Bahrain, moät tieán trình ñoái thoaïi vaø hoøa bình
Tieáp kieán chung cuûa Ñöùc Thaùnh cha: Bahrain, moät tieán trình ñoái thoaïi vaø hoøa bình.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Vatican (RVA News 10-11-2022) - Saùng thöù Tö, ngaøy 09 thaùng Möôøi Moät naêm 2022, khoaûng 9 giôø, Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ ñaõ tieáp kieán chung khoaûng 15,000 tín höõu haønh höông taïi Quaûng tröôøng thaùnh Pheâroâ.
Nhö thöôøng leä, buoåi tieáp kieán ñöôïc môû ñaàu vôùi phaàn toân vinh Lôøi Chuùa. Moïi ngöôøi ñaõ nghe ñoaïn saùch Ngoân söù Isaia (Is 2,2.4) ñöôïc xöôùng leân baèng taùm thöù tieáng:
"Trong töông lai, nuùi Nhaø Chuùa ñöùng kieân cöôøng vöôït ñænh caùc non cao, vöôn mình treân heát moïi ngoïn ñoài. Daân luõ löôït ñöa nhau tôùi... Ngöôøi seõ ñöùng laøm troïng taøi giöõa caùc quoác gia vaø phaân xöû cho muoân daân toäc. Hoï seõ ñuùc göôm ñao thaønh cuoác thaønh caøy, reøn giaùo maùc leân lieàm neân haùi. Daân naøy nöôùc noï seõ khoâng coøn vung kieám ñaùnh nhau vaø thieân haï thoâi hoïc ngheà chinh chieán".
Baøi huaán giaùo
Trong baøi huaán giaùo tieáp ñoù, Ñöùc Thaùnh cha taïm ngöng loaït baøi giaùo lyù veà phaân ñònh ñeå keå laïi chuyeán toâng du thöù 39 ngaøi môùi thöïc hieän taïi tieåu vöông quoác Bahrain, töø ngaøy 03 ñeán ngaøy 06 thaùng Möôøi Moät naêm 2022.
Ñöùc Thaùnh cha noùi:
Anh chò em thaân meán, chaøo anh chò em!
Caùch ñaây ba ngaøy, toâi ñaõ trôû veà sau cuoäc vieáng thaêm taïi vöông quoác Bahrain. Toâi muoán caùm ôn taát caû nhöõng ngöôøi ñaõ ñoàng haønh vôùi toâi trong chuyeán vieáng thaêm naøy, hoã trôï baèng kinh nguyeän vaø toâi taùi baøy toû loøng bieát ôn ñoái vôùi Quoác vöông, chính quyeàn vaø daân chuùng vì söï tieáp ñoùn noàng nhieät. Töï nhieân, ngöôøi ta töï hoûi: taïi sao Ñöùc Giaùo hoaøng muoán vieáng thaêm quoác gia nhoû beù naøy, coù ñaïi ña soá daân chuùng theo Hoài giaùo? Toâi muoán traû lôøi qua ba töø laø: ñoái thoaïi, gaëp gôõ vaø haønh trình.
"Tröôùc heát laø ñoái thoaïi: cô hoäi cho chuyeán vieáng thaêm, voán ñöôïc mong öôùc töø laâu, laø lôøi môøi cuûa nhaø Vua ñeán tham döï moät Dieãn ñaøn veà ñoái thoaïi giöõa Ñoâng vaø Taây phöông. Ñoái thoaïi giuùp khaùm phaù söï phong phuù cuûa nhöõng ngöôøi thuoäc caùc daân toäc, caùc truyeàn thoáng vaø tín ngöôõng khaùc.
"Bahrain laø moät quaàn ñaûo goàm bao nhieâu ñaûo, giuùp chuùng ta hieåu raèng ta khoâng theå soáng coâ laäp, nhöng caàn xích laïi gaàn nhau. Chính nghóa hoøa bình ñoøi ñoái thoaïi, vaø ñoái thoaïi laø "döôõng khí cuûa hoøa bình". Caùch ñaây gaàn 60 naêm, Coâng ñoàng chung Vatican II, khi noùi veà vieäc xaây döïng coâng trình hoøa bình, ñaõ khaúng ñònh raèng "coâng vieäc naøy ñoøi hoûi [con ngöôøi] môû roäng taâm trí vöôït leân treân nhöõng bieân cöông quoác gia cuûa mình, töø boû moïi thöù ích kyû quoác gia vaø moïi tham voïng baù quyeàn treân caùc nöôùc khaùc, thay vaøo ñoù caàn nuoâi döôõng moät söï toân troïng saâu xa ñoái vôùi toaøn theå nhaân loaïi, nay ñang vaát vaû tieán tôùi moät söï hieäp nhaát roäng lôùn hôn" (GS 82). Taïi Bahrain, toâi ñaõ nhaän thaáy ñoøi hoûi ñoù vaø caàu mong raèng, treân toaøn theá giôùi, caùc vò traùch nhieäm toân giaùo vaø daân söï bieát nhìn xa hôn bieân cöông, coäng ñoaøn cuûa mình, ñeå cuøng nhau chaêm soùc. Chæ nhö theá ta môùi coù theå ñöông ñaàu vôùi moät soá vaán ñeà hoaøn vuõ, nhö söï queân laõng Thieân Chuùa, thaûm traïng ngheøo ñoùi, söï baûo toàn thieân nhieân, hoøa bình. Theo nghóa ñoù, Dieãn ñaøn ñoái thoaïi, qua chuû ñeà "Ñoâng vaø Taây phöông ñeå tieán tôùi söï soáng chung nhaân loaïi" ñaõ khuyeân choïn con ñöôøng gaëp gôõ vaø töø khöôùc con ñöôøng ñuïng ñoä. Chuùng ta raát caàn con ñöôøng ñoái thoaïi döôøng naøo! Toâi nghó ñeán chieán tranh ñieân roà maø naïn nhaân laø nöôùc Ucraina tang thöông, vaø bao nhieâu cuoäc xung ñoät khaùc, maø ngöôøi ta seõ khoâng bao giôø giaûi quyeát ñöôïc qua tieâu chuaån treû con vôùi caùc voõ khí, nhöng chæ coù theå giaûi quyeát baèng söùc maïnh dòu daøng cuûa ñoái thoaïi.
Nhöng khoâng theå coù ñoái thoaïi neáu khoâng coù gaëp gôõ. Ñoù laø töø thöù hai. Taïi Bahrain, chuùng toâi ñaõ gaëp gôõ nhau, vaø nhieàu laàn toâi ñaõ caûm thaáy naûy sinh öôùc muoán sao cho caùc cuoäc gaëp gôõ giöõa caùc Kitoâ höõu vaø tín höõu Hoài giaùo ñöôïc gia taêng, coù nhöõng töông quan vöõng chaéc hôn ñöôïc noái keát, vaø coù söï quan taâm hôn ñoái vôùi nhau. Taïi Bahrain, theo thoùi quen, ngöôøi ta coù thoùi quen ñöa tay leân traùi tim khi chaøo nhau. Toâi cuõng ñaõ laøm nhö vaäy, ñeå daønh choã trong taâm hoàn cho ngöôøi toâi gaëp. Vì neáu khoâng coù ñoùn tieáp, thì ñoái thoaïi seõ troáng roãng, beà ngoaøi, noù chæ laø vaán ñeà caùc yù töôûng chöù khoâng phaûi laø thöïc taïi. Trong soá bao nhieâu cuoäc gaëp gôõ, toâi nghó ñeán cuoäc gaëp gôõ vôùi ngöôøi anh em quí meán, Ñaïi Imam cuûa Ñeàn thôø Al Azhar, vaø cuoäc gaëp gôõ nhöõng ngöôøi treû cuûa tröôøng Thaùnh Taâm, caùc hoïc sinh ñaõ mang laïi cho chuùng toâi moät giaùo huaán toát, hoï hoïc chung vôùi nhau, ngöôøi Kitoâ vaø Hoài giaùo. Töø khi coøn treû, khi coøn laø thieáu nieân, treû em, hoï caàn bieát nhau, nhö theá cuoäc gaëp gôõ huynh ñeä troåi vöôït hôn nhöõng chia reõ yù thöùc heä. Nhöng caû nhöõng ngöôøi giaø cuõng neâu chöùng taù veà söï khoân ngoan huynh ñeä: toâi nghó laïi cuoäc gaëp gôõ vôùi Hoäi ñoàng caùc vò Tröôûng laõo Hoài giaùo, moät toå chöùc quoác teá ñöôïc thaønh laäp caùch ñaây vaøi naêm, thaêng tieán nhöõng quan heä toát giöõa caùc coäng ñoaøn Hoài giaùo, trong söï toân troïng, ñieàu hôïp vaø hoøa bình, choáng laïi traøo löu cöïc ñoan vaø baïo löïc.
Vaø theá laø chuùng ta ñi tôùi töø thöù ba laø: haønh trình. Cuoäc vieáng thaêm taïi Bahrain khoâng ñöôïc coi nhö moät bieán coá rieâng reõ, nhöng noù laø thaønh phaàn cuûa moät haønh trình, ñöôïc thaùnh Gioan Phaoloâ II khai maïc, khi ngaøi ñeán thaêm Maroc. Nhö theá cuoäc vieáng thaêm ñaàu tieân cuûa moät vò Giaùo hoaøng ôû Bahrain töôïng tröng moät böôùc tieán môùi trong haønh trình giöõa caùc tín höõu Kitoâ vaø Hoài giaùo: khoâng phaûi ñeå laøm laãn loän hoaëc lu môø ñöùc tin, nhöng ñeå kieán taïo nhöõng lieân minh huynh ñeä nhaân danh Toå phuï Abraham, laø vò löõ haønh treân traùi ñaát döôùi caùi nhìn töø bi cuûa Thieân Chuùa duy nhaát treân Trôøi Cao, Thieân Chuùa cuûa hoøa bình. Vì theá khaåu hieäu cuûa chuyeán vieáng thaêm laø "Hoøa bình döôùi theá cho ngöôøi thieän taâm".
Ñaïi keát Kitoâ
Ñöùc Thaùnh cha noùi theâm raèng: "Ñoái thoaïi, gaëp gôõ vaø haønh trình taïi Bahrain cuõng ñöôïc thöïc hieän giöõa caùc tín höõu Kitoâ: thöïc vaäy, cuoäc gaëp gôõ ñaàu tieân laø cuoäc gaëp gôõ ñaïi keát, caàu nguyeän cho hoøa bình vôùi Ñöùc Thöôïng phuï yeâu quí vaø laø ngöôøi anh em Bartolomaios, vaø vôùi caùc anh chò em thuoäc caùc heä phaùi vaø nghi leã khaùc nhau. Cuoäc gaëp gôõ aáy ñaõ dieãn ra taïi nhaø thôø chính toøa daâng kính Ñöùc Baø Arabia, cô caáu thaùnh ñöôøng naøy gôïi laïi caên leàu, trong ñoù, theo Kinh thaùnh, Thieân Chuùa ñaõ gaëp gôõ oâng Moâiseâ trong sa maïc, doïc theo haønh trình. Caùc anh chò em trong ñöùc tin maø toâi ñaõ gaëp taïi Bahrain, thöïc söï soáng trong haønh trình, phaàn lôùn hoï laø nhöõng coâng nhaân di daân, xa nhaø, hoï tìm laïi ñöôïc coäi reã cuûa mình trong Daân Thieân Chuùa vaø tìm ñöôïc gia ñình trong ñaïi gia ñình Giaùo hoäi. Hoï tieán böôùc trong vui töôi, xaùc tín raèng nieàm hy voïng nôi Thieân Chuùa khoâng laøm thaát voïng (Xc Rm 5,5).
Gaëp caùc muïc töû vaø tu só
Khi gaëp caùc muïc töû, nhöõng ngöôøi nam nöõ thaùnh hieán, caùc nhaân vieân muïc vuï, vaø trong thaùnh leã töng böøng vaø caûm ñoäng taïi saân vaän ñoäng, vôùi bao nhieâu tín höõu ñeán töø caû nhöõng nöôùc khaùc ôû Vuøng Vònh, toâi ñaõ mang laïi cho hoï loøng quí meán cuûa toaøn theå Giaùo hoäi.
Vaø hoâm nay, toâi muoán thoâng truyeàn cho anh chò em nieàm vui chaân thaønh cuûa hoï, ñôn sô vaø ñeïp ñeõ. Khi gaëp nhau vaø cuøng caàu nguyeän, chuùng toâi ñaõ caûm thaáy ñoàng taâm hieäp yù. Khi nghó ñeán haønh trình cuûa hoï, kinh nghieäm ñoái thoaïi haèng ngaøy cuûa hoï, taát caû chuùng toâi caûm thaáy ñöôïc keâu goïi môû roäng chaân trôøi, côûi môû vaø môû roäng nhöõng quan taâm, taän tuïy tìm hieåu ngöôøi khaùc. Vì haønh trình huynh ñeä vaø hoøa binh, ñeå tieán haønh, thì caàn taát caû vaø moãi ngöôøi. Xin Ñöùc Meï phuø giuùp chuùng con trong haønh trình naøy!
Chaøo thaêm vaø keâu goïi
Sau baøi huaán giaùo cuûa Ñöùc Thaùnh cha, buoåi tieáp kieán ñöôïc noái tieáp vôùi phaàn toùm taét baøi giaùo lyù vaø nhöõng lôøi chaøo thaêm cuûa ngaøi göûi ñeán caùc nhoùm haønh höông, trong caùc ngoân ngöõ khaùc nhau.
Baèng tieáng Boà Ñaøo Nha, khi chaøo caùc tín höõu noùi ngoân ngöõ naøy, Ñöùc Thaùnh cha nhaéc ñeán Ñaïi hoäi Thaùnh Theå toaøn quoác Brazil laàn thöù 18, khai dieãn taïi thaønh phoá Recife, ngaøy 11 thaùng Möôøi Moät tôùi ñaây vaø caàu mong raèng "cuoäc gaëp gôõ naøy vôùi Chuùa Gieâsu Thaùnh Theå seõ cuûng coá nôi caùc tín höõu öôùc muoán theo ñuoåi haønh trình ñoái thoaïi huynh ñeä vôùi taát caû moïi ngöôøi".
Ñaëc bieät, khi chaøo caùc tín höõu Ba Lan, Ñöùc Thaùnh cha noùi raèng "ngaøy kia, 11 thaùng Möôøi Moät, anh chò em seõ möøng leã ñoäc laäp cuûa Ba Lan: Öôùc gì dòp kyû nieäm naøy gôïi leân nôi taát caû moïi ngöôøi loøng bieát ôn ñoái vôùi Thieân Chuùa vaø taùi quyeát taâm daán thaân cho tình huynh ñeä, baûo veä söï soáng vaø phaåm giaù con ngöôøi taïi ñaát nöôùc anh chò em vaø treân tröôøng quoác teá, ñaëc bieät taïi Ucraina laùng gieàng. Toâi chaân thaønh chuùc laønh cho anh chò em.
Baèng tieáng YÙ, Ñöùc Thaùnh cha noùi raèng thöù Baûy, muøng 05 thaùng Möôøi Moät vöøa qua, taïi Meruø beân Kenya, coù leã phong chaân phöôùc cho nöõ tu Maria Carola Cecchin, thuoäc doøng caùc nöõ tu thaùnh Giuseppe Benedetto Cottolengo, chò qua ñôøi naêm 1925 luùc 48 tuoåi, sau khi laøm chöùng Tin möøng baùc aùi cho caùc daân toäc Phi chaâu. Öôùc gì taám göông cuûa chò laø phuï nöõ toát laønh vaø khoân ngoan naâng ñôõ nhöõng ngöôøi ñang hoaït ñoäng ñeå phoå bieán Nöôùc Thieân Chuùa.
Vaø Ñöùc Thaùnh cha ñaëc bieät chaøo thaêm caùc phaùi ñoaøn haønh höông, ñoàng thôøi taùi môøi goïi moïi ngöôøi caàu nguyeän cho Ucraina ñau thöông vaø noùi: "Chuùng ta haõy caàu xin Chuùa ban ôn hoøa bình cho daân chuùng saàu khoå döôøng aáy."
Vaø sau cuøng, nhö thöôøng leä, Ñöùc Thaùnh cha nhaéc ñeán nhöõng ngöôøi cao nieân, caùc beänh nhaân, ngöôøi treû vaø caùc ñoâi taân hoân hieän dieän taïi buoåi tieáp kieán.
Ngaøi noùi: "Hoâm nay chuùng ta cöû haønh leã Cung hieán Ñeàn thôø thaùnh Gioan ôû khu Laterano, Roma, laø ñaàu vaø laø meï cuûa taát caû caùc thaùnh ñöôøng (caput et mater ommnium ecclesiarum). Cuøng vôùi thaùnh ñöôøng naøy, chuùng ta nhôù ñeán caùc thaùnh ñöôøng trong ñoù caùc coäng ñoaøn cuûa anh chò em tuï hoïp ñeå cöû haønh caùc maàu nhieäm cuûa Chuùa. Öôùc gì moái lieân heä vôùi nhaø thôø cuûa anh chò em laøm gia taêng nôi moãi ngöôøi trong anh chò em nieàm vui ñoàng haønh trong vieäc phuïng söï Tin möøng, daâng hieán kinh nguyeän vaø chia seû baùc aùi."