Ñöùc Thaùnh cha chuû söï thaùnh leã
Ngaøy Theá giôùi Ngöôøi ngheøo laàn thöù saùu
Ñöùc Thaùnh cha chuû söï thaùnh leã Ngaøy Theá giôùi Ngöôøi ngheøo laàn thöù saùu.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Vatican (RVA News 13-11-2022) - Saùng Chuùa nhaät, 13 thaùng Möôøi Moät naêm 2022, nhaân Ngaøy Theá giôùi Ngöôøi ngheøo laàn thöù saùu, Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ ñaõ chuû söï thaùnh leã taïi Ñeàn thôø thaùnh Pheâroâ, töø luùc gaàn 10 giôø tröôùc söï tham döï cuûa gaàn 9,000 tín höõu ngoài chaät thaùnh ñöôøng.
Ñoàng teá vôùi Ñöùc Thaùnh cha, coù hôn 100 linh muïc vaø khoaûng 26 hoàng y vaø giaùm muïc, ñaëc bieät laø Ñöùc Toång giaùm muïc Rino Fisichella, Quyeàn Toång tröôûng Boä loan baùo Tin möøng, giuùp Ñöùc Thaùnh cha laøm caùc vieäc taïi baøn thôø, vì ngaøi vaãn ñau ñaàu goái khoâng theå ñi laïi deã daøng.
Baøi giaûng cuûa Ñöùc Thaùnh cha
Trong baøi giaûng thaùnh leã, Ñöùc Thaùnh cha quaûng dieãn baøi Tin möøng theo thaùnh Luca (21,5-9) cuûa ngaøy leã, trong ñoù Chuùa Gieâsu löu yù veà nhöõng bieán coá chao ñaûo vaø bi thaûm ñaùnh daáu lòch söû nhaân loaïi: "moïi söï trong traàn theá naøy seõ qua ñi, neân ñieàu quan troïng laø bieát phaân ñònh thôøi kyø chuùng ta ñang soáng, ñeå tieáp tuïc laø moân ñeä cuûa Tin möøng trong caû nhöõng ñaûo loän cuûa lòch söû".
Ñöùc Thaùnh cha nhaán maïnh vaø khai trieån hai lôøi nhaén nhuû cuûa Chuùa: Caùc con ñöøng ñeå mình bò ñaùnh löøa vaø haõy laøm chöùng taù.
Ñöùc Thaùnh cha noùi:
Ñieàu ñaàu tieân Chuùa Gieâsu caûnh giaùc caùc moân ñeä laø ñöøng ñeå mình bò ñaùnh löøa, vì "nhieàu ngöôøi seõ tôùi maïo danh Thaày maø noùi: "Chính toâi ñaây", vaø "thôøi gian ñaõ gaàn keà". Caùc con ñöøng ñi theo hoï! (Lc 21,8). Vaø Chuùa noùi theâm: "Khi caùc con nghe noùi veà chieán tranh vaø nhöõng cuoäc caùch maïng, caùc con ñöøng kinh haõi" (v.9).
Ñöùc Thaùnh cha giaûi thích raèng: "Chuùa muoán giaûi thoaùt chuùng ta khoûi caùm doã ñoïc caùc söï kieän bi thaûm nhaát moät caùch meâ tín hoaëc hoát hoaûng, nhö theå taän theá gaàn keà vaø khoâng boõ coâng daán thaân laøm ñieàu toát laønh naøo nöõa. (...). Chuùa Gieâsu caûnh giaùc chuùng ta: "Caùc con ñöøng ñeå mình bò löøa", ñöøng ñeå mình bò choùa maét vì söï toø moø deã tin, ñöøng ñöông ñaàu vôùi caùc bieán coá vì sôï haõi, nhöng toát hôn haõy hoïc caùch ñoïc caùc bieán coá vôùi ñoâi maét ñöùc tin, tin chaéc raèng neáu ta gaàn Chuùa, thì "duø moät sôïi toùc treân ñaàu caùc con cuõng chaúng bò maát" (v.18).
Ñöùc Thaùnh cha nhaän ñònh raèng "Neáu lòch söû nhaân loaïi ñeàu laø nhöõng bieán coá saàu thaûm, nhöõng tình traïng ñau thöông, chieán tranh, caùch maïng vaø tai öông, thì cuõng ñuùng nhö Chuùa Gieâsu ñaõ noùi - taát caû nhöõng ñieàu ñoù khoâng phaûi laø chaám heát (Xc v.9); ñoù khoâng phaûi laø lyù do ñeå cho mình bò teâ lieät vì sôï haõi hoaëc chieàu theo thaùi ñoä chuû baïi cuûa ngöôøi nghó raèng nay moïi söï maát heát roài, neáu coù daán thaân trong cuoäc soáng thì chæ laø ñieàu voâ ích. Ngöôøi moân ñeä cuûa Chuùa khoâng ñeå mình bò co quaép vì cam chòu, khoâng chieàu theo söï naûn chí caû trong nhöõng tình traïng khoù khaên nhaát, vì Thieân Chuùa cuûa hoï laø Thieân Chuùa phuïc sinh vaø hy voïng, luoân naâng ñôõ daäy: vôùi Chuùa, chuùng ta luoân coù theå höôùng caùi nhìn leân cao, taùi baét ñaàu vaø khôûi haønh laïi. Vì theá, Kitoâ höõu khi ñöùng tröôùc thöû thaùch, hoï töï hoûi: "Chuùa ñang noùi vì vôùi chuùng ta qua thôøi ñieåm khuûng hoaûng naøy?". Vaø trong khi xaûy ra nhöõng söï kieän xaáu sinh ra ngheøo ñoùi vaø ñau khoå, hoï töï hoûi: "Moät caùch cuï theå, toâi coù theå laøm ñieàu gì toát?"
Laøm chöùng taù
Ñöùc Thaùnh cha cuõng noùi raèng; "khoâng phaûi tình côø maø trong lôøi khuyeân thöù hai, sau khi daïy 'caùc con ñöøng ñeå mình bò ñaùnh löøa', Chuùa noùi moät caùch tích cöïc: 'Khi aáy caùc con seõ ñöôïc cô hoäi laøm chöùng taù' (v.13). Toâi muoán nhaán maïnh töø ñeïp ñeõ naøy: cô hoäi coù nghóa laø coù cô may laøm ñieàu gì toát ñeïp töø nhöõng hoaøn caûnh trong cuoäc soáng, caû khi chuùng khoâng lyù töôûng. Ñoù laø moät ngheä thuaät tieâu bieåu cuûa Kitoâ giaùo: khoâng trôû thaønh naïn nhaân cuûa nhöõng gì xaûy ra, nhöng naém baét cô may aån naùu sau nhöõng gì xaûy ra, ñieàu toát laø coù theå xaây döïng, keå caû ñi töø nhöõng tình traïng tieâu cöïc. Moãi khuûng hoaûng laø moät khaû theå vaø mang laïi cô hoäi ñeå taêng tröôûng. Chuùng ta seõ nhaän thaáy ñieàu ñoù khi ñoïc laïi nhöõng bieán coá caù nhaân cuûa chuùng ta: trong cuoäc soáng, nhieàu khi nhöõng böôùc tieán quan troïng nhaát ta thöïc hieän chính laø trong moät vaøi khuûng hoaûng, khi bò thöû thaùch, maát kieåm soaùt, baát an, Vaø khi aáy chuùng ta hieåu lôøi môøi goïi maø hoâm nay, Chuùa Gieâsu göûi tröïc tieáp cho toâi, cho baïn, cho moãi ngöôøi chuùng ta: trong khi chuùng ta nhìn thaáy chuùng quanh mình nhöõng ñaûo loän, chieán tranh, xung ñoät, baïn laøm gì? Phaûi chaêng baïn giaûi trí ñeå khoûi nghó ñeán noù, hoaëc baïn tìm tieâu khieån ñeå khoûi can döï vaøo? Hay baïn quay sang choã khaùc ñeå khoûi thaáy caùc vaán ñeà aáy? (...)
AÙp duïng vaøo Chuùa nhaät ngöôøi ngheøo
AÙp duïng vaøo chuû ñeà Chuùa nhaät naøy, Ñöùc Thaùnh cha noùi: "Anh chò em, trong Ngaøy Theá giôùi Ngöôøi ngheøo hoâm nay, Lôøi Chuùa Gieâsu laø moät lôøi caûnh giaùc maïnh meõ, phaù vôõ tình traïng ñieác noäi taâm ngaên caûn chuùng ta laéng nghe tieáng keâu ñau thöông bò boùp ngheït cuûa nhöõng ngöôøi yeáu theá. Caû hoâm nay, chuùng ta soáng trong moät xaõ hoäi bò thöông tích vaø chuùng ta chöùng kieán nhö Tin möøng ñaõ noùi, nhöõng caûnh töôïng baïo löïc, baát coâng vaø baùch haïi, hôn nöõa chuùng ta phaûi ñöông ñaàu vôùi cuoäc khuûng hoaûng do nhöõng thay ñoåi khí haäu vaø ñaïi dòch taïo neân, ñeå laïi moät loaït nhöõng khoù khaên khoâng nhöõng veà theå lyù nhöng caû veà taâm lyù, kinh teá vaø xaõ hoäi. Caû ngaøy nay chuùng ta thaáy daân toäc naøy choáng daân toäc khaùc, vaø lo aâu chöùng kieán söï lan traøn maïnh meõ caùc cuoäc xung ñoät, tai öông chieán tranh, gaây neân cheát choùc cho bao nhieâu ngöôøi voâ toäi vaø gia taêng ñoäc döôïc oaùn thuø... Nhöng neáu taâm hoàn chuùng ta thieáu nhaïy caûm vaø toû ra döûng döng, chuùng ta khoâng theå nghe tieáng keâu ñau thöông yeáu ôùt cuûa hoï, chuùng ta khoâng theå khoùc vôùi hoï vaø cho hoï, khoâng thaáy bao nhieâu coâ ñôn vaø lo aâu aån naáp caû trong nhöõng goùc bò queân laõng nôi caùc thaønh thò cuûa chuùng ta...
Ñöùc Thaùnh cha nhaén nhuû raèng: "Chuùng ta haõy ñoùn nhaän lôøi môøi goïi maïnh meõ cuûa Tin möøng ñöøng ñeå mình bò löøa ñaûo. Ñöøng nghe nhöõng lôøi tieân baùo tai öông, ñöøng ñeå mình bò meâ hoaëc vì nhöõng "myõ ngö" cuûa chuû nghóa daân tuùy, lôïi duïng nhöõng nhu caàu cuûa daân chuùng, ñeà nghò nhöõng giaûi phaùp deã daøng vaø mau leï. Ñöùng theo nhöõng tieân tri giaû, nhaân danh lôïi loäc, coâng boá nhöõng coâng thöùc chæ höõu duïng ñeå gia taêng giaøu sang cho thieåu soá, vaø laøm cho ngöôøi ngheøo bò gaït ra ngoaøi leà. Traùi laïi, chuùng ta haõy laøm chöùng nhaân: haõy thaép leân nhöõng ngoïn ñeøn hy voïng giöõa taêm toái; haõy naém baét nhöõng cô hoäi trong nhöõng tình traïng bi thaûm, ñeå laøm chöùng veà Tin möøng vui töôi vaø xaây döïng moät theå giôùi huynh ñeä hôn. Haõy can ñaûm daán thaân cho coâng lyù, toân troïng luaät phaùp vaø hoøa bình, ñöùng caïnh nhöõng ngöôøi yeáu theá nhaát."
Trong nhöõng daán thaân treân ñaây, Ñöùc Thaùnh cha môøi goïi caùc tín höõu kín muùc söùc maïnh töø loøng tín thaùc nôi Thieân Chuùa laø Cha vaø laø Ñaáng canh giöõ chuùng ta. Neáu chuùng ta côûi môû taâm hoàn vôùi Chuùa, Ngöôøi seõ gia taêng trong chuùng ta khaû naêng yeâu thöông. Thöïc vaäy, Chuùa Gieâsu, sau khi noùi veà nhöõng caûnh töôïng baïo ñoäng vaø kinh hoaøng, ngaøi keát luaän vaø noùi raèng "Duø moät sôïi toùc treân ñaàu caùc con cuõng khoâng bò maát" (v.18). "Chuùng ta caàn luoân laäp laïi cho mình ñieàu naøy, nhaát laø trong nhöõng luùc ñau thöông nhaát: Thieân Chuùa laø Cha vaø ôû caïnh toâi, Chuùa bieát vaø yeâu thöông toâi, canh chöøng cho toâi, Chuùa khoâng nguû, Chuùa chaêm soùc toâi vaø vôùi Chuùa, duø moät sôïi toùc treân ñaàu toâi cuõng khoâng bò maát ñi".
Trong phaàn lôøi nguyeän phoå quaùt, coäng ñoaøn ñaõ laàn löôït caàu nguyeän cho Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ vaø taát caû caùc muïc töû cuûa Giaùo hoäi, ñeå caùc vò coù theå naâng ñôõ nhöõng ngöôøi roát cuøng vaø bò loaïi tröø, thoa dòu nhöõng ñau khoå cuûa hoï. Caàu cho moïi tín höõu ñaõ chòu pheùp röûa bieát nhaän ra söï hieän dieän cuûa Chuùa Kitoâ nôi nhöõng ngöôøi ngheøo vaø tuùng thieáu, vaø trong thaàn thanh baàn theo Tin möøng, ñöôïc ñöùc baùc aùi chaân thöïc linh hoaït. Caàu cho caùc nhaø laõnh ñaïo caùc daân nöôùc, ñeå hoï thaêng tieán coâng lyù vaø tình lieân ñôùi, daán thaân tìm ra taøi nguyeân vaø phöông tieän cöùu giuùp nhöõng ngöôøi yeáu theá nhaát vaø bò gaït ra ngoaøi leà, qua ñoù laøm cho theá giôùi trôû neân huynh ñeä hôn. Caàu cho taát caû caùc tín höõu hieän dieän ñeå coù khaû naêng vöôït thaéng ích kyû, döûng döng, vaø sôï ngöôøi khaùc, ngaên caûn chuùng ta yeâu thöông nhöõng anh chò em ôû trong laàm than.
Thaùnh leã keát thuùc luùc 11 giôø 15 phuùt cuøng ngaøy.