Ñöùc Thaùnh cha leân ñöôøng vieáng thaêm Malta

Ñöùc Thaùnh cha leân ñöôøng vieáng thaêm Malta.

G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.

La Valletta (RVA News 02-04-2022) - Luùc 8 giôø saùng, thöù Baûy muøng 02 thaùng Tö naêm 2022, Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ ñaõ leân ñöôøng vieáng thaêm muïc vuï taïi quoác ñaûo Malta trong voøng 36 tieáng ñoàng hoà, cho ñeán 8 giôø, toái Chuùa nhaät muøng 03 thaùng Tö naêm 2022.

Ñaây laø chuyeán toâng du ñaàu tieân cuûa Ñöùc Thaùnh cha taïi nöôùc ngoaøi trong naêm nay vaø laø chuyeán thöù 36 cuûa ngaøi trong chín naêm qua.

Khaåu hieäu ñöôïc choïn cho chuyeán vieáng thaêm cuûa Ñöùc Thaùnh cha laø caâu trích töø ñoaïn 2, saùch Toâng ñoà Coâng vuï: "Hoï ñoái xöû chuùng toâi vôùi tình nhaân ñaïo hieám coù" (Cv 28, 2), noùi ñeán söï tích thaùnh Phaoloâ toâng ñoà vaø caùc baïn ñoàng haønh bò ñaém taøu, troâi daït vaøo ñaûo Malta vaø ñöôïc daân chuùng ñòa phöông ñoùn tieáp. Ñaây laø moät vaán ñeà raát thôøi söï, vì coù nhieàu ngöôøi di daân vaø tò naïn töø mieàn baéc Phi chaâu troâi daït vaøo Malta vaø ñöôïc ñoùn tieáp.

Theo thoùi quen töø laâu, chieàu ngaøy 01 thaùng Tö naêm 2022, Ñöùc Thaùnh cha ñaõ ñeán caàu nguyeän tröôùc aûnh Ñöùc Meï laø phaàn roãi cuûa daân Roma, taïi Ñeàn thôø Ñöùc Baø Caû ñeå xin ôn phuø trôï cho chuyeán toâng du cuûa ngaøi. Ñaây laø laàn thöù 93 ngaøi ñeán caàu nguyeän taïi ñaây.

Tröôùc khi rôøi nhaø troï thaùnh Marta ôû Vatican ñeå ra phi tröôøng, Ñöùc Thaùnh cha ñaõ chaøo thaêm ba gia ñình ngöôøi Ucraina tò naïn, ñöôïc Coäng ñoàng thaùnh Egidio chaêm soùc vaø ñöôïc Ñöùc Hoàng y Krajewski, Chaùnh sôû Töø thieän daãn tôùi. Trong soá hoï, coù moät baø meï 37 tuoåi vôùi hai beù gaùi 5 vaø 7 tuoåi, töø Lvov ñeán Roma caùch ñaây 20 ngaøy.

Ra ñeán phi tröôøng quoác teá Fiumicino cuûa thaønh Roma luùc 8 giôø 40, Ñöùc Thaùnh cha ñaõ ñöôïc caùc giôùi chöùc ñaïo ñôøi tieãn bieät, trong nghi thöùc ñôn sô tröôùc khi ngaøi böôùc leân maùy bay Airbus 320 cuûa haõng haøng khoâng Ita, haõng naøy thay theá cho Alitalia chaám döùt hoaït ñoäng.

Vì gioù thoåi maïnh vaø vì lyù do an ninh, Ñöùc Thaùnh cha ñaõ duøng thang maùy ñeå böôùc leân maùy bay vaø cuõng khoâng theå ngoaûnh laïi tröôùc cöûa maùy bay ñeå chaøo töø giaõ nhöõng ngöôøi ôû laïi.

Treân maùy bay ñaõ coù hôn 70 kyù giaû YÙ vaø nöôùc ngoaøi cuøng ñi, vaø trong soá ñoaøn tuøy tuøng cuûa Ñöùc Thaùnh cha, ngoaøi Ñöùc Hoàng y Quoác vuï khanh Parolin, vaø Ñöùc Toång giaùm muïc Phuï taù Pena Parra, ngöôøi Venezuela, ñaëc bieät laàn naøy coù Ñöùc Hoàng y Mario Grech, nguyeân laø Giaùm muïc giaùo phaän Gozo cuûa Malta, vaø hieän laø Toång thö kyù Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc.

Maùy bay caát caùnh höôùng veà phi tröôøng thuû ñoâ La Valletta cuûa Malta, caùch ñoù gaàn 700 caây soá veà höôùng nam.

Nhö thöôøng leä, Ñöùc Thaùnh cha ñaõ ngoû lôøi chaøo caùc kyù giaû thaùp tuøng vaø caùm ôn hoï cuøng ñi vôùi ngaøi trong chuyeán vieáng thaêm ngaén nguûi naøy. Kyù giaû cuûa Ñaøi phaùt thanh Coâng giaùo Cope, beân Taây Ban Nha, baø Eva Fernaùndez, ñaõ trao cho Ñöùc Thaùnh cha böùc tranh do moät ngöôøi di daân, teân laø Daniel, hoaï laïi moät cuoäc ñaém taøu, trong ñoù anh ta khoâng cöùu ñöôïc nhöõng ngöôøi khaùc. Tröôùc ñaây, Ñöùc Thaùnh cha cuõng ñaõ nhaän ñöôïc moät taùc phaåm cuûa anh Daniel vaø nhaän ra ngay bieät taøi hoäi hoïa cuûa anh.

Vaøi neùt veà tình hình ñaát nöôùc vaø Giaùo hoäi Coâng giaùo taïi Malta

Quoác ñaûo Malta chæ roäng 316 caây soá vuoâng, goàm hai haûi ñaûo chính laø Malta vaø Gozo, vôùi daân soá 478,000 ngöôøi, trong ñoù soá tín höõu Coâng giaùo chieám tôùi hôn 85%, töùc laø 408,000 ngöôøi thuoäc Toång giaùo phaän thuû ñoâ Malta vaø giaùo phaän Gozo mang teân cuøng haûi ñaûo.

Malta ôû laø nöôùc ôû maïn cöïc nam trong Lieân hieäp AÂu chaâu vaø tuy dieän tích beù nhoû, nhöng nöôùc naøy luoân coù moät taàm quan troïng, nhaát laø nhôø vò theá chieán löôïc giöõa loøng Ñòa Trung Haûi. Malta nguyeân laø thuoäc ñòa cuûa Anh quoác vaø ñöôïc ñoäc laäp naêm 1964 trong khoái Thònh Vöôïng chung. Sau khi ñöôïc ñoäc laäp, Malta ñöôïc hai ñaûng chính thay nhau naém chính quyeàn, ñoù laø Ñaûng Lao Ñoäng vaø Ñaûng Quoác gia. Trong nhöõng naêm qua, ñaûng Lao Ñoäng caàm quyeàn döôùi söï laõnh ñaïo cuûa thuû töôùng Joseph Muscat, cho ñeán khi oâng töø chöùc, sau vuï aùm saùt nöõ kyù giaû Daphne Caruana Galizia hoài naêm 2017 vaø nay do thuû töôùng Robert Abela laõnh ñaïo. Do vò trí naèm giöõa Lybia beân Phi chaâu vaø YÙ, trong nhöõng naêm qua, Malta phaûi ñöông ñaàu vôùi laøn soùng di daân vôùi nhieàu khoù khaên, xeùt vò dieän tích nhoû heïp cuûa nöôùc naøy.

Giaùo hoäi

Nguoàn goác Giaùo hoäi Coâng giaùo taïi Malta coù töø thôøi caùc thaùnh toâng ñoà, ñaëc bieät vôùi bieán coá thaùnh Phaoloâ bò ñaém taøu, troâi daït vaøo ñaûo naøy vaøo khoaûng naêm 60, treân ñöôøng tieán veà Roma. Giaùm muïc ñaàu tieân taïi ñaây laø thaùnh Publio, cai quaûn Giaùo hoäi ñòa phöông trong 30 naêm, tröôùc khi chòu töû ñaïo naêm 112.

Naêm 1530, hoaøng ñeá Carlo V nhöôøng ñaûo Malta cho Hoäi Hieäp só thaùnh Gioan, nay laø Hoäi Hieäp só Malta.

Giaùo phaän Malta thuoäc Giaùo tænh Palermo ôû Sicilia, nam YÙ hoài naêm 1817, nhöng 27 naêm sau ñoù ñöôïc tröïc thuoäc Toøa Thaùnh. Naêm 1965, sau khi ñöôïc ñoäc laäp, Coäng hoøa Malta thieát laäp quan heä ngoaïi giao vôùi Toøa Thaùnh. Giaùo hoäi taïi ñaây ñöôïc thaùnh Gioan Phaoloâ II vieáng thaêm hai laàn, laàu ñaàu hoài thaùng Naêm naêm 1990 vaø laàn thöù hai naêm 2001. Ñöùc Giaùo hoaøng Bieån Ñöùc XVI vieáng thaêm hoài thaùng Tö naêm 2010, trong Naêm thaùnh Phaoloâ.

Hieän nay, taïi Malta coù saùu giaùm muïc, keå caû caùc vò veà höu, vôùi 716 linh muïc, trong ñoù 411 vò thuoäc haøng giaùo só trieàu, nhöng khoâng coù phoù teá vónh vieãn naøo. Coù gaàn 800 nöõ tu vaø 33 tu huynh. Hieän nay, coù 48 ñaïi chuûng sinh ñang chuaån bò tieán leân chöùc linh muïc.

Thaùch ñoá

Thaùch ñoá cuûa Giaùo hoäi Coâng giaùo taïi Malta hieän nay laø soá tín höõu ñeàu ñaën tham döï thaùnh leã Chuùa nhaät ngaøy caøng suy giaûm, tuy raèng taâm tình toân giaùo vaãn coøn maïnh vaø söï hieän dieän cuûa Giaùo hoäi aên reã saâu trong ñôøi soáng xaõ hoäi, baét ñaàu laø hôn 70 tröôøng Coâng giaùo vaø trong caùc tröôøng coâng laäp coù giaûng daïy moân giaùo lyù Coâng giaùo, theo qui ñònh cuûa hieán phaùp nöôùc naøy.

Giaùo hoäi Coâng giaùo taïi Malta cuõng phaûi ñöông ñaàu vôùi nhieàu thaùch ñoá do söï bieán chuyeån cuûa xaõ hoäi. Tröôùc tieân laø söï thoâng truyeàn ñöùc tin trong moät xaõ hoäi ña nguyeân. Ñöùc tin khoâng ñöôïc hieåu nhö moät loøng ñaïo ñöùc beà ngoaøi hoaëc moät söï kieän xaõ hoäi, hoaëc töø truyeàn thoáng gia ñình nhö trong quaù khöù, nhöng laø moät ñöùc tin sinh ñoäng, yù thöùc vaø ñöôïc huaán luyeän kyõ löôïng ñeå coù theå chia seû vaø laøm chöùng trong moïi moâi tröôøng.

Tieáp ñeán, cuoäc khuûng hoaûng gia ñình cuõng ñi vaøo xaõ hoäi Malta, nhö trong cuoäc tröng caàu daân yù naêm 2011, ña soá daân nöôùc naøy chaáp nhaän ly dò. Malta laø nöôùc AÂu chaâu cuoái cuøng cho pheùp ly dò. Tieáp ñeán, naêm 2017, Quoác hoäi Malta thoâng qua luaät cho nhöõng ngöôøi ñoàng tính keát hoân vôùi nhau. Taïi ñaây, phaù thai vaãn coøn laø ñieàu baát hôïp phaùp.

Ñoùn tieáp Ñöùc Thaùnh cha taïi phi tröôøng

Malta chæ caùch Roma gaàn 700 caây soá vaø sau moät giôø 30 phuùt bay, Ñöùc Thaùnh cha ñeán phi tröôøng Luqa ôû thuû ñoâ La Valletta, luùc 9 giôø 50 phuùt saùng. Thaønh phoá naøy chæ coù gaàn 6,000 daân cö nhöng laø thuû phuû cuûa Toång giaùo phaän La Valletta, vôùi 368,000 tín höõu Coâng giaùo.

Töø treân maùy bay böôùc xuoáng, Ñöùc Thaùnh cha ñaõ ñöôïc Toång thoáng Malta, oâng George William Vella cuøng phu nhaân ñoùn tieáp. Hai em beù trong y phuïc truyeàn thoáng ñaõ taëng hoa cho ngaøi.

Toång thoáng George William Vella naêm nay 80 tuoåi (1942), nguyeân laø moät baùc só hoaït ñoäng trong ngaønh haøng khoâng daân duïng vaø ñöôïc baàu laøm ñaïi bieåu quoác hoäi Malta, roài laøm phoù thuû töôùng, kieâm ngoaïi tröôûng. Naêm 2019, oâng ñöôïc baàu laøm Toång thoáng Malta.

Tieáp ñeán, Ñöùc Thaùnh cha ñeán ngay Phuû Toång thoáng caùch ñoù 10 caây soá ñeå hoäi kieán rieâng vôùi vò nguyeân thuû quoác gia, tröôùc khi gaëp thuû töôùng, roài gaëp gôõ chung caùc giôùi chöùc chính quyeàn, ngoaïi giao ñoaøn cuõng taïi Phuû Toång thoáng, toång coäng khoaûng 150 ngöôøi.

Phuû Toång thoáng ñöôïc kieán thieát hoài naêm 1571, nhö laø truï sôû cuûa caùc vò thuû laõnh Hoäi Hieäp só thaùnh Gioan.

Back to Vietnamese Missionaries in Asia Home Page