Ñöùc Thaùnh cha gaëp gôõ caùc thoå daân
taïi giaùo xöù Thaùnh Taâm, Edmonton
Ñöùc Thaùnh cha gaëp gôõ caùc thoå daân taïi giaùo xöù Thaùnh Taâm, Edmonton.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Edmonton (RVA News 26-07-2022) - Trong cuoäc gaëp gôõ caùc thoå daân vaø tín höõu Coâng giaùo thuoäc giaùo xöù Thaùnh Taâm ôû Edmonton, Canada vaøo luùc 4 giôø 30 chieàu, thöù Hai, ngaøy 25 thaùng Baûy naêm 2022, Ñöùc Thaùnh cha khuyeán khích moïi ngöôøi coäng taùc vaøo haønh trình chöõa laønh vaø hoøa giaûi giöõa caùc thoå daân vaø Giaùo hoäi, ñoàng thôøi nuoâi döôõng nieàm hy voïng.
Nhaø thôø Thaùnh Taâm coå kính cuûa "Caùc daân toäc ñaàu tieân" thuoäc moät khu phoá ngheøo ôû thaønh Edmonton, ñöôïc kieán thieát naêm 1913 vaø thuoäc vaøo soá nhöõng nhaø thôø coå kính nhaát trong thaønh phoá naøy. Naêm 1991, Ñöùc Toång giaùm muïc Joseph MacNeil sôû taïi hoài ñoù ñaõ chæ ñònh giaùo xöù ñòa phöông laø xöù ñaïo toaøn quoác ñaàu tieân nhöõng ngöôøi thuoäc caùc daân toäc ñaàu tieân, ngöôøi lai vaø ngöôøi Inuit. Nhaø thôø coù nhieàu taùc phaåm duy nhaát veà ngheä thuaät thaùnh do caùc ngheä nhaân thoå daân saùng cheá. Qua doøng thôøi gian, giaùo xöù coù theâm nhieàu giaùo daân laø nhöõng ngöôøi di daân vaø tò naïn ñeán töø caùc nôi treân theá giôùi, nhöng taïi ñaây ñöùc tin Coâng giaùo vaãn ñöôïc bieåu loä trong boái caûnh vaên hoùa thoå daân. Hoài thaùng Taùm naêm 2020, thaùnh ñöôøng bò hoûa hoaïn, neân phaûi ñoùng cöûa trong hai naêm trôøi ñeå tu boå vaø môùi ñöôïc hoaøn thaønh, kòp ñeå ñoùn tieáp Ñöùc Thaùnh cha trong dòp naøy.
Ñeán nhaø thôø Thaùnh Taâm vaøo luùc gaàn 5 giôø chieàu, Ñöùc Thaùnh cha ñöôïc linh muïc Susai Jesu, thuoäc doøng Thöøa sai Hieán sinh Ñöùc Meï Voâ Nhieãm, goïi taét laø OMI, cha sôû giaùo xöù vaø moïi ngöôøi ñoùn tieáp noàng nhieät.
Trong lôøi chaøo möøng, cha sôû ñaõ caùm ôn Ñöùc Thaùnh cha vì ñaõ hy sinh kyø nghæ heø ñeå ñeán Canada, gaàn guõi vôùi caùc thoå daân taïi Canada naøy. Cha noùi: "Töø nhieàu naêm roài, giaùo xöù chuùng con laø nôi thaùnh ñeå gaëp gôõ, ñoái thoaïi, hoøa giaûi vaø phuïc vuï. Chuùng con caûm thaáy raát haân haïnh ñöôïc ñoùn tieáp Ñöùc Thaùnh cha taïi ñaây vaø nhaän pheùp laønh cuûa Ñöùc Thaùnh cha treân nhieàu söù vuï ñöôïc coáng hieán cho Daân Chuùa ñeán ñaây vôùi chuùng con. Chuùng con muoán hieäp vôùi Ñöùc Thaùnh cha trong cuoäc haønh höông chöõa laønh, hoøa giaûi vaø hy voïng naøy. Chuùng con muoán ñoàng haønh vôùi Ñöùc Thaùnh cha vaø ñi tôùi nhöõng nôi ñau thöông ñeå coáng hieán söï chöõa laønh do Chuùa Gieâsu mang laïi".
Tieáp lôøi cha sôû, hai ñaïi dieän giaùo daân trong Hoäi ñoàng giaùo xöù, baø Candida Sherpherd thuoäc coäng ñoàng ngöôøi lai ôû bang Alberta, vaø oâng Bill Perdue, cuõng laø ngöôøi lai, chuû tòch ban taøi chaùnh cuûa giaùo xöù, ñaõ chaøo möøng Ñöùc Thaùnh cha vaø trình baøy lòch söû vaø hoaït ñoäng hieän nay cuûa giaùo xöù Thaùnh Taâm. Caû hai ñeàu toû ra haõnh dieän veà nguoàn goác cuûa mình.
Hoï cuõng keå laïi raèng, döôùi söï höôùng daãn cuûa cha Garu Lacoucane, linh muïc goác thoå daân, thuoäc doøng OMI, ñaõ baét ñaàu bieåu loä caùc truyeàn thoáng thoå daân trong vieäc phuïng töï Coâng giaùo. Ngaøy nay giaùo xöù coù nhieàu dòch vuï trôï giuùp ngöôøi ngheøo. Moãi ngaøy coù haøng traêm ngöôøi ñeán goõ cöûa giaùo xöù, ñeå xin ñöôïc giuùp ñôõ veà löông thöïc, y phuïc, ñöôïc xin ñöôïc khích leä vaø caàu nguyeän, vôùi söï coäng taùc cuûa nhieàu toå chöùc baùc aùi Coâng giaùo vaø caû Ñaïo binh cöùu ñoä vaø toång giaùo phaän Edmonton. "Chuùng con ngheøo veà taøi chaùnh nhöng giaøu veà ñöùc tin Coâng giaùo vaø thöïc haønh caùc vieäc thöông xoùt".
Giaùo xöù goùp phaàn vaøo tieán trình hoøa giaûi giöõa caùc thoå daân vaø Giaùo hoäi Coâng giaùo, ñöông ñaàu vôùi nhöõng thaùch ñoá do heä thoáng caùc tröôøng noäi truù thoå daân ñeå laïi. "Nhaø thôø giaùo xöù chuùng con laø nôi trong ñoù nhöõng ngöôøi soáng soùt chaán thöông caùc tröôøng naøy coù theå ñeán vôùi gia ñình hoï, hoäi hoïp nhö moät coäng ñoaøn bao goàm. Giaùo xöù chuùng con laø nôi, trong ñoù chuùng con seõ tieáp tuïc baûo toàn vaø sinh ñoäng hoùa caùc ngoân ngöõ, ngheä thuaät, aâm nhaïc thoå daân, nuoâi döôõng söï haõnh dieän cho caùc theá heä treû".
Huaán töø cuûa Ñöùc Thaùnh cha
Veà phaàn Ñöùc Thaùnh cha, trong baøi huaán duï, ngaøi baøy toû vui möøng vì thaáy trong giaùo xöù naøy coù nhöõng ngöôøi thuoäc caùc coäng ñoaøn "caùc daân toäc ñaàu tieân, ngöôøi lai vaø ngöôøi Inuit, cuøng vôùi nhöõng ngöôøi khoâng thuoäc thoå daân töø caùc khu phoá ñòa phöông vaø nhieàu anh chò em di daân. Ñaây thöïc laø nhaø cuûa taát caû moïi ngöôøi, côûi môû vaø bao goàm, Giaùo hoäi cuõng phaûi nhö vaäy, laø gia ñình cuûa caùc con caùi Thieân Chuùa... Vaø toâi cuõng muoán caùm ôn anh chò em vì söï gaàn guõi cuï theå ñoái vôùi bao nhieâu ngöôøi ngheøo qua ñöùc baùc aùi, hoï ñoâng ñaûo trong ñaát nöôùc giaøu coù naøy."
Coû daïi vaø luùa toát trong Giaùo hoäi
Ñöùc Thaùnh cha cuõng nhaéc nhôû raèng: "Chuùng ta khoâng ñöôïc queân raèng caû trong Giaùo hoäi, luùa toát xen laãn vôùi coû daïi. Chính vì nhöõng coû daïi naøy, toâi ñaõ muoán thöïc hieän cuoäc haønh höông thoáng hoái naøy, vaø saùng nay, toâi ñaõ nhaéc ñeán nhöõng söï aùc maø caùc thoå daân phaûi chòu, töø phía bao nhieâu Kitoâ höõu, vaø ñau ñôùn xin loãi. Toâi caûm thaáy bò toån thöông khi nghó raèng coù nhöõng tín höõu Coâng giaùo ñaõ goùp phaàn vaøo chính saùch ñoàng hoùa vaø giaûi phoùng, mang theo moät maëc caûm töï ti, töôùc ñoaït cuûa caùc coäng ñoaøn vaø caù nhaân caên tính vaên hoùa vaø tinh thaàn cuûa hoï, caét boû caên coäi cuûa hoï vaø nuoâi döôõng nhöõng thaùi ñoä thaønh kieán vaø kyø thò, vaø hoï laøm nhöõng ñieàu ñoù nhaân danh moät neàn giaùo duïc maø hoï cho laø Kitoâ. Söï giaùo duïc phaûi luoân khôûi haønh töø söï toân troïng vaø thaêng tieán caùc taøi naêng ñaõ coù saün nôi con ngöôøi. Noù khoâng bao giôø laø caùi gì tieàn cheá ñeå aùp ñaët, vì giaùo duïc laø moät cuoäc phieâu löu thaùm hieåm, vaø cuøng nhau khaùm phaù maàu nhieäm söï soáng. Caùm ôn Chuùa, trong nhöõng giaùo xöù nhö theá naøy, qua söï gaëp gôõ, ngöôøi ta xaây döïng, ngaøy qua ngaøy, nhöõng neàn taûng cho söï chöõa laønh vaø hoøa giaûi".
YÙ nghóa söï hoøa giaûi trong Chuùa
Ñöùc Thaùnh cha cuõng trình baøy theâm vaøi suy tö veà söï hoøa giaûi. "Thaùnh Phaoloâ giaûi thích raèng Chuùa Gieâsu hoøa giaûi baèng caùch ñaët hai thöïc taïi xa caùch thaønh moät thöïc taïi duy nhaát, moät daân toäc duy nhaát, vaø Chuùa thöïc hieän ñieàu ñoù qua thaäp giaù (Xc Ep 2,14). Chính Chuùa Gieâsu hoøa giaûi chuùng ta treân thaäp giaù, treân caây söï soáng nhö caùc tín höõu Kitoâ xöa kia quen goïi". Vaø ngaøi noùi:
"Anh chò em thoå daân thaân meán, anh chò em coù raát nhieàu ñieàu ñeå daïy veà yù nghóa sinh ñoäng cuûa caây, cuøng vôùi ñaát töø goác, caây mang laïi döôõng khi qua caùc laù caây vaø nuoâi soáng chuùng ta baèng hoa traùi cuûa noù. Thaät laø ñeïp khi thaáy bieåu töôïng caây ñöôïc dieãn taû qua hình daïng cuûa nhaø thôø naøy, moät thaân caây noái maët ñaát vôùi moät baøn thôø treân ñoù Chuùa Kitoâ hoøa giaûi chuùng ta trong bí tích Thaùnh Theå... Chính Chuùa Kitoâ, treân thaùnh giaù, hoøa giaûi, ñaët chung vôùi nhau nhöõng gì döôøng nhö khoâng theå töôûng nghó vaø tha thöù ñöôïc, oâm laáy moïi ngöôøi vaø moïi söï".
Giaùo hoäi, nôi hoøa giaûi
Ñöùc Thaùnh cha cuõng khaúng ñònh raèng "Giaùo hoäi laø caên nhaø nôi ta taùi hoøa giaûi vôùi nhau, nôi chuùng ta hoïp nhau ñeå taùi khôûi haønh vaø taêng tröôûng vôùi nhau. Ñoù laø nôi chuùng ta ngöng suy nghó nhö nhöõng caù nhaân ñeå nhìn nhaän nhau nhö anh chò em, nhìn taän maét, ñoùn nhaän nhöõng lòch söû vaø vaên hoùa cuûa ngöôøi khaùc, ñeå cho vieäc ôû cuøng nhau, laø ñieàu raát ñeïp loøng Thaùnh Linh, giuùp chöõa laønh kyù öùc ñaõ bò thöông toån. Ñoù laø con ñöôøng: khoâng quyeát ñònh cho nhöõng ngöôøi khaùc, khoâng ñoùng khung moïi ngöôøi trong nhöõng khuoân maãu tieàn cheá, nhöng ñaët mình tröôùc Chuùa Chòu Ñoùng Ñanh vaø tröôùc ngöôøi anh chò em ñeå hoïc caùch ñoàng haønh vôùi nhau. Ñoù laø Giaùo hoäi, laø nôi maø thöïc taïi cao troïng hôn yù töôûng.
Vaø Ñöùc Thaùnh cha keát luaän raèng: "Chuùa Gieâsu laø Ñaáng chòu ñoùng ñinh vaø soáng laïi, ôû trong daân Chuùa ñaây, ñang muoán chieáu toûa raïng ngôøi qua caùc coäng ñoaøn vaø vaên hoùa cuûa chuùng ta, xin Chuùa caàm tay vaø höôùng daãn böôùc ñöôøng cuûa chuùng ta treân con ñöôøng hoøa giaûi, keå caû qua nhöõng sa maïc lòch söû cuûa chuùng ta. Amen".
Buoåi gaëp gôõ keát thuùc vôùi kinh Laïy Cha vaø Ñöùc Thaùnh cha ban pheùp laønh cho moïi ngöôøi. Ngaøi coøn baét tay chaøo thaêm moät soá tín höõu trong giaùo xöù vaø laøm pheùp thaùnh nöõ Kateri Tekakwitha (1656-1580), vò thaùnh thoå daân ñaàu tieân ôû Baéc Myõ, xuaát thaân töø laøng ngöôøi Mohawk ôû bang New York, Hoa Kyø, ñöôïc Giaùo hoäi tuyeân thaùnh.
Giaõ töø thaùnh ñöôøng Giaùo xöù Thaùnh Taâm, khoaûng 6 giôø chieàu, Ñöùc Thaùnh cha ñaõ trôû veà Ñaïi chuûng vieän thaùnh Giuse caùch ñoù boán caây soá röôõi ñeå duøng böõa toái vaø qua ñeâm thöù hai treân ñaát Canada.