thôøi noùi theâm raèng "veà theå chaát, ngaøi töông ñoái yeáu ôùt vaø mong manh, nhöng khaù minh maãn."
Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ gheù thaêm Ñöùc Beâneâñíctoâ XVI taïi tu vieän boán thaùng tröôùc sau coâng nghò taán phong caùc taân Hoàng Y. Ñöùc Thaùnh Cha vaø caùc taân Hoàng Y ñaõ ñeán chaøo Ñöùc Giaùo Hoaøng Danh döï theo moät truyeàn thoáng sau khi Ñöùc Giaùo Hoaøng Danh döï khoâng theå ñeán Ñeàn Thôø Thaùnh Pheâroâ tham döï caùc nghi leã taán phong.
Vatican ñaõ coâng boá moät böùc aûnh vaøo thôøi ñieåm ñoù cho thaáy Ñöùc Beâneâñíctoâ XVI troâng raát gaày ñang naém chaët tay cuûa Ñöùc Phanxicoâ khi caùc ngaøi mæm cöôøi vôùi nhau.
Trong nhöõng naêm ñaàu tieân nghæ höu, Ñöùc Beâneâñíctoâ XVI ñaõ tham döï moät soá nghi leã taán phong Hoàng Y taïi Ñeàn Thôø Thaùnh Pheâroâ. Nhöng trong nhöõng naêm gaàn ñaây, ngaøi khoâng theå tham gia caùc nghi leã laâu giôø.
Ñöùc Giaùo Hoaøng Danh Döï Beâneâñictoâ XVI teân khai sinh laø Joseph Aloisius Ratzinger. Ngaøi chaøo ñôøi ngaøy 16 thaùng 4 naêm 1927. Ngaøi cai quaûn Hoäi Thaùnh Coâng Giaùo töø ngaøy 19 thaùng 4 naêm 2005 cho ñeán khi ngaøi thoaùi vò vaøo ngaøy 28 thaùng 2 naêm 2013. Vieäc baàu Ñöùc Beâneâñíctoâ XVI laøm giaùo hoaøng ñaõ dieãn ra trong maät nghò giaùo hoaøng naêm 2005 sau khi Thaùnh Giaùo Hoaøng Gioan Phaoloâ II ñöôïc Chuùa goïi veà.
Ñöôïc thuï phong linh muïc naêm 1951 taïi queâ höông Bavaria, Cha Ratzinger daán thaân vaøo söï nghieäp hoïc thuaät vaø trôû thaønh moät nhaø thaàn hoïc ñöôïc ñaùnh giaù cao vaøo cuoái nhöõng naêm 1950. Ngaøi ñöôïc boå nhieäm laøm giaùo sö chính thöùc vaøo naêm 1958 ôû tuoåi 31. Sau moät thôøi gian daøi laøm giaùo sö thaàn hoïc taïi moät soá tröôøng ñaïi hoïc Ñöùc, ngaøi ñöôïc boå nhieäm laøm Toång Giaùm muïc Munich vaø Freising vaø ñöôïc Ñöùc Giaùo Hoaøng Phaoloâ Ñeä Luïc taán phong Hoàng Y vaøo naêm 1977. Ñoù laø moät söï thaêng tieán baát thöôøng cho moät ngöôøi coù ít kinh nghieäm muïc vuï. Naêm 1981, ngaøi ñöôïc boå nhieäm laøm Toång tröôûng Boä Giaùo Lyù Ñöùc Tin, laø moät trong nhöõng thaùnh boä quan troïng nhaát cuûa Giaùo trieàu Roâma. Töø naêm 2002 cho ñeán khi ñöôïc baàu laøm giaùo hoaøng, ngaøi cuõng laø Nieân tröôûng Hoàng Y ñoaøn.
Theo kyù giaû laõo thaønh chuyeân veà Vatican, Sandro Magister, tröôùc khi trôû thaønh Giaùo Hoaøng, ngaøi laø "nhaân vaät chính treân saân khaáu Vatican trong moät phaàn tö theá kyû"; ngaøi coù aûnh höôûng "khoâng ai saùnh kòp khi thieát laäp caùc öu tieân vaø phöông höôùng cuûa Giaùo Hoäi" vôùi tö caùch laø moät trong nhöõng ngöôøi thaân caän nhaát cuûa Ñöùc Gioan Phaoloâ II. Ngaøi ñaõ soáng ôû Rome töø naêm 1981.
Caùc baøi vieát phong phuù cuûa ngaøi thöôøng baûo veä caùc giaù trò vaø giaùo lyù Coâng Giaùo truyeàn thoáng. Trong thôøi gian cai quaûn Giaùo Hoäi, Ñöùc Beâneâñíctoâ XVI uûng hoä vieäc quay trôû laïi caùc giaù trò cô baûn cuûa Kitoâ Giaùo ñeå choáng laïi söï gia taêng theá tuïc hoùa cuûa nhieàu nöôùc phöông Taây. Ngaøi coi vieäc thuyeát töông ñoái phuû nhaän chaân lyù khaùch quan, vaø ñaëc bieät laø phuû nhaän chaân lyù luaân lyù, laø vaán ñeà trung taâm cuûa theá kyû 21.
Giaùo huaán cuûa ngaøi taäp trung vaøo taàm quan troïng cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo vaø söï hieåu bieát veà tình yeâu cöùu ñoä cuûa Chuùa. Ñöùc Beâneâñictoâ XVI cuõng laøm soáng laïi moät soá truyeàn thoáng, keå caû vieäc naâng Thaùnh leã Latinh leân moät vò trí noåi baät hôn. Ngaøi cuûng coá moái quan heä giöõa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo vaø ngheä thuaät, thuùc ñaåy vieäc söû duïng tieáng Latinh vaø giôùi thieäu laïi leã phuïc truyeàn thoáng cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng, vì lyù do ñoù ngaøi ñöôïc goïi laø vò "giaùo hoaøng cuûa thaåm myõ". Ngaøi cuõng ñeà cao moái töông quan giöõa ñöùc tin vaø lyù trí, giöõa ñaïo lyù vaø khoa hoïc. Vì theá, ngaøi ñöôïc moâ taû laø "löïc löôïng trí thöùc chính trong Giaùo hoäi" keå töø giöõa nhöõng naêm 1980.
Vaøo ngaøy 11 thaùng 2 naêm 2013, Ñöùc Beâneâñíctoâ XVI baát ngôø tuyeân boá thoaùi vò trong moät baøi phaùt bieåu baèng tieáng Latinh tröôùc caùc Hoàng Y, vôùi lyù do "taâm trí vaø theå chaát thieáu söùc maïnh" do tuoåi cao. Vieäc thoaùi vò cuûa ngaøi coù hieäu löïc vaøo ngaøy 28 thaùng 2 naêm 2013. Ngaøi laø vò giaùo hoaøng ñaàu tieân töø chöùc keå töø khi Ñöùc Giaùo Hoaøng Greâgoârioâ XII thoaùi vò vaøo naêm 1415. Tröôùc Ñöùc Giaùo Hoaøng Greâgoârioâ XII, vaøo naêm 1294, Ñöùc Giaùo Hoaøng Celestinoâ V laø vò Giaùo Hoaøng ñaàu tieân thoaùi vò.
Ngaøi ñöôïc Ñöùc Phanxicoâ keá vò vaøo ngaøy 13 thaùng 3 naêm 2013, vaø ngaøi chuyeån ñeán Tu vieän Meï Giaùo Hoäi môùi ñöôïc truøng tu ôû Vatican ñeå nghæ höu vaøo ngaøy 2 thaùng 5 naêm 2013. Khi nghæ höu, Ñöùc Beâneâñictoâ XVI thænh thoaûng xuaát hieän tröôùc coâng chuùng cuøng vôùi Ñöùc Phanxicoâ.
Ngoaøi tieáng meï ñeû laø tieáng Ñöùc, Ñöùc Beâneâñíctoâ XVI coøn thoâng thaïo tieáng Latinh, tieáng Phaùp, tieáng YÙ, tieáng Anh vaø tieáng Taây Ban Nha ôû möùc ñoä löu loaùt. Ngaøi cuõng bieát tieáng Boà Ñaøo Nha, tieáng Do Thaùi vaø tieáng Hy Laïp trong Kinh thaùnh. Ngaøi laø thaønh vieân cuûa moät soá hoïc vieän khoa hoïc xaõ hoäi, chaúng haïn nhö Hoïc Vieän Khoa Hoïc veà Luaân Lyù vaø Chính Trò cuûa Phaùp. Ngaøi thích chôi piano vaø thích nhaïc cuûa Mozart vaø Bach.
Vaøo ngaøy 4 thaùng 9 naêm 2020, Ñöùc Beâneâñictoâ XVI trôû thaønh ngöôøi soáng laâu nhaát ñaõ töøng naém giöõ chöùc vuï muïc töû toaøn theå Hoäi Thaùnh, ôû tuoåi 93, 4 thaùng, 16 ngaøy, vöôït qua Ñöùc Leâoâ XIII, qua ñôøi naêm 1903. Ñöùc Beâneâñictoâ XVI cuõng laø vò Hoàng Y cuoái cuøng coøn soáng trong soá caùc vò Hoàng Y ñöôïc Ñöùc Giaùo Hoaøng Phaoloâ Ñeä Luïc taán phong.