Trong chieán tranh taïi Ucraina hieän nay,
chuùng ta chöùng kieán söï baát löïc
cuûa caùc toå chöùc quoác teá
Tieáp kieán chung cuûa Ñöùc Thaùnh cha: Trong chieán tranh taïi Ucraina hieän nay, chuùng ta chöùng kieán söï baát löïc cuûa caùc toå chöùc quoác teá.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Vatican (RVA News 06-04-2022) - Saùng thöù Tö, muøng 06 thaùng Tö naêm 2022, Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ ñaõ tieáp kieán chung khoaûng 6,000 tín höõu haønh höông, ngoài ñaày Ñaïi thính ñöôøng Phaoloâ VI ôû noäi thaønh Vatican.
Ñaàu buoåi tieáp kieán, moïi ngöôøi nghe ñoaïn ñoaïn saùch Toâng ñoà Coâng vuï thuaät laïi söï tích thaùnh Phaoloâ vaø caùc baïn ñoàng haønh bò ñaém taøu vaø troâi daït vaøo ñaûo Malta vaø ñöôïc daân chuùng taïi ñaây ñoùn tieáp, giuùp ñôõ (Cv 28,1-2):
"Sau khi ñöôïc cöùu thoaùt, chuùng toâi ñöôïc bieát raèng ñaûo naøo teân laø Malta. Nhöõng ngöôøi daân taïi ñaây ñaõ ñoái xöû chuùng toâi vôùi loøng nhaân ñaïo hieám coù; taát caû chuùng toâi tuï taäp quanh ñoáng löûa, maø hoï ñaõ ñoát leân vì möa xaûy ñeán vaø trôøi laïnh."
Baøi giaùo lyù
Trong baøi huaán giaùo tieáp ñoù, Ñöùc Thaùnh cha taïm gaùc laïi loaït baøi giaùo lyù veà tuoåi giaø ñeå thuaät laïi chuyeán toâng du ngaøi môùi thöïc hieän hoài cuoái tuaàn qua taïi Malta.
Ñöùc Thaùnh cha noùi:
Anh chò em thaân meán, chaøo anh chò em!
Vò trí quan troïng cuûa Malta
Thöù Baûy vaø Chuùa nhaät vöøa qua, toâi ñaõ ñeán Malta: moät cuoäc toâng du ñaõ ñöôïc leân chöông trình töø laâu, nhöng bò dôøi laïi vì ñaïi dòch. Coù nhieàu ngöôøi khoâng bieát raèng Malta, tuy laø moät ñaûo ôû giöõa Ñòa Trung Haûi, nhöng ñaõ ñoùn nhaän Tin möøng raát sôùm, vì thaùnh Phaoloâ toâng ñoà bò ñaém taøu gaàn bôø bieån ñaûo naøy vaø ñaõ ñöôïc thoaùt naïn laï luøng cuøng vôùi taát caû nhöõng ngöôøi ôû treân taøu, hôn 270 ngöôøi. Saùch Toâng ñoà Coâng vuï keå laïi raèng ngöôøi Malta ñaõ ñoùn tieáp taát caû "vôùi loøng nhaân ñaïo hieám coù" (28,2). Toâi ñaõ choïn nhöõng lôøi naøy "vôùi loøng nhaân ñaïo hieám coù", nhö khaåu hieäu cuoäc vieáng thaêm cuûa toâi, vì noù chæ ñöôøng caàn theo, khoâng nhöõng ñeå ñöông ñaàu vôùi hieän töôïng di daân, nhöng noùi roäng raõi hôn nöõa ñeå theá giôùi trôû neân huynh ñeä hôn, deã soáng hôn, vaø ñöôïc cöùu thoaùt khoûi moät "cuoäc ñaém taøu" ñang ñe doïa taát caû chuùng ta, laø nhöõng ngöôøi ôû treân cuøng moät con taøu - nhö chuùng ta ñaõ hoïc. Trong vieãn töôïng ñoù, Malta laø moät nôi chuû yeáu.
Malta nôi gaëp gôõ caùc neàn vaên hoùa
Malta coù ñaëc tính nhö theá veà phöông dieän ñòa lyù, do vò trí cuûa ñaûo ôû trung taâm bieån giöõa AÂu chaâu vaø Phi chaâu, nhöng coù lieân heä vôùi caû AÙ chaâu. Malta laø moät thöù "hoa hoàng gioù", nôi caùc daân toäc vaø caùc neàn vaên hoùa gaëp gôõ nhau; ñoù laø moät ñieåm öu tieân ñeå quan saùt 360 ñoä vuøng Ñòa Trung Haûi. Ngaøy nay ngöôøi ta noùi nhieàu veà "chính trò ñòa lyù", nhöng raát tieác tieâu chuaån chính yeáu laø chieán löôïc cuûa caùc nöôùc huøng cöôøng hôn ñeå phuïc vuï lôïi ích cuûa hoï baèng caùch môû roäng vuøng aûnh höôûng kinh teá, yù thöùc heâ vaø quaân söï. Trong khuoân khoå ñoù, Malta ñaïi dieän cho quyeàn vaø söùc maïnh cuûa "nhöõng ngöôøi beù nhoû", cuûa caùc tieåu quoác nhöng phong phuù veà lòch söû vaø vaên minh, leõ ra caùc nöôùc naøy phaûi thi haønh moät tieâu chuaån khaùc: ñoù laø toân troïng vaø töï do, soáng chung nhöõng khaùc bieät, ñoái nghòch vôùi söï thöïc daân hoùa cuûa caùc nöôùc huøng maïnh hôn". Sau Theá chieán thöù hai, ngöôøi ta ñaõ coá gaéng ñaët neàn taûng cho moät lòch söû môùi veà hoøa bình, nhöng raát tieác laø lòch söû cuõ cuûa caùc ñaïi cöôøng quoác caïnh tranh nhau laïi tieáp dieãn. Vaø trong chieán tranh taïi Ucraina hieän nay, chuùng ta chöùng kieán söï baát löïc cuûa caùc toå chöùc quoác teá.
Vai troø Malta veà phöông dieän caùc cuoäc di cö
Khía caïnh thöù hai: Malta laø moät nôi chuû yeáu veà hieän töôïng di cö. Taïi Trung taâm tieáp cö Gioan XXIII, toâi ñaõ gaëp nhieàu ngöôøi di daân. Hoï tôùi ñaûo Malta naøy sau nhöõng chuyeán ñi kinh khuûng. Ñöøng neân meät moûi laéng nghe nhöõng chöùng töø cuûa hoï, vì chæ nhö theá chuùng ta môùi ra khoûi nhöõng caùi nhìn xuyeân taïc thöôøng ñöôïc phoå bieán treân caùc phöông tieän truyeàn thoâng vaø chuùng ta coù theå nhaän ra nhöõng khuoân maët, nhöõng chuyeän ñôøi, nhöõng veát thöông, nhöõng giaác mô vaø hy voïng. Moãi ngöôøi di cö laø ñoäc nhaát voâ nhò, laø moät ngöôøi vôùi phaåm giaù cuûa hoï, nhöõng caên coäi, vaên hoùa cuûa hoï. Moãi ngöôøi trong hoï ñeàu mang moät söï phong phuù lôùn hôn nhöõng vaán ñeà maø söï ñoùn tieáp hoï coù theå keøm theo.
Chaéc chaén, vieäc ñoùn tieáp di daân caàn ñöôïc toå chöùc, ñieàu haønh vaø tröôùc tieân, caàn cuøng ñöôïc ñeà ra döï aùn, treân bình dieän quoác teá. Vì hieän töôïng di cö khoâng theå bò thu heïp vaøo moät tình traïng khaån caáp, noù laø moät daáu chæ thôøi ñaïi chuùng ta. Caàn phaûi ñoïc vaø giaûi thích nhö theá. Noù coù theå trôû thaønh moät daáu chæ xung ñoät, hoaëc moät daáu chæ hoøa bình. Ñieàu naøy tuøy thuoäc chuùng ta. Ngöôøi ôû Malta ñaõ thaønh laäp Trung taâm Gioan XXIII, ñaõ thöïc hieän moät choïn löïa theo tinh thaàn Kitoâ vaø vì theá ñaõ goïi trung taâm naøy laø "Phoøng thí nghieäm hoøa bình". Nhöng toâi muoán noùi raèng Malta noùi chung laø moät phoøng thí nghieäm hoøa bình! Vaø coù theå thöïc hieän söù maïng naøy neáu, töø caên coäi cuûa mình Malta kín muùc nhöïa soáng tình huynh ñeä, caûm thöông, lieân ñôùi. Nhaân daân Malta ñaõ laõnh nhaän caùc giaù trò naøy cuøng vôùi Tin möøng vaø nhôø Tin möøng, Malta coù theå giöõ cho caùc giaù trò aáy ñöôïc sinh ñoäng.
Ñöùc Thaùnh cha cuûng coá ñöùc tin cuûa daân Chuùa ôû Malta
Vì theá, trong tö caùch laø Giaùm muïc Roma, toâi ñaõ ñeán ñeå cuûng coá daân toäc Malta trong ñöùc tin vaø tình hieäp thoâng. Thöïc vaäy, khía caïnh thöù ba: Malta cuõng laø nôi chuû yeáu veà phöông dieän loan baùo Tin möøng. Töø Malta vaø Gozo, hai giaùo phaän taïi ñaát nöôùc naøy, bao nhieâu linh muïc, tu só vaø caû giaùo daân, ñaõ mang chöùng taù Kitoâ treân toaøn theá giôùi. Nhö theå vieäc thaùnh Phaoloâ ñi qua nöôùc naøy ñaõ ñeå laïi söù maïng truyeàn giaùo trong heä DNA cuûa ngöôøi Malta! Vì theá cuoäc vieáng thaêm cuûa toâi tröôùc tieân laø moät cöû chæ bieát ôn, caùm ôn Thieân Chuùa vaø daân thaùnh cuûa Ngöôøi ôû Malta vaø Gozo.
Tuy nhieân, taïi nôi ñoù luoàng gioù tuïc hoùa vaø nguïy vaên hoùa toaøn caàu hoùa döïa treân caên baûn tieâu thuï, taân tö baûn vaø duy töông ñoái cuõng ñang thoåi qua. Vì theá, taïi Malta hieän nay cuõng laø thôøi kyø taùi truyeàn giaûng Tin möøng. Cuoäc vieáng thaêm maø, cuõng nhö caùc vò tieàn nhieäm cuûa toâi, toâi ñaõ thöïc hieän taïi hang ñaù thaùnh Phaoloâ, nhö theå moät söï kín muùc töø nguoàn maïch, ñeå Tin möøng coù theå chaûy ra cho Malta vôùi moät söï töôi maùt nguyeân thuûy vaø hoài sinh ñaïi gia saûn loøng ñaïo ñöùc bình daân. Ñieàu naøy ñöôïc töôïng tröng baèng Ñeàn thaùnh quoác gia Ñöùc Meï Ta'Pinu, ôû ñaûo Gozo, nôi maø chuùng toâi ñaõ cöû haønh moät cuoäc gaëp gôõ caàu nguyeän noàng nhieät. Taïi ñoù, toâi caûm thaáy nhòp tim ñaäp cuûa daân toäc Malta, raát coù loøng tín thaùc nôi Meï Thaùnh cuûa mình. Meï Maria luoân ñöa chuùng ta tôùi ñieàu thieát yeáu, tôùi Chuùa Kitoâ chòu ñoùng ñanh vaø soáng laïi vì chuùng ta, tôùi tình yeâu thöông xoùt cuûa Chuùa. Meï Maria giuùp chuùng ta hoài sinh ngoïn löûa ñöùc tin baèng caùch kín muùc töø ngoïn löûa cuûa Chuùa Thaùnh Linh, Ñaáng linh hoaït töø theá heä naøy sang theá heä khaùc vieäc haân hoan loan baùo Tin möøng, vì nieàm vui cuûa Giaùo hoäi laø rao giaûng Tin möøng!
Lôøi caùm ôn
Ñöùc Thaùnh cha noùi: "Nhaân dòp naøy, toâi taùi caùm ôn Toång thoáng Coäng hoøa Malta vaø caùc vò laõnh ñaïo khaùc cuûa chính quyeàn daân söï, ñaõ ñoùn tieáp toâi raát töû teá; toâi cuõng caùm ôn caùc giaùm muïc vaø moïi thaønh phaàn cuûa coäng ñoaøn Giaùo hoäi, nhöõng ngöôøi thieän nguyeän vaø bao nhieâu ngöôøi ñaõ ñoàng haønh vôùi toâi trong kinh nguyeän. Thöïc vaäy, chuùng ta gieo vaõi, nhöng chính Chuùa laøm cho haït gioáng taêng tröôûng. Öôùc gì loøng töø nhaân voâ bieân cuûa Chuùa ban doài daøo hoa traùi hoøa bình vaø moïi ñieàu thieän haûo khaùc cho nhaân daân Malta yeâu quí!
Chaøo thaêm vaø keâu goïi
Baøi huaán duï baèng tieáng YÙ treân ñaây cuûa Ñöùc Thaùnh cha ñöôïc caùc thoâng dòch vieân laàn löôït toùm löôïc trong caùc thöù tieáng khaùc nhau, keøm theo lôøi chaøo thaêm cuûa Ñöùc Thaùnh cha.
Baèng tieáng Ba Lan, Ñöùc Thaùnh cha caùm ôn caùc tín höõu, qua kinh nguyeän, ñaõ ñoàng haønh vôùi ngaøi trong cuoäc haønh höông ôû Malta. Ñöùc Thaùnh cha noùi: "Trong Muøa chay naøy, doïn loøng chuùng ta cöû haønh leã Chuùa Phuïc Sinh, anh chò em ñaõ chöùng toû loøng quaûng ñaïi ñaëc bieät vaø göông maãu ñoái vôùi caùc anh chò em Ucraina chuùng ta. Anh chò em ñaõ môû roäng taâm hoàn vaø nhaø cöûa ñoùn tieáp hoï. Xin Chuùa chuùc laønh cho toå quoác anh chò em vì tình lieân ñôùi naøy vaø xin Chuùa toû nhan thaùnh cuûa Ngaøi cho anh chò em."
Baèng tieáng YÙ, Ñöùc Thaùnh cha ñaëc bieät chaøo thaêm caùc linh muïc ñaëc traùch ñaøo taïo thuoäc doøng Ngoâi Lôøi, hieäp hoäi "thaêng tieán töông quan vaø gia ñình. Ngaøi nhaén nhuû moïi ngöôøi haõy mang aùnh saùng Tin möøng ñi khaép nôi, qua chöùng taù Kitoâ vui töôi.
Sau cuøng nhö thöôøng leä, Ñöùc Thaùnh cha chaøo thaêm nhöõng ngöôøi giaø, caùc beänh nhaân, ngöôøi treû vaø caùc ñoâi taân hoân. Ngaøi nhaéc nhôû raèng: "Toâi môøi goïi anh chò em haõy soáng Tuaàn thaùnh saép tôùi vôùi söï tham gia soát saùng vaøo maàu nhieäm tình yeâu thöông cöùu chuoäc seõ ñöôïc töôûng nieäm trong Tuaàn thaùnh. Öôùc gì aùnh saùng cuûa Con Thieân Chuùa, chòu ñoùng ñanh vaø soáng laïi höôùng daãn anh chò em laøm chöùng cho söï thaät cuûa Chuùa, söï thaät naøy môû taâm trí ngöôøi treû, laøm cho taâm hoàn beänh nhaân vaø ngöôøi giaø ñöôïc thanh thaûn, naâng ñôõ tình yeâu thöông nhau cuûa caùc ñoâi vôï choàng".
Buoåi tieáp kieán keát thuùc vôùi kinh Laïy Cha vaø pheùp laønh cuûa Ñöùc Thaùnh cha.