Baøi Giaûng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha
trong Leã Voïng Giaùng Sinh 24/12/2022
Baøi Giaûng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha trong Leã Voïng Giaùng Sinh 24/12/2022.
Baûn dòch Vieät Ngöõ cuûa J.B. Ñaëng Minh An
Vatican (VietCatholic News 25-12-2022) - Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ cöû haønh Thaùnh Leã Ñaïi Traøo Möøng Chuùa Giaùng Sinh luùc 7:30 toái 24 thaùng 12 naêm 2022 beân trong Ñeàn Thôø Thaùnh Pheâroâ.
Thaùnh leã Giaùng Sinh, coù khoaûng 7,000 ngöôøi tham döï theo Vatican, baét ñaàu baèng vieäc coâng boá Tin Möøng Giaùng Sinh Truyeàn thoáng Kalenda. Moät böùc töôïng Chuùa Gieâsu Haøi Ñoàng, ñöôïc tröng baøy tröôùc baøn thôø, sau ñoù ñöôïc môû ra khi tieáng chuoâng cuûa Vöông Cung Thaùnh Ñöôøng Thaùnh Pheâroâ vang leân.
Daøn hôïp xöôùng ñaõ haùt nhöõng baøi haùt möøng Giaùng Sinh truyeàn thoáng Silent Night, The First Noel, vaø Adeste Fidelis, cuøng nhöõng baøi khaùc.
Trong baøi giaûng, Ñöùc Thaùnh Cha noùi:
Ñeâm nay coù coøn gì ñeå noùi vôùi cuoäc soáng cuûa chuùng ta nöõa khoâng? Hai ngaøn naêm sau khi Chuùa Gieâsu Giaùng Sinh, sau bao nhieâu leã Giaùng Sinh traûi qua giöõa nhöõng ñoà trang trí vaø quaø taëng, chuû nghóa tieâu duøng ñaõ goùi kyõ döôøng naøo maàu nhieäm maø chuùng ta cöû haønh, daãn ñeán moät moái nguy hieåm. Chuùng ta bieát nhieàu ñieàu veà Leã Giaùng Sinh, nhöng chuùng ta queân yù nghóa ñích thöïc cuûa ngaøy leã naøy. Nhö theá, laøm theá naøo ñeå chuùng ta coù theå taùi khaùm phaù yù nghóa cuûa Leã Giaùng Sinh? Tröôùc heát, chuùng ta seõ ñi tìm Chuùa Haøi Ñoàng ôû ñaâu? Phuùc aâm töôøng thuaät bieán coá Chuùa Giaùng Sinh döôøng nhö ñaõ ñöôïc vieát chính xaùc cho muïc ñích naøy: ñoù laø naém laáy tay chuùng ta vaø daãn chuùng ta ñeán nôi Thieân Chuùa muoán chuùng ta ñi.
Moïi söï baét ñaàu vôùi moät tình huoáng khoâng khaùc gì tình huoáng cuûa chuùng ta ngaøy nay: moïi ngöôøi ñang hoái haû chuaån bò cho moät söï kieän quan troïng, cuoäc ñieàu tra daân soá lôùn, ñoøi hoûi phaûi chuaån bò raát nhieàu. Theo nghóa ñoù, baàu khoâng khí raát gioáng leã Giaùng Sinh hieän ñaïi cuûa chuùng ta. Tuy nhieân, Tin Möøng khoâng sa ñaø vaøo boái caûnh traàn tuïc ñoù; nhöng nhanh choùng chuyeån caùi nhìn cuûa chuùng ta sang moät ñieàu khaùc quan troïng hôn. Ñoù laø moät chi tieát nhoû vaø döôøng nhö khoâng ñaùng keå maø Tin Möøng nhaéc ñeán ba laàn, luoân lieân quan ñeán caùc nhaân vaät trung taâm trong caâu chuyeän. Ñaàu tieân, Meï Maria ñaët Chuùa Gieâsu "trong maùng coû" (Lc 2:7); roài caùc thieân thaàn keå cho caùc muïc ñoàng nghe veà "moät haøi nhi boïc trong taõ, naèm trong maùng coû" (c. 12); vaø cuoái cuøng laø caùc muïc ñoàng, nhöõng ngöôøi tìm thaáy "Haøi Nhi naèm trong maùng coû" (c. 16). Ñeå khaùm phaù laïi yù nghóa cuûa Leã Giaùng Sinh, chuùng ta caàn nhìn vaøo maùng coû. Tuy nhieân, taïi sao maùng coû laïi quan troïng nhö vaäy? Bôûi vì ñoù laø daáu chæ cho thaáy Chuùa Kitoâ ñeán theá gian naøy, chöù khoâng phaûi ngaãu nhieân tình côø. Ñoù laø caùch Ngaøi thoâng baùo söï giaùng traàn cuûa mình. Ñoù laø caùch Thieân Chuùa sinh ra trong lòch söû, ñeå chính lòch söû ñöôïc taùi sinh. Sau ñoù maùng coû noùi gì vôùi chuùng ta? Thöa: Ít nhaát laø ba ñieàu: gaàn guõi, ngheøo khoù vaø cuï theå.
Söï gaàn guõi. Maùng coû ñoùng vai troø nhö maùng aên, giuùp thöùc aên ñöôïc tieâu thuï nhanh hôn. Baèng caùch naøy, noù coù theå töôïng tröng cho moät khía caïnh cuûa con ngöôøi chuùng ta: ñoù laø loøng tham tieâu duøng cuûa chuùng ta. Trong khi thuù vaät kieám aên trong chuoàng cuûa chuùng, nhöõng ngöôøi nam nöõ trong theá giôùi cuûa chuùng ta, trong côn theøm khaùt cuûa caûi vaø quyeàn löïc, thaäm chí aên thòt caû nhöõng ngöôøi haøng xoùm, anh chò em cuûa hoï. Chuùng ta ñaõ thaáy bieát bao nhieâu cuoäc chieán!
Vaø bieát bao nhieâu nôi, ngay caû ngaøy nay, nhaân phaåm vaø töï do cuûa con ngöôøi bò khinh mieät! Nhö moïi khi, naïn nhaân chính cuûa loøng tham con ngöôøi naøy laø nhöõng ngöôøi yeáu ñuoái vaø deã bò toån thöông. Giaùng Sinh naøy cuõng vaäy, nhö tröôøng hôïp cuûa Chuùa Gieâsu, moät theá giôùi khao khaùt tieàn baïc, quyeàn löïc vaø laïc thuù khoâng daønh choã cho nhöõng treû nhoû, cho bieát bao treû em chöa chaøo ñôøi, ngheøo khoå vaø bò laõng queân. Treân heát, toâi nghó ñeán nhöõng treû em bò taøn phaù bôûi chieán tranh, ngheøo ñoùi vaø baát coâng. Tuy nhieân, ñoù chính laø nhöõng nôi maø Chuùa Gieâsu ñeán, moät haøi nhi naèm trong maùng coû cuûa söï choái boû vaø khöôùc töø. Nôi Ngöôøi, Haøi Nhi Beâlem, moïi treû thô ñeàu hieän dieän. Vaø chính chuùng ta ñöôïc môøi nhìn cuoäc soáng, chính trò vaø lòch söû qua con maét cuûa treû thô. Trong maùng coû cuûa söï töø choái vaø khoù chòu, Thieân Chuùa hieän dieän. Ngaøi ñeán ñoù bôûi vì ôû ñoù chuùng ta nhìn thaáy vaán ñeà cuûa nhaân loaïi chuùng ta: söï thôø ô ñöôïc taïo ra bôûi söï voäi vaøng tham lam ñeå sôû höõu vaø tieâu thuï. ÔÛ ñoù, trong maùng coû ñoù, Chuùa Kitoâ ñaõ sinh ra, vaø ôû ñoù chuùng ta khaùm phaù ra söï gaàn guõi cuûa Ngöôøi vôùi chuùng ta. Ngaøi ñeán ñoù, ñeán moät maùng coû, ñeå trôû thaønh thöùc aên cuûa chuùng ta. Thieân Chuùa khoâng phaûi laø ngöôøi cha nuoát chöûng con caùi mình, maø laø Cha, nôi Chuùa Gieâsu, laøm cho chuùng ta neân con caùi cuûa Ngöôøi vaø nuoâi döôõng chuùng ta baèng tình yeâu dòu daøng cuûa Ngöôøi. Ngaøi ñeán ñeå ñaùnh ñoäng traùi tim chuùng ta vaø noùi vôùi chuùng ta raèng chæ coù tình yeâu môùi laø söùc maïnh thay ñoåi doøng lòch söû. Ngaøi khoâng xa caùch vaø oai phong laãm lieät, nhöng ñeán gaàn chuùng ta trong söï khieâm nhöôøng; boû ngai vaøng treân trôøi, Ngöôøi haï mình naèm trong maùng coû.
Anh chò em thaân meán, toái nay Thieân Chuùa ñang ñeán gaàn anh chò em, vì anh chò em quan troïng ñoái vôùi Ngaøi. Töø maùng coû, nhö löông thöïc cho cuoäc soáng cuûa anh chò em, Ngaøi noùi vôùi anh chò em: "Neáu anh em caûm thaáy bò caùc söï kieän laøm cho kieät söùc, neáu anh em bò caûm giaùc toäi loãi vaø keùm coûi nuoát chöûng, neáu anh em khao khaùt coâng lyù, thì Thaày, Thieân Chuùa cuûa anh em, ôû cuøng anh em. Thaày bieát nhöõng gì anh em ñang traûi qua, vì chính Thaày ñaõ traûi qua nhöõng ñieàu nhö theá trong maùng coû ñoù. Thaày bieát nhöôïc ñieåm cuûa anh em, thaát baïi cuûa anh em vaø lòch söû cuûa anh em. Thaày ñöôïc sinh ra ñeå noùi vôùi anh chò em raèng Thaày ñang, vaø seõ luoân ôû beân caïnh anh em". Maùng coû Giaùng Sinh, söù ñieäp ñaàu tieân cuûa Haøi Nhi Chí Thaùnh, noùi vôùi chuùng ta raèng Thieân Chuùa ôû cuøng chuùng ta, Ngöôøi yeâu thöông chuùng ta vaø Ngöôøi tìm kieám chuùng ta. Vì vaäy, anh chò em haõy ghi khaéc trong traùi tim! Ñöøng ñeå baûn thaân bò khuaát phuïc bôûi söï sôï haõi, cam chòu hay naûn loøng. Chuùa sinh ra trong maùng coû ñeå anh chò em coù theå taùi sinh ôû chính nôi maø anh chò em nghó mình ñaõ chaïm ñaùy. Khoâng coù söï döõ naøo, khoâng coù toäi loãi naøo laøm Chuùa Gieâsu khoâng muoán cöùu anh chò em. Vaø Chuùa luoân coù theå. Leã Giaùng Sinh coù nghóa laø Thieân Chuùa ôû gaàn chuùng ta: haõy ñeå nieàm tin ñöôïc taùi sinh!
Maùng coû Beâlem noùi vôùi chuùng ta khoâng chæ veà söï gaàn guõi, maø coøn veà söï ngheøo khoù. Xung quanh maùng coû coù raát ít: chæ coù coû khoâ vaø rôm, moät vaøi con vaät, ít thöù khaùc. Moïi ngöôøi aám aùp trong quaùn troï, nhöng khoâng phaûi ôû ñaây trong söï laïnh leõo cuûa chuoàng gia suùc. Tuy nhieân, ñoù laø nôi Chuùa Gieâsu ñöôïc sinh ra. Maùng coû nhaéc nhôû chuùng ta raèng xung quanh Ngaøi khoâng coù gì khaùc ngoaøi tình yeâu: Meï Maria, Thaùnh Giuse vaø caùc muïc ñoàng; taát caû nhöõng ngöôøi ngheøo, hieäp nhaát bôûi tình caûm vaø söï ngaïc nhieân, khoâng phaûi bôûi söï giaøu coù vaø nhöõng kyø voïng lôùn. Do ñoù, söï ngheøo khoù cuûa maùng coû chæ cho chuùng ta nôi tìm thaáy söï giaøu coù thöïc söï trong cuoäc soáng: khoâng phaûi ôû tieàn baïc vaø quyeàn löïc, maø laø ôû caùc moái quan heä vaø con ngöôøi.
Vaø ngöôøi ñaàu tieân, cuûa caûi lôùn nhaát, laø chính Chuùa Gieâsu. Nhöng lieäu chuùng ta coù muoán ñöùng veà phía Ngaøi khoâng? Chuùng ta coù ñeán gaàn Ngaøi khoâng? Chuùng ta coù yeâu söï ngheøo khoù cuûa Ngaøi khoâng? Hay chuùng ta thích tieáp tuïc thoaûi maùi thu mình trong nhöõng moái quan taâm vaø lôïi ích cuûa rieâng mình? Treân heát, chuùng ta coù ñeán thaêm Ngöôøi ôû nôi chuùng ta coù theå tìm thaáy Ngöôøi khoâng, cuï theå laø trong maùng coû ngheøo naøn cuûa theá giôùi chuùng ta? Vì ñoù laø nôi Ngaøi hieän dieän. Chuùng ta ñöôïc keâu goïi trôû thaønh moät Giaùo hoäi toân thôø moät Chuùa Gieâsu ngheøo khoù vaø phuïc vuï Ngöôøi nôi nhöõng ngöôøi khoù ngheøo. Nhö moät vò giaùm muïc thaùnh thieän ñaõ töøng noùi: "Giaùo hoäi hoã trôï vaø chuùc laønh cho nhöõng noã löïc thay ñoåi caùc cô caáu baát coâng, vaø chæ ñaët ra moät ñieàu kieän: ñoù laø söï thay ñoåi xaõ hoäi, kinh teá vaø chính trò ñoù phaûi thöïc söï mang laïi lôïi ích cho ngöôøi ngheøo" (OA ROMERO, Söù ñieäp muïc vuï cho naêm môùi, ngaøy 1 thaùng Gieâng naêm 1980). Chaéc chaén, khoâng deã gì rôøi boû söï aám aùp deã chòu cuûa theá gian ñeå oâm laáy veû ñeïp khaéc nghieät cuûa hang ñaù Beâlem, nhöng chuùng ta haõy nhôù raèng Giaùng Sinh chaân thöïc khoâng theå thieáu ngöôøi ngheøo. Khoâng coù ngöôøi ngheøo, chuùng ta vaãn coù theå möøng leã Giaùng Sinh, nhöng khoâng theå ñoùn möøng Chuùa Gieâsu Giaùng Sinh. Anh chò em thaân meán, trong Leã Giaùng Sinh, Thieân Chuùa laø ngöôøi ngheøo: haõy ñeå loøng baùc aùi ñöôïc taùi sinh!
Baây giôø chuùng ta ñi ñeán ñieåm cuoái cuøng: maùng coû noùi vôùi chuùng ta veà tính cuï theå. Thaät vaäy, moät haøi nhi naèm trong maùng coû cho chuùng ta thaáy moät khung caûnh gaây chaán ñoäng, thaäm chí laø beõ baøng. Noù nhaéc nhôû chuùng ta raèng Thieân Chuùa ñaõ thöïc söï trôû neân xaùc phaøm. Keát quaû laø taát caû nhöõng lyù thuyeát, nhöõng suy nghó toát ñeïp vaø nhöõng tình caûm ngoan ñaïo cuûa chuùng ta khoâng coøn ñuû nöõa. Chuùa Gieâsu sinh ra ngheøo, soáng ngheøo vaø cheát ngheøo; Ngaøi khoâng noùi nhieàu veà ngheøo ñoùi maø soáng vôùi ngheøo ñoùi, cho ñeán cuøng, vì lôïi ích cuûa chuùng ta. Töø maùng coû cho ñeán thaùnh giaù, tình yeâu cuûa Ngöôøi daønh cho chuùng ta luoân roõ raøng vaø cuï theå. Töø khi sinh ra cho ñeán khi cheát ñi, ngöôøi con trai cuûa baùc thôï moäc ñaõ oâm laáy söï thoâ raùp cuûa goã, söï khaéc nghieät trong söï toàn taïi cuûa chuùng ta. Ngaøi khoâng chæ yeâu chuùng ta baèng lôøi noùi; Ngaøi yeâu chuùng ta vôùi söï nghieâm tuùc toät cuøng!
Nhö theá, Chuùa Gieâsu khoâng haøi loøng vôùi veû beà ngoaøi. Ñaáng ñaõ maëc laáy xaùc phaøm cuûa chuùng ta khoâng chæ muoán coù yù toát maø hoâi. Ñaáng ñöôïc sinh ra trong maùng coû, ñoøi hoûi moät ñöùc tin cuï theå, ñöôïc taïo thaønh töø söï toân thôø vaø baùc aùi, chöù khoâng phaûi nhöõng lôøi noùi suoâng vaø hôøi hôït. Ñaáng naèm traàn truoàng trong maùng coû vaø bò treo traàn truïi treân thaäp giaù, yeâu caàu chuùng ta söï thaät, Ngaøi yeâu caàu chuùng ta ñi ñeán thöïc taïi traàn truïi cuûa moïi söï, vaø ñaët döôùi chaân maùng coû taát caû nhöõng lôøi nguïy bieän, nhöõng bieän minh vaø thoùi giaû hình cuûa chuùng ta. Ñöôïc Meï Maria dòu daøng quaán trong taám taõ, Ngöôøi muoán chuùng ta maëc laáy tình yeâu. Thieân Chuùa khoâng muoán veû beà ngoaøi maø muoán söï cuï theå. Caàu mong chuùng ta ñöøng ñeå Giaùng Sinh naøy troâi qua maø khoâng laøm ñöôïc ñieàu gì toát ñeïp. Vì ñoù laø leã kyû nieäm, laø sinh nhaät cuûa Ngaøi, chuùng ta haõy taëng Chuùa Gieâsu nhöõng moùn quaø maø Ngaøi thaáy haøi loøng! Vaøo Leã Giaùng Sinh, Thieân Chuùa raát cuï theå: nhaân danh Ngöôøi, chuùng ta haõy giuùp nhen nhoùm vaø taùi sinh hy voïng nôi nhöõng ngöôøi caûm thaáy tuyeät voïng!
Laïy Chuùa Gieâsu, chuùng con thaáy Chuùa ñang naèm trong maùng coû. Chuùng con thaáy Chuùa gaàn guõi, luoân ôû beân caïnh chuùng con: taï ôn Chuùa! Chuùng con thaáy Chuùa trong thaân phaän ngheøo khoù, ñeå daïy chuùng con raèng cuûa caûi ñích thöïc khoâng naèm ôû vaät chaát maø ôû con ngöôøi, vaø nhaát laø ôû ngöôøi ngheøo: xin tha thöù cho chuùng con neáu chuùng con ñaõ khoâng nhaän ra vaø phuïc vuï Chuùa nôi nhöõng anh chò em ñoù. Chuùng con thaáy Chuùa cuï theå, bôûi vì tình yeâu Chuùa daønh cho chuùng con coù theå chaïm ñeán ñöôïc. Xin giuùp chuùng con daâng hieán xaùc thòt vaø söï soáng cho ñöùc tin cuûa chuùng con. Amen.
(Source: Dicastero per la Comunicazione - Libreria Editrice VaticanaSANTA MESSA DELLA NOTTE SOLENNITAØ DEL NATALE DEL SIGNORE OMELIA DEL SANTO PADRE FRANCESCO Basilica Vaticana Sabato, 24 dicembre 2022)