Baøi giaûng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha
taïi Ñeàn thôø Quoác gia Sainte-Anna-de-Beaupreù
Baøi giaûng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha taïi Ñeàn thôø Quoác gia Sainte-Anna-de-Beaupreù.
Baûn dòch Vieät Ngöõ cuûa J.B. Ñaëng Minh An
Quebec (VietCatholic News 28-07-2022) - Hoâm Thöù Naêm 28 thaùng 7 naêm 2022, luùc 10g saùng, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ cöû haønh moät thaùnh leã taïi Ñeàn thôø Quoác gia Sainte-Anna-de-Beaupreù. Ñaây laø moät ñòa ñieåm haønh höông lôùn cuûa Canada, nôi thu huùt hôn moät trieäu ngöôøi moãi naêm.
Canada laø quoác gia ña toân giaùo, bao goàm nhieàu tín ngöôõng vaø phong tuïc. Theo ñieàu tra naêm 2022 cuûa chính quyeàn 39% ngöôøi Canada nhaän mình laø tín höõu Coâng Giaùo, con soá naøy laø 44.4% theo nieân giaùm thoáng keâ cuûa Toøa Thaùnh tính ñeán ngaøy 31 thaùng 12 naêm 2020. Caùc giaùo phaùi Tin Laønh chieám 20.3%, lôùn nhaát trong soá ñoù laø Giaùo hoäi Hieäp nhaát Canada (6.1%), tieáp theo laø Anh giaùo 5%, vaø Baùp-tít, 1.9%, Lutheran 1.5%. Beân caïnh ñoù, coøn coù 3.2% daân soá theo Hoài Giaùo; 1.1% theo Phaät Giaùo; vaø 1% theo Do Thaùi Giaùo.
Quan thaày cuûa Giaùo Hoäi Canada laø Thaùnh Giuse, Thaùnh Anna, thaân maãu Ñöùc Meï, vaø caùc thaùnh töû ñaïo Canada.
Theo nieân giaùm thoáng keâ cuûa Toøa Thaùnh, tính ñeán ngaøy 31 thaùng 12 naêm 2020, Giaùo Hoäi taïi Canada coù 16,858,000 tín höõu sinh hoaït trong 19 toång giaùo phaän, 51 giaùo phaän, 2 giaùo phaän Ñoâng phöông, moät giaùo phaän quaân ñoäi, vaø moät giaùo haït toøng nhaân.
Trong baøi giaûng thaùnh leã, Ñöùc Thaùnh Cha noùi:
Cuoäc haønh trình cuûa caùc moân ñeä ñeán Emmaus, ôû phaàn keát cuûa Tin Möøng Luca, laø moät bieåu töôïng veà cuoäc haønh trình cuûa chính chuùng ta vaø cuûa Giaùo Hoäi. Treân con ñöôøng cuûa cuoäc soáng vaø ñöùc tin, khi chuùng ta tìm caùch ñaït ñöôïc nhöõng öôùc mô, keá hoaïch, hy voïng vaø kyø voïng saâu thaúm trong traùi tim mình, chuùng ta cuõng phaûi choáng laïi söï moûng doøn vaø yeáu ñuoái cuûa chính mình; vì khi chuùng ta traûi qua nhöõng thaát baïi vaø thaát voïng, quaù thöôøng chuùng ta coù theå bò giam caàm bôûi caûm giaùc teâ lieät vì thaát baïi. Tuy nhieân, Tin Möøng cho chuùng ta bieát raèng chính nhöõng luùc ñoù chuùng ta khoâng ñôn ñoäc, vì Chuùa ñeán gaëp chuùng ta vaø ñöùng beân caïnh chuùng ta. Ngaøi ñoàng haønh vôùi chuùng ta vôùi söï kín ñaùo cuûa moät ngöôøi baïn ñoàng haønh hieàn laønh muoán môû roäng taàm maét chuùng ta vaø khieán traùi tim chuùng ta moät laàn nöõa buøng chaùy trong loønh. Baát cöù khi naøo thaát baïi cuûa chuùng ta daãn ñeán cuoäc gaëp gôõ vôùi Chuùa, söï soáng vaø hy voïng ñöôïc taùi sinh vaø chuùng ta coù theå ñöôïc hoøa giaûi vôùi chính mình, vôùi anh chò em cuûa chuùng ta vaø vôùi Chuùa.
Vaäy cuøng nhau chuùng ta doõi theo haønh trình cuûa cuoäc löõ haønh naøy. Chuùng ta coù theå goïi ñoù laø haønh trình töø thaát baïi ñeán hy voïng.
Thöù nhaát, coù moät caûm giaùc thaát baïi aùm aûnh taâm hoàn cuûa hai moân ñeä sau caùi cheát cuûa Chuùa Gieâsu. Hoï ñaõ haêng haùi theo ñuoåi moät giaác mô vaø ñaët taát caû hy voïng vaø öôùc muoán cuûa hoï vaøo Chuùa Gieâsu. Giôø ñaây, sau caùi cheát tai tieáng cuûa Ngaøi treân thaäp töï giaù, hoï rôøi Gieârusalem vaø quay trôû laïi cuoäc soáng cuõ. Hoï ñang trong moät chuyeán trôû veà, nhö moät caùch coù leõ ñeå boû laïi phía sau kinh nghieäm ñaõ khieán hoï raát maát tinh thaàn vaø caû kyù öùc veà Ñaáng Meâsia bò haønh quyeát treân thaäp töï giaù, gioáng nhö moät toäi phaïm thoâng thöôøng. Hoï thaát voïng treân ñöôøng veà nhaø, "troâng buoàn baõ" (Lc 24:17). Nhöõng mong ñôïi aáp uû cuûa hoï ñaõ trôû thaønh hö voâ; nhöõng hy voïng maø hoï ñaët nieàm tin ñaõ tan thaønh maây khoùi, nhöõng giaác mô maø hoï mô öôùc ñaõ nhöôøng choã cho söï thaát voïng vaø buoàn baõ.
Traûi nghieäm ñoù cuõng ghi daáu cuoäc ñôøi cuûa chuùng ta, vaø haønh trình taâm linh cuûa chuùng ta, vaøo nhöõng thôøi ñieåm chuùng ta buoäc phaûi ñieàu chænh laïi nhöõng kyø voïng vaø ñöông ñaàu vôùi nhöõng thaát baïi cuõng nhö nhöõng mô hoà vaø boái roái cuûa cuoäc soáng. Khi nhöõng lyù töôûng cao ñeïp cuûa chuùng ta gaëp phaûi nhöõng thaát voïng trong cuoäc soáng vaø chuùng ta töø boû muïc tieâu cuûa mình do nhöõng khuyeát ñieåm vaø keùm coûi cuûa chuùng ta. Khi chuùng ta baét tay vaøo nhöõng döï aùn vó ñaïi, nhöng sau ñoù nhaän thaáy raèng chuùng ta khoâng theå thöïc hieän chuùng (xem Rm 7:18). Khi, sôùm hay muoän, taát caû chuùng ta, trong cuoäc soáng haøng ngaøy vaø caùc moái quan heä cuûa mình, traûi qua nhöõng caûn trôû, sai laàm, thaát baïi hoaëc guïc ngaõ, vaø thaáy nhöõng gì chuùng ta ñaõ tin töôûng, hoaëc cam keát, trôû thaønh voâ ích. Khi chuùng ta caûm thaáy bò ñeø beïp bôûi toäi loãi cuûa mình vaø bôûi caûm giaùc hoái haän.
Ñaây laø tröôøng hôïp cuûa OÂng Adong vaø Baø EÂvaø, nhö chuùng ta ñaõ nghe trong baøi ñoïc thöù nhaát: toäi loãi cuûa hoï khieán hoï xa laùnh Thieân Chuùa, nhöng cuõng xa laùnh nhau. Baây giôø hoï chæ coù theå buoäc toäi laãn nhau. Vaø chuùng ta thaáy ñieàu ñoù nôi caùc moân ñeä ñeán töø Emmaus, nhöõng ngöôøi maø söï lo laéng khi thaáy keá hoaïch cuûa Chuùa Gieâsu trôû neân voâ ích, ñaõ daãn ñeán moät cuoäc troø chuyeän chaùn naûn. Chuùng ta cuõng coù theå thaáy ñieàu ñoù trong ñôøi soáng cuûa Giaùo Hoäi, laø coäng ñoàng caùc moân ñeä cuûa Chuùa, ñöôïc ñaïi dieän bôûi hai ngöôøi töø laøng Emmaus. Maëc duø chuùng ta laø coäng ñoàng cuûa Chuùa Phuïc Sinh, chuùng ta coù theå thaáy mình boái roái vaø thaát voïng tröôùc tai tieáng cuûa söï döõ vaø baïo löïc daãn ñeán ñoài Canveâ. Vaøo nhöõng luùc ñoù, chuùng ta khoâng theå laøm gì nhieàu hôn laø baùm vaøo caûm giaùc thaát baïi vaø töï hoûi: Chuyeän gì ñaõ xaûy ra? Taïi sao noù laïi xaûy ra? Laøm theá naøo noù coù theå xaûy ra?
Thöa anh chò em, ñaây laø nhöõng caâu hoûi cuûa rieâng chuùng ta, vaø ñoù laø nhöõng caâu hoûi nhöùc nhoái maø Giaùo hoäi löõ haønh ôû Canada naøy ñang ñaët ra, vôùi noãi buoàn chaân thaønh, treân haønh trình haøn gaén vaø hoøa giaûi ñaày khoù khaên vaø ñoøi hoûi nhieàu noã löïc. Khi ñoái maët vôùi tai tieáng cuûa söï döõ vaø nhieäm theå Chuùa Kitoâ bò thöông tích baèng xöông baèng thòt cuûa caùc anh chò em baûn xöù cuûa chuùng ta, chuùng ta cuõng ñaõ traûi qua söï thaát voïng saâu saéc; chuùng ta cuõng caûm thaáy gaùnh naëng cuûa söï thaát baïi. Vì vaäy, haõy cho pheùp toâi hoøa vaøo tinh thaàn cuûa nhieàu ngöôøi haønh höông ôû nôi naøy leân "caàu thang thaùnh" nhaéc nhôù vieäc Chuùa Gieâsu böôùc leân coâng ñöôøng cuûa Philatoâ. Cho pheùp toâi ñoàng haønh vôùi caùc baïn vôùi tö caùch laø moät Giaùo hoäi trong vieäc caân nhaéc nhöõng caâu hoûi naûy sinh töø traùi tim ñaày ñau ñôùn: Taïi sao taát caû nhöõng ñieàu naøy laïi xaûy ra? Laøm theá naøo nhöõng ñieàu nhö theá coù theå xaûy ra trong coäng ñoàng nhöõng ngöôøi theo Chuùa Gieâsu?
Tuy nhieân, vaøo nhöõng luùc nhö vaäy, chuùng ta phaûi chuù yù ñeán caùm doã chaïy troán, maø chuùng ta thaáy nôi hai moân ñeä cuûa Tin Möøng: caùm doã chaïy troán, quay trôû laïi, boû nôi ñaõ xaûy ra taát caû, coá gaéng chaën böng tai bòt maét vaø tìm kieám moät "nôi aån naùu" nhö Emmaus, nôi chuùng ta khoâng phaûi nghó veà nhöõng ñieàu ñoù nöõa. Khi ñoái maët vôùi thaát baïi trong cuoäc soáng, khoâng gì coù theå toài teä hôn laø chaïy troán ñeå traùnh xa noù. Ñoù laø söï caùm doã ñeán töø ma quyû, töø keû ñe doïa cuoäc haønh trình thieâng lieâng cuûa chuùng ta vaø cuûa Giaùo hoäi, vì haén muoán chuùng ta nghó raèng taát caû nhöõng thaát baïi cuûa chuùng ta baây giôø laø khoâng theå cöùu vaõn ñöôïc. Ma quyû muoán laøm chuùng ta teâ lieät vì ñau buoàn vaø hoái haän, muoán thuyeát phuïc chuùng ta raèng khoâng theå laøm gì khaùc, raèng coá gaéng tìm caùch baét ñaàu laïi laø ñieàu voâ voïng.
Tuy nhieân, Tin Möøng cho chuùng ta thaáy raèng chính trong nhöõng tình huoáng thaát voïng vaø ñau buoàn nhö vaäy - khi chuùng ta kinh hoaøng tröôùc baïo löïc cuûa söï döõ vaø xaáu hoå vì toäi loãi cuûa mình, khi nguoàn nöôùc soáng cuûa cuoäc ñôøi chuùng ta caïn kieät bôûi toäi loãi vaø thaát baïi, khi chuùng ta bò töôùc boû moïi thöù vaø döôøng nhö khoâng coøn gì - Chuùa ñeán gaëp chuùng ta vaø ñi beân caïnh chuùng ta. Treân ñöôøng ñeán Emmaus, Chuùa Gieâsu nheï nhaøng ñeán gaàn vaø ñoàng haønh vôùi nhöõng böôùc chaân thaát thaàn cuûa nhöõng moân ñeä buoàn baõ ñoù. Vaø Ngaøi laøm gì? Thöa: Ngaøi khoâng ñöa ra nhöõng lôøi khích leä chung chung, nhöõng lôøi an uûi ñôn giaûn vaø phieán dieän maø thay vaøo ñoù, baèng caùch tieát loä maàu nhieäm veà caùi cheát vaø söï phuïc sinh cuûa Ngaøi ñaõ ñöôïc baùo tröôùc trong Kinh thaùnh, Chuùa Gieâsu ñaõ laøm saùng toû cuoäc soáng cuûa hoï vaø nhöõng söï kieän hoï ñaõ traûi qua. Baèng caùch naøy, Ngaøi môû roäng ñoâi maét cuûa hoï ñeå nhìn moïi thöù moät caùch môùi meû. Chuùng ta, nhöõng ngöôøi tham döï Bí tích Thaùnh Theå taïi Vöông cung thaùnh ñöôøng naøy cuõng coù theå coù moät caùi nhìn môùi veà nhieàu söï kieän trong lòch söû cuûa chính chuùng ta. Taïi chính nôi naøy, ba nhaø thôø tröôùc ñoù ñaõ ñöùng vöõng; luoân coù nhöõng ngöôøi khoâng chòu chaïy troán khi ñoái maët vôùi khoù khaên, hoï vaãn tieáp tuïc öôùc mô, baát chaáp loãi cuûa mình vaø cuûa ngöôøi khaùc. Hoï khoâng cho pheùp mình bò choaùng ngôïp tröôùc traän hoûa hoaïn kinh hoaøng cuûa moät theá kyû tröôùc, vaø vôùi loøng duõng caûm vaø söï saùng taïo, hoï ñaõ xaây döïng neân ngoâi nhaø thôø naøy. Vaø nhöõng ai tham döï Bí tích Thaùnh Theå cuûa chuùng ta treân Ñoàng baèng AÙpraham gaàn ñoù cuõng coù theå nghó ñeán loøng duõng caûm cuûa nhöõng ngöôøi ñaõ töø choái ñeå mình bò baét laøm con tin bôûi haän thuø, chieán tranh, taøn phaù vaø ñau thöông, nhöng laïi baét tay vaøo vieäc xaây döïng laïi moät thaønh phoá vaø moät ñaát nöôùc.
Cuoái cuøng, tröôùc söï chöùng kieán cuûa caùc moân ñeä Emmaus, Chuùa Gieâsu beû baùnh, môû maét vaø moät laàn nöõa maëc khaûi Ngaøi laø Thieân Chuùa tình yeâu, Ñaáng ñaõ phoù maïng soáng cho baïn höõu cuûa Ngaøi. Baèng caùch naøy, Ngaøi ñaõ giuùp hoï tieáp tuïc cuoäc haønh trình vôùi nieàm vui, baét ñaàu laïi, vöôït töø thaát baïi ñeán hy voïng. Thöa anh chò em, Chuùa cuõng muoán laøm nhö vaäy vôùi moãi ngöôøi chuùng ta vaø vôùi Hoäi Thaùnh cuûa Ngöôøi. Laøm sao maét chuùng ta coù theå laïi môû ra? Laøm theá naøo ñeå traùi tim chuùng ta coù theå buøng chaùy trong chuùng ta moät laàn nöõa vì Tin Möøng? Chuùng ta phaûi laøm gì, khi chuùng ta chòu ñöïng nhöõng thöû thaùch veà tinh thaàn vaø vaät chaát, khi chuùng ta tìm kieám con ñöôøng daãn ñeán moät xaõ hoäi coâng baèng vaø huynh ñeä hôn, khi chuùng ta coá gaéng phuïc hoài sau nhöõng thaát voïng vaø meät moûi, khi chuùng ta hy voïng ñöôïc chöõa laønh veát thöông trong quaù khöù vaø ñöôïc ñaõ hoøa giaûi vôùi Thieân Chuùa vaø vôùi nhau?
Chæ coù moät con ñöôøng, moät con ñöôøng duy nhaát: ñoù laø con ñöôøng cuûa Chuùa Gieâsu, con ñöôøng laø Chuùa Gieâsu (x. Ga 14: 6). Chuùng ta haõy tin raèng Chuùa Gieâsu ñeán gaàn chuùng ta treân haønh trình cuûa chuùng ta. Haõy ñeå chuùng ta ra ngoaøi ñeå gaëp Ngaøi. Chuùng ta haõy ñeå lôøi cuûa Ngöôøi giaûi thích lòch söû maø chuùng ta ñang taïo ra vôùi tö caùch caù nhaân vaø vôùi tö caùch laø moät coäng ñoàng, vaø chæ cho chuùng ta con ñöôøng ñeå haøn gaén vaø hoøa giaûi. Trong ñöùc tin, chuùng ta haõy cuøng nhau beû Baùnh Thaùnh Theå, ñeå quanh baøn aên moät laàn nöõa chuùng ta thaáy mình laø nhöõng ngöôøi con yeâu daáu cuûa Chuùa Cha, ñöôïc keâu goïi trôû thaønh anh chò em cuûa taát caû moïi ngöôøi.
Khi beû baùnh, Chuùa Gieâsu xaùc nhaän söù ñieäp do caùc phuï nöõ mang ñeán, moät lôøi chöùng maø caùc moân ñeä ñaõ nghe roài, nhöng khoâng theå tin ñöôïc: Ngaøi ñaõ soáng laïi! Trong Vöông cung thaùnh ñöôøng naøy, nôi chuùng ta töôûng nhôù meï cuûa Ñöùc Trinh Nöõ Maria, vôùi haàm moä daønh rieâng cho Ñöùc Meï Voâ Nhieãm Nguyeân Toäi, laøm sao chuùng ta khoâng nghó ñeán vai troø maø Thieân Chuùa muoán giao cho phuï nöõ trong keá hoaïch cöùu ñoä cuûa Ngöôøi. Thaùnh Anna, Ñöùc Trinh Nöõ Maria, vaø nhöõng ngöôøi phuï nöõ cuûa buoåi saùng Phuïc sinh cho chuùng ta thaáy moät con ñöôøng môùi ñeå hoøa giaûi. Tình maãu töû dòu daøng cuûa raát nhieàu phuï nöõ coù theå ñoàng haønh vôùi chuùng ta - vôùi tö caùch laø Giaùo hoäi - höôùng tôùi thôøi ñaïi môùi vaø keát quaû, boû laïi bao nhieâu caèn coãi vaø cheát choùc, vaø ñaët Chuùa Gieâsu bò ñoùng ñinh vaø phuïc sinh trôû laïi trung taâm.
Quaû thaät, chuùng ta khoâng ñöôïc ñaët mình vaøo trung taâm cuûa caùc vaán naïn, caùc cuoäc ñaáu tranh noäi taâm cuûa chuùng ta hoaëc cuûa ñôøi soáng muïc vuï cuûa Giaùo Hoäi. Thay vaøo ñoù, chuùng ta phaûi ñaët Ngaøi, Chuùa Gieâsu ôû trung taâm. Haõy ñeå lôøi cuûa Ngaøi trôû thaønh trung taâm trong moïi vieäc chuùng ta laøm, vì noù laøm saùng toû taát caû nhöõng gì xaûy ra vaø khoâi phuïc taàm nhìn cuûa chuùng ta. Noù cho pheùp chuùng ta thaáy söï hieän dieän höõu hieäu cuûa tình yeâu thöông cuûa Thieân Chuùa vaø tieàm naêng thieän haûo ngay caû trong nhöõng tình huoáng döôøng nhö voâ voïng. Chuùng ta haõy ñaët Baùnh Thaùnh Theå ôû trung taâm, maø Chuùa Gieâsu hoâm nay moät laàn nöõa beû ra cho chuùng ta, ñeå Ngöôøi coù theå chia seû söï soáng vôùi chuùng ta, ñoùn nhaän söï yeáu ñuoái cuûa chuùng ta, naâng ñôõ nhöõng böôùc ñi meät moûi cuûa chuùng ta vaø chöõa laønh taâm hoàn chuùng ta. Haõy hoøa giaûi vôùi Thieân Chuùa, vôùi tha nhaân vaø vôùi chính chuùng ta, caàu cho chuùng ta trôû thaønh coâng cuï hoøa giaûi vaø hoøa bình trong xaõ hoäi cuûa chuùng ta.
Laïy Chuùa Gieâsu, laø ñöôøng, laø söùc maïnh vaø laø nieàm an uûi cuûa chuùng con, nhö caùc moân ñeä Emmaus, chuùng con naøi xin Chuùa: "Xin haõy ôû laïi vôùi chuùng con, vì trôøi ñaõ gaàn toái" (Lc 24:29). Laïy Chuùa Gieâsu, haõy ôû laïi vôùi chuùng con khi nieàm hy voïng taét daàn vaø ñeâm thaát voïng buoâng xuoáng. Haõy ôû laïi vôùi chuùng ta, vì vôùi Chuùa cuoäc haønh trình cuûa chuùng con baét ñaàu vaø töø nhöõng thung luõng muø mòt cuûa ngôø vöïc, söï ngaïc nhieân cuûa nieàm vui ñöôïc taùi sinh. Laïy Chuùa, haõy ôû laïi vôùi chuùng con, vì vôùi Chuùa, ñeâm ñau thöông bieán thaønh bình minh raïng rôõ cuûa cuoäc ñôøi. Chuùng ta haõy noùi, trong taát caû söï ñôn giaûn: Haõy ôû vôùi chuùng con, Laïy Chuùa! Vì neáu Chuùa ñi beân caïnh chuùng con, thaát baïi seõ nhöôøng choã cho hy voïng cuûa cuoäc soáng môùi. Amen.
(Source: Dicastero per la Comunicazione - Libreria Editrice VaticanaHOMILY OF HIS HOLINESS National Shrine of Saint Anne de Beaupreù Thursday, 28 July 2022)