Söù Ñieäp Muøa Chay 2022
Cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ
Söù Ñieäp Muøa Chay 2022 Cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ.
Baûn dòch cuûa Linh muïc Phaoloâ Nguyeãn Quoác Höng
Vatican (WHÑ 24-02-2022) - Söù Ñieäp Muøa Chay 2022 Cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ:
"Laøm laønh, ta ñöøng quaûn ngaïi töø nan; ñeán thôøi ñeán buoåi, ta seõ gaët, mieãn laø ñaõ khoâng boû buoâng troâi. Vaäy bao laâu coøn dòp, ta haõy laøm laønh ñoái vôùi moïi ngöôøi" (Gl 6, 9-10).
Anh chò em thaân meán,
Muøa Chay laø thôøi gian thuaän lôïi ñeå canh taân caù nhaân vaø coäng ñoaøn, muøa daãn ñöa chuùng ta ñeán maàu nhieäm vöôït qua veà caùi cheát vaø söï phuïc sinh cuûa Chuùa Gieâsu Kitoâ. Trong haønh trình Muøa Chay 2022, chuùng ta seõ suy gaãm veà lôøi khích leä cuûa Thaùnh Phaoloâ daønh cho caùc tín höõu Galaùt: "Laøm laønh, ta ñöøng quaûn ngaïi töø nan; ñeán thôøi ñeán buoåi, ta seõ gaët, mieãn laø ñaõ khoâng boû buoâng troâi. Vaäy bao laâu coøn dòp (kairoùs), ta haõy laøm laønh ñoái vôùi moïi ngöôøi" (Gl 6, 9-10).
1. Gieo Vaø Gaët
Baèng nhöõng lôøi naøy, thaùnh Toâng ñoà gôïi leân hình aûnh gieo vaø gaët, raát ñoãi thaân thöông vôùi Chuùa Gieâsu (x. Mt 13). Thaùnh Phaoloâ noùi vôùi chuùng ta veà moät kairoùs: moät dòp hay moät thôøi cô thích hôïp ñeå gieo vaõi ñieàu toát, höôùng nhìn veà moät vuï muøa töông lai. "Thôøi cô" ñoái vôùi chuùng ta laø gì? Muøa Chay chaéc chaén laø moät thôøi cô thuaän lôïi, nhöng toaøn boä cuoäc soáng chuùng ta treân döông gian naøy ñeàu laø thôøi cô nhö theá, trong ñoù Muøa Chay, theo caùch naøo ñoù, laø moät tröôøng hôïp ñieån hình cuûa thôøi cô naøy[1]. Trong cuoäc ñôøi naøy, chuùng ta thöôøng tham lam, kieâu caêng, ham muoán chieám höõu, tích luõy vaø höôûng thuï, nhö duï ngoân ngöôøi ñaøn oâng ngu daïi trong Tin Möøng cho thaáy, oâng nghó raèng cuoäc soáng mình aám no haïnh phuùc, nhôø luùa thoùc doài daøo vaø hoa traùi muøa maøng chaát ñoáng trong kho (x. Lc 12, 16-21). Muøa Chay môøi goïi chuùng ta hoaùn caûi, thay ñoåi taâm thöùc, sao cho chuùng ta thaáy ñöôïc veû chaân thaät vaø tuyeät myõ cuûa cuoäc ñôøi khoâng heä taïi ôû vieäc sôû höõu nhöng laø vieäc cho ñi, khoâng phaûi laø tích luõy nhöng laø gieo vaõi vaø chia seû ñieàu toát.
Ngöôøi gieo haït ñaàu tieân laø chính Thieân Chuùa, Ñaáng vôùi loøng quaûng ñaïi cao caû "tieáp tuïc vaõi gieo nhöõng haït gioáng toát trong gia ñình nhaân loaïi" (Fratelli Tutti, soá 54). Trong suoát Muøa Chay, chuùng ta ñöôïc keâu goïi ñeå ñaùp laïi aân hueä naøy cuûa Thieân Chuùa baèng caùch ñoùn nhaän lôøi Ngöôøi laø lôøi "soáng ñoäng vaø linh hoaït" (Hr 4, 12). Nhôø thöôøng xuyeân laéng nghe lôøi Chuùa, chuùng ta côûi môû vaø ngoan ngoaõn, saün saøng ñeå Ngaøi hoaït ñoäng (x. Gc 1, 21), laøm cuoäc soáng chuùng ta troå sinh hoa traùi. Ñieàu naøy mang laïi cho chuùng ta noãi haân hoan vui möøng, thaäm chí coøn hôn theá nöõa, vì chuùng ta ñöôïc trôû thaønh coäng taùc vieân cuûa Thieân Chuùa (x. 1 Cr 3, 9), khi taän duïng thôøi buoåi hieän taïi (x. Ep 5,16), chuùng ta cuõng coù theå gieo vaõi nhöõng haït gioáng toát laønh. Khoâng neân coi lôøi môøi goïi gieo vaõi söï toát laønh naøy nhö gaùnh naëng, nhöng nhö laø aân hueä, qua ñoù Ñaáng Taïo Hoùa mong muoán chuùng ta tích cöïc keát hôïp vôùi söï toát laønh voâ bieân cuûa Ngaøi.
Coøn vuï muøa thì theá naøo? Chuùng ta gieo troàng khoâng ñeå gaët haùi hay sao? Dó nhieân laø coù! Thaùnh Phaoloâ chæ ra moái töông quan chaët cheõ giöõa gieo vaø gaët khi ngaøi khaúng ñònh: "Gieo seûn thì gaët seûn; gieo haäu thì gaët haäu" (2Cr 9, 6). Nhöng chuùng ta ñang noùi veà muøa gaët naøo? Hoa traùi ñaàu tieân cuûa nhöõng ñieàu toát laønh maø chuùng ta gieo xuaát hieän nôi chính chuùng ta vaø trong ñôøi soáng haøng ngaøy cuûa chuùng ta, thaäm chí ngay caû trong nhöõng nghóa cöû nhoû beù cuûa chuùng ta. Trong Chuùa, khoâng moät haønh vi yeâu meán naøo, daãu coù nhoû beù ñeán ñaâu, khoâng moät "coá gaéng quaûng ñaïi" naøo seõ bò maát ñi (x. Evangelii Gaudium, soá 279). Caây ñöôïc nhaän bieát nhôø hoa traùi cuûa noù (x. Mt 7, 16.20), cuõng vaäy moät ñôøi soáng ñaày nhöõng vieäc laønh seõ toûa saùng (x. Mt 5, 14-16) vaø mang höông thôm cuûa Ñöùc Kitoâ ñeán cho theá giôùi (x. 2Cr 2, 15).
Khi khoâng vöông toäi loãi, vieäc phuïng söï Thieân Chuùa cuûa chuùng ta seõ troå sinh hoa traùi thaùnh thieän cöùu ñoä taát caû (x. Rm 6, 22). Thöïc teá, chuùng ta chæ thaáy phaàn naøo hoa traùi maø chuùng ta gieo vaõi, bôûi vì, theo caâu tuïc ngöõ trong Tin möøng : "Ngöôøi naøy gieo keû khaùc gaët!" (Ga 4, 37). Chính khi gieo vaõi vì lôïi ích cuûa ngöôøi khaùc, chuùng ta thoâng döï vaøo loøng ñaïi löôïng bao dung cuûa Thieân Chuùa: "Phaûi thaät cao thöôïng môùi coù theå khôûi söï nhöõng tieán trình maø ngöôøi khaùc seõ thu löôïm hoa traùi, trong khi luoân ñaët hy voïng nôi söùc maïnh tieàm aån cuûa nhöõng haït gioáng toát laønh ñöôïc vaõi gieo" (Fratelli Tutti, soá 196). Vieäc gieo vaõi söï toát laønh vì lôïi ích cuûa ngöôøi khaùc giaûi thoaùt chuùng ta khoûi thoùi tö lôïi heïp hoøi, khieán nhöõng haønh vi cuûa chuùng ta thaám ñaãm söï voâ vò lôïi, ñöa chuùng ta ñeán vieãn töôïng tuyeät vôøi trong keá hoaïch yeâu thöông cuûa Thieân Chuùa.
Lôøi Chuùa môû roäng vaø naâng cao taàm nhìn cuûa chuùng ta: Lôøi Chuùa noùi vôùi chuùng ta raèng muøa gaët ñích thöïc laø muøa gaët caùnh chung, muøa gaët cuûa ngaøy sau heát, ngaøy maët trôøi khoâng bao giôø laën. Hoa maøu sung maõn trong ñôøi soáng vaø hoaït ñoäng cuûa chuùng ta laø "hoa maøu söï soáng ñôøi ñôøi" (Ga 4, 36), laø "kho taøng treân trôøi" cuûa chuùng ta (Lc 12, 33; 18, 22). Chính Chuùa Gieâsu ñaõ duøng hình aûnh haït luùa vuøi trong ñaát cheát ñi vaø mang laïi hoa traùi nhö bieåu töôïng cuûa maàu nhieäm cheát vaø phuïc sinh cuûa Ngöôøi (x. Ga 12, 24), trong khi Thaùnh Phaoloâ duøng cuøng moät hình aûnh ñeå noùi veà söï phuïc sinh thaân xaùc cuûa chuùng ta: "Gieo xuoáng trong hö hoaïi, soáng laïi trong baát hoaïi; gieo xuoáng trong oâ nhuïc, soáng laïi trong vinh quang; gieo xuoáng trong yeáu ñuoái, soáng laïi trong quyeàn naêng; gieo xuoáng laø xaùc khí huyeát, soáng laïi laø xaùc thaàn thieâng!" (1Cr 15, 42-44). Nieàm hy voïng phuïc sinh laø nguoàn aùnh saùng huy hoaøng maø Ñöùc Kitoâ phuïc sinh mang laïi cho theá giôùi, vì "Neáu ta ñaët moái hi voïng vaøo Ðöùc Kitoâ veûn veïn cho luùc sinh thôøi naøy thoâi, thì quaû ta laø nhöõng keû khoán naïn nhaát trong caû thieân haï! Nhöng kyø thöïc, Ðöùc Kitoâ ñaõ soáng laïi töø coõi cheát, tieân thöôøng cuûa caùc vong linh" (1Cr 15, 19-20). Nhöõng ai keát hôïp maät thieát vôùi Ngaøi trong tình yeâu, "neân ñoàng hình vôùi söï cheát cuûa Ngaøi" (Rm 6, 5) cuõng seõ ñöôïc lieân keát vaøo söï phuïc sinh cuûa Ngaøi ñeå ñöôïc soáng ñôøi ñôøi (x. Ga 5, 29). "Baáy giôø keû laønh seõ saùng choùi nhö maët trôøi trong Nöôùc cuûa Cha hoï" (Mt 13, 43).
2. "Laøm Laønh, Ta Ñöøng Quaûn Ngaïi Töø Nan"
Söï phuïc sinh cuûa Chuùa Kitoâ laøm sinh ñoäng nieàm hy voïng traàn theá baèng "nieàm hy voïng lôùn lao" veà cuoäc soáng vónh cöûu, vaø ñaõ gieo troàng haït gioáng cöùu ñoä ngay thôøi hieän taïi naøy roài (x. Beâneâñictoâ XVI, Spe Salvi, soá 3 vaø 7). Khi ñoái dieän vôùi noãi thaát voïng ñaéng cay vì öôùc mô tan vôõ, moái baän taâm saâu xa tröôùc nhöõng thöû thaùch ñang chôø ñoùn vaø söï ngaõ loøng chaùn naûn tröôùc nhöõng nguoàn löïc ngheøo naøn, chuùng ta coù theå bò caùm doã muoán ích kyû thu mình laïi vaø tìm nôi aån naùu trong thaùi ñoä thôø ô tröôùc nhöõng khoå ñau cuûa ngöôøi khaùc. Thaät vaäy, ngay caû caùc nguoàn löïc toát nhaát thì cuõng coù giôùi haïn: "Treû trung thì meät, thì moûi, traùng ñinh nghieâng ngaû boå nhaøo"(Is 40, 30). Tuy nhieân, Thieân Chuùa "ban söùc maïnh cho keû meät moûi vaø keû khoâng cöôøng traùng ñöôïc Ngöôøi taêng theâm khang kieän. [...] nhöõng ai troâng vaøo Ñöùc Chuùa, seõ coù söùc maïnh luoân luoân ñoåi môùi, chuùng moïc caùnh nhö nhöõng phuïng hoaøng; chuùng chaïy maø khoâng moûi, chuùng ñi maø khoâng meät" (Is 40, 29.31). Muøa chay keâu goïi chuùng ta ñaët nieàm tin vaø troâng caäy vaøo Chuùa (x. 1Pr 1, 21), vì chæ khi naøo chaêm chuù nhìn vaøo Chuùa Gieâsu Kitoâ Phuïc sinh (x. Dt 12, 2) chuùng ta môùi coù theå ñaùp laïi lôøi keâu goïi cuûa Thaùnh Toâng ñoà: "Laøm laønh, ta ñöøng quaûn ngaïi töø nan" (Gl 6, 9).
Khi caàu nguyeän, ñöøng quaûn ngaïi töø nan. Chuùa Gieâsu daïy chuùng ta "phaûi caàu nguyeän luoân, ñöøng nhaøm chaùn" (Lc 18, 1). Chuùng ta phaûi caàu nguyeän vì chuùng ta caàn Chuùa. Nghó raèng khoâng caàn gì khaùc ngoaøi chính baûn thaân mình laø moät aûo töôûng nguy hieåm. Neáu côn ñaïi dòch coù naâng cao nhaän thöùc chuùng ta veà söï mong manh cuûa moãi caù nhaân vaø caû xaõ hoäi, thì öôùc mong sao muøa Chay naøy cho pheùp chuùng ta caûm nghieäm ñöôïc nieàm an uûi nhôø nieàm tin vaøo Thieân Chuùa, vì khoâng coù Ngaøi chuùng ta khoâng theå ñöùng vöõng (x. Is 7, 9). Khoâng ai ñöôïc cöùu ñoä moät mình, vì taát caû chuùng ta ñeàu ôû treân cuøng moät con thuyeàn, giöõa nhöõng côn baõo toá cuûa lòch söû[2]; vaø chaéc chaén khoâng ai ñöôïc cöùu ñoä maø khoâng caàn Chuùa, vì chæ coù maàu nhieäm vöôït qua cuûa Chuùa Gieâsu Kitoâ môùi chieán thaéng vuøng nöôùc toái ñen cuûa töû thaàn. Ñöùc tin khoâng mieãn tröø cho chuùng ta khoûi nhöõng gaùnh naëng vaø gian truaân treân ñöôøng ñôøi, nhöng noù cho pheùp chuùng ta ñöông ñaàu vôùi chuùng qua vieäc keát hieäp vôùi Thieân Chuùa trong Ñöùc Kitoâ, vôùi nieàm hy voïng lôùn lao chaúng laøm chuùng ta thaát voïng, vaø daáu chöùng baûo ñaûm cho ñieàu ñoù chính laø tình yeâu maø Thieân Chuùa ñaõ tuoân ñoå vaøo taâm hoàn chuùng ta nhôø Chuùa Thaùnh Thaàn (x. Rm 5, 1-5).
Ñöøng quaûn ngaïi töø nan khi nhoå boû caùi aùc ra khoûi cuoäc soáng cuûa chuùng ta. Öôùc mong vieäc chay tònh phaàn xaùc maø Muøa Chay keâu goïi, laøm tinh thaàn chuùng ta theâm vöõng maïnh ñeå chieán ñaáu choáng traû toäi loãi. Ñöøng quaûn ngaïi töø nan khi caàu xin ôn tha thöù trong Bí tích Saùm hoái vaø Hoøa giaûi, vì bieát raèng Thieân Chuùa chaúng bao giôø meät moûi khi tha thöù[3]. Ñöøng quaûn ngaïi töø nan khi choáng laïi duïc voïng. Ñaây chính laø ñieåm yeáu daãn ñeán tính ích kyû vaø taát caû moïi thoùi xaáu, vaø theo suoát doøng lòch söû, vôùi nhöõng caùch thöùc khaùc nhau ñaõ meâ hoaëc con ngöôøi khieán hoï ñaém chìm trong toäi (x. Fratelli Tutti, soá 166). Moät trong caùc thoùi xaáu naøy laø chöùng nghieän phöông tieän truyeàn thoâng kyõ thuaät soá. Thoùi taät treân laøm cho caùc moái töông quan cuûa con ngöôøi hoùa ra ngheøo naøn. Muøa Chay laø thôøi gian thuaän lôïi ñeå choáng laïi nhöõng loaïi caùm doã naøy vaø thay vaøo ñoù laø vun ñaép moät hình thöùc giao tieáp troïn veïn tình ngöôøi hôn (x. Fratelli Tutti, soá 43), voán ñöôïc taïo thaønh töø "nhöõng cuoäc gaëp gôõ ñích thöïc" (Fratelli Tutti, soá 50), tröïc tieáp maët ñoái maët.
Ñöøng quaûn ngaïi töø nan khi tích cöïc laøm caùc vieäc baùc aùi ñoái vôùi nhöõng ngöôøi thaân caän. Trong suoát Muøa Chay naøy, chuùng ta haõy vui veû thöïc haønh boá thí (x. 2 Cr 9, 7). Thieân Chuùa laø "Ðaáng ñaõ cung caáp gioáng cho keû gieo, vaø baùnh nuoâi mình cho hoï" (2 Cr 9, 10), ban cho moãi ngöôøi chuùng ta khoâng chæ coù löông thöïc ñeå aên, maø coøn ñeå quaûng ñaïi laøm ñieàu toát cho ngöôøi khaùc. Duø ñuùng laø chuùng ta coù caû cuoäc ñôøi ñeå gieo vaõi söï toát laønh, nhöng chuùng ta haõy ñaëc bieät taän duïng Muøa Chay naøy ñeå quan taâm ñeán nhöõng ngöôøi thaân caän vôùi chuùng ta, ñeå laøm cho nhöõng anh chò em ñang bò toån thöông treân ñöôøng ñôøi trôû thaønh nhöõng ngöôøi thaân caän vôùi chuùng ta (x. Lc 10, 25-37). Muøa Chay laø thôøi ñieåm thuaän lôïi ñeå tìm gaëp, chöù khoâng phaûi ñeå laûng traùnh nhöõng ngöôøi thieáu thoán; ñeå tieáp caän, chöù khoâng phôùt lôø nhöõng ngöôøi muoán ñöôïc laéng nghe vaø caàn moät lôøi noùi töû teá; ñeå thaêm vieáng, chöù khoâng boû rôi nhöõng ngöôøi coâ ñôn. Chuùng ta haõy thöïc haønh lôøi môøi goïi laøm ñieàu toát laønh vôùi taát caû moïi ngöôøi, daønh thôøi gian ñeå yeâu thöông nhöõng ngöôøi ngheøo heøn vaø yeáu ñuoái, nhöõng ngöôøi bò boû rôi vaø khinh mieät, nhöõng ngöôøi bò kyø thò vaø bò gaït ra beân leà xaõ hoäi (x. Fratelli Tutti, soá 193).
3. "Ñeán Thôøi Ñeán Buoåi, Ta Seõ Gaët, Mieãn Laø Ñaõ Khoâng Boû Buoâng Troâi"
Haøng naêm trong Muøa Chay chuùng ta ñöôïc nhaéc nhôû raèng "Ñieàu thieän haûo, cuõng nhö tình yeâu, coâng lyù vaø söï lieân ñôùi khoâng cöù giaønh ñöôïc moät laàn laø coù maõi nhöng phaûi chinh phuïc moãi ngaøy" (Fratelli Tutti, soá 11). Vì vaäy, haõy xin Thieân Chuùa ban cho chuùng ta loøng kieân trì nhaãn naïi cuûa nhaø noâng (x. Gc 5, 7) ñeå khoâng thoâi laøm ñieàu toát, laøm töøng vieäc moät. Neáu chuùng ta quî ngaõ, haõy chìa tay ra cho Chuùa Cha, Ngöôøi luoân luoân naâng chuùng ta daäy. Neáu chuùng ta laàm ñöôøng, laïc loái bôûi nhöõng caùm doã cuûa söï döõ, chuùng ta ñöøng ngaàn ngaïi trôû veà vôùi Thieân Chuùa, "Ngöôøi giaøu ôn tha thöù" (Is 55, 7). Trong muøa saùm hoái naøy, ñöôïc naâng ñôõ bôûi aân suûng cuûa Thieân Chuùa vaø söï hieäp thoâng trong Hoäi Thaùnh, chuùng ta ñöøng chaùn naûn vaø meät moûi khi gieo vaõi ñieàu toát treân maûnh ñaát ñöôïc chuaån bò baèng chay tònh, ñöôïc töôùi boùn bôûi caàu nguyeän vaø ñöôïc trôû neân maøu môõ nhôø ñöùc aùi. Chuùng ta haõy vöõng tin raèng "ñeán thôøi ñeán buoåi, ta seõ gaët, mieãn laø ñaõ khoâng boû buoâng troâi", vaø vôùi ôn kieân trì, chuùng ta seõ ñaït ñöôïc ñieàu Chuùa ñaõ höùa (x. Dt 10, 36) cho chuùng ta vaø caû ngöôøi khaùc cuøng ñöôïc höôûng ôn cöùu ñoä (x. 1Tm 4, 16). Baèng caùch vun ñaép tình huynh ñeä vôùi moïi ngöôøi, chuùng ta ñöôïc keát hôïp vôùi Chuùa Kitoâ, Ñaáng hieán ban söï soáng mình vì chuùng ta (x. 2Cr 5, 14-15), vaø chuùng ta ñöôïc höôûng neám tröôùc nieàm vui cuûa Nöôùc Trôøi khi Thieân Chuùa "laø taát caû trong moïi söï" (1Cr 15, 28)
Laïy Ñöùc Trinh nöõ Maria, töø cung loøng Meï, Ñaáng Cöùu Theá ñaõ ñöôïc sinh ra vaø Meï ñaõ "giöõ kyõ moïi ñieàu aáy vaø haèng suy ñi nghó laïi trong loøng" (Lc 2, 19), xin Meï baàu cöû cho chuùng con coù ñöôïc ôn kieân trì. Xin Meï hieän dieän beân chuùng con baèng taám loøng töø maãu cuûa Meï, ñeå muøa saùm hoái naøy mang laïi hoa traùi ôn cöùu ñoä ñôøi ñôøi.
Roma, Ñeàn thôø Thaùnh Gioan Lateâranoâ, ngaøy 11 thaùng 11 naêm 2021, leã nhôù Thaùnh Maùctinoâ, Giaùm muïc.
Phanxicoâ
Baûn dòch cuûa Linh muïc Phaoloâ Nguyeãn Quoác Höng
WHÑ (24.02.2022)
- - - - - - - - - - - -
[1] X. Thaùnh Augustinoâ, Baøi giaûng 243, 9,8; 270, 3; Giaûi thích Thaùnh vònh 110, 1.
[2] X. Thôøi khaéc caàu nguyeän ñaëc bieät trong muøa ñaïi dòch (27.03.2020).
[3] X. Giôø kinh Truyeàn tin 17.03.2013.