Ñöùc Thaùnh cha tieáp
ngoaïi giao ñoaøn caïnh Toøa Thaùnh
Ñöùc Thaùnh cha tieáp ngoaïi giao ñoaøn caïnh Toøa Thaùnh.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Vatican (RVA News 10-01-2022) - Saùng ngaøy 10 thaùng Gieâng naêm 2022, Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ ñaõ tieáp kieán ngoaïi giao ñoaøn caïnh Toøa Thaùnh, vaø ngaøi trình baøy laäp tröôøng cuûa Toøa Thaùnh tröôùc nhöõng vaán ñeà lôùn cuûa nhaân loaïi, ñoàng thôøi ñeà nghò höôùng ñi ñeå giaûi quyeát.
Buoåi tieáp kieán dieãn ra taïi Hoäi tröôøng Pheùp laønh roäng raõi hôn, ôû laàu treân phía cuoái Ñeàn thôø thaùnh Pheâroâ, gioáng nhö naêm tröôùc ñaây ñoøi söï giaõn caùch.
Hieän dieän trong buoåi tieáp kieán luùc 10 giôø, coù ñaïi dieän cuûa 183 quoác gia vaø moät soá toå chöùc quoác teá coù quan heä vôùi Toøa Thaùnh treân caáp ñaïi söù, cuøng vôùi ñaïi dieän cuûa chính quyeàn Palestine. Ngoaøi ra cuõng coù ñaïi dieän cuûa Lieân hieäp AÂu chaâu vaø Hoäi Hieäp Só Malta. Coù 88 vò ñaïi söù thöôøng truù vaø gaàn 100 vò khaùc töø caùc nhieäm sôû khaùc ôû AÂu chaâu cuõng ñeán Vatican trong dòp naøy.
Veà phía Toøa Thaùnh, coù Ñöùc Hoàng y Parolin, Quoác vuï khanh Toøa Thaùnh, cuøng vôùi ba vò Toång giaùm muïc tröôûng ba phaân boä: Toång vuï, ngoaïi giao vaø caùc nhaân vieân ngoaïi giao, cuøng vôùi caùc vò phoù toång thö kyù cuûa moãi phaân boä.
Môû ñaàu cuoäc gaëp gôõ, Ñaïi söù coäng hoøa Cipro caïnh Toøa Thaùnh, oâng George Poulides, nieân tröôûng ñoaøn ngoaïi giao, ñaõ ñaïi dieän moïi ngöôøi chuùc möøng Ñöùc Thaùnh cha nhaân dòp ñaàu naêm môùi vaø nhaéc ñeán nhöõng hoaït ñoäng cuûa ngaøi ñaõ mang laïi nhöõng höôùng ñi cho coäng ñoàng caùc daân nöôùc.
Dieãn vaên cuûa Ñöùc Thaùnh cha
Trong dieãn vaên daøi, Ñöùc Thaùnh cha ñaõ ñeà caäp ñeán nhöõng thaùch ñoá lôùn ñang ñeà ra cho coäng ñoàng theá giôùi, töø khi ñaïi dòch toaøn caàu hoaønh haønh treân theá giôùi gaây haïi cho bao nhieâu ngöôøi, maëc duø ñaõ coù bao nhieâu noã löïc chích ngöøa cho daân chuùng; tieáp ñeán laø vaán ñeà di daân vaø tò naïn, söï thay ñoåi khí haäu, vaán ñeà voõ trang vaø tình traïng vuõ khí lan traøn treân theá giôùi, naïn thöïc daân yù thöùc heä, nhaân danh loaïi boû nhöõng khaùc bieät ñeå xoùa boû yù nghóa cuûa moãi caên tính. Ñöùc Thaùnh cha cuõng ñeà caäp ñeán tình traïng moät soá quoác gia ñang coøn gaëp khoù khaên traàm troïng: Liban, Syria, Libya, Ucraina vaø mieàn Caucase, Yemen, Myanmar, Giaùo hoäi Coâng giaùo vaø vaán ñeà giaùo duïc.
Vaécxin cho moïi ngöôøi
Ñöùc Thaùnh cha ñeà cao taàm quan troïng cuûa vieäc tieáp tuïc laøm cho daân chuùng ñöôïc mieãn nhieãm ñoái vôùi Covid-19 bao nhieâu coù theå. Ñieàu naøy ñoøi nhieàu daán thaân treân caùc bình dieän baûn thaân, chính trò vaø toaøn theå coäng ñoàng quoác teá.
Ñöùc Thaùnh cha aùm chæ tôùi nhöõng ngöôøi choáng vaécxin ñeå ngöøa Coronavirus vaø noùi: "Raát tieác chuùng ta nhaän thaáy chuùng ta ñang soáng trong moät theá giôùi coù nhöõng ñoái nghòch maïnh meõ veà yù thöùc heä. Bao nhieâu laàn chuùng ta ñeå cho mình bò aûnh höôûng vì yù thöùc heä hieän thôøi, thöôøng ñöôïc kieán taïo treân nhöõng tin töùc voâ baèng côù hoaëc nhöõng döõ kieän ít coù daãn chöùng... Ñaïi dòch ñoøi chuùng ta nhìn thaúng vaøo vaán ñeà vaø chaáp nhaän nhöõng phöông theá thích hôïp ñeå giaûi quyeát noù. Vaécxin khoâng phaûi laø nhöõng phöông theá ma thuaät, nhöng chaéc chaén chuùng laø moät giaûi phaùp höõu lyù nhaát ñeå phoøng ngöøa beänh taät, theâm vaøo nhöõng chöõa trò caàn ñöôïc phaùt trieån".
Ñöùc Thaùnh cha coå voõ caùc chính quyeàn cöông quyeát trong vaán ñeà naøy vaø coù nhöõng thoâng tin roõ raøng ñeå traùnh gaây ra hoang mang, baát tín nhieäm vaø laøm toån thöông söï gaén boù xaõ hoäi, nuoâi döôõng theâm nhöõng caêng thaúng. Caàn coù söï daán thaân cuûa coäng ñoàng quoác teá ñeå toaøn theå daân chuùng theá giôùi coù theå coù ñöôïc nhöõng chöõa trò y khoa thieát yeáu ñoàng ñeàu vaø caùc vaécxin, trong tinh thaàn traùch nhieäm, nhôø nhöõng kieåu maãu môùi veà lieân ñôùi vaø nhöõng phöông theá thích hôïp cuûng coá khaû naêng cuûa caùc nöôùc tuùng thieáu nhaát.
Ñöùc Thaùnh cha cuõng keâu goïi caùc toå chöùc quoác teá, nhö Thöông maïi theá giôùi, Toå chöùc theá giôùi veà taøi saûn trí thöùc thích öùng caùc phöông theá phaùp lyù cuûa mình veà caùc qui luaät veà ñoäc quyeàn khoâng taïo theâm nhöõng chöôùng ngaïi cho vieäc saûn xuaát vaø tieán tôùi vieäc ñaït ñöôïc, moät caùch coù toå chöùc vaø nhaát quaùn, nhöõng chöõa trò y teá treân bình dieän theá giôùi.
Vaán ñeà di daân vaø tò naïn
Trong dieãn vaên, Ñöùc Thaùnh cha nhaéc ñeán cuoäc vieáng thaêm cuûa ngaøi taïi traïi tò naïn ôû ñaûo Lesbo, beân Hy Laïp hoài ñaàu thaùng Möôøi Hai naêm ngoaùi. Ngaøi nhaän thaáy coù söï quaûng ñaïi cuûa nhöõng ngöôøi tieáp ñoùn vaø giuùp ñôõ ngöôøi di daân, vaø caùm ôn caùc caù nhaân vaø caùc chính phuû coá gaéng ñaûm traùch vieäc ñoùn tieáp vaø baûo veä nhöõng ngöôøi di daân, caû vieäc thaêng tieán nhaân baûn vaø giuùp hoï hoäi nhaäp vaøo nhöõng nöôùc tieáp cö.
Ñöùc Thaùnh cha noùi theâm raèng: "Caàn chieán thaéng söï döûng döng vaø caàn loaïi boû yù töôûng nhöõng ngöôøi di daân laø moät vaán ñeà cuûa ngöôøi khaùc. Quan nieäm nhö theá ñöa tôùi söï haï giaù ngöôøi di daân, taäp trung vaøo nhöõng traïi goïi laø "ñieåm noùng", nôi maø hoï deã trôû thaønh naïn nhaân cuûa toäi phaïm vaø naïn buoân ngöôøi, hoaëc hoï bò caùm doã thöïc hieän nhöõng toan tính tuyeät voïng ñeå troán chaïy vaø nhieàu khi keát thuùc baèng caùi cheát".
Ñöùc Thaùnh cha cuõng keâu goïi Lieân hieäp AÂu chaâu xöû lyù vaán ñeà di daân, caàn thöông löôïng vôùi caùc nöôùc thaønh vieân ñeå giaûi quyeát caùc vaán ñeà naøy.
Hieäu naêng cuûa caùc toå chöùc quoác teá
Ñeà caäp ñeán caùc toå chöùc quoác teá, Ñöùc Thaùnh cha nhaän xeùt raèng: "Ngaønh ngoaïi giao ña phöông töø laâu ñang traûi qua moät cuoäc cuoäc khuûng hoaûng veà tín nhieäm, do uy tín cuûa caùc cheá ñoä xaõ hoäi, chính quyeàn vaø phi chính quyeàn. Nhöõng nghò quyeát, tuyeân ngoân vaø quyeát ñònh quan troïng thöôøng ñöôïc ñöa ra maø khoâng coù cuoäc thöông thuyeát thöïc söï, trong ñoù taát caû caùc nöôùc ñeàu coù tieáng noùi. Söï thieáu quaân bình naøy ngaøy nay trôû thaønh hieån nhieân moät caùch theâ thaûm, taïo neân söï nghi kî ñoái vôùi caùc toå chöùc quoác teá töø phía nhieàu quoác gia vaø laøm suy yeáu heä thoáng ña phöông, khieán noù khoâng coøn höõu hieäu ñeå ñöông ñaàu vôùi caùc thaùch ñoá hoaøn vuõ".
"Söï thieáu hieäu naêng cuûa nhieàu toå chöùc quoác teá cuõng do quan ñieåm khaùc nhau nôi caùc thaønh vieân, nhöõng muïc tieâu maø hoï phaûi nhaém tôùi... keát quaû laø nhöõng chöông trình haønh ñoäng lôùn luoân ñöôïc aùp ñaët do moät tö töôûng choái boû nhöõng neàn taûng cô baûn cuûa nhaân loaïi, vaø nhöõng caên coäi vaên hoùa taïo neân caên tính cuûa nhieàu daân toäc. Toâi coi ñaây laø moät hình thöùc thöïc daân yù thöùc heä, khoâng coøn choã cho töï do ngoân luaän vaø ngaøy nay ngaøy caøng coù xu höôùng nhö söï xoùa boû vaên hoùa, xaâm chieám bao nhieâu laõnh vöïc vaø caùc toå chöùc coâng quyeàn. Nhaân danh vieäc baûo veä nhöõng khaùc bieät, roát cuoäc ngöôøi ta ñi tôùi choã xoùa boû yù thöùc veà moãi caên tính, vôùi nguy cô buoäc phaûi im laëng caùc laäp tröôøng baûo veä moät yù töôûng toân troïng vaø quaân bình ñoái vôùi nhöõng nhaïy caûm khaùc nhau. Ngöôøi ta theo ñuoåi moät tö töôûng duy nhaát, boù buoäc phaûi choái boû lòch söû, vaø teä hôn nöõa phaûi vieát laïi lòch söû döïa treân nhöõng phaïm truø (categorie) hieän ñaïi, trong khi moãi tình traïng lòch söû caàn phaûi ñöôïc giaûi thích theo söï giaûi thích cuûa thôøi ñoù.
(Rei 10-1-20220)