"Thaùnh Giuse giuùp cheát laønh"
Tieáp kieán chung cuûa Ñöùc Thaùnh cha: Nieàm tin nôi söï phuïc sinh giuùp chuùng ta ñoái dieän vôùi caùi cheát maø khoâng sôï haõi.
"Thaùnh Giuse giuùp cheát laønh"
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Vatican (RVA News 09-02-2022) - Saùng thöù Tö, ngaøy 09 thaùng Hai naêm 2022 ñaõ coù hôn 500 tín höõu haønh höông ñeán tham döï buoåi tieáp kieán chung cuûa Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ, baét ñaàu luùc quaù 9 giôø, taïi Ñaïi thính ñöôøng Phaoloâ VI ôû noäi thaønh Vatican. Ñaây laø buoåi tieáp kieán chung thöù saùu keå töø ñaàu naêm 2022.
Nhö thöôøng leä, sau khi Ñöùc Thaùnh cha laøm daáu thaùnh giaù khai maïc, moïi ngöôøi ñaõ nghe taùm nhaân vieân taïi Toøa Thaùnh ñoïc baèng taùm thöù tieáng ñoaïn Tin möøng theo thaùnh Mattheâu (25,42.45-47):
[Chuùa Gieâsu noùi vôùi caùc moân ñeä:] "Caùc con haõy tænh thöùc vì caùc con khoâng bieát ngaøy naøo Chuùa seõ ñeán. [...]. Vì theá ai laø ñaày tôù trung tín vaø khoân ngoan maø chuû ñaët laøm ñaàu caùc gia nhaân cuûa oâng ñeå cho hoï löông thöïc ñuùng giôø? Phuùc cho ñaày tôù naøo khi chuû veà thaáy ñang laøm nhö vaäy! Thöïc, Thaày baûo caùc con: oâng seõ ñaët ñaày tôù aáy ñaûm traùch taát caû caùc taøi saûn cuûa oâng".
Baøi giaùo lyù
Trong baøi huaán giaùo tieáp ñoù, Ñöùc Thaùnh cha tieáp tuïc loaït baøi veà thaùnh Giuse. Baøi thöù möôøi moät naøy mang töïa ñeà: "Thaùnh Giuse giuùp cheát laønh".
Môû ñaàu baøi huaán duï, Ñöùc Thaùnh cha noùi:
Anh chò em thaân meán, chaøo anh chò em!
Trong baøi giaùo lyù tuaàn tröôùc, ñöôïc khích leä nhôø göông cuûa thaùnh Giuse, chuùng ta ñaõ suy tö veà yù nghóa "caùc thaùnh thoâng coâng", hay coäng ñoàng hieäp thoâng cuûa caùc thaùnh. Hoâm nay ñi töø ñieàu ñoù, toâi muoán ñaøo saâu loøng suøng moä ñaëc bieät cuûa daân Chuùa voán coù ñoái vôùi thaùnh Giuse, nhö vò boån maïng giuùp cheát laønh. Ñaây laø moät loøng suøng moä naûy sinh töø tö töôûng thaùnh Giuse qua ñôøi vôùi söï giuùp ñôõ cuûa Ñöùc Meï Maria vaø Chuùa Gieâsu, tröôùc khi Chuùa rôøi nhaø ôû Nazareth.
Giaùo huaán cuûa Ñöùc Giaùo hoaøng Bieån Ñöùc XV
Caùch ñaây moät theá kyû, Ñöùc Giaùo hoaøng Bieån Ñöùc XV ñaõ vieát raèng: "Qua thaùnh Giuse, chuùng ta ñi thaúng tôùi Meï Maria, vaø qua Meï Maria, laø nguoàn maïch moïi söï thaùnh thieän, chuùng ta ñeán cuøng Chuùa Gieâsu". Vaø khi khuyeán khích caùc vieäc ñaïo ñöùc kính thaùnh Giuse, Ñöùc Giaùo hoaøng Bieån Ñöùc XV ñaëc bieät nhaán maïnh ñieàu naøy: "Thaùnh Giuse ñaùng ñöôïc coi laø vò phuø hoä höõu hieäu nhaát cuûa nhöõng ngöôøi saép qua ñôøi, vì ñaõ truùt hôi thôû cuoái cuøng vôùi söï giuùp ñôõ cuûa Chuùa Gieâsu vaø Meï Maria, neân nhieäm vuï cuûa caùc vò chuû chaên thaùnh laø daïy vaø giuùp ñôõ [...], caùc hoäi ñaïo ñöùc ñöôïc thaønh laäp ñeå caàu xin thaùnh Giuse giuùp ñôõ nhöõng ngöôøi saép qua ñôøi, nhö nhöõng hoäi "Cheát Laønh", hoäi "Thaùnh Giuse Qua Ñôøi" vaø hoäi "Giuùp nhöõng ngöôøi haáp hoái" (Töï Saéc 'Bonum sane', 25-7-1920).
Thôøi söï cuûa söï cheát
Anh chò em thaân meán, coù leõ coù ngöôøi nghó raèng ngoân ngöõ vaø ñeà taøi naøy chæ laø moät taøn tích quaù khöù, nhöng trong thöïc teá töông quan cuûa chuùng ta vôùi söï cheát khoâng bao giôø thuoäc veà quaù khöù, nhöng luoân luoân laø hieän taïi.
"Caùch ñaây vaøi ngaøy, Ñöùc Giaùo hoaøng Bieån Ñöùc XVI, khi noùi veà baûn thaân, ñaõ noùi laø ngaøi ñöùng tröôùc caùnh cöûa u toái cuûa söï cheát. Thaät laø ñeïp khi caùm ôn Ñöùc Giaùo hoaøng ñaõ coù söï saùng suoát nhö theá, 95 tuoåi, khi noùi vôùi chuùng ta ñieàu naøy: "Toâi ñöùng tröôùc söï ñen toái cuûa caùi cheát". Thaät laø moät lôøi khuyeân toát ñeïp ngaøi ñeå cho chuùng ta".
Neàn vaên hoùa goïi laø "an sinh" tìm caùch loaïi boû thöïc taïi söï cheát, nhöng ñaïi dòch Coronavirus ñaõ laøm cho noù caøng noåi baät moät caùch bi thaûm. Bao nhieâu anh chò em ñaõ maát nhöõng ngöôøi thaân yeâu maø khoâng theå ôû caïnh hoï, vaø ñieàu naøy caøng laøm cho caùi cheát trôû neân khoù chaáp nhaän vaø xöû lyù.
Daàu vaäy, nôi nhieàu ngöôøi, ngöôøi ta tìm moïi caùch ñaåy xa tö töôûng veà söï giôùi haïn cuûa chuùng ta, nuoâi aûo töôûng loaïi boû khoûi söï cheát quyeàn naêng cuûa noù vaø xua ñuoåi söï sôï haõi. Nhöng ñöùc tin Kitoâ khoâng phaûi laø moät caùch thöùc xua ñuoåi sôï cheát, nhöng ñuùng hôn ñöùc tin giuùp chuùng ta ñöông ñaàu vôùi caùi cheát.
Vai troø söï phuïc sinh cuûa Chuùa Gieâsu
AÙnh saùng ñích thöïc soi chieáu maàu nhieäm söï cheát ñeán töø söï phuïc sinh cuûa Chuùa Kitoâ. Thaùnh Phaoloâ ñaõ vieát: "Giôø ñaây, neáu chuùng ta rao giaûng raèng Chuùa Kitoâ ñaõ soáng laïi töø coõi cheát, laøm sao moät soá ngöôøi trong anh chò em coù theå noùi raèng khoâng coù söï soáng laïi töø coõi cheát? Neáu khoâng coù söï soáng laïi, thì caû Chuùa Kitoâ cuõng khoâng soáng laïi! Vaø neáu Chuùa Kitoâ khoâng soáng laïi thì vieäc rao giaûng cuûa chuùng ta laø voâ ích vaø caû ñöùc tin cuûa anh chò em cuõng voâ ích" (1 Cr 15,12-14).
Anh chò em thaân meán, chæ khi ñi töø nieàm tin nôi söï phuïc sinh chuùng ta môùi coù theå ñoái dieän vôùi vöïc thaúm cuûa caùi cheát maø khoâng bò sôï haõi ñeø beïp. Hôn nöõa, chuùng ta coù theå uûy cho söï cheát moät vai troø tích cöïc. Thöïc vaäy, khi nghó ñeán caùi cheát, ñöôïc maàu nhieäm Chuùa Kitoâ soi saùng, giuùp nhìn toaøn theå cuoäc soáng vôùi moät caùi nhìn môùi. Toâi chöa heà thaáy ñaèng sau moät xe tang coù moät xe chôû ñoà doïn nhaø! Thaät laø moät ñieàu voâ nghóa khi tích tröõ neáu moät ngaøy kia chuùng ta seõ cheát. Ñieàu chuùng ta phaûi tích tröõ laø ñöùc baùc aùi, laø khaû naêng chia seû, khoâng döûng döng tröôùc nhöõng nhu caàu cuûa ngöôøi khaùc. Hoaëc coù yù nghóa gì khi caõi laãy vôùi moät ngöôøi anh em, chò em, baïn höõu, moät ngöôøi thaân trong gia ñình hoaëc moät ngöôøi ñoàng baøo, neáu moät ngaøy kia chuùng ta seõ cheát? Ñöùng tröôùc caùi cheát, bao nhieâu vaán ñeà ñöôïc ñieàu chænh laïi. Thaät laø toát khi cheát ñöôïc hoøa giaûi, khoâng ñeå laïi oaùn haän vaø khoâng nuoái tieác!
Hai thaùi ñoä tröôùc caùi cheát
Tin möøng noùi vôùi chuùng ta raèng caùi cheát ñeán nhö keû troäm vaø duø chuùng ta coù tìm caùch kieåm soaùt giôø cheát, töï xeáp ñaët chính caùi cheát cuûa chuùng ta, noù vaãn laø moät bieán coá chuùng ta phaûi ñeå yù vaø ñeà ra nhöõng choïn löïa.
Coù hai nhaän xeùt vaãn coøn ñöùng vöõng ñoái vôùi chuùng ta laø caùc Kitoâ höõu. Thöù nhaát laø chuùng ta khoâng theå traùnh caùi cheát, vaø chính vì theá sau khi laøm taát caû nhöõng gì ta coù theå, xeùt veà maët con ngöôøi, ñeå saên soùc ngöôøi beänh, thaät laø ñieàu voâ luaân neáu cöù mieät maøi trò lieäu. (Xc Saùch GL CG, n.2278).
Traùi laïi, nhaän xeùt thöù hai lieân quan ñeán chaát löôïng cuûa chính caùi cheát, ñau ñôùn, khoå ñau. Thöïc vaäy, chuùng ta phaûi bieát ôn vì taát caû trôï giuùp qua ñoù y khoa ñang coá gaéng mang laïi, ñeå qua nhöõng bieän phaùp goïi laø trò lieäu choáng ñau, moãi ngöôøi saün saøng soáng giai ñoaïn choùt trong cuoäc ñôøi, coù theå laøm moät caùch hôïp vôùi con ngöôøi bao nhieâu coù theå. Nhöng chuùng ta phaûi chuù yù ñöøng laãn loän söï giuùp ñôõ naøy vôùi nhöõng ñieàu khoâng theå chaáp nhaän ñöôïc, ñöa tôùi söï keát lieãu sinh maïng ngöôøi beänh. Chuùng ta phaûi ñoàng haønh vôùi söï cheát, nhöng khoâng taïo neân caùi cheát hoaëc giuùp töï töû. Toâi nhaéc nhôû raèng caàn luoân daønh öu tieân cho quyeàn ñöôïc saên soùc vaø chöõa trò cho taát caû moïi ngöôøi, ñeå nhöõng ngöôøi yeáu theá nhaát, ñaëc bieät nhöõng ngöôøi giaø vaø ngöôøi beänh khoâng bao giôø bò loaïi boû. Thöïc vaäy, söï soáng laø moät quyeàn, chöù khoâng phaûi caùi cheát, söï cheát caàn phaûi ñoùn nhaän chöù khoâng phaûi taïo neân noù. Ñoù laø nguyeân taéc luaân lyù ñaïo ñöùc lieân quan tôùi taát caû moïi ngöôøi chöù khoâng phaûi chæ lieân heä tôùi caùc Kitoâ höõu hay tín höõu maø thoâi.
Caàu nguyeän
Öôùc gì thaùnh Giuse giuùp ñôõ chuùng ta soáng maàu nhieäm caùi cheát moät caùch toát ñeïp heát söùc. Ñoái vôùi moät Kitoâ höõu cheát laønh laø moät kinh nghieäm veà loøng thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa, Ñaáng gaàn guõi vôùi chuùng ta caû trong giôø phuùt cuoái cuøng cuûa ñôøi soáng chuùng ta. Caû trong kinh Kính möøng, chuùng ta cuõng caàu xin Ñöùc Meï gaàn guõi chuùng ta trong giôø laâm töû. Chính vì theá, toâi muoán keát thuùc, xin taát caû moïi ngöôøi cuøng ñoïc moät kinh Kính möøng cho nhöõng ngöôøi ñang haáp hoái vaø nhöõng ngöôøi ñang chòu tang...
Roài Ñöùc Thaùnh cha cuøng moïi ngöôøi ñoïc moät kinh Kính möøng.
Chaøo thaêm vaø nhaén nhuû
Baøi huaán duï baèng tieáng YÙ treân ñaây cuûa Ñöùc Thaùnh cha ñöôïc caùc thoâng dòch vieân laàn löôït toùm löôïc trong caùc thöù tieáng khaùc nhau, keøm theo lôøi chaøo thaêm cuûa Ñöùc Thaùnh cha.
Vôùi caùc tín höõu Ba Lan, Ñöùc Thaùnh cha môøi goïi hoï caàu nguyeän, nhôø lôøi chuyeån caàu cuûa thaùnh Giuse cho caùc beänh nhaân ñöôïc bình phuïc, nhöõng ngöôøi laïc ñöôøng ñöôïc caûm nghieäm söï hoaùn caûi vaø an bình, vaø caàu cho taát caû caùc tín höõu trong giôø veà Nhaø Cha, ñöôïc ôn cheát laønh.
Keâu goïi
Baèng tieáng YÙ, Ñöùc Thaùnh cha ngoû lôøi taát caû caùc coäng ñoaøn ñaõ höôûng öùng lôøi keâu goïi cuûa ngaøi, toå chöùc caùc buoåi caàu nguyeän cho hoøa bình taïi Ucraina. Ñöùc Thaùnh cha khích leä saùng kieán taùi trieäu taäp caùc laõnh tuï thuoäc nhoùm Normandia, goàm Ñöùc, Nga, Ucraina vaø Phaùp ñeå tìm phöông theá vöôït thaéng nhöõng caêng thaúng taïi bieân giôùi Ucraina vaø Nga. Ñöùc Thaùnh cha cuõng taùi leân aùn chieán tranh laø söï ñieân roà.
Ñöùc Thaùnh cha nhaéc nhôû ngaøy 11 thaùng Hai tôùi ñaây, leã Ñöùc Meï Loä Ñöùc, cuõng laø ngaøy Theá giôùi caùc beänh nhaân. Ngaøi keâu goïi caàu nguyeän cho caùc beänh nhaân, caùc baùc só, y taù vaø nhaân vieân y teá.
Ñöùc Thaùnh cha chaøo thaêm coäng ñoaøn chuûng vieän mieàn Potenza, nam YÙ ñöôïc caùc giaùm muïc mieàn Basilicata höôùng daãn, vaø caùc tu só doøng Phanxicoâ, tænh doøng Puglia vaø Molise.
Sau cuøng, Ñöùc Thaùnh cha chaøo thaêm nhöõng ngöôøi cao nieân, caùc baïn treû vaø caùc ñoâi taân hoân. Ngaøi nhaéc nhôû raèng ngaøy 11 thaùng Hai tôùi ñaây chuùng ta cöû haønh Leã Ñöùc Meï Loä Ñöùc: "Toâi caàu chuùc moãi ngöôøi noi göông Ñöùc Meï hoaøn toaøn saün saøng ñoái vôùi thaùnh yù Chuùa. Öôùc gì taám göông vaø söï chuyeån caàu cuûa Ñöùc Meï khích leä cuûng coá chöùng taù Tin möøng cuûa anh chò em."
Buoåi tieáp kieán chung cuûa Ñöùc Thaùnh cha ñöôïc keát thuùc vôùi kinh Laïy Cha vaø pheùp laønh cuûa Ñöùc Thaùnh cha.