Ñöùc Thaùnh cha cöû haønh thaùnh leã
vôùi coäng ñoaøn Congo ôû Roma
Ñöùc Thaùnh cha cöû haønh thaùnh leã vôùi coäng ñoaøn Congo ôû Roma.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Vatican (RV News 03-07-2022) - Luùc gaàn 9 giôø 30 saùng Chuùa nhaät, ngaøy 03 thaùng Baûy naêm 2022, Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ ñaõ chuû söï thaùnh leã taïi Ñeàn thôø thaùnh Pheâroâ vôùi coäng ñoaøn ngöôøi Congo taïi Roma vaø YÙ.
Thaùnh leã naøy, leõ ra ngaøi cöû haønh taïi phi tröôøng Ndolo ôû thuû ñoâ Kinshasa, Coäng hoøa daân chuû Congo, beân Phi chaâu, cao ñieåm trong chöông trình vieáng thaêm muïc vuï cuûa ngaøi taïi nöôùc naøy, töø muøng 02 ñeán muøng 05 thaùng Baûy naêm 2022. Nhöng vì ñau ñaàu goái, neân chuyeán toâng du cuûa ngaøi taïi Congo bò hoaõn laïi, cuøng vôùi chuyeán vieáng thaêm taïi Nam Sudan.
Hieän dieän tröôùc baøn thôø Ngai toøa, ôû cuoái Ñeàn thôø, coù hôn 1,000 tín höõu, phaàn lôùn laø ngöôøi Congo vaø ñoâng ñaûo caùc nöõ tu nöôùc naøy. Ñoàng teá trong thaùnh leã, coù Ñöùc Toång giaùm muïc Paul Gallagher, Ngoaïi tröôûng Toøa Thaùnh, vaø boán giaùm muïc khaùc, trong ñoù coù Ñöùc Toång giaùm muïc Kabongo, ngöôøi Congo, nguyeân phoù Chuû tòch Hoäi ñoàng Giaùm muïc nöôùc naøy vaø hieän laø kinh só Ñeàn thôø thaùnh Pheâroâ. Ngoaøi ra, coù khoaûng ba möôi linh muïc Congo.
Thaùnh leã ñöôïc cöû haønh theo nghi thöùc Zaire, vôùi nhieàu saéc thaùi cuûa daân toäc naøy, ñaëc bieät laø caùc baøi thaùnh ca vaø caùc cöû ñieäu.
Baøi giaûng cuûa Ñöùc Thaùnh cha
Trong baøi giaûng, Ñöùc Thaùnh cha nhaán maïnh ñeán söù maïng cuûa moãi Kitoâ höõu trong theá giôùi, vôùi tö caùch laø Giaùo hoäi, chuùng ta phaûi laøm gì trong lòch söû? Ngaøi xaùc quyeát raèng: "Laø Kitoâ höõu, chuùng ta khoâng theå haøi loøng vôùi vieäc soáng vaát vöôûng trong söï taàm thöôøng, tính toaùn vôùi nhöõng cô may vaø tieän lôïi cuûa chuùng ta, soáng qua ngaøy. Khoâng phaûi vaäy, chuùng ta laø nhöõng thöøa sai cuûa Chuùa Gieâsu". Coù theå chuùng ta seõ vieän côù mình khoâng bieát laøm sao, khoâng coù khaû naêng!" Nhöng baøi Tin möøng cho chuùng ta thaáy Chuùa sai caùc moân ñeä ra ñi, khoâng chôø ñôïi hoï saün saøng vaø ñöôïc huaán luyeän kyõ löôõng.
Döïa vaøo baøi Tin möøng noùi veà ba ñieàu gaây ngaïc nhieân, khi Chuùa Gieâsu sai 72 moân ñeä ra khi tröôùc, doïn ñöôøng cho Ngaøi, Ñöùc Thaùnh cha ruùt ra nhöõng baøi hoïc cuï theå cho caùc tín höõu:
1. Tröôùc tieân laø haønh trang: Chuùa Gieâsu khoâng baûo caùc moân ñeä phaûi mang theo nhöõng thöù gì, traùi laïi, Chuùa noùi veà nhöõng gì hoï ñöøng mang theo: "Caùc con ñöôøng mang theo tuùi, bò, hoaëc giaøy deùp" (v.4), Thöïc teá laø khoâng mang theo caùi gì: khoâng coù haønh lyù, khoâng coù an ninh vaø trôï giuùp. Nhieàu khi chuùng ta nghó raèng caùc saùng kieán cuûa Giaùo hoäi khoâng hoaït ñoäng toát vì thieáu caùc cô caáu, thieáu tieàn baïc vaø phöông tieän. Nhöng khoâng phaûi vaäy vaø chính Chuùa Gieâsu xaùc nhaän ñieàu ñoù. Anh chò em, chuùng ta ñöøng tín thaùc nôi söï giaøu sang, vaø ñöøng sôï caùi ngheøo cuûa chuùng ta, ngheøo veà vaät chaát cuõng nhö veà maët nhaân baûn. Heã chuùng ta caøng töï do vaø ñôn giaûn, nhoû beù vaø khieâm toán, thì Chuùa Thaùnh Linh caøng höôùng daãn söù maïng vaø laøm cho chuùng ta giöõ vai chính trong caùc kyø coâng cuûa Ngöôøi."
Ñoái vôùi Chuùa Kitoâ, haønh trang cô baûn chính laø tha nhaân, laø ngöôøi anh chò em. Chuùa noùi: "Thaày sai caùc con ñi, cöù hai ngöôøi moät" (v.1).... Vì khoâng coù söù vuï truyeàn giaùo neáu khoâng coù hieäp thoâng. Khoâng coù söï loan baùo naøo oån thoûa neáu khoâng chaêm soùc nhöõng ngöôøi khaùc. Vì theá, chuùng ta coù theå töï hoûi: toâi laø Kitoâ höõu, toâi nghó ñeán nhieàu hôn ñieàu maø toâi thieáu ñeå soáng thoaûi maùi, hay laø xích laïi gaàn nhöõng ngöôøi anh em, chaêm soùc hoï?"
2. Sang ñeán ñieàu ngaïc nhieân thöù hai, ñoù laø söù ñieäp
Ñöùc Thaùnh cha neâu nhaän xeùt: "Ñieàu hôïp lyù laø nghó raèng ñeå chuaån bò loan baùo, caùc moân ñeä phaûi hoïc bieát xem mình phaûi noùi ñieàu gì, hoïc kyõ löôõng caùc noäi dung, chuaån bò nhöõng dieãn vaên maïch laïc, coù söùc thuyeát phuïc. Traùi laïi, Chuùa Gieâsu chæ daïy hoï hai caâu nhoû. Caâu thöù nhaát coù veû thöøa, vì ñoù laø lôøi chaøo: "Khi vaøo baát kyø nhaø naøo, tröôùc tieân caùc con haõy noùi: "bình an cho nhaø naøy!" (v.5). Nghóa laø Chuùa daïy hoï töï giôùi thieäu, taïi baát kyø nôi naøo, nhö nhöõng söù giaû hoøa bình. Ñaëc ñieåm phaân bieät ôû ñaây laø: Kitoâ höõu laø ngöôøi mang hoøa bình, vì Chuùa Kitoâ laø an bình. Qua söï kieän ñoù ngöôøi ta bieát chuùng ta laø moân ñeä cuûa Chuùa. Traùi laïi, neáu chuùng ta chæ gieo raéc nhöõng lôøi noùi haønh noùi xaáu vaø nghi kî, kieán taïo chia reõ, thì chuùng ta caûn trôû söï hieäp thoâng, ñaët phe phaùi tröôùc moïi söï, chuùng ta khoâng haønh ñoäng nhaân danh Chuùa Gieâsu. Ai xaùch ñoäng oaùn haän, xuùi giuïc oaùn gheùt, qua maët nhöõng ngöôøi khaùc, thì khoâng laøm vieäc cho Chuùa Gieâsu, khoâng mang laïi hoøa bình cuûa Ngaøi."
Vaø Ñöùc Thaùnh cha môøi goïi moïi ngöôøi "caàu nguyeän cho Coäng hoøa daân chuû Congo, bò thöông tích vaø bò boùc loät raát nhieàu. Chuùng ta hieäp yù vôùi caùc thaùnh leã ñöôïc cöû haønh taïi Congo theo yù höôùng naøy vaø caàu nguyeän ñeå caùc Kitoâ höõu trôû thaønh nhöõng chöùng nhaân hoøa bình, coù khaû naêng vöôït thaéng moïi taâm tình oaùn gheùt vaø thuø haän, vöôït thaéng caùm doã cho raèng hoøa giaûi laø ñieàu khoâng coù theå, xa traùnh moïi caùm doã gaén boù thieáu laønh maïnh vôùi nhoùm cuûa mình, ñeå roài coi reû caùc nhoùm khaùc".
Ñöùc Thaùnh cha nhaén nhuû raèng: "Anh chò em, hoøa bình baét ñaàu töø chính chuùng ta; töø toâi, töø anh, chò, töø con tim cuûa moãi ngöôøi. Neáu baïn soáng an bình cuûa Chuùa, thì Chuùa Gieâsu ñeán vaø gia ñình, xaõ hoäi cuûa baïn thay ñoåi, neáu tröôùc tieân taâm hoàn cuûa baïn khoâng coøn ôû trong chieán tranh, khoâng coøn voõ trang baèng taâm tình oaùn haän vaø giaän döõ, khoâng coøn chia reõ, soáng nöôùc ñoâi vaø giaû doái. Haõy ñaët an bình vaø traät töï trong chính taâm hoàn baïn, gôõ boû ham hoá, daäp taét oaùn thuø, troán chaïy tham nhuõng, löøa ñaûo vaø gian xaûo: hoøa bình baét ñaàu nhö theá. Chuùng ta seõ luoân gaëp nhöõng ngöôøi hieàn töø, toát laønh, an bình, baét ñaàu töø nhöõng ngöôøi hoï haøng vaø thaân caän. Nhöng Chuùa Gieâsu daïy: "Chính con haõy mang hoøa bình vaøo nhaø con, baét ñaàu toân troïng vôï cuûa con, taän tình yeâu thöông naøng, toân troïng vaø chaêm soùc con caùi, ngöôøi giaø vaø laùng gieàng cuûa con. Haõy soáng trong an bình, khôi leân hoøa bình vaø hoøa bình seõ ôû laïi trong nhaø cuûa con, trong Giaùo hoäi vaø ñaát nöôùc cuûa con".
Ñöùc Thaùnh cha cuõng nhaéc laïi raèng: "Sau lôøi chaøo bình an, taát caû phaàn coøn laïi cuûa söù ñieäp ñöôïc uûy cho caùc moân ñeä ñöôïc thu goïn vaøo vaøi lôøi maø Chuùa Gieâsu ñaõ laäp laïi hai laàn: "Nöôùc Thieân Chuùa ôû gaàn caùc con [...] (vv.9.11). Loan baùo nöôùc Chuùa gaàn keà, ñoù laø ñieàu thieát yeáu... Tin raèng Thieân Chuùa ôû gaàn vaø canh giöõ chuùng ta: Chuùa laø Cha moïi ngöôøi, vaø Chuùa muoán taát caû chuùng ta laø anh chò em vôùi nhau. Neáu chuùng ta soáng döôùi caùi nhìn aáy, thì theá giôùi seõ khoâng coøn laø moät baõi chieán tröôøng nöõa, nhöng laø moät vöôøn an bình; lòch söû seõ khoâng coøn laø moät cuoäc chaïy ñua ñeå ñeán nôi tröôùc, nhöng laø moät cuoäc haønh höông chung.
3. Ñieàu ngaïc nhieân thöù ba trong söù maïng lieân quan ñeán loái soáng cuûa chuùng ta. Chuùa Gieâsu yeâu caàu caùc moân ñeä ñi vaøo traàn theá "nhö chieân giöõa choù soùi" (v.3). Quan nieäm thoâng thöôøng cuûa theá gian thì quaû quyeát ngöôïc laïi: haõy chieám öu theá, haõy troåi vöôït! Traùi laïi, Chuùa Kitoâ muoán chuùng ta nhö nhöõng con chieân, chöù khoâng phaûi choù soùi! Ñieàu naøy khoâng coù nghóa laø thô ngaây, nhöng haõy kinh tôûm moïi baûn naêng chieám öu theá vaø ñeø beïp, ham hoá vaø chieám höõu. Ngöôøi soáng nhö chieân thì khoâng gaây haán, khoâng tham lam: hoï ôû giöõa ñoaøn chieân, cuøng vôùi nhöõng ngöôøi khaùc, vaø tìm ñöôïc an ninh nôi muïc töû cuûa mình, chöù khoâng phaûi trong söùc maïnh hoaëc trong söï kieâu caêng, trong tham lam tieàn baïc vaø cuûa caûi maø chuùng gaây ra bao nhieâu ñieàu aùc cho caû Coäng hoøa daân chuû Congo."
Vaø Ñöùc Thaùnh cha keát luaän raèng: "Ngaøy hoâm nay, öôùc gì Chuùa giuùp chuùng ta trôû thaønh nhöõng thöøa sai, cuøng ñi vôùi ngöôøi anh em, chò em chuùng ta; noùi leân an bình vaø söï gaàn guõi Thieân Chuùa, mang trong taâm hoàn vaø dòu hieàn vaø loøng töø nhaân cuûa Chuùa Gieâsu laø Chieân gaùnh toäi traàn theá."
Cuoái thaùnh leã, moät ñaïi dieän cuûa Coäng ñoàng Congo ôû Roma ñaõ ngoû lôøi caùm ôn Ñöùc Thaùnh cha, tröôùc khi ngaøi ban pheùp laønh keát thuùc thaùnh leã vaøo luùc gaàn 11 giôø.