Ngöôøi moân ñeä toát thì luoân bieát tænh thöùc
Tieáp kieán chung cuûa Ñöùc Thaùnh cha: Ngöôøi moân ñeä toát thì luoân bieát tænh thöùc.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Vatican (RVA News 14-12-2022) -Saùng thöù Tö, ngaøy 14 thaùng Möôøi Hai naêm 2022, Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ ñaõ tieáp kieán chung khoaûng 5,000 tín höõu haønh höông, taïi Ñaïi thính ñöôøng Phaoloâ VI ôû noäi thaønh Vatican, trong khi ngoaøi trôøi trôøi möa naëng haït.
Ñaàu buoåi tieáp kieán, moïi ngöôøi laéng nghe moät ñoaïn saùch thaùnh, trích töø Tin möøng theo thaùnh Mattheâu, ñoaïn 12, 43-45, do taùm ñoäc vieân ñoïc baèng caùc ngoân ngöõ khaùc nhau:
"Khi thaàn oâ ueá xuaát khoûi ngöôøi aáy, thì noù ñi raûo qua nhöõng nôi khoâ chaùy, tìm choán nghæ ngôi maø tìm khoâng ra. Baáy giôø noù noùi: "Ta seõ trôû veà nhaø ta, nôi ta ñaõ boû ra ñi". Khi ñeán nôi noù thaáy nhaø ñeå troáng, laïi ñöôïc queùt töôùc trang hoaøng haún hoi. Noù lieàn ñi keùo theâm baûy thaàn khaùc döõ hôn noù, vaø chuùng vaøo ôû ñoù. Roát cuoäc tình traïng ngöôøi aáy coøn teä hôn tröôùc. Theá heä gian aùc naøy roài cuõng seõ nhö vaäy".
Baøi huaán giaùo
Trong baøi giaùo lyù tieáp ñoù, Ñöùc Thaùnh cha tieáp tuïc ñeà taøi veà söï phaân ñònh vaø baøi thöù 12 naøy coù töïa ñeà: "Söï tænh thöùc".
Ñöùc Thaùnh cha noùi:
Anh chò em thaân meán, chaøo anh chò em!
Caàn caûnh giaùc, tænh thöùc
Nay chuùng ta böôùc vaøo giai ñoaïn keát thuùc haønh trình huaán giaùo naøy veà söï phaân ñònh. Chuùng ta ñaõ khôûi haønh töø göông cuûa thaùnh Ignatio Loyola; roài chuùng ta cöùu xeùt caùc yeáu toá cuûa söï phaân ñònh - nghóa laø caàu nguyeän, nhaän bieát mình, öôùc muoán vaø "cuoán saùch ñôøi soáng" -; chuùng ta ñaõ döøng laïi nôi söï saàu muoän vaø an uûi, hoïp thaønh "chaát lieäu" cuûa phaân ñònh; vaø chuùng ta ñi tôùi vieäc khaúng ñònh söï choïn löïa.
Chuùa daïy phaûi tænh thöùc
Toâi thaáy tôùi ñieåm naøy, caàn noùi ñeán moät thaùi ñoä thieát yeáu ñeå khoâng bò ñaùnh maát toaøn theå coâng vieäc ñöôïc thöïc hieän ñeå phaân ñònh roõ hôn vaø ñöa ra quyeát ñònh toát: ñoù laø thaùi ñoä tænh thöùc. Thöïc vaäy, trong thöïc teá coù ruûi ro, nhö chuùng ta ñaõ nghe trong ñoaïn Tin möøng vöøa ñoïc. Coù ruûi ro vì noù laøm hoûng coâng vieäc, nghóa laø Ma Quyû coù theå laøm hoûng moïi söï, ñöa chuùng ta trôû laïi ñieåm khôûi haønh, coù khi coøn ôû trong moät tình traïng teä hôn nöõa. Vì theá, vieäc tænh thöùc laø ñieàu khoâng theå thieáu ñöôïc. Do ñoù, hoâm nay toâi thaáy neân laøm noåi baät thaùi ñoä naøy, moät thaùi ñoä maø taát caû chuùng ta ñeàu caàn, ñeå tieán trình phaân ñònh ñaït ñích toát ñeïp.
Thöïc vaäy, trong baøi giaûng, Chuùa Gieâsu nhaán maïnh nhieàu veà söï kieän ngöôøi moân ñeä toát thì tænh thöùc, khoâng nguû queân, khoâng ñeå mình quaù yeân taâm khi söï vieäc tieán haønh toát, nhöng tieáp tuïc quan taâm vaø saün saøng thi haønh boån phaän cuûa mình.
Ví duï, trong Tin möøng theo thaùnh Luca, Chuùa Gieâsu noùi: "Caùc con haõy saün saøng, thaét löng, vaø caàm ñeøn chaùy saùng; haõy gioáng nhö ngöôøi kia ñang ñôïi chuû veà töø tieäc cöôùi, laøm sao ñeå khi chuû goõ cöûa thì môû ngay. Phuùc cho ñaày tôù naøo khi chuû veà maø coøn thaáy tænh thöùc" (12,35-37).
Ñoù laø thaùi ñoä taâm hoàn cuûa nhöõng Kitoâ höõu chôø ñôïi Chuùa ñeán sau heát; nhöng chuùng ta cuõng coù theå hieåu nhö moät thaùi ñoä thoâng thöôøng caàn coù trong cuoäc soáng, laøm sao ñeå nhöõng choïn löïa cuûa chuùng ta, nhieàu khi ñöôïc thöïc hieän sau khi ñaõ choïn löïa kyõ löôõng, coù theå tieáp tuïc moät caùch kieân trì vaø nhaát quaùn, mang laïi thaønh quaû.
Tai haïi cuûa söï thieáu tænh thöùc
Neáu thieáu söï tænh thöùc, thì nguy cô lôùn moïi söï seõ maát ñi, nhö chuùng ta ñaõ noùi. Ñaây khoâng phaûi laø moät nguy cô veà maët taâm lyù, nhöng veà phöông dieän taâm linh, moät caïm baãy ñích thöïc cuûa thaàn döõ. Thöïc vaäy, aùc thaàn naøy ñôïi ñuùng luùc chuùng ta quaù töï tin, khi moïi söï tieán haønh toát ñeïp, khi moïi söï "thuaän buoàm xuoâi gioù", vaø nhö ngöôøi ta vaãn noùi, "chuùng ta coù gioù thoåi sau löng". Thöïc theá, trong duï ngoân ngaén cuûa Tin möøng maø chuùng ta vöøa nghe, coù noùi raèng thaàn oâ ueá, khi trôû laïi caên nhaø noù ñaõ ra khoûi, "nay thaáy nhaø ñoù khoâng coù chuû hieän dieän, ñöôïc queùt doïn vaø trang ñieåm" (Mt 12,44). Moïi söï ngaên naép, nhöng chuû nhaø ñaâu roài? Khoâng coù. Ñoù laø vaán ñeà. Chuû nhaø khoâng coù maët, ñi ra ngoaøi, ñaõng trí; hoaëc coù chuû ôû nhaø, nhöng ñang nguû thieáp ñi vaø vì theá cuõng nhö laø khoâng coù maët. Khoâng tænh thöùc, khoâng chuù yù, vì quaù töï tin nôi mình vaø ñaùnh maát söï khieâm toán giöõ gìn taâm hoàn cuûa mình.
Khi aáy, thaàn döõ coù theå lôïi duïng ñeå trôû laïi caên nhaø aáy. Nhöng Tin möøng noùi raèng haén khoâng trôû laïi moät mình, maø cuøng vôùi baûy thaàn döõ coøn teä hôn haén nöõa" (v. 45). Moät ñoaøn gian aùc, moät baêng ñaûng baát löông. Nhöng chuùng ta töï hoûi, laøm sao chuùng coù theå ñi vaøo maø khoâng bò caûn trôû? Laøm sao chuû nhaø khoâng nhaän thaáy? Chuû nhaø ñaõ chaúng gioûi giang trong vieäc phaân ñònh sao? Ñaõ chaúng ñöôïc nhöõng lôøi khen ngôïi cuûa baïn beø vaø nhöõng ngöôøi laùng gieàng cuûa caên nhaø ñeïp ñeõ lòch söï, ngaên naép, saïch seõ nhö theá sao? Ñuùng vaäy, nhöng coù leõ chính vì theá maø ngöôøi aáy quaù yeâu caên nhaø cuûa mình, nghóa laø yeâu chính mình, khoâng coøn chôø ñôïi Chuùa nöõa, khoâng ñôïi chôø vò Hoân Phu ñeán nöõa; coù leõ vì sôï laøm hoûng traät töï aáy maø khoâng coøn ñoùn tieáp ai nöõa, khoâng môøi nhöõng ngöôøi ngheøo, ngöôøi voâ gia cö, nhöõng ngöôøi gaây phieàn toaùi... Moät ñieàu chaéc chaén laø: ôû ñaây coù söï kieâu ngaïo xaáu xa, töï phuï laø ngöôøi coâng chính, ngöôøi taøi gioûi, ngöôøi ñaøng hoaøng. Khi chuùng ta quaù tin vaøo mình thay vì nôi ôn Chuùa, thì luùc ñoù ma quyû tìm ñöôïc cöûa môû. Khi aáy, haén toå chöùc moät cuoäc haønh quaân ñeå chieám caên nhaø aáy. Vaø Chuùa Gieâsu keát luaän: "Tình traïng cuûa ngöôøi aáy caøng trôû neân teä hôn tröôùc" (v.45).
Vaø Ñöùc Thaùnh cha keát luaän raèng: "Anh chò em thaân meán, döôøng nhö khoâng theå nhöng thöïc teá laø nhö vaäy. Vaø raát tieác laø kinh nghieäm xaùc nhaän ñieàu ñoù. Moãi ngöôøi cuõng coù theå kieåm chöùng ñieàu ñoù khi nghó laïi chính cuoäc soáng baûn thaân cuûa mình. Thöïc hieän söï phaân ñònh toát vaø thi haønh vieäc choïn löïa toát vaãn khoâng ñuû. Coøn caàn phaûi tænh thöùc. Tænh thöùc laø daáu hieäu khoân ngoan, nhaát laø daáu chæ söï khieâm toán, laø con ñöôøng tuyeät haûo cuûa ñôøi soáng Kitoâ."
Chaøo thaêm vaø keâu goïi
Sau baøi huaán giaùo cuûa Ñöùc Thaùnh cha, buoåi tieáp kieán ñöôïc noái tieáp vôùi phaàn toùm taét baøi giaùo lyù vaø nhöõng lôøi chaøo thaêm cuûa ngaøi göûi ñeán caùc nhoùm haønh höông.
Khi chaøo baèng tieáng Anh, Ñöùc Thaùnh cha ñaëc bieät nhaéc ñeán caùc tín höõu ñeán töø Myõ vaø Ñaïi hoïc Coâng giaùo Australia, ñoàng thôøi caàu chuùc moïi ngöôøi moät haønh trình Muøa Voïng phong phuù ñeå ñoùn möøng Chuùa Haøi Ñoàng Gieâsu trong leã Giaùng sinh, nhö Con Thieân Chuùa vaø laø Vò Vua Hoøa Bình.
Ñaëc bieät baèng tieáng Ba Lan, Ñöùc Thaùnh cha nhaéc nhôù raèng: "Muøa Voïng laø thôøi kyø chôø ñôïi leã Giaùng sinh, laø thôøi ñieåm chia seû. Bao nhieâu ngöôøi trong anh chò em ñaõ nhôù ñieàu ñoù khi tham gia saùng kieán cuûa toå chöùc Caritas: "Töø gia ñình cho gia ñình", nhôø ñoù nhöõng ngöôøi bò thieät haïi vì nhöõng xung ñoät voõ trang vaø khuûng hoaûng nhaân ñaïo treân toaøn theá giôùi ñöôïc naâng ñôõ. Naêm nay, nhöõng trôï giuùp ñöôïc daønh cho caû caùc gia ñình Ucraina. Toâi khuyeán khích anh chò em kieân trì trong söï chia seû vôùi nhöõng ngöôøi tuùng thieáu".
Baèng tieáng YÙ, Ñöùc Thaùnh cha ñaëc bieät nhaéc ñeán nhöõng ngöôøi treû thieän nguyeän, ñeán ñaây nhaân dòp Ngaøy Toaøn quoác Phuïc vuï daân söï vaø Ñöùc Thaùnh cha khuyeán khích hoï haõy trôû thaønh nhöõng chöùng nhaân veà loøng töø nhaân, dòu daøng vaø yeâu thöông voâ vò lôïi ñoái vôùi moïi ngöôøi, nhaát laø nhöõng ngöôøi mong manh nhaát.
Ñöùc Thaùnh cha noùi: "Toâi ñeà nghò vôùi taát caû anh chò em chaân dung thaùnh Gioan Thaùnh Giaù, linh muïc Tieán só Hoäi Thaùnh maø hoâm nay chuùng ta kính nhôù trong phuïng vuï. Theo göông vò ñaïi toân sö veà tu ñöùc naøy, anh chò em haõy laøm chöùng trong ñôøi soáng thöôøng nhaät loøng gaén boù cuûa anh chò em vôùi thaùnh yù Chuùa. Vaø chuùng ta haõy canh taân söï gaàn guõi cuûa chuùng ta ñoái vôùi nhaân daân Ucraina ñau thöông, baèng caùch kieân trì trong kinh nguyeän soát saéng cho nhöõng anh chò em chuùng ta ñang chòu ñau khoå raát nhieàu. Möøng Giaùng sinh thaät laø ñieàu toát ñeïp. Nhöng chuùng ta haõy giaûm chi tieâu trong dòp leã Giaùng sinh naøy, haõy möøng leã moät caùch khieâm toán, caùc moùn quaø ñôn sô hôn, vaø göûi tieàn tieát kieäm coù ñöôïc cho nhaân daân Ucraina ñang caàn, ñang chòu ñau khoå; hoï ñang bò ñoùi, laïnh vaø bao nhieâu ngöôøi cheát vì khoâng coù baùc só, y taù ôû gaàn. Chuùng ta ñöøng queân: möøng leã Giaùng sinh, ñoàng yù laø vaäy, nhöng trong an bình vaø trong taâm hoàn, vôùi Chuùa vaø vôùi ngöôøi Ucraina, ñoàng thôøi coù moät cöû chæ cuï theå ñoái vôùi hoï. Toâi môøi goïi taát caû haõy taêng cöôøng vieäc chuaån bò tinh thaàn cho leã Giaùng sinh nay ñang ñeán gaàn".
Buoåi tieáp kieán keát thuùc vôùi kinh Laïy Cha vaø pheùp laønh cuûa Ñöùc Thaùnh cha.