Dieãn töø cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ
tröôùc Giaùo trieàu Roâma
trong cuoäc tieáp kieán chuùc möøng Giaùng Sinh 2022
Dieãn töø cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ tröôùc Giaùo trieàu Roâma trong cuoäc tieáp kieán chuùc möøng Giaùng Sinh 2022.
Baûn dòch Vieät Ngöõ cuûa J.B. Ñaëng Minh An
Vatican (VietCatholic News 22-12-2022) - Saùng thöù Naêm 22 thaùng Möôøi Hai naêm 2022, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ tieáp kieán caùc Hoàng Y vaø thaønh vieân khaùc cuûa Giaùo trieàu Roma, ñeán chuùc möøng ngaøi nhaân dòp Giaùng Sinh vaø Naêm môùi. Ñöùc Thaùnh Cha môøi goïi moïi ngöôøi thöïc thi tinh thaàn hoaùn caûi, vaø loaïi tröø moïi thöù voõ khí, chieán tranh, vaø baïo löïc, baét ñaàu töø chính baûn thaân mình.
Leân tieáng sau lôøi chuùc möøng cuûa Ñöùc Hoàng Y Giovanni Battista Re, Nieân tröôûng Hoàng Y ñoaøn, Ñöùc Thaùnh Cha noùi:
Anh chò em thaân meán!
1. Moät laàn nöõa Chuùa ban cho chuùng ta aân suûng ñöôïc möøng maàu nhieäm Chuùa Giaùng Sinh. Moãi naêm, khi quyø goái tröôùc Haøi Nhi naèm trong maùng coû (x. Lc 2:12), chuùng ta coù theå nhìn ñôøi mình döôùi aùnh saùng ñaëc bieät naøy. Ñoù khoâng phaûi laø aùnh saùng vinh quang cuûa theá gian naøy, maø laø "aùnh saùng ñích thöïc, soi saùng moïi ngöôøi" (Ga 1:9). Ñoái vôùi chuùng ta, söï khieâm nhöôøng cuûa Con Thieân Chuùa, Ñaáng ñaõ döï phaàn vaøo thaân phaän con ngöôøi cuûa chuùng ta, laø moät baøi hoïc ñeå nhìn moïi söï ñuùng nhö baûn chaát cuûa chuùng. Nhö Chuùa ñaõ choïn söï thanh baàn, nghóa laø khoâng chæ thieáu cuûa caûi, maø laø hoaøn toaøn ñôn sô, cuõng vaäy, moãi chuùng ta ñöôïc môøi goïi trôû veà vôùi nhöõng gì thieát yeáu trong cuoäc soáng cuûa chính mình, loaïi boû taát caû nhöõng gì thöøa thaõi vaø laø nhöõng trôû ngaïi tieàm aån treân con ñöôøng tu taäp, con ñöôøng neân thaùnh. Vaø con ñöôøng neân thaùnh ñoù laø khoâng theå töông nhöôïng.
2. Ñoàng thôøi, chuùng ta caàn nhaän thöùc roõ raøng raèng khi nhìn laïi cuoäc soáng vaø quaù khöù cuûa mình, chuùng ta phaûi luoân baét ñaàu baèng vieäc hoài töôûng laïi taát caû nhöõng ñieàu toát ñeïp maø chuùng ta ñaõ bieát. Vì chæ khi chuùng ta yù thöùc ñöôïc loøng nhaân haäu cuûa Chuùa ñoái vôùi chuùng ta, chuùng ta môùi coù theå neâu ñích danh söï döõ maø chuùng ta ñaõ traûi qua hoaëc chòu ñöïng. Nhaän thöùc veà söï ngheøo khoù cuûa chuùng ta, neáu khoâng ñi keøm vôùi vieäc nhaän ra tình yeâu cuûa Thieân Chuùa, seõ nghieàn naùt chuùng ta. Do ñoù, thaùi ñoä noäi taâm maø chuùng ta phaûi laø ñaùnh giaù cao loøng bieát ôn, nhö moät ñieàu quan troïng nhaát.
Ñeå giaûi thích loøng bieát ôn naøy, Tin Möøng thuaät laïi caâu chuyeän möôøi ngöôøi phong cuøi ñöôïc Chuùa Gieâsu chöõa laønh; nhöng chæ coù moät ngöôøi trong soá hoï, moät ngöôøi Samaria, trôû laïi caùm ôn Ngöôøi (x. Lc 17,11-19). Ngoaøi vieäc ñöôïc chöõa laønh theå xaùc, haønh ñoäng taï ôn cuûa anh ñaõ mang laïi cho anh ôn cöùu roãi hoaøn toaøn (xem caâu 19). Cuoäc gaëp gôõ cuûa anh aáy vôùi söï toát laønh do Thieân Chuùa ban cho anh ta khoâng phaûi laø hôøi hôït; noù ñaõ chaïm ñeán chính traùi tim cuûa anh. Ñoù laø caùch noù neân dieãn ra: neáu khoâng lieân tuïc thöïc haønh loøng bieát ôn, cuoái cuøng chuùng ta seõ chæ lieät keâ nhöõng thaát baïi cuûa mình vaø ñaùnh maát ñieàu quan troïng nhaát laø nhöõng aân suûng maø Chuùa ban cho chuùng ta moãi ngaøy.
3. Nhieàu ñieàu ñaõ xaûy ra trong naêm nay vaø tröôùc heát, chuùng ta muoán caûm taï Chuùa vì moïi ôn laønh cuûa Ngöôøi. Tuy nhieân, chuùng ta hy voïng raèng trong soá nhöõng phöôùc laønh ñoù coù söï hoaùn caûi cuûa chuùng ta. Hoaùn caûi laø moät caâu chuyeän khoâng bao giôø keát thuùc. Ñieàu toài teä nhaát coù theå xaûy ra vôùi chuùng ta laø nghó raèng chuùng ta khoâng coøn caàn phaûi hoaùn caûi, vôùi tö caùch caù nhaân hay coäng ñoàng.
Hoaùn caûi laø luoân luoân hoïc laïi caùch tieáp nhaän söù ñieäp Tin Möøng moät caùch nghieâm tuùc vaø ñem söù ñieäp Tin Möøng ra thöïc haønh trong cuoäc soáng cuûa chuùng ta. Noù khoâng chæ ñôn giaûn laø traùnh ñieàu aùc maø laø laøm taát caû nhöõng ñieàu laønh phuùc ñöùc maø chuùng ta coù theå. Ñoù laø yù nghóa cuûa vieäc ñöôïc hoaùn caûi. Tin Möøng ñi ñeán ñaâu, chuùng ta luoân nhö treû thô caàn hoïc hoûi ñeán ñoù. AÛo töôûng raèng chuùng ta ñaõ hoïc ñöôïc moïi thöù khieán chuùng ta rôi vaøo söï kieâu ngaïo taâm linh.
Naêm nay ñaùnh daáu kyû nieäm 60 naêm khai maïc Coâng ñoàng Vatican II. Coâng ñoàng laø gì neáu khoâng phaûi laø moät thôøi ñieåm hoaùn caûi tuyeät vôøi cho toaøn theå Giaùo hoäi? Nhö Thaùnh Gioan XXIII ñaõ nhaän xeùt: "Tin Möøng khoâng thay ñoåi; chính chuùng ta môùi baét ñaàu hieåu Lôøi Chuùa ñaày ñuû hôn". Vieäc hoaùn caûi maø Coâng ñoàng khôi daäy laø moät noã löïc ñeå hieåu Tin Möøng ñaày ñuû hôn vaø laøm cho Tin Möøng trôû neân coù lieân quan, soáng ñoäng vaø höõu hieäu trong thôøi ñaïi chuùng ta.
Nhö ñaõ xaûy ra nhieàu laàn khaùc trong lòch söû cuûa Giaùo hoäi, trong thôøi ñaïi cuûa chuùng ta cuõng vaäy, chuùng ta caûm thaáy ñöôïc keâu goïi, vôùi tö caùch laø moät coäng ñoàng tín höõu, haõy hoaùn caûi. Quaù trình naøy coøn laâu môùi hoaøn thaønh. Suy tö hieän taïi cuûa chuùng ta veà tính ñoàng nghò cuûa Giaùo hoäi laø keát quaû cuûa nieàm xaùc tín cuûa chuùng ta raèng tieán trình hieåu bieát söù ñieäp cuûa Chuùa Kitoâ khoâng bao giôø keát thuùc, traùi laïi khoâng ngöøng thaùch thöùc chuùng ta.
Ngöôïc laïi vôùi hoaùn caûi laø "baát ñoäng", laø nieàm tin thaàm kín raèng chuùng ta khoâng coù gì khaùc ñeå hoïc hoûi töø Tin Möøng. Ñaây laø sai laàm coá gaéng giaûn löôïc söù ñieäp cuûa Chuùa Gieâsu trong moät hình thöùc duy nhaát coù giaù trò vónh cöûu. Thay vaøo ñoù, hình thöùc cuûa söù ñieäp aáy phaûi coù khaû naêng thay ñoåi lieân tuïc, ñeå baûn chaát cuûa söù ñieäp cuûa Chuùa Gieâsu coù theå khoâng thay ñoåi. Laïc giaùo ñích thöïc khoâng chæ bao goàm vieäc rao giaûng moät Phuùc AÂm khaùc (x. Gl 1:9), nhö Thaùnh Phaoloâ ñaõ noùi vôùi chuùng ta, maø coøn bao goàm trong vieäc ngöøng dòch thoâng ñieäp cuûa Phuùc AÂm sang caùc ngoân ngöõ vaø loái suy nghó ngaøy nay, ñoù chính laø ñieàu maø Vò Toâng Ñoà Daân Ngoaïi ñaõ laøm. Baûo toàn coù nghóa laø giöõ cho soáng ñoäng chöù khoâng phaûi caàm tuø söù ñieäp cuûa Chuùa Kitoâ.
4. Tuy nhieân, vaán ñeà thöïc söï, vaø laø vaán ñeà maø chuùng ta thöôøng xem nheï, laø vieäc hoaùn caûi khoâng chæ laøm cho chuùng ta nhaän thöùc ñöôïc ñieàu aùc ñeå chuùng ta coù theå choïn ñieàu thieän; nhöng hoaùn caûi cuõng buoäc caùi aùc phaûi thay ñoåi chieán thuaät cuûa noù, trôû neân quyû quyeät hôn, tìm ra nhöõng lôùp nguïy trang môùi maø chuùng ta khoù coù theå nhìn thaáu. Traän chieán laø coù thaät. Keû caùm doã tieáp tuïc quay trôû laïi, caûi trang, nhöng chaéc chaén haén quay trôû laïi.
Trong Tin Möøng, Chuùa Gieâsu duøng moät duï ngoân ñeå minh hoïa traän chieán naøy dieãn ra nhö theá naøo vaøo nhöõng thôøi ñieåm khaùc nhau vaø theo nhöõng caùch khaùc nhau: "Khi moät ngöôøi maïnh ñöôïc vuõ trang ñaày ñuû canh giöõ laâu ñaøi cuûa mình, thì cuûa caûi ngöôøi aáy ñöôïc an toaøn. Nhöng neáu coù ngöôøi maïnh theá hôn ñoät nhaäp vaø thaéng ñöôïc ngöôøi aáy, thì seõ töôùc laáy vuõ khí maø ngöôøi aáy vaãn tin töôûng vaø seõ ñem phaân phaùt nhöõng gì ñaõ laáy ñöôïc."(Lc 11:21-22). Vaán ñeà lôùn ñaàu tieân laø khi chuùng ta ñaët quaù nhieàu nieàm tin vaøo baûn thaân, vaøo chieán löôïc vaø chöông trình cuûa mình. Ñaây laø "thuyeát pelagioâ" maø toâi thöôøng noùi ñeán. Thöïc ra, moät soá thaát baïi cuûa chuùng ta coù khi laïi laø moät aân suûng, vì chuùng nhaéc nhôû chuùng ta raèng chuùng ta khoâng neân ñaët nieàm tin hoaøn toaøn vaøo chính mình, maø chæ tin vaøo moät mình Chuùa maø thoâi. Moät soá thaát baïi cuûa chuùng ta, cuõng nhö Giaùo hoäi, laø moät lôøi keâu goïi maïnh meõ ñeå ñaët Chuùa Kitoâ trôû laïi trung taâm, vì nhö Ngöôøi noùi: "Ai khoâng ñi vôùi toâi laø choáng laïi toâi, vaø ai khoâng cuøng toâi thu goùp laø phaân taùn" (Lc 11: 23). Ñieàu ñoù thaät deã daøng xaûy ra.
Anh chò em thaân meán, keát aùn söï döõ laø chöa ñuû, keå caû söï döõ ñang aâm thaàm aån naáp giöõa chuùng ta. Chuùng ta caàn phaûi ñaùp laïi baèng caùch choïn con ñöôøng hoaùn caûi. Chæ leân aùn thoâi cuõng coù theå taïo ra aûo töôûng raèng chuùng ta ñaõ giaûi quyeát ñöôïc vaán ñeà, trong khi ñieàu thöïc söï quan troïng laø taïo ra nhöõng thay ñoåi ñeå baûo ñaûm raèng chuùng ta khoâng coøn ñeå mình bò giam caàm bôûi nhöõng ñöôøng loái tö duy xaáu xa, thöôøng laø loái suy nghó cuûa theá gian naøy. Moät trong nhöõng ñöùc tính höõu ích nhaát ñeå thöïc haønh veà maët naøy laø ñöùc tính caûnh giaùc. Chuùa Gieâsu duøng moät ví duï noåi baät ñeå minh hoïa söï caàn thieát phaûi caûnh giaùc, nghóa laø chuù yù ñeán chính mình vaø Giaùo hoäi. Ngaøi noùi vôùi chuùng ta raèng: "Khi thaàn oâ ueá xuaát khoûi moät ngöôøi, thì noù ñi raûo qua nhöõng nôi khoâ chaùy, tìm choán nghæ ngôi. Maø vì tìm khoâng ra, noù noùi: 'Ta seõ trôû veà nhaø ta, nôi ta ñaõ boû ra ñi.' Khi ñeán nôi, noù thaáy nhaø ñöôïc queùt töôùc, doïn deïp haún hoi. Noù lieàn ñi keùo theâm baûy thaàn khaùc döõ hôn noù, vaø chuùng vaøo ôû ñoù. Roát cuoäc tình traïng cuûa ngöôøi aáy laïi coøn teä hôn tröôùc." (Lc 11:24-26). Söï hoaùn caûi ban ñaàu cuûa chuùng ta tuaân theo moät khuoân maãu nhaát ñònh: ñieàu aùc maø chuùng ta thöøa nhaän vaø coá gaéng loaïi boû khoûi cuoäc soáng cuûa mình thöïc söï ñaõ rôøi boû chuùng ta, nhöng chuùng ta seõ thaät ngaây thô khi nghó raèng noù seõ bieán maát luoân. Trong moät thôøi gian ngaén, noù trôû laïi döôùi moät voû boïc môùi. Tröôùc ñaây, noù coù veû thoâ baïo vaø döõ doäi, baây giôø noù hieän leân thanh lòch vaø tinh teá. Chuùng ta caàn nhaän ra ñieàu ñoù vaø moät laàn nöõa vaïch maët noù. Haõy ñeå toâi noùi theo caùch naøy: chuùng laø "nhöõng con quyû tao nhaõ": chuùng xaâm nhaäp moät caùch trôn tru maø chuùng ta thaäm chí khoâng heà hay bieát. Chæ coù thöïc haønh töï vaán löông taâm haøng ngaøy môùi coù theå giuùp chuùng ta yù thöùc ñöôïc chuùng. Do ñoù, vieäc xeùt mình coù moät taàm quan troïng trong vieäc canh chöøng ngoâi nhaø cuûa chuùng ta.
Chaúng haïn, vaøo theá kyû 17, coù tröôøng hôïp noåi tieáng cuûa caùc nöõ tu ôû Port Royal. Moät trong nhöõng tu vieän tröôûng cuûa hoï, Meï beà treân Angeùlique, ñaõ khôûi ñaàu raát toát; Meï beà treân ñaõ caûi toå baûn thaân vaø tu vieän cuûa mình moät caùch "ñaày ñaëc suûng", thaäm chí truïc xuaát cha meï khoûi tu vieän. Baø laø moät phuï nöõ raát taøi naêng, ñöôïc sinh ra ñeå cai trò, nhöng sau ñoù coâ aáy trôû thaønh linh hoàn cuûa cuoäc phaûn khaùng Jansenist, khoâng khoan nhöôïng vaø khoâng khuaát phuïc ngay caû khi ñoái maët vôùi thaåm quyeàn giaùo hoäi. Veà baø vaø caùc nöõ tu cuûa baø, ngöôøi ta noùi raèng hoï "trong saùng nhö thieân thaàn vaø kieâu haõnh nhö aùc quyû". Hoï ñaõ ñuoåi ñöôïc con quyû, nhöng ma quyû ñaõ trôû laïi maïnh meõ gaáp baûy laàn, vaø döôùi chieâu baøi thaét löng buoäc buïng vaø nghieâm khaéc, ma quyû ñaõ ñöa ra söï cöùng nhaéc vaø töï cho raèng hoï toát hôn nhöõng ngöôøi khaùc. Con quyû, moät khi bò ñuoåi, luoân luoân quay trôû laïi; maëc duø döôùi moät voû boïc khaùc, nhöng noù luoân quay trôû laïi. Chuùng ta haõy caûnh giaùc!
5. Trong Tin Möøng, Chuùa Gieâsu keå nhieàu duï ngoân nhaém vaøo nhöõng ngöôøi coâng chính, kinh sö vaø Phariseâu, ñeå vaïch traàn aûo töôûng cho mình laø coâng chính vaø coi thöôøng ngöôøi khaùc (x. Lc 18:9). Chaúng haïn, trong moät duï ngoân chuùng ta thöôøng goïi laø duï ngoân veà loøng thöông xoùt (x. Lc 15), Ngöôøi keå chuyeän con chieân laïc vaø chuyeän ngöôøi con uùt cuûa ngöôøi cha toäi nghieäp, laø ngöôøi coi cha mình nhö ñaõ cheát. Nhöõng caâu chuyeän nguï ngoân naøy nhaéc nhôû chuùng ta raèng caùch ñaàu tieân daãn ñeán toäi loãi laø ñi cheäch höôùng, laïc loái vaø laøm ñieàu sai traùi toû töôøng. Tuy nhieân, nhöõng caâu chuyeän nguï ngoân naøy cuõng bao goàm nhöõng caâu chuyeän veà ñoàng xu bò maát vaø ngöôøi con trai caû. Nhöõng caâu chuyeän nguï ngoân naøy ñaõ ñaùnh truùng muïc tieâu: chuùng ta coù theå laïc loái ngay caû khi ôû nhaø, gioáng nhö ñoàng xu cuûa ngöôøi phuï nöõ ñoù, vaø chuùng ta coù theå baát haïnh ngay caû khi veà maët chính thöùc vaãn trung thaønh vôùi boån phaän cuûa mình, gioáng nhö ngöôøi con caû cuûa ngöôøi cha nhaân töø. Nhöõng ngöôøi leân ñöôøng vaø laïc loái raát deã nhaän ra hoï ñaõ lang thang bao xa; ñoái vôùi nhöõng ngöôøi ôû nhaø, khoâng deã ñeå ñaùnh giaù ñuùng möùc ñòa nguïc maø hoï ñang soáng, tin chaéc raèng hoï chæ laø naïn nhaân, bò ñoái xöû baát coâng bôûi chính quyeàn ñöôïc thaønh laäp vaø, trong phaân tích cuoái cuøng, bôûi chính Chuùa. Ñieàu naøy thöôøng xaûy ra ôû ñaây, ôû nhaø naøy bieát bao!
Anh chò em thaân meán, taát caû chuùng ta ñeàu ñaõ coù kinh nghieäm veà vieäc laïc loái, gioáng nhö con chieân ñoù, hoaëc boû Chuùa laïi phía sau, gioáng nhö ngöôøi con uùt ñoù. Nhöõng toäi loãi naøy ñaõ khieán chuùng ta bò sæ nhuïc vaø chính vì lyù do naøy, nhôø aân suûng cuûa Chuùa, chuùng ta ñaõ coù theå ñoái maët vôùi chuùng moät caùch thaúng thaén. Vaøo thôøi ñieåm naøy trong cuoäc soáng cuûa mình, chuùng ta caàn chuù yù nhieàu hôn ñeán thöïc teá laø, theo nghóa chính thöùc, chuùng ta hieän ñang soáng "ôû nhaø", trong caùc böùc töôøng cuûa toå chöùc, phuïc vuï Toøa thaùnh, ngay trung taâm cuûa Giaùo Hoäi. Chính vì lyù do naøy, chuùng ta deã rôi vaøo caùm doã nghó raèng mình an toaøn, toát hôn ngöôøi khaùc, khoâng caàn hoaùn caûi nöõa.
Tuy nhieân, chuùng ta ñang gaëp nguy hieåm hôn taát caû nhöõng ngöôøi khaùc, bôûi vì chuùng ta bò bao vaây bôûi nhöõng "con quyû thanh lòch", nhöõng keû khoâng böôùc vaøo aàm ó, nhöng ñeán vôùi nhöõng boâng hoa treân tay. Thöa anh chò em, xin thöù loãi cho toâi neáu ñoâi khi toâi noùi nhöõng ñieàu nghe coù veû gay gaét vaø choùi tai; khoâng phaûi vì toâi khoâng tin vaøo giaù trò cuûa loøng toát vaø söï thuyeát phuïc. Ñuùng hôn, ñoù laø bôûi vì thaät toát khi chuùng ta daønh söï aâu yeám cho nhöõng ngöôøi meät moûi vaø bò aùp böùc, vaø coù can ñaûm "laøm khoå nhöõng ngöôøi thoaûi maùi", nhö Toâi Tôù Chuùa Don Tonino Bello thích noùi. Vì coù nhöõng luùc söï thoaûi maùi maø hoï ñöôïc höôûng chæ laø söï löøa doái cuûa ma quyû chöù khoâng phaûi laø aân suûng cuûa Thaùnh Linh.
6. Toâi muoán noùi moät lôøi cuoái cuøng veà chuû ñeà hoøa bình. Trong soá caùc töôùc hieäu maø ngoân söù Isaia trao cho Ñaáng Meâsia laø töôùc hieäu "Hoaøng Töû Bình An" (9:5). Chöa bao giôø chuùng ta caûm thaáy khaùt khao hoøa bình lôùn nhö luùc naøy. Toâi nghó ñeán Ukraine bò chieán tranh taøn phaù, nhöng cuõng nghó ñeán nhieàu cuoäc xung ñoät ñang dieãn ra ôû nhöõng nôi khaùc nhau treân theá giôùi cuûa chuùng ta. Chieán tranh vaø baïo löïc luoân laø moät thaûm hoïa. Toân giaùo khoâng ñöôïc cho pheùp mình thuùc ñaåy xung ñoät. Tin Möøng luoân laø Tin Möøng cuûa hoøa bình, vaø khoâng theå nhaân danh Thieân Chuùa ñeå tuyeân boá chieán tranh laø "thaùnh thieän".
Baát cöù nôi naøo söï cheát, chia reõ, xung ñoät vaø ñau khoå voâ toäi ngöï trò, ôû ñoù chuùng ta chæ coù theå nhaän ra Chuùa Gieâsu chòu ñoùng ñinh. Vaøo thôøi ñieåm naøy, chính toâi muoán höôùng suy nghó cuûa chuùng ta ñeán nhöõng ngöôøi ñang ñau khoå nhaát. Lôøi cuûa Dietrich Bonhoeffer coù theå giuùp ích cho chuùng ta. Anh ñaõ vieát töø phoøng giam cuûa mình nhö sau: "Dó nhieân, theo quan ñieåm cuûa Kitoâ Giaùo, leã Giaùng Sinh trong phoøng giam khoù coù theå ñöôïc coi laø moät vaán ñeà ñaëc bieät nghieâm troïng. Raát coù theå, nhieàu ngöôøi trong toøa nhaø naøy seõ toå chöùc leã Giaùng Sinh yù nghóa vaø ñích thöïc hôn ôû nhöõng nôi chæ toå chöùc leã naøy treân danh nghóa. Söï ñau khoå, buoàn phieàn, ngheøo khoù, coâ ñôn, baát löïc vaø toäi loãi coù yù nghóa gì ñoù hoaøn toaøn khaùc döôùi maét Thieân Chuùa so vôùi theo phaùn ñoaùn cuûa con ngöôøi; Chuùa höôùng veà chính nhöõng nôi maø con ngöôøi quay löng laïi; Chuùa Kitoâ ñaõ sinh ra trong chuoàng ngöïa vì khoâng coù choã cho Ngöôøi trong quaùn troï - moät tuø nhaân naém baét ñieàu naøy toát hôn nhöõng ngöôøi khaùc, vaø ñoái vôùi anh ta ñaây thöïc söï laø moät tin toát laønh" (Letters and Papers from Prison, Letter to his Father, 17 December 1943 ).
7. Anh chò em thaân meán, neàn vaên hoùa hoøa bình khoâng chæ ñöôïc xaây döïng giöõa caùc daân toäc vaø caùc quoác gia. Noù baét ñaàu trong traùi tim cuûa moãi ngöôøi chuùng ta. Khi caûm thaáy ñau khoå vì söï lan roäng cuûa chieán tranh vaø baïo löïc, chuùng ta coù theå vaø phaûi ñoùng goùp cho hoøa bình baèng caùch coá gaéng loaïi boû khoûi traùi tim mình moïi haän thuø vaø oaùn giaän ñoái vôùi caùc anh chò em maø chuùng ta cuøng chung soáng. Trong Thö göûi tín höõu EÂpheâsoâ, chuùng ta ñoïc thaáy nhöõng lôøi naøy, nhöõng lôøi naøy cuõng ñöôïc tìm thaáy trong Kinh Thaàn Vuï: "Haõy loaïi boû khoûi anh em moïi cay ñaéng, phaãn noä, giaän döõ, tranh caõi, vu khoáng, cuøng vôùi moïi aùc yù, vaø haõy töû teá vôùi nhau, nhaân töø tha thöù nhau, nhö Thieân Chuùa trong Chuùa Kitoâ ñaõ tha thöù cho anh em" (4:31-32). Chuùng ta haõy töï hoûi: Chuùng ta coù bao nhieâu cay ñaéng trong loøng? Caùi gì ñang nuoâi döôõng nhöõng ñieàu aáy? Ñaâu laø nguoàn goác cuûa söï phaãn noä thöôøng taïo ra khoaûng caùch giöõa chuùng ta vaø chaâm ngoøi cho söï töùc giaän vaø oaùn gheùt? Taïi sao vieäc noùi xaáu sau löng döôùi moïi hình thöùc laïi trôû thaønh caùch duy nhaát ñeå chuùng ta noùi veà nhöõng thöù xung quanh mình?
Neáu chuùng ta thöïc söï muoán chieán tranh chaám döùt vaø nhöôøng choã cho hoøa bình, thì moãi chuùng ta phaûi baét ñaàu vôùi chính mình. Thaùnh Phaoloâ noùi roõ raøng vôùi chuùng ta raèng loøng toát, loøng thöông xoùt vaø söï tha thöù laø lieàu thuoác ñeå chuùng ta xaây döïng hoøa bình.
Töû teá coù nghóa laø luoân choïn ñieàu thieän trong caùch chuùng ta lieân heä vôùi nhau. Beân caïnh baïo löïc vuõ khí, coøn coù baïo löïc lôøi noùi, baïo löïc taâm lyù, baïo löïc laïm duïng quyeàn löïc vaø baïo löïc giaáu gieám cuûa nhöõng lôøi ñaøm tieáu, taát caû ñeàu coù haïi vaø huûy dieät saâu saéc. Tröôùc maët Hoaøng Töû Bình An ñeán theá gian, chuùng ta haõy vöùt boû moïi loaïi vuõ khí. Mong sao khoâng ai trong chuùng ta truïc lôïi töø vò trí vaø vai troø cuûa mình ñeå haï thaáp ngöôøi khaùc.
Loøng thöông xoùt coù nghóa laø chaáp nhaän söï thaät raèng nhöõng ngöôøi khaùc cuõng coù giôùi haïn cuûa hoï. ÔÛ ñaây cuõng vaäy, thaät coâng baèng khi chaáp nhaän raèng caùc caù nhaân vaø toå chöùc, chính vì hoï laø con ngöôøi, neân cuõng bò giôùi haïn. Moät Giaùo hoäi trong saïch vaø chæ daønh cho ngöôøi trong saïch chæ laø söï trôû laïi vôùi laïc giaùo Cathari. Neáu ñuùng nhö vaäy, Phuùc AÂm vaø toaøn boä Kinh Thaùnh ñaõ khoâng cho chuùng ta bieát nhöõng haïn cheá vaø thieáu soùt cuûa nhieàu ngöôøi maø ngaøy nay chuùng ta thöøa nhaän laø thaùnh.
Cuoái cuøng, söï tha thöù coù nghóa laø luoân cho ngöôøi khaùc cô hoäi thöù hai, vôùi nhaän thöùc raèng chuùng ta trôû thaønh thaùnh nhaân nhôø nhöõng hoaùn caûi vaø baét ñaàu laïi. Chuùa laøm ñieàu naøy vôùi moãi ngöôøi chuùng ta; Ngaøi tieáp tuïc tha thöù cho chuùng ta; Ngaøi tieáp tuïc ñaët chuùng ta trôû laïi treân ñoâi chaân cuûa mình; Ngaøi luoân cho chuùng ta moät cô hoäi khaùc. Chuùng ta cuõng neân laøm nhö vaäy. Anh chò em thaân meán, Thieân Chuùa tha thöù khoâng bao giôø meät moûi; chuùng ta laø nhöõng ngöôøi meät moûi khi caàu xin söï tha thöù.
Ñeå moïi cuoäc chieán keát thuùc, caàn phaûi coù söï tha thöù. Neáu khoâng, coâng lyù seõ trôû thaønh söï traû thuø, vaø tình yeâu chæ ñöôïc coi laø moät hình thöùc cuûa söï yeáu ñuoái.
Thieân Chuùa trôû thaønh Haøi Nhi, vaø Haøi Nhi aáy, khi ñaõ lôùn, ñeå mình bò ñoùng ñinh treân thaäp giaù. Khoâng coù gì yeáu hôn moät ngöôøi bò ñoùng ñinh, nhöng söï yeáu ñuoái ñoù ñaõ trôû thaønh söï maïc khaûi quyeàn naêng toái cao cuûa Thieân Chuùa. Trong söï tha thöù, quyeàn naêng cuûa Thieân Chuùa luoân hoaït ñoäng. Xin cho loøng bieát ôn, hoaùn caûi vaø bình an laø quaø taëng cuûa Leã Giaùng Sinh naøy.
Chuùc anh chò em moät Giaùng Sinh vui veû! Vaø moät laàn nöõa, xin anh chò em ñöøng queân caàu nguyeän cho toâi. Caûm ôn anh chò em!
(Source: Dicastero per la Comunicazione - Libreria Editrice VaticanaADDRESS OF HIS HOLINESS POPE FRANCIS TO THE ROMAN CURIA FOR THE EXCHANGE OF CHRISTMAS GREETINGS Benediction Hall Thursday, 22 December 2022)