Ñöùc Thaùnh cha
vieáng thaêm Assisi laàn thöù saùu
Ñöùc Thaùnh cha vieáng thaêm Assisi laàn thöù saùu.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Assisi (RVA News 25-09-2022) - Saùng ngaøy 24 thaùng Chín naêm 2022, Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ ñaõ ñeán vieáng thaêm Assisi, queâ höông cuûa thaùnh Phanxicoâ, laàn thöù saùu, nhaân dòp cuoäc gaëp gôõ cuûa 1,000 nhaø kinh teá treû, doanh nhaân vaø caùc chuyeân gia kinh teá quoác teá, nhoùm hoïp ñeå thaûo luaän vaø thaêng tieán neàn "Kinh teá theo tinh thaàn thaùnh Phanxicoâ".
Ñöùc Thaùnh cha ñaùp tröïc thaêng luùc 9 giôø saùng, töø Vatican vaø ñeán quaûng tröôøng tröôùc Vöông cung thaùnh ñöôøng Ñöùc Meï caùc thieân thaàn nöûa giôø sau ñoù, roài ñeán trung taâm hoäi nghò. Taïi ñaây, Ñöùc Thaùnh cha ñöôïc ba baïn treû ñaïi dieän cuøng vôùi Ñöùc Hoàng y Michael Czerny, Boä tröôûng Phaùt trieån nhaân baûn toaøn dieän cuøng vôùi Ñöùc giaùm muïc vaø chính quyeàn ñòa phöông vaø gia ñình doøng Phanxicoâ Assisi ñoùn tieáp, tröôùc khi baét ñaàu cuoäc gaëp gôõ vôùi caùc baïn treû luùc 10 giôø.
Gaëp gôõ caùc tham döï vieân "Kinh teá Phanxicoâ"
Sau moät tieát muïc vaên ngheä ngaén vaø nhöõng lôøi chaøo möøng, taùm baïn treû ñaõ keå laïi kinh nghieäm ñaõ traûi qua trong vieäc xaây döïng neàn kinh teá môùi, theo tinh thaàn thaùnh Phanxicoâ.
Dieãn vaên cuûa Ñöùc Thaùnh cha
Trong baøi huaán duï, Ñöùc Thaùnh cha ca ngôïi caùc baïn treû ñaõ daán thaân trong vieäc kieán taïo moät neàn kinh teá môùi theo tinh thaàn cuûa thaùnh Phanxicoâ, ñaùp laïi lôøi môøi goïi cuûa ngaøi trong laù thö coâng boá caùch ñaây ba naêm, daán thaân hoïp thaønh moät coäng ñoaøn theá giôùi ngöôøi treû coù cuøng moät ôn goïi.
Ñöùc Thaùnh cha noùi: "Khi moät ngöôøi treû thaáy nôi moät ngöôøi treû khaùc cuøng moät ôn goïi, vaø kinh nghieäm naøy ñöôïc laäp laïi vôùi haøng traêm, haøng ngaøn ngöôøi treû khaùc, thì khi aáy hoï coù theå trôû thaønh nhöõng nhoùm to lôùn, thaäm chí taïo neân hy voïng thay ñoåi caû moät heä thoáng to lôùn, nhö neàn kinh teá theá giôùi. Vôùi ôn Chuùa giuùp, caùc baïn treû bieát vaø coù theå laøm ñieàu ñoù, nhö nhöõng ngöôøi treû ñaõ laøm trong lòch söû... Caùc baïn ñöôïc keâu goïi trôû thaønh nhöõng ngöôøi xaây döïng vaø kieán taïo caên nhaø chung [...] Moät neàn kinh teá môùi, theo caûm höùng töø thaùnh Phanxicoâ Assisi, ngaøy nay coù theå vaø phaûi trôû thaønh moät neàn kinh teá thaân höõu vôùi traùi ñaát vaø moät neàn kinh teá hoøa bình. Vaán ñeà ôû ñaây laø bieán ñoåi neàn kinh teá gieát haïi (E.V 53) thaønh moät neàn kinh teá söï soáng, trong taát caû caùc chieàu kích cuûa noù".
Neàn kinh teá môùi
Ñöùc Thaùnh cha nhaän xeùt raèng neàn kinh teá môùi vöøa noùi laø "moät kinh teá caûm höùng töø chieàu kích ngoân söù vaø ngaøy nay ñöôïc bieåu loä qua caùi nhìn môùi veà moâi tröôøng vaø traùi ñaát. Bao nhieâu caù nhaân, xí nghieäp vaø toå chöùc ñang hoaït ñoäng ñeå thöïc hieän moät söï hoaùn caûi sinh thaùi. Caàn tieán böôùc theo con ñöôøng ñoù vaø thöïc hieän "hôn nöõa". Ñieàu "hôn nöõa" naøy caùc baïn ñang thöïc hieän vaø cuõng môøi goïi ngöôøi khaùc laøm nhö vaäy. Khoâng phaûi chæ thöïc hieän nhöõng toâ ñieåm beà ngoaøi, nhöng caàn ñaët laïi vaán ñeà kieåu maãu phaùt trieån. Tình traïng caáp thieát ñeán ñoä chuùng ta khoâng theå chæ chôø ñôïi hoäi nghò thöôïng ñænh quoác teá saép tôùi: traùi ñaát ngaøy nay ñang bò ñoát chaùy, vaø ngaøy nay chuùng ta phaûi thay ñoåi ôû moïi caáp ñoä".
Thay ñoåi loái soáng
Trong chieàu höôùng treân ñaây, Ñöùc Thaùnh cha nhaéc nhôû raèng "chuùng ta phaûi chaáp nhaän nguyeân taéc luaân lyù ñaïo ñöùc phoå quaùt, theo ñoù nhöõng thieät haïi caàn phaûi ñöôïc söûa chöõa: neáu chuùng ta ñaõ taêng tröôûng baèng caùch laïm duïng traùi ñaát vaø khí quyeån, thì ngaøy nay chuùng ta cuõng phaûi thöïc hieän nhöõng hy sinh trong loái soáng vaãn coøn khoâng theå keùo daøi ñöôïc. Chaúng vaäy, con chaùu chuùng ta seõ phaûi traû giaù, moät caùi giaù quaù ñaét vaø quaù baát coâng. Caàn thay ñoåi quyeát lieät vaø mau leï. Toâi hy voïng nôi caùc baïn. Chuùng ta ñöøng ñeå mình yeân haøn vaø haõy neâu göông!"
Quan taâm ñeán con ngöôøi
Ñöùc Thaùnh cha cuõng nhaéc nhôû raèng: "trong khi chuùng ta tìm caùch cöùu vaõn traùi ñaát, chuùng ta khoâng theå lô laø ñoái vôùi con ngöôøi, nhöõng ngöôøi nam nöõ ñang chòu ñau khoå. Söï oâ nhieãm gieát haïi khoâng phaûi chæ laø thaùn khí, nhöng caû söï cheânh leäch laøm oâ nhieãm gaây cheát choùc cho traùi ñaát chuùng ta. Chuùng ta khoâng theå ñeå cho nhöõng thieân tai môùi veà moâi tröôøng xoùa boû khoûi dö luaän quaàn chuùng nhöõng tai öông cuõ nhöng vaãn luoân hieän dieän, laø nhöõng baát coâng xaõ hoäi".
Ñöùc Thaùnh cha khoâng queân nhöõng tai öông "ñaùnh maát yù nghóa cuoäc soáng", ñaùnh maát lyù do ñeå troãi daäy moãi buoåi saùng ñeå ñi laøm vieäc, lyù do mang laïi nieàm vui soáng caàn thieát cho neàn kinh teá. Ngaøi noùi: "Theá giôùi chuùng ta ñang mau leï laøm tieâu hao hình thöùc thieát yeáu cuûa voán lieáng tinh thaàn ñaõ ñöôïc caùc toân giaùo, caùc truyeàn thoáng khoân ngoan, loøng ñaïo ñöùc bình daân tích tröõ qua bao theá kyû. Nhaát laø ngöôøi treû ñang chòu ñau khoå vì söï thieáu yù nghóa cuoäc soáng."
Trong phaàn keát luaän, Ñöùc Thaùnh cha ñeà nghò vôùi caùc baïn treû ba höôùng ñi caàn theo:
Tröôùc tieân laø nhìn theá giôùi vôùi ñoâi maét cuûa nhöõng ngöôøi ngheøo nhaát. "Caùc baïn seõ caûi tieán neàn kinh teá, neáu nhìn söï vieäc töø caùi nhìn cuûa caùc naïn nhaân vaø nhöõng ngöôøi bò gaït boû. Nhöng ñeå coù caùi nhìn cuûa ngöôøi ngheøo, vaø caùc naïn nhaân, thì caàn phaûi bieát hoï, trôû thaønh baïn cuûa nhöõng ngöôøi ngheøo, chia seû cuoäc soáng cuûa hoï".
Thöù hai laø ñöøng queân lao ñoäng, ñöøng queân caùc coâng nhaân. Lao coâng laø thaùch ñoá ngaøy nay vaø caøng laø thaùch ñoá trong töông lai. Neáu khoâng coù coâng vieäc laøm vaø ñöôïc traû löông xöùng ñaùng, thì nhöõng ngöôøi treû seõ khoâng thöïc söï trôû thaønh nhöõng ngöôøi tröôûng thaønh vaø nhöõng cheânh leäch gia taêng".
Ñöôøng höôùng thöù ba laø nhaäp theå, cuï theå, bieát bieåu loä nhöõng lyù töôûng, öôùc muoán, giaù trò thaønh nhöõng coâng vieäc cuï theå... Caùc baïn seõ thay ñoåi theá giôùi kinh teá, neáu cuøng vôùi taâm hoàn vaø ñaàu oùc, caùc baïn duøng caû ñoâi tay. Nhöõng yù töôûng laø caàn thieát, thu huùt nhieàu ngöôøi treû, nhöng chuùng coù theå trôû neân nhöõng caïm baãy neáu khoâng trôû thaønh cuï theå, trôû thaønh nhöõng daán thaân haèng ngaøy."
"Hieäp öôùc"
Keát thuùc baøi huaán duï, moät vaên baûn "Hieäp öôùc" ñaõ ñöôïc kyù keát vaø coâng boá, trong ñoù caùc nhaø kinh teá treû, doanh nhaân, vaø nhöõng ngöôøi taïo neân thay ñoåi, cam keát daán thaân thöïc hieän moät neàn kinh teá hoøa bình, thay vì chieán tranh, choáng laïi söï lan traøn voõ khí, nhaát laø nhöõng voõ khí taøn phaù nhaát, moät neàn kinh teá chaêm soùc thieân nhieân thay vì phaù taùn, phuïc vuï con ngöôøi, gia ñình, söï soáng, toân troïng moïi ngöôøi, nhaát laø nhöõng ngöôøi yeáu ñuoái vaø deã bò toån thöông nhaát, moät neàn kinh teá trong ñoù söï chaêm soùc thay theá cho söï gaït boû vaø döûng döng, khoâng ñeå ai bò thuït luøi ñaèng sau, xaây döïng moät xaõ hoäi trong ñoù nhöõng vieân ñaù goùc voán bò naõo traïng ngaøy nay gaït boû nay trôû thaønh nhöõng vieân ñaù goùc. Hoï cuõng cam keát nhìn nhaän vaø baûo veä coâng aên vieäc laøm xöùng ñaùng cho moïi ngöôøi, ñaëc bieät laø phuï nöõ; moät neàn kinh teá, trong ñoù taøi chaùnh laø baïn vaø laø ñoàng minh cuûa neàn kinh teá thöïc söï vaø cuûa lao coâng, baøi tröø laàm than döôùi moïi hình thöùc, giaûm bôùt cheânh leäch, ñöôïc höôùng daãn nhôø ñaïo ñöùc baûn thaân vaø côûi môû ñoái vôùi sieâu vieät, neàn kinh teá kieán taïo giaøu sang cho taát caû moïi ngöôøi, mang laïi nieàm vui chöù khoâng phaûi chæ taïo neân sung tuùc, vì haïnh phuùc khoâng chia seû thì quaù ít...".
Cuoäc gaëp gôõ keát thuùc luùc 11 giôø 30, vaø Ñöùc Thaùnh cha ñaùp maùy bay tröïc thaêng trôû veà Vatican.
(Rei 24-9-2022)