Caùc toân giaùo keâu goïi hoøa bình
Caùc toân giaùo keâu goïi hoøa bình.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Roma (RVA News 27-10-2022) - Ñaïi dieän caùc toân giaùo tham döï cuoäc Gaëp gôõ caàu nguyeän taïi Roma cho hoøa bình, tha thieát keâu goïi moïi ngöôøi ñöøng cam chòu chieán tranh, thænh caàu caùc nhaø caàm quyeàn cuùi mình laéng nghe khaùt voïng hoøa giaûi giöõa caùc daân toäc, ñoàng thôøi khaúng ñònh raèng chieán tranh laø meï cuûa moïi ngheøo ñoùi.
Treân ñaây laø noäi dung lôøi keâu goïi ñöôïc Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ vaø caùc vò laõnh ñaïo caùc toân giaùo kyù vaø coâng boá, vaøo cuoái cuoäc gaëp gôõ vaø caàu nguyeän cho hoøa bình theá giôùi laàn thöù 36, do Coäng ñoàng thaùnh Egidio toå chöùc taïi Roma, töø chieàu ngaøy 23 thaùng Möôøi naêm 2022 vaø keát thuùc luùc 5 giôø 30 chieàu ngaøy 25 thaùng Möôøi naêm 2022 taïi Hyù tröôøng Colosseo ôû Roma.
Ngoaøi Ñöùc Thaùnh cha vaø nhieàu vò hoàng y, coøn coù caùc ñaïi dieän cuûa caùc Giaùo hoäi Kitoâ khaùc, nhö Phaät giaùo, AÁn giaùo, Do thaùi giaùo, Hoài giaùo vaø nhieàu ñaïo khaùc, tröôùc söï hieän dieän cuûa 2.000 ngöôøi. Trong lôøi keâu goïi chung keát, coù khaúng ñònh raèng:
"Hoïp nhau taïi Roma trong tinh thaàn Assisi, chuùng toâi ñaõ caàu nguyeän cho hoøa bình, theo caùc truyeàn thoáng khaùc nhau nhöng hoøa hôïp. Giôø ñaây, chuùng toâi, ñaïi dieän caùc Giaùo hoäi Kitoâ vaø caùc toân giaùo theá giôùi, chuùng toâi ngoû lôøi vôùi theá giôùi vaø caùc vò laõnh ñaïo quoác gia. Chuùng toâi leân tieáng thay cho nhöõng ngöôøi ñang ñau khoå vì chieán tranh, nhöõng ngöôøi tò naïn vaø gia ñình cuûa moïi naïn nhaân vaø nhöõng ngöôøi ñaõ guïc ngaõ".
"Vôùi xaùc tín maïnh meõ, chuùng toâi noùi: "Haõy chaám döùt chieán tranh! Chuùng ta haõy ngöng moïi xung ñoät. Chieán tranh chæ mang laï cheát choùc vaø taøn phaù. Ñoù laø moät cuoäc phieâu löu khoâng ngaøy trôû veà, trong ñoù taát caû chuùng ñeàu maát maùt. Chuùng ta haõy laøm cho voõ khí im tieáng, tuyeân boá ngay moät cuoäc ñình chieán toaøn caàu. Khôûi ñoäng ngay tröôùc khi quaù treã nhöõng cuoäc thöông thuyeát coù theå daãn tôùi nhöõng giaûi phaùp coâng chính cho moät neàn hoøa bình vöõng chaéc vaø laâu beàn".
Sau nhöõng kinh hoaøng vaø ñau thöông cuûa theá chieán thöù hai, caùc quoác gia ñaõ coù theå haøn gaén nhöõng xaâu xeù saâu ñaäm do xung ñoät, vaø qua cuoäc ñoái thoaïi ña phöông, thaønh laäp toå chöùc Lieân Hieäp Quoác, thaønh quaû cuûa moät khaùt voïng, maø ngaøy nay hôn bao giôø heát, coù trôû thaønh moät nhu caàu caáp tieát, ñoù laø hoøa bình. Giôø ñaây, chuùng ta khoâng theå khoâng nhôù chieán tranh laø thaûm kòch döôøng naøo, laø meï cuûa moïi ngheøo ñoùi.
"Chuùng ta ñöùng tröôùc moät ngaõ ba ñöôøng: hoaëc laø moät theá heä ñeå cho traùi ñaát vaø nhaân loaïi bò cheát ñi, tích tröõ vaø buoân baùn voõ khí, vôùi aûo töôûng töï cöùu mình moät mình choáng laïi nhöõng ngöôøi khaùc, hay traùi laïi chuùng ta laø moät theá heä tìm nhöõng caùch thöùc khaùc ñeå soáng chung, khoâng ñaàu tö vaøo voõ khí, baõi boû chieán tranh nhö moät phöông theá giaûi quyeát xung ñoät vaø chaám döùt söï boùc loät kinh khuûng caùc taøi nguyeân cuûa traùi ñaát".
"Chuùng toâi, caùc tín höõu noã löïc hoaït ñoäng cho hoøa bình baèng moïi caùch coù theå. Nghóa vuï cuûa chuùng toâi laø giaûi giaùp caùc taâm hoàn vaø keâu goïi hoøa giaûi giöõa caùc daân toäc. Ñaùng tieác laø giöõa chuùng toâi, ñoâi khi cuõng coù nhöõng chia reõ, laïm duïng danh thaùnh cuûa Thieân Chuùa: chuùng toâi khieâm toán vaø xaáu hoå xin loãi veà ñieàu ñoù. Caùc toân giaùo laø vaø phaûi tieáp tuïc laø moät nguoàn löïc lôùn lao cuûa hoøa bình. Hoøa bình laø thaùnh thieâng, chieán tranh khoâng bao giôø laø thaùnh thieâng!"
Nhaân loaïi phaûi chaám döùt caùc chieán tranh hoaëc chính chieán tranh seõ chaám döùt nhaân loaïi. Theá giôùi, caên nhaø chung cuûa chuùng ta, laø duy nhaát vaø khoâng theå thuoäc veà chuùng ta, nhöng thuoäc caùc theá heä töông lai. Vì theá, chuùng ta haõy giaûi thoaùt theá giôùi khoûi aùc moäng haït nhaân. Chuùng ta haõy môû ngay moät cuoäc ñoái thoaïi nghieâm tuùc veà vieäc khoâng laøm cho voõ khí haït nhaân lan traøn vaø veà vieäc thaùo gôõ caùc voõ khí haït nhaân.
"Chuùng ta haõy cuøng nhau taùi khôûi haønh töø ñoái thoaïi laø phöông döôïc höõu hieäu ñeå hoøa giaûi caùc daân toäc. Chuùng ta haõy ñaàu tö vaøo moïi con ñöôøng ñoái thoaïi. Hoøa bình luoân luoân laø ñieàu coù theå! Khoâng bao giôø chieán tranh nöõa! Khoâng bao giôø ngöôøi naøy choáng laïi ngöôøi kia nöõa!"
Vaên baûn lôøi keâu goïi treân ñaây ñöôïc baø Edith Bruck, 91 tuoåi, moät vaên só ngöôøi Do thaùi, chöùng nhaân veà nhöõng kinh hoaøng cuûa Theá chieán thöù hai, cuøng vôùi saùu thieáu nieân, thuoäc nhoùm thöù nhaát, vaø taùm hoïc sinh trung hoïc thuoäc nhoùm thöù hai, trao cho caùc nhaân vaät hieän dieän taïi leã ñaøi caïnh hyù tröôøng Colosseo, töôïng tröng söï trao göûi söù ñieäp cho toaøn theá giôùi.
Dieãn vaên cuûa Ñöùc Thaùnh cha
Tröôùc ñoù, leân tieáng trong cuoäc gaëp gôõ, Ñöùc Thaùnh cha noùi vôùi caùc vò laõnh ñaïo toân giaùo vaø moïi ngöôøi hieän dieän raèng: "naêm nay, lôøi caàu nguyeän cuûa chuùng ta trôû thaønh moät tieáng "keâu gaøo" vì ngaøy hoâm nay, hoøa bình bò vi phaïm traàm troïng, bò thöông tích vaø chaø ñaïp: vaø ñieàu naøy xaûy ra taïi AÂu chaâu, nghóa laø taïi ñaïi luïc ñaõ traûi qua trong theá kyû vöøa qua nhöõng thaûm kòch cuûa hai Theá chieán. Raát tieác laø töø ñoù, chieán tranh khoâng bao giôø ngöng ñoå maùu vaø laøm cho traùi ñaát trôû neân ngheøo naøn, nhöng thôøi ñieåm maø chuùng ta ñang soáng ñaëc bieät laø bi thaûm. Vì theá, chuùng ta ñaõ daâng leân Thieân Chuùa lôøi khaån nguyeän, Chuùa luoân laéng nghe tieáng keâu lo aâu cuûa caùc con caùi Ngöôøi". [...]
Ñöùc Thaùnh cha cuõng nhaéc ñeán hieåm hoïa chieán tranh haït nhaân vaø noùi raèng:
"Moãi chieán tranh ñeå laïi moät theá giôùi suy ñoài hôn tröôùc. Chieán tranh laø moät thaát baïi cuûa chính trò vaø cuûa nhaân loaïi, moät söï ñaàu haøng nhuïc nhaõ, moät chieán baïi tröôùc nhöõng theá löïc cuûa söï aùc" (Ft 261). Ñoù laø nhöõng xaùc tín xuaát phaùt töø nhöõng baøi hoïc raát ñau thöông cuûa theá kyû XX, vaø ñaùng tieác laø cuûa caû phaàn ñaàu cuûa theá kyû XXI naøy. Thöïc vaäy, ngaøy nay ñang dieãn ra ñieàu maø ngöôøi ta lo sôï vaø khoâng bao giôø chuùng ta muoán nghe noùi ñeán, nghóa laø vieäc söû duïng caùc voõ khí haït nhaân, maø sau Hiroshima vaø Nagasaki, ngöôøi ta tieáp tuïc saûn xuaát vaø thí nghieäm caùc voõ khí aáy".
Ñöùc Thaùnh cha nhaéc laïi lôøi keâu goïi cuûa thaùnh Gioan XXIII Giaùo hoaøng hoài thaùng Möôøi naêm 1962, trong cuoäc khuûng hoaûng quoác teá traàm troïng giöõa Myõ vaø Nga, veà hieåm hoïa ñuïng ñoä vôùi voõ khí haït nhaân: "Chuùng toâi khaån thieát xin taát caû nhöõng nhaø caàm quyeàn ñöøng tieáp tuïc giaû ñieác tröôùc tieáng keâu naøy cuûa nhaân loaïi. Xin haõy laøm taát caû nhöõng gì coù theå trong khaû naêng cuûa quyù vò ñeå cöùu vaõn hoøa bình. Nhö theá chuùng ta seõ traùnh cho theá giôùi nhöõng kinh hoaûng cuûa moät cuoäc chieán tranh, khoâng theå löôøng tröôùc ñöôïc ñaâu seõ laø nhöõng haäu quaû kinh khuûng cuûa noù. [...]. Thaêng tieán, taïo ñieàu kieän, chaáp nhaän ñoái thoaïi ôû moïi caáp ñoä vaø trong moïi thôøi kyø, ñoù laø moät quy luaät khoân ngoan vaø thaän troïng loâi keùo phuùc laønh töø trôøi ñaát" (Söù ñieäp truyeàn thanh 25-10-1962).
Ñöùc Thaùnh cha nhaän xeùt raèng: "60 naêm sau, nhöõng lôøi naøy raát thôøi söï döôøng naøo. Toâi nhaän ñoù laø nhöõng lôøi keâu goïi cuûa toâi. Chuùng ta khoâng "trung laäp, nhöng ñöùng veà phe hoøa bình. Vì theá, chuùng ta naïi ñeán quyeàn hoøa bình nhö moät quyeàn cuûa taát caû moïi ngöôøi, giaûi quyeát chieán tranh maø khoâng duøng baïo löïc" (Cuoäc gaëp gôõ vôùi caùc sinh vieân vaø giôùi ñaïi hoïc ôû Bologna, 1-10-2017).
(Rei 25-10-2022)